Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ - Coggle Diagram
ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
ภาวะชักจากไข้าสูง(Febaile convulsion)
สาเหตุ
การติดเชื้อในระบบต่างๆ
อาการ
อุณหภูมิ>39องศาเซลเซียส
ชักภายใน24ชั่วโมงแรก
ปัจจัยเสี่ยง
มีการชักก่อนอายุ1ปี
มีความผิดปกติของระบบประสาทก่อนการชัก
ครอบครัวมีประวัติในการชัก
ไข้ที่เกิดร่วมกับการติดเชื้อ
การประเมินสภาพ
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
ตรวจLab
ชนิด
Simple febrile seizure
เกิดในเด็ก6เดือน-5ปี
ชักทั้งตัว(generalized seizure)
เวลาชักไม่เกิน15นาที
ไม่มีการชักซ้ำ
ก่อน-หลังชักไม่มีอาการทางประสาท
Complex febrile seizure
Generalized , local seizure
เวลาชักมากกว่า15นาที
เกิดการชักซ้ำ
หลังชักมีความผิดปกติของระบบประสาท
ลมชัก(Epilepsy)
สาเหตุ
ไม่ทราบสาเหตุ
ผิดปกติของNeurotransmission
หาสาเหตุไม่ได้
มีพยาธิสภาพในสมอง
ทราบสาเหตุ
ความผิดปกติสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย
ความผิดปกติของพัฒนาการทางสมอง
ติดเชื้อระบบประสาทส่วนกลาง
พันธุกรรม
อาการ
Ictal event /Peri-ictal period
เกิดขึ้นทันทีทันใด
ไม่เกิน 5 นาทีและหยุดเอง
บางครั้งมีปัจจัยกระตุ้น มีลักษณะเหมือนกันทุกครั้ง
Postictal peroid
Postical paralysis กล้ามเนื้ออ่อนแรงเฉพาะที่
Automatism การเคลื่อนไหวร่างกายไปโดยอัตโนมัติขณะชัก
Preictal period
อาการนำ อาการที่เกิดก่อนการชักไม่มีอาการจำเพาะ
อาการเตือน เกิดตามตำแหน่งสมองเช่นปวด ชา เห็นภาพหลอน
Interictal peroid
ช่วงเวลาระหว่างการชัก (ตั้งแต่สิ้นสุดชักครั้งแรก-เริ่มชักครั้งใหม่)
อุบัติการณ์
พบในเด็กโรคระบบประสาท
พบในเพศชาย>หญิง
ชนิด
Generalized seizures(อาการชักทั้งตัว)
Absence (อาการชักเหม่อ)
Tonic clonic seizures(อาการเกร็งกระตุก ) ผู้ป่วยจะหมดสติและมีอาการเกร็งกล้ามเนื้อทั้งตัวนานไม่เกิน30 วินาที ตามด้วยกล้ามเนื้อกระตุกเป็นจังหวะ นานประมาณ 1 – 2 นาที
Clonic seizures(อาการชักกระตุก)
Tonic seizures(อาการชักเกร็ง) เป็นการชักมีลักษณะเกร็งแข็งจากกล้ามเนื้อมีความตึงตัวมากขึ้น เกิดนานประมาณ 2 – 10 วินาที เมื่อมีอาการจะมีลักษณะแขนขาเหยียดตรง
Atonic seizures(อาการชักตัวอ่อน)เสียความตึงตัวของกล้ามเนื้ออย่างทันทีเมื่อเกิดอาการชัก 1-2 วินาที มักพบในผู้ป่วยอายุน้อยกว่า 5 ปี และในรายที่มีพัฒนาการช้า
Myoclonic seizures(อาการชักสะดุ้ง )มีการหดตัวของกล้ามเนื้ออย่างรุนแรงและรวดเร็วมาก อาการคล้ายสะดุ้งตกใจ อาการชักแต่ละครั้งสั้นมากไม่กี่วินาที
Partial / Focal seizure(ชักเฉพาะที่)
Complex partial seizures(อาการชักเฉพาะที่แบบขาดสติ)
Focal with secondarily generalized seizures(อาการชักเฉพาะที่ตามด้วยอาการชักทั้งตัว)
Simple partial seizures(ชักเฉพาะที่แบบมีสติ)
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ(Meningitis)
อาการและอาการแสดง
ปวดศีรษะรุนแรง ปวดข้อ
ชักซึมและหมดสติ
พบ Kernig signและBrudzinski sign
พบผื่นแดงที่ผิวหนัง
ไข้สูง หนาวสั่น
การประเมินสภาพ
Meningeal Irritation
ตรวจน้ำไขสันหลัง
ปกติไม่มีสี ไม่มีเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว ค่าความดัน75-180mmน้ำ
อุบัติการณ์
เกิดจากเชื้อนิวโมคอคคัส H.Influenzae และเมนิงโกคอคคัส
เกิดในหน้าหนาว
ชาย>หญิง
ติดตอทาง น้ำมูก น้ำลาย
สมองพิการ(Cerebral palsy)
ชนิด
กล้ามเนื้อหดเกร็ง (Splastic)
Splastic quadriplegia
ผิดปกติกล้ามเนื้อแขนขาทั้ง 2 ข้าง คอและลำตัวอ่อนผิดปกติ ศีรษะเล็ก น้ำลายไหล
Splastic diplegia
ผิดปกติกล้ามเนื้อแขนขาทั้ง 2ข้าง ขาเป็นมากกว่าแขน
Splastic hemiplegia
ผิดปกติที่แขนขาซีกใดซีกหนึ่ง
Extrapyramidol cerebral palsy (athetoidsis)
เคลื่อนไหวผิดปกติตลอดเวลาขณะตื่น กล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียก
Ataxia cerebral palsy
เดินเซ ล้มง่าย กล้ามเนื้อตึงตัวน้อย ทรงตัวได้ไม่ดี สติปัญญาปกติ
Mixed type
หลายอย่างร่วมกัน
อาการและอาการแสดง
พัฒนาการช้า การทรงตัวผิดปกติ
ปัญญาอ่อน
ความบกพร่องของกระดูกไขสันหลัง (Spina Bifida )
ชนิด
Spina bifida cystica
ผิดปกติของการปิดของส่วนโค้งกระดูกสันหลังทำให้มีการยื่นของไขสันหลัง
Meningocele ก้อนหรือถุงน้ำประกอบไปด้วยเยื่อหุ้มสมองน้ำไขสันหลังไม่มีเนื้อเยื่อประสาทไขสันหลัง
Myelomeningocele มีก้อนหรือถุงยื่นออกมา มีเยื่อหุ้มสมอง น้ำไขสันหลังและไขสันหลัง พบบ่อย อันตรายและเกิดความพิการ
Spina bifida occulta
ผิดปกติกระดูกสันหลังส่วน Vetebral archesไม่รวมตัวกันทำให้เป็นช่องโหว่บริเวณ L5หรือ S1
การรักษา
spida bifida occulta ไม่จำเป็นต้องรักษา
Spina bifida cystica ต้อง
ผ่าตัดภายใน 24 – 48 ชั่วโมงภายหลังเกิด เพื่อลดการติดเชื้อ
ภาวะน้ำคั่งในกระโหลกศีรษะ ( Hydrocephalus)
การรักษา
ยาขับปัสสาวะ Acetazolamide
ลดการ
สร้างนำ้หล่อสมองและไขสันหลัง
การผ่าตัด
ใส่สายระบายน้ำในโพรงสมองออกนอกร่างกาย
ใส่สายระบายน้ำในโพรงสมองสู่ช่องในร่างกาย
โรคแทรกซ้อน
การทำงานผิดปกติของสายระบายน้ำในโพรงสมอง
การติดเชื้อ
การอุดตัน
ภาวะระบายน้ำในโพรงสมองมากเกิน
ภาวะโพรงสมองตีบแคบ
ภาวะเลือดออกในศีรษะ
ไตอักเสบ
อาการสำคัญและอาการแสดง
ศีรษะโตแต่กำเนิด หัวบาตร
Suture separation
หนังศีรษะบางและเห็นเส้นเลือดดำ
กลอกตาขึ้นบน-ลงล่างไม่ได้
เสียงเคาะกะโหลกเหมือนหม้อแตก
ความดันในกะโหลกศีรษะสูง(ปวดศีรษะ , ตามัว , อาเจียน)
Hyperactive reflex
การหายใจผิดปกติ
การพัฒนาการช้ากว่าปกติ
การรักษา (IICP)
รักษาสาเหตุที่ทำให้เกิดเช่น เนื้องอก การอุดกั้นทางเดินน้ำไขสันหลัง
การจัดท่านอนนอนราบศีรษะสูง 15 – 30 องศา
ใส่ท่อหลอดลมคอและช่วยหายใจ กรณีผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว
ให้ยาขับปัสสาวะ
ไข้กาฬหลังแอ่น( Meningococcal Meningitis )
วิธีการติดต่อ
ทางละอองน้ำมูก น้ำลาย (droplet)
ระยะฟักตัวประมาณ 2-10 วัน (เฉลี่ย 3-4 วัน)
อาการและอาการแสดง
Meningococcemia
Acute Meningococcemia อาการเกิดอย่างฉับพลันมีอาการปวดศีรษะ เจ็บคอและไอ ตามด้วยไข้สูง หนาวสั่น ปวดตามข้อและตามกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะที่ขาและหลังใน 2-3 วันต่อมามีผื่นแดงจ้ำขึ้นตามตัว
Chronic Meningococcemiaพบน้อย มักมีไข้ ผื่นแดงจ้ำแดง ปวดและเจ็บข้ออยู่เป็นเดือน ไข้จะเป็นๆ หายๆ
Fulminant Meningococcemia เป็นอย่างรุนแรง ระบบไหลเวียนโลหิตไม่ทำงาน อาจช็อคถึงเสียชีวิตได้
Meningitis
มีอาการไข้ ปวดศีรษะ คอแข็ง ซึมและสับสนอย่างรวดเร็ว
การเก็บส่งตรวจ
ทางชีวเคมี และวิธี PCR (กรณีเก็บตัวอย่างเชื้อบริสุทธ์)
หาค่า Minimum inhibition concentration (MIC)
seminested-PCR
การรักษา
Glucocorticoid therapy
ยาปฏิชีวนะ
สาเหตุ
เชื้อแบคทีเรีย Neisseria meningitides
การควบคุมป้องกันโรค
หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับละอองน้ำมูก น้ำลาย จากปากหรือจมูกของผู้ป่วย
ใช้วัคซีนป้องกันโรค ใน Serogroups A, C, Y และ W135 ทั้งผู้ใหญ่และเด็กโต
ให้ยาฆ่าเชื้อแก่ผู้สัมผัสที่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยทันที