Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะตกเลือดหลังคลอด, 451178749 - Coggle Diagram

- - - - การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี (uterine atony)
      - เจ็บครรภ์คลอดนาน หรือคลอดเร็วไป
      - กล้ามเนื้อมดลูดยืดมากผิดปกติ เช่น ครรภ์แฝด ครรภ์แฝดน้ำ ทารกตัวโต
      - คลอดบุตรหลายครั้งหรือมากกว่า 5 ครั้ง
      - การใช้ยายาบางตัวอาจทำให้มดลูกคลายตัว
      - คลอดยากหรือใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอด
      - เลือดออกจากภาวะรกเกาะต่ำ หรือรกลอกตัวก่อนกำหนด
      - การติดเชื้อของมดลูกทำให้การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี
      - มารดามีภาวะทุพโภชนาการ โลหิตจาง ความดันโลหิตสูง ประวัติการตกเลือด และประวัติการแข็งตวเลือดผิดปกติ
      - การหดรัดตัวที่ไม่สม่ำเสมอของกล้ามเนื้อมดลูกบางชนิด ได้แก่ Hour – glass contraction คือมดลูกส่วนบนหดรัดตัวแต่มดลูกส่วนล่างอ่อนปวกเปียก
      - Constriction ring คือ มดลูกส่วนบนและส่วนล่างจะขวางกั้นรกไว้ แม้รกจะลอกตัวแล้ว มดลูกส่วนบนมีการคลาตัวจึงมีเลือดออกมา
      - สาเหตุอื่นๆ เช่นมีก้อนเลือดหรือเศษรกค้าง
    - - การทำคลอดไม่ถูกวิธี ใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอดขณะปากมดลูกเปิดยังไม่มด
      - คลอดเร็วผิดวิธี
      - การตัดฝีเย็บที่ไม่ถูกวิธี
      - กรณีรายที่มีปัญหาเชิงกรานไม่ได้สัดส่วนกับ
        ขนาดของทารกทำให้มดลูกแตกได้
      - มดลูกบางกว่าปกติ ผ่านการตั้งครรภ์และการคลอดหลายครั้ง เคยผ่าตัดเนื้องอก ผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง แผลฉีกขาดที่มดลูกอาจลงมาถึงปากมดลูกและช่องคลอดได้
    - - มีรกค้าง
      - มีเศษรกค้าง ปัจจัยส่งเสริมรกค้าง
        
        การทำคลอดรกผิดวิธี เช่น การดึงสายสะดือ การล้วงรก
        
        ความผิดปกติของรก เช่น รกมีขนาดใหญ่
        
        การมีรกน้อย
    - - โรคเลือดที่เกิดจากการขาดเกล็ดเลือด
      - โลหิตจาง
  - - - 1.1มีเลือดออก อาจเห็นทางช่องคลอดหรือไม่เห็นแต่มีการขังอยู่ข้างใน
      - 1.2เกิดเลือดคั่งที่เอ็นยึดมดลูก จะไม่ปรากฏเลือดไหลออกมาให้เห็นภายนอก
      - 1.3มดลูกปลิ้นจะมีเลือดพุ่งออกมา และอาจมีลิ่มเลือดปนออกมา
        
        ฉีกขาดที่ทางคลอด เลือดไหลออกมาเป็นสีแดงสด
        
        ฉีกขาดที่หลอดเลือดฝอยจะพุ่งแรงตามจังหวะของชีพร และจะไหลไม่หยุดแม้จะทำให้มดลูกแข็งตัวแล้ว
        
        กรณีที่มดลูกหดรัดตัวไม่ดี ส่วนใหญ่เลือดจะมีสีคล้ำ มีลิ่มเลือดปนและเลือดจะหยุดไหลเมื่อมดลูกหดรัดตัวดี
        
        หากมีเศษรกค้าง ส่วนใหญ่จะเกิดการตกเลือดหลังคลอดทันที ถ้าเศษรกเล็กมากๆ จะตรวจไม่พบ อาจทำให้เกิดการตกเลือดช่วง 6 – 10 วันหลังคลอดได้
        
        มดลูกหดรัดตัวไม่ดี จะคลำได้มดลูกนุ่ม ไม่ตึงตัว
      - 1.4อาการแสดงของภาวะตกเลือด ได้แก่ หน้ามืด ใจสั่น เหงื่อออก ตัวเย็น ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตต่ำ
    - - Prothrombin time (PT)
      - Partail thromboplastic time (PTT)
      - Clotting time
      - Platelet count
  - - - ผู้คลอดจะมีอาการใจสั่น ซีดลง ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตต่ำช็อก มีการขาดออกซิเจน เกิดภาวะอวัยวะล้มเหลว ได้แก่ ไตวาย หัววาย
    - - ผู้คลอดจะมีภูมิต้านทานโรคต่ำลง ทำให้มีโอกาสติดเชื้อได้ง่าย
        ปริมาณน้ำนมของมารดาไม่เพียงพอ สำหรับเลี้ยงทารก อ่อนเพลีย ซีด สุขภาพทรุดโทรม อาจจะเกิด Anterior pituitary necrosisได้
  - - - ซักประวัติอย่างละเอียด
      - ตรวจร่างกาย ค้นหาภาวะโลหิตจางรวมทั้งแก้ไขให้ธาตุเหล็กเสริมกับผู้ที่มาฝากครรภ์
    - - ดูแลไม่ให้เกิดการคลอดยาวนาน
      - ระวังการให้ยาแก้ปวดในขนาดที่มากเกินไป
        เพราะอาจเกิดผลต่อการหดรัดตัวของมดลูก
      - ทำคลอดในระยะที่ 2และ 3อย่างถูกต้องเหมาะสม
      - หลีกเลี่ยงการทำสูติศาสตร์หัตถการ
      - ตรวจรกและช่องคลอดอย่างละเอียด
    - - ดูแลให้กระเพาะปัสสาวะว่าง กระตุ้นให้ถ่ายปัสสาวะภายใน 2 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
      - ให้ Oxytocin ต่อในรายที่ได้รับOxytocinเพื่อกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกอย่างน้อย 2 ชั่วโมง
      - กระตุ้นให้บุตรดูดนมมารดาทันทีหลังคลอด เพื่อกระตุ้นฮอร์โมน Oxytocin หลั่งมากขึ้นเพื่อให้มดลูกหดรัดตัวดี
  - - - ตรวจวัดความดันโลหิต ชีพจร การหายใจ
      - ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - เจาะเลือดพร้อมทั้งจองเลือด 2 unit
      - ใส่สายสวนปัสสาวะคาไว้
      - ให้ยา Oxytocin 10 – 20 unit เข้าทางกล้ามเนื้อหรือหลอดเลือดดำ เมื่อไหล่หน้าหรือศีรษะทารกคลอดแล้ว
      - ทำคลอดรกวิธี Cord traction ถ้ารกไม่คลอดให้ล้วงรก ภายใต้ยาระงับความรู้สึกหรือยา
        ระงับความเจ็บปวด หรือ ฉีด Pethidine 50 mg เข้าทางหลอดเลือดดำ
      - ตรวจรกที่คลอดแล้วอย่างละเอียด
      - คลึงมดลูกให้หดรัดตัวตลอดเวลา
      - ฉีด Methergin 0.2 mg เข้าทางหลอดเลือดดำอีก กรณัจำเป็น
      - กรณีภายหลังรกคลอดแล้ว ถ้าเลือดยังออกอยู่ให้ปฏิบัติข้อ 2 ต่อไป
    - - 2.1กรณีมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
        
        คลึงมดลูกให้หดรักตัวตลอดเวลา
        
        สวนปัสสาวะออกแล้วคาสายสวนไว้
        
        ให้สารน้ำและจองเลือดเตรียมไว้ 2-4 unit
        
        ฉีด Methergin 0.2 mg เข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        ประคบน้ำแข็งที่หน้าท้อง และคลึงมดลูก
      - 2.2กรณีการฉีกขาดของช่องคลอด
        
        ใช้มือถ่างตรวจสอบหารอยฉีกขาด หากพบให้เย็บรอยฉีกขาด
      - 2.3กรณีท้าตามข้อ 2.1 และ 2.2 แล้วเลือดยังออกเรื่อยๆ
        
        ให้ตรวจในโพรงมดลูกภายใต้การดมยาสลบ หากมีเอาออกให้หมดหรือขูดมดลูก แต่ถ้ามีรอยฉีดขาดหรือทะลุให้ผ่าตัดเปิดช่องท้อง
      - 2.4กรณีท้าตามข้อ 2.1 , 2.2 และ 2.3 แล้วเลือดยังออกเรื่อยๆ
        
        2.4.1 ตรวจVenus clotting time, clot retraction time และ clot lysis ถ้าพบว่าถ้าพบว่าVenus clotting time เกิน 15 นาที หรือมี clot lysis เกิดขึ้นภายในเวลา 1 -2 ชม. ให้พลาสมาสด หรือพลาสมาแช่แข็ง หรือ Cryprecipitate
        
        2.4.2ทำBimanual compression บนตัวมดลูก
        
        2.4.3ตกเลือดหลังคลอดทันทีจากการหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี ควรพิจารณาฉีด Prostaglandin มี 2ชนิด
        
        Prostaglandin E2 alpha
        
        Prostaglandin E2 analogue
      - 2.5หากทำตามข้อ 2.1 ถึง 2.4 แล้วยังคงมีเลือดออกอยู่ถ้าอายุมากหรือมีบุตรเพียงพอแล้วให้ตัดมดลูกออก แต่ถ้าอายุน้อยและยังต้องการมีบุตรอีกให้ผ่าตัดผูกหลอดเลือด
      - 2.6ดูแลายหลังเกิดการตกเลือดหลังคลอดอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะในระยะ 24 – 48 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
        
        ตรวจวัดสัญญาณชีพและระดับความรู้สึกตัว
        
        ตรวจความเข้มข้นของเลือด อาจให้เลือดถ้าจำเป็น
        
        คำนวน I/O
        
        ให้ยาปฏิชีวนะประเภทครอบคลุมเชื้อได้กว้าง
        
        ให้ยาบำรุงเลือด และอาหารที่มีประโยชน์อย่างเพียงพอ
- - - - ภาวะมีเศษรกค้างในโพรงมดลูกร่วมกับการติดเชื้อภายในโพรงมดลูก
  - - - การซักประวัติ
        
        ประวัติส่วนตัว
        
        ประวัติทางสูติศาสตร์
        
        ประวัติความผิดปกติในระยะตั้งครรภ์
      - การตรวจร่างกาย
        
        การหดรัดตัวของมดลูก
        
        การฉีกขาดของช่องทางคลอด
        
        การบวมเลือดของอวัยวะสืบพันธ์
        
        การมีรกหรือเศษเยื่อหุ้มรกค้างในโพรงมดลูก
        
        มีเลือดสดออกทางช่องคลอด
        
        ซีด ตัวเย็น ชีพจรเบาเร็ว อ่อนเพลีย ความดันโลหิตต่ า กระสับกระส่าย
        
        ความรุนแรงของการเสียเลือด
        
        การเข้าอู่ของมดลูก ประเมินจากยอดมดลูก
        
        อาการติดเชื้อ
        
        การตรวจทางช่องคลอด พบเศษเยื้อหุ้มรกที่ปากมดลูก
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการที่จำเป็น
        
        CBC, การตรวจหาหมู่เลือด และการตรวจเลือดเพื่อประเมินการแข็งตัวของเลือด
    - - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        ได้รับการป้องกันการตกเลือดอย่างถูกต้อง
        
        การป้องกันการเกิดภาวะ Hypovolemic shock
        
        ผู้ป่วยได้รับการดูแลรักษาพยาบาลภาวะตกเลือดหลังคลอดระยะหลัง
        
        การป้องกันภาวะติดเชื้อหลังคลอด
        
        ผู้ป่วยสามารถปรับตัวทางจิตสังคมหลังคลอดได้ตามปกติ
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        การพยาบาลเพื่อป้องกันการตกเลือด
        
        ประเมินปัจจัยเสี่ยง
        
        ระมัดระวังการทำคลอดทุกระยะให้ถูกวิธี
        
        เตรียมสารน้ำ ยา และอุปกรณ์กู้ชีวิตให้พร้อมใช้งานได้ทันที
        
        ตรวจหากลุ่มเลือดขณะตั้งครรภ์
        
        ดูแลในระยะ 2 ชั่วโมงหลังคลอดอย่างใกล้ชิด
        
        2.การพยาบาลขณะตกเลือด
        
        ตรวจและบันทึกสัญญาณชีพ ทุก 15 นาที จนกว่าจะคงที่
        
        จัดท่าให้นอนราบ
        
        คลึงมดลูกให้แข็งตัวเป็นระยะ
        
        ดูแลการให้สารน้ำและยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
        
        ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
        
        ให้ออกซิเจน
        
        ตรวจเลือดออก และการหดรัดตัวของมดลูก
        
        ช่วยเหลือแพทย์ในการตรวจหาเศษเยื่อหุ้มรกค้าง
        
        บันทึกสารน้ำที่ได้รับ จำนวนเลือดที่เสีย จำนวนปัสสาวะที่ออก
        
        ติดตามค่า CBC
        
        อธิบายพยาธิสภาพและการรักษาพยาบาลให้ผู้คลอดทราบและเข้าใจ
        
        ติดตามปริมาณน้ำคาวปลา สี กลิ่น จากจำนวนผ้าอนามัย
        
        ถ้ามีเลือดออกไม่หยุด แพทย์อาจพิจารณาตัดมดลูกให้กำลังผู้ป่วย
        
        3.การพยาบาลระยะหลังการตกเลือด
        
        ใส่ผ้าอนามัย
        
        ดูแลให้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
        
        ดูแลให้รับประทานอาหารและยาวิตามิน ธาตุเหล็ก ตามแผนการรักษา
        
        ระวังอุบัติเหตุ
        
        แนะนำการคลึงมดลูก
        
        แนะนำการปฏิบัติตัวหลังคลอด เช่น การดูแลอวัยวะสืบพันธุ์
        
        แนะนำอาการผิดปกติที่ควรมาพบแพทย์ เช่นมีไข้ น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
        
        กระตุ้นการรับรู้เกี่ยวกับบุตร
      - การประเมินผลการพยาบาล
        
        ผู้คลอดปลอดภัยจากภาวะตกเลือด
        
        ผู้คลอดไม่มีภาวะติดเชื้อหลังคลอด
        
        ผู้คลอดได้รับการดูแลและสามารถปฏิบัติกิจวัติประจำวัน และแสดงบทบาทการเป็นมารดาได้
        
        ผู้คลอดไม่มีเลือดออกทางช่องคลอดผิดปกติ มดลูกหดรัดตัวกลมแข็ง แผลฉีกขาดได้รับการเย็บซ่อมแซม
        
        ผู้คลอดและญาติได้รับข้อมูลเกี่ยวกับความก้าวหน้าของอาการและการรักษาพยาบาล
- - - - มดลูกหดรัดตัวกลมแข็ง
      - เลือดออกจากช่องคลอดน้อยกว่า 50 มิลลิลิตร
      - สัญญาณชีพปกติ BPไม่ต่ำกว่า 90/60 mmHg., P 60-100 ครั้ง/นาที, R 16-20 ครั้ง/นาที
      - ไม่มีอาการแสดงของการตกเลือด ได้แก่ ใจสั่น ตัวเย็น ความดันโลหิตลดต่ำลง
    - - คลึงมดลูกจนหดรัดตัวกลมแข็ง และไล่ก้อนเลือดที่อาจค้างอยู่ในมดลูก
      - สวนปัสสาวะคาสายไว้
      - ดูแลให้ได้รับ RLS 1,000 ซีซี + syntocinon 20 ยูนิต ทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
      - หากเสียเลือดรีบรายงานแพทย์ดูแลให้ได้รับเลือดตามแผนการรักษา
      - สังเกตลักษณะและจำนวนเลือดที่ออกทางช่องคลอด
      - ติดตามสัญญาณชีพทุก 15 นาที พร้อมประเมินการหดรัดตัวของมดลูก