Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ปัญหาระบบประสาท กระดูกและกล้ามเนื้อ - Coggle Diagram
ปัญหาระบบประสาท
กระดูกและกล้ามเนื้อ
กระดูกและกล้ามเนื้อ
กระดูกหักที่พบบ่อย
1) กระดูกไหปลาร้าหัก 2) กระดูกต้นเเขนหัก 3) กระดูกข้อศอกหัก 4) การเคลื่อนของหัวกระดูกเรเดียส 5) กระดูกปลายเเขนหัก 6) กระดูกต้นขาหัก 7) ภยันตรายข่ายประสาท brachial plexus 0kddki8]vf
การพยาบาล
1) ประเมินลักษณะการบาดเจ็บ โดยการสังเกต คลำ
2) เคลื่อนย้ายด้วยความระมัดระวัง
3) จัดกระดูกห้อยู่นิ่งตามแผนการรักษา เช่น เข้าเฝือกปูน ดึงกระดูก ผ่าตัดทำ ORIF
โรคกระดูกอ่อน Ricket
พบได้มากในเด็กอายุ 6 เดือน - 3 ปี จากการขาดวิตามินดี ทำให้เกิดความผิดปกติของเนื้อกระดูกทำให้กระดูกหักง่าย
เกิดจากความผิดปกติของการเผาผลาญ Vit D แคลเซียม , โรคไตบางชนิด , ภาวะฟอตเฟตต่ำ
อาการและอาการเเสดง
ในเด็ก กล้ามเนื้อน้อย กล้ามเนื้อหย่อน อ่อนแรง หลังเเอ่น
ขวบปีแรกจะผิดปกติเกี่ยวกับศีรษะ หลังหนึ่งขวบ จะพบากขึ้น เช่น ขาโก่ง ขาฉิ่ง หลังค่อมเดินคล้ายเป็ด กระดูกอาจหักได้
การรักษา คือ แบบประคับประคอง และรักษาจากเหตุ คือ ให้วิตามินดี
งดให้ยา คือ ยากันชัก ยาลดกรด ยาระบาย ยาขับปัสสาวะ
สาเหตุมักเกิดจากอุบัติเหตุก่อนและมีเเรงกระเเทกบริเวณกระดูกโดยตรง เช่น ถูกตี รถชน ทำให้เกิดอาการ คือ ปวด กดเจ็บ บวม เกิดรอยจ้ำเขียวมีเลือดซึม หรือมีลักษณะที่ผิดรูป
Tuberculous Osteomyelitis and Tuberculous Arthitis
วัณโรคกระดูกและข้อ พบที่ข้อสะโพก ข้อเข่า ข้อเท้า
เชื้อ Microbacterium tuberculosis เข้าสู่ปอดโดยการหายใจ ไอ จาม
อาการแสดงหลังจากติดเชื้อประมาณ 1-3 ปี รอยโรคเริ่มที่ metaphysis ของ long bone
อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ไข้ต่ำๆตอนบ่ายหรือเย็น ต่อมน้ำเหลืองโต
การรักษา ให้ยาต้านวัณโรค ผ่าตัดตรวจชิ้นเนื้อ ระบายหนอง แก้การกดทับประสาท
อาการแทรกซ้อน คือ หลังค่อมหรือกดประสาทไขสันหลัง จนอ่อนเเรงหรือเป็นอัมพาต พิการ
เท้าปุก Club Foot
ลักษณะข้อเท้าจิกลง ส้นเท้าบิดเข้าใน กลางเท้าเเละด้านหน้าบิดงุ้มเข้าใน
ยังไม่ทราบสาเหตุการเกิดที่เเน่ชัด อาจเกิดจาก แม่สูบบุหรี่ขณะตั้งครรภ์ การติดเชื้อในครรภ์ เป็นต้น
การรักษา เพื่อ 1) ทำให้มีรูปร่างใกล้เคียงกับปกติมากที่สุด 2) ใช้ฝ่าเท้ารับน้ำหนักได้เหมือนเดิม 3) เท้าสามารถเคลื่อนไหวได้โดยไม่เจ็บปวด
วิธีรักษา การดัดและใส่เฝือก การผ่าตัด
ฝ่าเท้าแบน Flat feet
อาการ
ขึ้นกับความรุนเเรงของความเเบนราบ
อาจมีตาปลหรือผิวหนังฝ่าเท้าจะหนาผิดปกติ
รองเท้าผู้ป่วยจะสึกเร็ว ปวดฝ่าเท้า
ถ้ารุนเเรงจะปวดน่อง ปวดเข่า และสะโพก
เกิดจากพันธุกรรม การเดินผิดปกติ เอ็นข้อเท้าฉีกขาด หรือโรคเกี่ยวกับสมองเเละไขสันหลัง
รักษาโดย พบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ใส่รองเท้าที่กว้างเเละพอดี อย่ารักษาตาปลาด้วยตนเอง ใส่แผ่นรองเท้าเสริม หรือ อาจใช้ Ultrasound หรือ laser เพื่อบรรเทาปวด
Cerebeal Palsy
ความพิการทางสมอง จะเคลื่อนไหวผิดปกติ ส่วนใหญ่สติปัญญาดี ไม่ปัญญาอ่อน
ก่อนคลอด 1) อาจมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ 2) มารดาเป็นโรคแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ ได้เเก่ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน 3) อุบัติเหตุกัลมารดาขณะตั้งครรภ์
ระหว่างคลอด คือ คลอดยากก สมองกระทบกระเทือน ขาดออกซิเจน คลอดก่อนกำหนด
การรักษา
1) ป้องกันความผิดรูปของข้อ โดย กายภาพบำบัด อรรถบำบัด
2) ลดความเกร็งโดยใช้ยา คือ ยากินกลุ่ม diazepam ยาฉีดเฉพาะที่ กลุ่ม Botox
3) การผ่าตัดลดความตึงของกล้ามเนื้อ ย้ายเอ็น กระดูก
4) ให้การดูแล ให้กำลังใจ โดยผู้ปกครอง
5) การรักษาอื่นๆ เช่น ผ่าตัดแก้ไขตาเหล่ น้ำลายยืด
มะเร็งกระดูก Osteosarcoma
พบในเด็กมากกว่าผู้ใหญ่และในเพศชายมากกว่าเพศหญิง
อาการ คือ ปวดที่ก้อนเนื้องอก น้ำหนักลด มีไข้ การเคลื่อนไหวตำแหน่งที่เป็นผิดปกติ อาจมีกระดูกหักบริเวณนั้น
การรักษา คือ การผ่าตัด เคมีบำบัด รังสีรักษา
การพยาบาล
1) ไม่สุขสบายจากการปวดแผลผ่าตัด
2) เสี่ยงต่อการเกิดภาวะเเทรกซ้อนของกระดูกที่ทำการผ่าตัด
3) เสี่ยงต่อการเกิดภาวะเเทรกซ้อนจากเคมีบำบัดเเละรังสีรักษา
4) วิตกกังวลเนื่องจากการขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคและการรักษาพยาบาล
Omphalocele ความผิดรูปแต่กำเนิดของผนังหน้าท้อง
อวัยวะที่พบในถุงอาจประกอบไปด้วยลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ กระเพาะอาหาร ม้าม และตับ
การรักษา 1) Conservative ใช้สารละลายฆ่าเชื้อ เหมาะสำหรับในรายที่มีขนาดใหญ่ 2) Operative
การรักษาด้วยวิธีผ่าตัด 1) การเย็บผนังหน้าท้องปิดเลย 2) การปิดผนังหน้าท้องโดยการทำเป็นขั้นตอน มักจะทำเพราะีขนาดเล็กและมีอวัยวะภายในไม่มาก
การพยาบาล
การคลอดและการนำส่งโรงพยาบาล
แก้ไขปัญหาฉุกเฉิน
Incubator หรือ ผ้าอุ่น กระเป๋าน้ำร้อน
การประเมินการหายใจ
ใส่ orogastric tube ปลายเปิดลงถุง
Rectal irrigation ด้วย NSS อุ่น
เริ่มให้ antibiotic
ตรวจระดับน้ำตาล
การดูแลเฉพาะ คือ การทำแผล สะอาด หมาดๆ ไม่รัด
โรคคอเอียงเเต่กำเนิด
มักคลำพบก้อนที่ข้างคอด้านที่เอียงและก้อนจะค่อยๆ ยุบลงไป ศีรษะเบี้ยวไม่สมดุล
การรักษา คือ ยืดกล้ามเนื้อบริเวณคอที่หดสั้น
ยืดโดยวิธีดัด หันหน้าจัดให้คางสัมผัสกับไหล่
ยืดแบบให้เด็กหันศีรษะเอง หันหน้ามาด้านที่คอเอียง
การใช้อุปกรณ์พยุง ปรับตำแหน่งศีรษะ
กระดุูกสันหลังคด Scoliosis
อาการเเสดง
กระดูกสันหลังโค้งไปด้านข้าง หรืออีกข้างสูงกว่าอีกข้าง
ทรวงอกเคลื่อนไหวจำกัด หายใจตื้น หายใจลึกทำได้ยาก
กระดูกสันอกเลื่อนออกจากแนวลำตัว ไม่สมมาตรกัน
กล้ามเนื้อเ็นด้านเว้าหดสั้น ด้านโค้งฝ่อลีบ
ข้อศอกและกระดูกเชิงกรานไม่อยู่ในระดับเดียวกัน
เอียงตัวไปด้านข้าง ระยะห่างแขนและเอวไม่เท่ากัน
ปวดเมื่อหลังคดมาก เด็กพบไม่บ่อย
เมื่ออายุน้อยยิ่งมีความพิการมาก กระดูกสันหลังส่วนเอวคด
เป้าหมายการรักษา
ป้องกันไม่ให้เกิดโรค ภาวะแทรกซ้อน ลดความปวด ลดความพิการ
ปรับปรุงสภาพปอดและหัวใจ
ให้กระดูกสันหลังมีความสมดุลเเละเเข็งเเรง
การรักษา
แบบอนุรักษ์นิยม กายภาพบำบัด บริหารร่างกาย
การผ่าตัด รักษาสมดุลของลำตัว แก้ไขแนวตรงของร่างกาย รักษาระดับไหล่เเละสะโพก
ปัญหาระบบประสาท
อาการสำคัญทางระบบประสาท
1) ระดับความรู้สึกตัว 2) อาการทางตา 3) ปฏิกิริยาการเคลื่อนไหว 4) การเปลี่ยนแปลงของสัญญาณชีพ
ภาวะชักและโรคลมชัก
Seizure อาการชัก คลื่นไฟฟ้าสมองเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
Epilepsy โรคลมชัก เกิดขึ้น 2 episodes ห่างกันไมไ่น้อยกว่า 24 ขม. และมีโอกาสชักอีกครั้ง
Convulsion เกร็งหรือกระตุก motor ผิดปกติ
Status epilepticus ชักต่อเนื่องมากกว่า 30 นาที
สาเหตุ คือ ติดเชื้อที่กระโหลกศีรษะ เลือดออกในกระโหลกศีรษะ ความผิดปกติทาง Metabolism ภาวะผิดปกติทางไต เนื้องอกในกระโหลกศีรษะ บาดทะยัก ไข้สูง โรคลมบ้าหมู โรคลมชัก
ชักจากไข้สูง
ยังไม่ทราบสาเหตุ แต่มีปัจจัยร่วม คือ พันธุกรรม สมองเด็กยังสมบูรณ์ไม่เต็มที่ เเละมีไข้
อาจเกิดจากการติดเชื้อ viral หรือ bacterial ในสมอง
อาการ ไข้มากกว่าหรือเท่ากับ 39 องศา และขึ้นสูงอย่างรวดเร็ว ชักใน 1-24 ชม.ของไข้หรือหลังจากมีไข้ 24 ชม. เวลาสั้นๆ ไม่เกิน 2 นาที อาจพบการชักซ้ำภายน 24 ชม.
การพยาบาล
1) ประเมินลักษณะใบหน้า ตา ระดับการรู้สติ
2) ขณะชักจัดให้ตะเเคงหน้าให้น้ำลายไหลออกจากปากและลิ้นไม่ตกอุดหลอดลม
3) ดูดเสมหะจากปากและจมูกบ่อย
4) จัดนอนราบ ใช้ผ้านิ่มๆ รองท้ายทอย ป้องกันศีรษะกระแทกเตียง
5) วัด Vital sign ทุก 6 ชม.
6) เช็ดตัวลดไข้ด้วยน้ำอุ่น ทุก 2 ชม.
7) ดูแลสิ่งแวดล้อมข้างเตียงให้สะอาดให้เหมาะกับการพักผ่อน
8) ดูแลให้ออกซิเจน สารน้ำ และยาตามแผนการรักษา
ป้องกันภาวะเเทรกซ้อน
1) ป้องกันการบาดเจ็บและขาดออกซิเจน
2) สังเกตและบันทึกระยะเวลาขณะชัก เช่น มือเร็ง กำแน่น ปากสั่น กระตุก ปากเบี้ยว
3) สังเกตหลังชัก เกี่ยวกับการรับรู้สติ เวลา บุคคล สถานที่ การเคลื่อนไหว การพูด
4) ให้กำลังใจผู้ป่วยและครอบครัวเพื่อลดความวิตกกังวล
5) ให้ยากันชักตามแผนการรักษาและติดตามผลข้างเคียง
6) เตรียมช่วยแพทย์เจาะหลังเมื่อชักจากไข้สูง อายุต่ำกว่า 18 เดือน
7) หากชักเกิน 30 นาที ควรจัดท่านอนศีรษะสูง ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง
ศีรษะโตผิดปกติ
น้ำไขสันหลังเพิ่มมากขึ้นในกระโหลกศีรษะ
สาเหตุ
1) ส่วนใหญ่เกิดจาก Papilloma ของ Choroid ของ External Ventricle
2) มีการอุดตันของทางเดินน้ำไขสันหลังระหว่างจุดผลิตและจุดดูดซึม
3) ลดการดูดซึมของน้ำไขสันหลังจากการอักเสบ
แนวทางการรักษา
1) ถ้าศีรษะไม่โตมากนัก เจาะหลังใส่ยา ก็อาจให้ความดันของน้ำไขสันหลังปกติ
2) ถ้าศีรษะโตขึ้นมากเรื่อยๆ ต้องผ่าตัดเอาส่วนที่อุดตันออก
Myelodysplasia
ความผิดปกติที่พบบ่อย
1) Spina bifida occulta พวกนี้ tube ปิดแล้วเเต่ Mesoderm ที่มาเจริญคั่นไม่ดี คือ Lamina และ spinous process ของกระดูกสันหลัง ไม่เจริญมาหุ้มด้านหลังของไขสันหลัง
2) Meningocele เป็นความผิดปกติที่ meninges ยื่นออกไปเป็นก้อนที่มีผิวหนังคุม
3) Myelomeningocele เป็นความผิดปกติที่ไขสันหลังและยื่นเข้าไปอยู่ในถุง Meningocele
เกิดจาก Chromosomal aberration นอกจากนั้นมีปัจจัยเกี่ยวข้องคือ 1) การขาดอาหาร โดยเฉพาะ สังกะสี โฟเลต วิตามิน 2) อายุของมารดา กลุ่มที่เสี่ยงคือ มารดาวัยรุ่น หรืออายุมากกว่า 35 ปี
การรักษา ส่วนใหญ่รักษาโดยการผ่าตัด
1) โอกาสที่ผู้ป่วยจะเจริญขึ้นมาดำเนินชีวิตที่คุ้มค่า โดยขึ้นอยู่กับการทำลายของเนื้อสมองหรือความพิการของ neurologic deficit
2) ลักษณะของ Meningocele ถ้าใหญ่มากอาจรอให้ผู้ป่วยเด็กโต ผิวหนังที่คลุมถ้าบางมากอาจแตกหรือติดเชื้อได้ง่าย
สมองอักเสบ Encephalitis
สาเหตุ คือ ไวรัส แบคทีเรีย เชื้อรา ปรสิต หรือปฏิกิริยาต่อวัคซีน
อาการ
ไข้ มักสูงมากๆ ปวดศีรษะ ต้นคอ คอแข็ง
ซึมลงจนโคม่า ภายใน 24-72 ชม.
ชัก การเคลื่อนไหวผิดปกติ
กระสับกระส่าย อารมณ์ผันแปร เพ้อคลั่ง อาละวาด มีอาการทางจิต
หายจไม่สม่ำเสมอ อาจหยุดเป็นห้วงๆ
การรักษาแบบประคับประคอง
1) ดูแลระบบหายใจให้ปกติและสม่ำเสมอ
2) ให้ยาระงับชัก ป้องกันสมองบวม ยานอนหลับ ยาลดไข้ ยาปฏิชีวนะ
3) รักษาสมดุลน้ำเข้า-ออก ร่างกาย โดยให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
4) ให้สารอาหารที่มีแคลอรีเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
ภาวะเเทรกซ้อน คือ รุนเเรงอาจเสียชีวิต ถ้าไม่รุนเเรงอาจหายเป็นปกติหรือมีความพิการของสมอง เช่น การหดเกร็งของกล้ามเนื้อ สั่น โรคลมชัก อัมพาตครึ่งซีก พูดไม่ชัดหรือพูดไม่ได้ ความจำเสื่อม หรือมีความผิดปกติททางอารมณ์
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ Meningitis
ติดเชื้อในเยื่อหุ้มสมอง ส่วนที่เป็นเมมเบรน
อาการ คือ ไข้ ปวดศีรษะ คอแข็ง ไม่สู้เเสง คลื่นไส้อาเจียน
เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส รา วัณโรค หรือ พยาธิ
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
มีไข้สูง หนาวสั่น เบื่ออาหาร ในเด็กเล็กจะกระสับกระส่ายหรือหงุดหงิดไม่ยอมดูดนม หรืออาเจียนได้ง่าย
อาการระคายเคืองเยื่อหุ้มสมอง คือ คอแข็ง , Kernig's Sign Positive , Brudzinski's Sing Positive
ภาวะเเทรกซ้อน คือ สมองบวม มีฝีในสมอง เป็นต้น
การรักษา
1) การรักษาเฉพาะ ให้ยาปฏิชีวนะ
2) รักษาแบบประคับประคอง
3) รักษาภาวะเเทรกซ้อน
เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อวัณโรค
เกิดจากเชื้อ mycobacterium tuberculosis
อาการ
1) เฉียบพลัน มีไข้ ซึมลง การรับรู้เปลี่ยนแปลง ชัก ระคายเคืองของเนื้อเยื่อหุ้มสมอง
2) เรื้อรัง จะมีไข้ต่ำๆ บางรายไข้สูงรอย หงุดหงิด โกรธง่าย เบื่ออาหาร ซึม นอนไม่หลับ ปวดศีรษะ อาเจียน ต่อมาความดันในกระโหลกศีรษะสูง ปวดศีรษะ อาเจียน ชัก ซึมมากขึ้น คอเเข็ง อัมพาต ไข้สูงตลอดเวลา และอาการจะค่อนข้างหนักมากขึ้น
การรักษา
1) รักษาเฉพาะ ให้ยาปฏิชีวนะกับยาต้านวัณโรค 2 ชนิดขึ้นไป เพื่อป้องกันการดื้อยา
2) รักษาแบบประคับประคอง
3) รักษาภาวะแทรกซ้อน
ภาวะแทรกซ้อน คือ ระดับสติปัญญาลดลง หูหนวกหรือพูดได้ช้า ชักและรักษาแล้วมีความพิการของสมองอย่างถาวร ภาวะน้ำคั่งในโพรงสมอง
การติดเชื้อของระบบประสาท
ภาวะความดันสูงในกระโหลกศีรษะและเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายจากการชัก
อาจได้รับสารอาหารเเละน้ำไม่เพียงพอ เนื่องจากอาการและพยาธิสภาพทางสมองและการได้รับยาขับน้ำ
ไม่สุขสบายพักหลับได้น้อยเนื่องจากภาวะ ICP มีการระคายเคืองจากการอักเสบของเยื่อหุ้มสมองหรือเนื้อเยื่อสมอง มีไข้ มีความเจ็บปวด
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะอุดกั้นของทางเดินหายใจ และเซลล์สมองขาดออกซิเจน
พัฒนาการล่าช้า