Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 7 เครื่องมือวิจัย - Coggle Diagram

- - - - ไม่มีแบบแผน ไม่คงที่ ผลของความคาดเคลื่อนแบบสุ่มไม่ทำให้การวัดเกิดความคาดเคลื่อนแต่อาจทำให้ผลการวัดแต่ละครั้งไม่เท่ากัน
      - ปัจจัยที่ก่อให้เกิดความคาดเคลื่อนแบบสุ่ม
        
        ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        ปัจจัยสิ่งแวดล้อม
        
        ปัจจัยด้านการบริหารเครื่องมือ
        
        ปัจจัยด้านผู้ใช้เครื่องมือ
        
        ความผิดพลาดในขั้นตอนการดำเนินการกับข้อมูล
    - - ความคาดเคลื่อนในการวัดที่เกิดจากเครื่องมือ
        ส่งผลกระทบต่อผู้ที่ถูกวัดทุกคน มีลักษณะเป็นแบบแผนเกิดขึ้นทุกครั้งที่มีการวัด สาเหตุเกิดจากการสร้างหรือเลือกเครื่องมือไม่ดี ไม่ครอบคลุม หรือไม่เหมาะสมกับตัวแปรหรือสิ่งที่ต้องการวัด
  - - - มาตรานามบัญญัติ (nominal scale)
        
        เป็นมาตรการวัดระดับต่ำสุด ข้อมูลมีลักษณะเป็นกลุ่มตามการ
        เรียกชื่อหรือจำแนกชนิด ไม่สามารถเปรียบเทียบค่าเป็นปริมาณมากหรือน้อยได้
      - มาตรารียงลำดับ (ordinal scale)
        
        เป็นมาตรการวัดที่ค่าของข้อมูลที่ได้สามารถนำมาเรียงลำดับได้ แต่ไม่
        สามารถบอกค่าที่แตกต่างได้ว่าแตกต่างกันเท่าไร และความแตกต่างของ 0 กับ 1 ไม่เท่ากับความแตกต่างของ 1 กับ 2
      - มาตราอันตรภาค (interval scale)
        
        เป็นมาตรการวัดที่สูงกว่ามาตราเรียงลำดับ ลักษณะข้อมูลเรียง
        ลำดับได้และสามารถบอกระยะห่างระหว่างสองจุดของข้อมูลได้ โดยระยะห่างแต่ละหน่วยของการวัดจะมีระยะห่างเท่ากัน แต่หน่วยการวัดในมาตรานี้ไม่มีค่าศูนย์สัมบูรณ์หรือศูนย์แท้ (absolute zero point)
      - มาตราอัตราส่วน (ratio scale)
        
        เป็นมาตรการวัดระดับสูงสุด ข้อมูลมีระยะห่างของหน่วยวัด
        เท่ากัน และมีค่าศูนย์สัมบูรณ์หรือศูนย์แท้
- - - - แบบสอบถาม (Questionnaire instrument)
        
        แบบสอบถามปลายปิด (Close-ended questionnaire)
        
        แบบสำรวจรายการ (Check list)
        
        เป็นแบบสอบถามที่มีชุดของคำตอบเหมือนๆ กัน หรือชุดของ
        คำตอบมีความสัมพันธ์กับคำถาม เพื่อให้ผู้ตอบเลือกตอบตรงตามข้อเท็จจริง
        
        แบบจัดลำดับ (Rank order)
        
        เป็นแบบสอบถามที่ได้กำหนดชุดของคำตอบ หรือรายการให้ผู้ตอบพิจารณาเรียงลำดับความคิดเห็นตามคำถามที่ผู้วิจัยต้องการ
        
        แบบมาตรประมาณค่า (Rating scale)
        
        เป็นคำถามที่ให้เลือกประมาณค่าคำตอบที่กำหนดไว้ โดยผู้ตอบต้องเปรียบเทียบน้ำหนักของคำตอบ โดยชุดของคำตอบจะเป็นข้อความที่เป็นระดับ (Order series)
        
        มาตรวัดชนิดเส้นตรง (Visual analog scale: VAS)
        
        เป็นเครื่องมือที่ถูกใช้อย่างมากในการประเมินความรุนแรง ความทนทาน หรือขนาดความรู้สึกที่มีต่อสิ่งเร้า มีลักษณะเป็นเส้นตรงทั้งในแนวต้องและแนวนอน
        
        มาตรวัดแบบลิเคิร์ท (Likert scale)
        
        เป็นการวัดความคิดเห็น ทัศนคติ หรือการแสดงออกของบุคคลเกี่ยวกับความเชื่อ ความรู้สึกต่อสิ่งที่ต้องการศึกษา ข้อความนั้นควรมีลักษณะมีใจความเดียว ใช้ภาษาง่ายและกะทัดรัด
        
        มาตรวัดความแตกต่างเชิงความหมาย (Sematic differential scale)
        
        เป็นวิธีของ Osgood, Suci และ Tannenbaum ส่วนใหญ่เป็นการวัดเจตคติและความคิดเห็นที่ประกอบด้วยคำคุณศัพท์ ๒ คำ ที่มีความ หมายตรงข้ามกัน หลายๆ คู่
        
        แบบวัดความรู้หรือแบบทดสอบ (Test)
        
        เป็นชุดของคำถามที่สอบถามถึงความรู้ ความจำ ความเข้าใจ การนำไปใช้ หรือการวิเคราะห์
        
        แบบสอบถามปลายเปิด (Open-ended questionnaire)
        
        เป็นแบบสอบถามที่ไม่ได้กำหนดคำตอบไว้ โครงสร้างของคำถามกำหนดไว้อย่างกว้างๆ เปิดโอกาสให้ผู้ตอบ ตอ[ได้อย่างอิสระ
        
        มักใช้ในงานวิจัยเชิงคุณภาพที่ต้องการให้ผู้ตอบแสดงความคิดเห็นอย่างเสรี และนำความคิดเห็นมาวิเคราะห์เนื้อหา
      - แบบสัมภาษณ์ (Interview instrument)
        
        แบบสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้าง (Unstructured Interviews)
        
        เป็นข้อมูลที่สัมภาษณ์ หรือการสนทนาจะใช้คำถามกว้างๆ และปรับเปลี่ยนคำถามได้ตามความเหมาะสม มีความยืดหยุ่นสูง
        
        แบ่งได้ 3 ลักษณะ
        
        คำถามเชิงพรรณนา
        
        เป็นคำถามเพื่อให้ผู้ให้ข้อมูลอธิบายปรากฏการณ์ที่ประสบด้วยคำพูด
        ของตนเอง
        
        คำถามเชิงโครงสร้าง
        
        เป็นคำถามเพื่อให้ได้ข้อมูล ข้อเท็จจริงประเด็นหลักๆ ของปรากฏการณ์ที่
        ศึกษา
        
        คำถามเชิงเปรียบเทียบ
        
        เป็นคำถามเพื่อให้ผู้ให้ข้อมูลแยกความแตกต่างของสิ่งที่ศึกษา
        
        แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง (Semi-structured Interviews)
        
        ร่างแนวคำถามในการสัมภาษณ์ เพื่อให้ครอบคลุมสิ่งที่ศึกษา ไม่ควรคำนึงถึงลำดับของคำถามมากเกินไป และใช้คำพูดและภาษาที่เข้าใจง่าย
        
        แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง (Structure interview)
        
        มีการร่างและกำหนดข้อคำถามทุกข้อที่ใช้ในการสัมภาษณ์ก่อนเริ่มต้นการเก็บรวบรวมข้อมูล
        
        มีการกำหนด การเรียงลำดับคำถามอย่างชัดเจนและดำเนินการสัมภาษณ์ตามลำดับ
      - แบบการสังเกต (observation instrument)
        
        แบบการสังเกตแบบมีการกำหนดโครงสร้าง (Structured observation)
        
        ผู้วิจัยกำหนดเรื่องและขอบเขตของเนื้อหาไว้ล่วงหน้าว่าจะสังเกตพฤติกรรมหรือปรากฏการณ์อะไร
        
        แบบสำรวจรายการ (Check list)
        
        รายการที่ผู้สังเกตคาดว่าจะพบในขณะสังเกต
        
        แบบมาตรวัดประมาณค่า (Rating scale)
        
        สังเกตที่เอื้อให้นักวิจัยบันทึกระดับความมากน้อย หรือระดับความรุนแรงของเหตุการณ์ที่สังเกต
        
        ใช้มาตรวัดประมาณค่า 3 ระดับ หรือ 5 ระดับ
        
        แบบการสังเกตแบบไม่มีโครงสร้าง (Unstructured observation)
        
        สังเกตไว้กว้างๆ ไม่มีรายละเอียดว่าจะสังเกตอะไร มีพฤติกรรมหรือปรากฏการณ์อะไรก็สังเกตและบันทึกทั้งหมด
        
        เครื่องมือจึงมีเพียงกระดาษเปล่า ปากกา หรืออาจใช้อุปกรณ์อื่นช่วย
      - เครื่องมือวัดทางชีวสรีรวิทยา (Bio-physiologic intrument)
        
        เครื่องมือวัดตัวแปรในสิ่งมีชีวิต (In vivo measures)
        
        ประเมินคุณลักษณะทางชีวสรีระจากกลุ่มตัวอย่าง โดยข้อมูลที่วัดจะต้องอยู่ในลักษณะที่สามารถแปลผลได้
        
        เครื่องมือที่ใช้ เช่น เทอร์โมมิเตอร์เครื่องชั่งน้ำหนัก เครื่องวัดความดันโลหิต
        
        เครื่องมือวัดตัวแปรในห้องทดลอง (In vitro measure)
        
        เก็บตัวอย่างทางชีวสรีระจากกลุ่มตัวอย่างแล้ว จึงนำตัวอย่างไปวิเคราะห์ทางห้องทดลอง
        
        เช่น การเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อวิเคราะห์ระดับน้ำตาลในเลือด
- - - - ความตรงตามเนื้อหา (Content Validity)
        
        เป็นการตรวจสอบว่าชุดของข้อคำถามหรือข้อความสำหรับใช้วัดแนวคิดใดมีความเหมาะสมและครอบคลุมลักษณะของแนวคิดที่ต้องการวัดนั้น
        
        แนวทางการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหา
        
        อาศัยผู้เชี่ยวชาญอย่างน้อย 3 คน หรือมากกว่านี้
        
        คำนวณค่าทางสถิติเรียกว่าดัชนีความเที่ยงตรง
      - ความตรงเชิงโครงสร้าง (Construct Validity)
        
        เป็นการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือว่าทุกข้อคำถามมีความเหมาะสมในการวัดแนวคิดที่ต้องการวัดหรือสนใจได้
        
        การตรวจสอบ
        
        วิธี Known-group technique
        
        วัดในกลุ่มตัวอย่าง 2 กลุ่มที่มีลักษณะตรงกันข้ามกันในสิ่งที่ต้องการวัด จำนวนเท่ากัน แล้วให้ทำแบบประเมินชุดเดียวกัน และนำค่าคะแนนของทั้ง 2 กลุ่ม มาเปรียบเทียบกัน โดยใช้สถิติ t-test
        
        เทคนิคคุณลักษณะหลากหลายวิธี (Multitrait-Multimethod Technique)
        
        การหาความตรงเหมือน และการหาความตรงเชิงจำแนก
        
        การวิเคราะห์องค์ประกอบ (Factor analysis)
        
        ใช้สถิติขั้นสูงมาใช้ในการวิเคราะห์ข้อคำถามเพื่อจัดให้เป็นกลุ่มๆ หรือมิติ
      - ความตรงตามสภาพปัจจุบัน (Concurrent validity)
        
        เป็นความสามารถของเครื่องมือที่วัดคุณลักษณะของสิ่งที่ศึกษาได้สอดคล้องกับเกณฑ์ที่กำหนดในปัจจุบัน สามารถตรวจสอบได้โดยนำเครื่องมือการวิจัย 2 ชุด โดยชุดที่ 1 เป็นเครื่องมือใหม่ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น และอีกชุดหนึ่งเป็นเครื่องมือมาตรฐานที่เป็นที่ยอมรับแล้ว
      - ความตรงตามการพยากรณ์ (Predictive validity)
        
        เป็นคุณลักษณะของเครื่องมือที่สามารถวัดคุณลักษณะที่ศึกษาได้ตรงตามเกณฑ์พยากรณ์ของคุณลักษณะนั้นๆ ในอนาคต
    - - ความสม่ำเสมอหรือความคงที่ของค่าที่ได้จากการวัด หรือเครื่องมือเมื่อนำมาใช้วัดซ้ำแล้วได้ค่าเหมือนเดิม
      - การตรวจสอบความเที่ยง
        
        การหาความสอดคล้องภายใน (Internal consistency reliability)
        
        ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือที่มีหลายข้อคำถามว่าแต่ละข้อคำถาม ถามในคุณลักษณะหรือแนวคิดเดียวกัน
        
        การหาความคงที่ (Stability)
        
        การวัดได้ค่าเท่าเดิมเมื่อมีการวัดซ้ำหรือค่าเหมือนกันเมื่อใช้เครื่องมือสองชนิดที่เป็นลักษณะเท่าเทียมกันหรือเป็นแบบคู่ขนาน
        
        การหาความเท่าเทียมกัน (Equivalence reliability)
        
        เป็นการตรวจสอบความเที่ยงของเครื่องมือโดยใช้แบบทดสอบคู่ขนาน ซึ่งเป็นเครื่องมือสองชุดที่มีเนื้อหาเดียวกัน แบบสอบถามรูปแบบเดียวกัน ให้กลุ่มตัวย่างเดียวกันทดสอบทั้งสองชุด แล้วนำค่าที่ได้มาหาค่าสหสัมพันธ์
        
        การหาความเที่ยงของแบบสังเกต (Interater reliability)
        
        เป็นการหาความเที่ยงโดยการใช้แบบสังเกต โดยใช้ผู้เก็บข้อมูล 2 คน มาสังเกตเหตุการณ์เดียวกันแล้วบันทึกค่าคะแนนหรือสิ่งที่สังเกตได้พร้อมกัน
      - ค่าความเที่ยงที่ยอมรับได้สำหรับเครื่องมือที่สร้างขึ้นใหม่ควรมีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 0.7 หากเป็นเครื่องมือเก่าที่เคยผ่านการหาค่าความเที่ยงตรงมาแล้วควรมีค่าความเที่ยงมากกว่าหรือเท่ากับ0.8