Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กลุ่มอาการกล้ามเนื้อ กระดูก ข้อ - Coggle Diagram
กลุ่มอาการกล้ามเนื้อ กระดูก ข้อ
Fracture bone : กระดูกหัก
กระดูกหักชนิดธรรมดา (Simple fracture/closed fracture) กระดูกหักที่ไม่มีบาดแผลที่ผิวหนัง
กระดูกหักชนิดซับซ้อน (Simple fracture/closed fracture)กระดูกหักที่มีบาดแผลที่ผิวหนัง กระดูกทิ่มทะลุออกนอกผิวหนัง
สาเหตุ : การบาดเจ็บ, กระดูกเสื่อม ผุ และเปราะ
วินิจฉัยโดย X-ray
อาการ : ปวด บวม เขียวช้ำ ปวดมากเมื่อเคลื่อนไหวหรือใช้มือกด บางรายเคลื่อนไหวส่วนนั้นได้ลำบาก อาจมีผิดรูป เช่น โก่งงอหรือสั้นกว่าข้างที่ปกติ เมื่อลองจับอาจได้ยินเสียงกรอบแกรบ
การรักษาเบื้องต้น/การปฐมพยาบาล
ห้ามเลือด
ดามกระดูกที่หัก
หากมีภาวะ Shock ให้IV fluid
ข้อแพลง : Sprain
สาเหตุ : การสะดุด หรือ หกล้ม (ข้อเท้า/ไหล่/มือ/นิ้ว)
อาการ : ปวดข้อเมื่อได้รับบาดเจ็บทันที ปวดมากเมื่อเคลื่อนไหวข้อหรือใช้นิ้วกด ความรุนแรงขึ้นอยู่กับการบาดเจ็บบริเวณเส้นเอ็น/กล้ามเนื้อ อาจมีบวมแดงร้อน เชียวช้ำ
การรักษา (1 wk ไม่ดีขึ้น สงสัยกระดูกหัก ส่งรพ.)
ประคบเย็น เพื่อลดปวด ทุก 3-4 hr. ใน 48 hr. แรก หลัง 48 hr. ประคบอุ่น เพื่อลดบวม ครั้งละ 15-30 นาที วันละ 2-3 ครั้ง
ใช้ยาหม่องนวด + ใช้ผ้าพันแผล ชนิดยืดพันพอแน่น
ยกข้อที่แพลงสูง งดใช้ข้อจนกว่าจะทุเลา
ปวด ให้ยาแก้ปวด/NSAID
Rheumatoid arthritis (autoimmune)
พบใน ญ>ช มักพบในอายุ 20-50 ป
มีการอักเสบเรื้อรังของเยื่อบุข้อเกือบทุกแห่งทั่วร่างกายพร้อมๆกัน ร่วมกับมีการอักเสบของพังผืดหุ้มข้อ เส้นเอ็น กล้ามเนื้อรอบๆข้อ เป็นผลจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองอย่างผิดปกติต่อเชื้อโรค/สารเคมีบางอย่าง ทำให้เกิดการสร้าง antibody ที่มีปฏิกิริยาต่อเนื้อเยื่อในข้อ
อาการ : ค่อยๆมีอาการเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
เริ่มอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อและกระดูก นานเป็น wk. หรือ mo ต่อมาเริ่มมีการอักเสบของข้อ (ข้อนิ้วมือนิ้วเท้า มือ เท้า เข่า --> ไหล่ ข้อศอก --> ทุกข้อ) **ปวดข้อพร้อมกัน 2 ข้าง บวมแดงร้อน , นิ้วมือนิ้วเท้าจะบวมเหมือนรูปกระสวย , ข้อแข็ง
-ข้อคัดตึงช่วงตื่นนอนหรือตอนเช้า พอสายๆหลังมีการเคลื่อนไหวจะปวดลดลง พบก้อนใต้ผิวหนัง เรียก Rheumatoid nodule
ตรวจพบ ESR สูง + พบ Rheumatoid factors
X-ray พบการสึกกร่อนของกระดูกและความผิดปกติของข้อ
รักษา : NSIAD เช่น aspirin วันละ 4-6 กรัม
วันละ 3-4 ครั้ง pc + ยาลดกรด+ กายภาพบำบัด
Gout
โรคปวดข้อชนิดเรื้อรัง พบใน ช > ญ
สาเหตุ : มีกรดยูริกมากเกินไป (ช= 4-8.5 ,ญ= 2.7-7.3 ค่าวิกฤตคือ 12) เกิดการตกผลึกสะสมตามข้อ ผิวหนัง ไต และตามอวัยวะ
อาการ : ปวดข้อรุนแรง เกิดฉับพลันทันที
อาการปวดครั้งแรก มักเป็นข้อเดียว ที่พบมากคือ นิ้วหัวแม่เท้าข้อบวม เจ็บมากจนเดินไม่ไหว ผิวหนังจะตึง ร้อนและแดงขณะที่อาการเริ่มทุเลาลง ผิวหนังในบริเวณที่ปวดนั้นจะลอกและคันและมักมีอาการหลังดื่มสุราหรือทานเครื่องในพบก้อนใต้ผิวหนัง ข้อเอ็น หรือใบหู --> gouty tophi
ระยะแรก : อาการก าเริบทุก 1-2 ปี ที่ข้อเดิมเป็นถี่ขึ้นเรื่อยๆ เช่น ทุก 4-6 mo., 2-3 mo.,1mo.เดือนละหลายครั้ง--->ปวดตลอดเวลา ปวดทุกข้อ
ระยะหลัง : ข้ออักเสบหลายข้อ มีปุุมก้อนในบริเวณที่เคยอักเสบบ่อยๆ ปุุมก้อนโตขึ้นเรื่อยๆ อาจแตกออกมาเป็นสารขาวๆ จนเป็นแผลเรื้อรัง ข้อพิการ
ส่งตรวจเลือด หรือเจาะข้อพบ urate cystal
การรักษา : Alloporinal /Colchicine 0.6 mg. / Ibroprofen ไม่ควรให้นาน 3 วัน+ ยาลดกรดร่วม
Carpal tunnel syndrome
สาเหตุ : เกิดจากการบาดเจ็บที่ข้อมือ จากการใช้งานมาก หรือพบร่วมกับภาวะ Rheumatoid, Hypothyroid, DM, Obesityบางรายไม่ทราบสาเหตุ
อาการ : ปวดแสบปวดร้อน/รู้สึกชาเป็นพักๆที่มือ เกิด 1 หรือ 2 ข้างอาจปวดร้าวขึ้นไปที่แขนหรือหัวไหล่ปวดมากตอนกลางคืนหรือเช้ามืดการห้อยข้อมือ หรือสะบัดมือจะช่วยให้ทุเลาลง
ภาวะแทรกซ้อน : ไม่ได้รักษา กล้ามเนื้อมือฝ่อ
การรักษา : สงสัยส่งรพ.การวินิจฉัยอาจตรวจคลื่นไฟฟูากล้ามเนื้อเป็นเล็กน้อย ให้ยาแก้ปวด NSAID ใส่เฝือกมือขณะนอนเป็นมาก รุนแรง อาจ Steroid IV , surgery อาการทุเลาไม่กี่วัน