Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่6 : การพยาบาลมารดา ที่มีภาวะแทรกซ้อนหลังคลอด (ต่อ) - Coggle Diagram

- - - - ส่งผลให้ต่อมธัยรอยด์ ต่อมหมวกไตและรังไข่ซึ่งอยู๋ภายใต้การควบคุมของต่อมนี้ไม่ทำงานไปด้วย ทำให้มีอาการของต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย ร่วมกับอาการขาดประจำเดือนและเป็นหมัน
- - - - อาการ
        
        มีไข้หลังคลอด หนาวสั่น
        
        อาจจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน
        
        ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะแสบขัด
    - - ภาวะแทรกซ้อน
        
        เยื่อบุช่องท้องอักเสบ (peritonitis)
        
        ฝีที่ช่องเชิงกราน (pelvic abscess)
        
        ฝีบริเวณปีกมดลูก (parametrial phlegmon)
        
        การติดเชื้อของปีกมดลูก (adnexal infection)
        
        การติดเชื้อ septic pelvic thrombophlebitis
        
        toxic shock syndrome
      - การวินิจฉัย
        
        ตรวจร่างกายอย่างละเอียด
        
        อุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 38-40 องศาเซลเซียส
        
        หาสาเหตุด้วยการซักประวัติ
        
        ตรวจทางห้องปฎิบัติการ
  - - - prolonged rupture of membrane
      - การฉีกขาดของช่องทางคลอด
      - การล้วงรก หรือเศษรก
    - - การไม่ได้ฝากครรภ์
      - การมีเพศสัมพันธ์ระหว่างตั้งครรภ์
      - มีการอักเสบของมดลูกหรือปากมดลูกมาก่อน
      - ภาวะซีด
      - ภาวะทุพโภชนาการ
      - ประวัติโรคเบาหวาน
- - - - หมายถึง
        
        โรคจิตหลังคลอดเป็นโรคที่พบได้ประมาณ 0. 1-0. 2% ของมารดาหลังคลอดแต่อาการมักรุนแรงโดยมักเริ่มเกิดอาการใน 48-72 ชั่วโมงหลังคลอดมีน้อยรายมากที่ไปเริ่มเกิดอาการหลัง 2 สัปดาห์แรกไปแล้ว
      - อาการ
        
        มีความคิดและความหลงเชื่อผิดๆ (delusion)
        
        ประสาทหลอน (hallucination)
        
        นอนไม่หลับ
        
        หงุดหงิดขี้รำคาญ (irritability)
        
        ผุดลุกผุดนั่ง (restlessness)
        
        มีอาการสับสน (confusion)
        
        อารมณ์ซึมเศร้าหรืออารมณ์ที่ผิดปกติ
        
        อารมณ์จะเปลี่ยนแปลงเร็วมีพฤติกรรมวุ่นวาย (disorganized behaviour)
      - การรักษา
        
        จำเป็นจะต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและจัดเป็นภาวะฉุกเฉินอย่างหนึ่งยาที่ใช้คือยาแก้โรคจิต (Antipsychotic drugs, เช่น Haloperidot 4-20mg / day) บางครั้งอาจให้ยาควบคุมอารมณ์เช่นลิเที่ยม (Lithium carbonate) หรือคาร์บามาซีพีน (Carbamazepine) ร่วมด้วยการใช้เครื่องรักษาด้วยไฟฟ้า (ElectroConvulsive therapy, ECT) ในกรณีที่ให้ยาลิเที่ยมแก่ผู้ป่วยควรงดป่วยควรงดการให้นมบุตรเพราะปริมาณลิเที่ยมที่ถูกขับออกมาทางน้ำนมมีความเข้มข้นค่อนข้างสูงไม่ปลอดภัยกับทารกแรกเกิด
    - - หมายถึง
        
        โรคซึมเศร้าหลังคลอดพบได้ค่อนข้างบ่อยคือประมาณ 10-15% ของมารดาหลังคลอด โดยส่วนใหญ่จะเริ่มมีอาการในช่วงเดือนแรกหลังคลอดแต่มีในบางรายที่เริ่มเป็นตั้งแต่ยังไม่คลอด ลักษณะสำคัญที่ต่างจากภาวะอารมณ์เศร้าหลังคลอดคืออาการรุนแรงจนรบกวนการดำเนินชีวิต ความเป็นอยู่และการเลี้ยงดูทารกอาการเป็นอยู่นานเกิน 2 สัปดาห์และ / หรือมีความคิดอยากฆ่าตัวตาย
      - อาการ
        
        มีความวิตกกังวล (Anxiety)
        
        อาการย้ำคิดย้ำทำ (Obsessionality)
        
        มีความคิดอยากฆ่าตัวตาย (Suicide)
        
        รำพึงว่าตนทำอะไรผิดหรือทำบาปกรรมไว้ (Guilty rumination)
        
        หมดเรี่ยวแรง (Low energy)
        
        เบื่อหน่ายไปหมด (Anhedonia)
        
        มีอารมณ์ซึมเศร้า (Depressed mood)
      - การรักษา
        
        ทั่วๆไปโดยใช้ยาแก้ซึมเศร้าในขนาดที่เพียงพอเช่นแพทย์ทำการรักษาเหมือนโรคซึมเศร้ fluoxetine 20-40 mg / day, amitriptyline 50-250 mg / day และให้ต่อเนื่องไปนานประมาณ 6 เดือนในระหว่างให้ยาผู้ป่วยสามารถให้นมบุตรเนื่องจากมีการศึกษาแล้วว่าไม่มีอันตรายร้ายแรงกับทารกแรกเกิด
    - - หมายถึง
        
        เป็นภาวะที่พบได้บ่อยที่สุดคือประมาณ 30-75% ของมารดาหลังคลอดอาการของภาวะนี้ไม่รุนแรงและหายได้เองเนื่องจากหลังภายหลังการคลอดร่างกายจะมีการเปลี่ยนแปลงระดับของฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรลที่ลดลงทำให้เกิดความแปรปรวนทางอารมณ์ขึ้นได้
      - อาการ
        
        คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
        
        กินไม่ได้นอนไม่หลับหรือกินมากนอนมากผิดปกติ (Appetite and sleep disturbance)
        
        มีความวิตกกังวลไปหมดทุกเรื่อง (Generalized anxiety)
        
        ร้องให้ง่าย (Tearfulness)
        
        หงุดหงิดขี้รำคาญ (Irritability)
        
        มีอารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย (Mood lability)
        
        อาการมักเริ่มเกิดในช่วงหลังคลอดวันที่ 2-3 และมีอาการมากที่สุดประมาณวันที่ 4-5 และมักหายภายในวันที่ 10 ในรายที่มีอาการอยู่นานจนเกิน 2 สัปดาห์หลังคลอดแล้วยังไม่หายควรได้รับการตรวจเพราะอาจเป็นโรคซึมเศร้าซึ่งมีอาการรุนแรงกว่าและต้องการการรักษาที่จำเพาะเจาะจง
      - ปัจจัย
        
        อ่อนเพลียจากการอดนอน
        
        ความวิตกกังวลในการเลี้ยงบุตร
        
        ความไม่สุขสบายจากภาวะหลังคลอด
        
        ความวิตกกังวลกลัวว่าสามีจะลดความสนใจลง
        
        การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์มีความกลัวและเครียดจากการคลอด
        
        มีภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังคลอด
        
        การลดระดับฮอร์โมนในร่างกาย
      - การรักษา
        
        อาการมักไม่ค่อยรุนแรงและมักหายได้เองการรักษาก็เป็นเพียงการให้กำลังใจการให้ความมั่นใจ แต่ถ้าอาการไม่หายภายใน 2 สัปดาห์หลัง คลอดให้กลับมาพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยดูว่าเป็นโรคอื่นหรือไม่
  - - - เป็นภาวะตอบสนองภายหลังการสูญเสียภาวะเศร้าโศกมีหลายอารมณ์เช่นเศร้าวิตกกังวลโกรธรู้สึกผิดสูญเสีย (Loss) ภาวการณ์ขาดหรือแยกจากบุคคลหรือขาดบางสิ่งที่มีค่าอันยิ่งใหญ่
        
        การสูญเสียวัตถุสิ่งของที่มีความสำคัญ
        
        การสูญเสียบุคคลที่เป็นที่รักและมีค่าของตน
        
        การสูญเสียความเป็นตัวของตัวเองในบางด้าน
    - - การคลอดบุตรตายคลอด
      - ความคาดหวังของมารดาและครอบครัว
    - - ระยะที่ 1 ระยะปฏิเสธและแยกตัว (Denial and Isolation)
      - ระยะที่ 2 ระยะโกรธ (Anger)
      - ระยะที่ 3 ระยะต่อรอง (Bargaining)
      - ระยะที่ 4 ระยะซึมเศร้า (Depression)
      - ระยะที่ 5 ระยะยอมรับ (Acceptance)
    - - สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
      - ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตนหลังคลอด
      - แนะนำให้สามีและญาติเข้าเยี่ยมอย่างใกล้ชิด
      - เปิดโอกาสให้มารดาหลังคลอดซักถามพูดคุยระบายความรู้สึก
      - ดูแลให้พักผ่อน