Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
FİİLDE ANLAM ÖZELLİKLERİ (7. SINIF), image - Coggle Diagram
FİİLDE ANLAM ÖZELLİKLERİ (7. SINIF)
İŞ (KILIŞ) FİİLLERİ
Bir iş bildirirler ve bir öznenin iradesiyle bir nesnenin üzerinde gerçekleşirler. Yani nesne alırlar.
Balıkçı ağını çekiyor. (Neyi çekiyor 'ağını' çekiyor. nesne aldığından iş (kılış) fiilidir.
PÜF NOKTASI: "Onu" kelimesini fiile getirdiğimizde anlam bozulmuyorsa iş (kılış) fiilidir.
DURUM FİİLLERİ
Öznenin durumunu bildiren fiillerdir ve nesne almazlar.
PÜF NOKTASI: "ONU" kelimesini fiile getirdiğimizde anlam bozuluyorsa durum fiilidir.
Yeni doğan bebek erkenden uyudu. (Onu uyudu olmuyor fiilin anlamı anlamsız bir de nesne almadığından bu fiil durum fiilidir.)
ÖRNEK FİİLLER: gülmek, uyanmak, çıkmak, gitmek, yatmak, uzanmak…
ÖRNEK CÜMLELER
: :<3:
Arkadaşı kalbini kırdığı için çok üzülmüştü.
(Neyi üzülmüştü cevap yok nesne almamış bu da bu fiilin durum fiili olduğunu gösterir.)
Ayağını duvara vurduğundan ayağı morarmıştı.(Morarmak fiili uzun bir süreyi kapsadığından oluş fiilidir.)
:pencil2:
Çarşıdan kalem aldı.
(Neyi aldı 'kalem' aldı nesne aldığından bu bir iş (kılış) fiilidir.
OLUŞ FİİLLERİ
Bu fiiller öznenin iradesi dışında ve çoğu kez dış etkilerle gerçekleşir. Yani daha çok "kendiliğinden olma durumu" söz konusudur.
PÜF NOKTASI: Bu fiiller nesne almazlar bu fiillerin gerçekleşebilmesi için belli bir süreç geçmesi gerekir.
ÖRNEK FİİLLER:yaşlanmak, uzamak, ağarmak, paslanmak, solmak, acıkmak…
VİDEOLU ÖRNEKLER
Videoda geçen fiilin anlam özelliklerini bulunuz?
https://youtu.be/LgR0N_pyYtg
Videoda şarkıda geçen durum fiillerini tespit ediniz.
https://youtu.be/3OnqQrQLHp8
ÖRNEK ETKİNLİKLER
Aşağıdaki cümlelerin karşısına iş, durum, oluş mu olduğunu belirtiniz?
Sessizce müzik dinliyordu. (..................)
Tırnakları fazla uzamış. (..................)
Beş sene içinde çok hızlı yaşlandı. (................)
Defterindeki tüm yazıları sildi. (..................)
Çocuklar dışarıda oyun oynuyordu. (..................)
Dışarıda gün ağarmıştı. (....................)
Su uyur,düşman uyumaz. (.................)
Ağlamaktan gözleri şişmişti. (..............)
YARIM BIRAKILAN CÜMLELERİ UYGUN İŞ (KILIŞ) FİİLLERİYLE TAMAMLAYINIZ?
Sabah balkondaki çiçekleri .............
Öğretmenin dediklerini bir bir .................
Kardeşim sabahtan beri televizyon .................
Bayram geldiği için her yeri ................
Mutfakta biriken bulaşıkları .................
