Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
วิทยาการระบาดและควบคุมโรค ครั้งที่ 4 - Coggle Diagram
วิทยาการระบาดและควบคุมโรค
ครั้งที่ 4
*หน่วยที่ 11
หลักการป้องกันและควบคุมโรค
ความรู้พื้นฐาน
แนวคิดการป้องกันและควบคุมโรค
แนวคิดการยึดปัจจัยที่ทำให้เกิดโรค
เสี่ยสมดุลปัจจัย 3 ประการ
Agent
Envlreonment
Host
แนวทางป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อและไร้เชื้อ
ลดพฤติกรรมเสี่ยง
ควบคุมสิ่งแวดล้อม
ส่งเสริมคนในชุมชนมีการต้านทานโรค
กำจัดสิ่งที่เป็นสาเหตุ
แนวคิดโดยการยึดตัวหลักธรรมชาติ
ก่อนขั้นปฐมภูมิ
มุ่งเน้นกำจัดจุดตั้งต้น
ขั้นปฐมภูมิ
มุ่งเน้นไม่ให้สัมผัสกับสาเหตุโรค
ขั้นทุติยภูมิ
ลดการรุนแรงของโรค
ตรวจคัดกรองโรค
วินิจฉัยผู้ป่วยรวดเร็ว
ขั้นตติยภูมิ
ลดภาวะแทรกซ้อน
ลดการพิการของโรค
ฟื้นฟูสุขภาพ
แนวคิดโดยการยึดเวลาการเกิดโรค
การป้องกันโรคล่วงหน้า
รับวัคซีน
ออกกำลังกาย
ลดพฤติกรรมเสี่ยง
ป้องกันระยะหลังเกิดโรค
กำจัดหรือลดการพิการ
ฟื้นฟูสภาพผู้ป่วยที่มีความพิการ
การป้องกันระยะโรคเกิด
ระงับกระบวนการ
ระงับยับยั่งการแพร่กระจาย
แนวทางการดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรค
ป้องกันโรคติดเชื้อ
ป้องกันโรคไร้เชื้อ
ปัจจัยสำคัญต่อการดำเนินงาน
หน่วยที่ 12
วิทยาการระบาดกับการควบคุมโรคติดต่อ
โรคติดต่อ
โรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน
แบคทีเรีย
คอตีบ
ไอกรน
บาดทะยัก
วัณโรค
ไวรัส
โปลิโอ
หัด
หัดเยอรมัน
ตับอักเสบบี
ไข้สมองอักเสบเจอี
โรคติดต่อทางอาหารและน้ำ
การติดเชื้อจุลินทรีย์
ไวรัส
แบคทีเรีย
เชื้อโโตซัว
หนอนพยาธิ
โรคติดต่อระหว่างสัตย์และคน
1.ด้านคน
พฤติกรรมเสี่ยงต่อโรค
ภูมิต้านทานโรค
2.ด้่นเชื้อโรค
3.ด้านสิ่งแวดล้อม
สัตย์ที่เป็นแหล่งโรคหรือพาหะนำโรค
โรคติดต่อที่นำโดยแมลง
การป้องกันแบบปฐมภูมิ
ป้องกันการติดเชื้อและการป่วย
การป้องแบบทุติยภูมิ
ป้องกันความรุนแรงและการเสีชีวิต
โรคติดต่อทางการสัมผัสระหว่างบุคคล
เป็นผลมาจากความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัย 3 ด้าน
ด้านคน
คนเป็นทั้งแหล่งรังโรคและผู้รับโรค
พฤติกรรมและภูมิต้านทาน
ด้านเขื้อโรค
แบคทีเรีย
ไวรัส
เชื้อปรสิต
เชื้อรา
สิ่งแวดล้อม
ที่อยู่อาศัย
เศรษฐกิจ
สังคม
การป้องกันระดับปฐมภูมิ
พฤติกรรมเสี่ยง
การสำส่อนทางเพศ
มีเพศสัมพันธืไม่ป้องกัน
การป้องกันระดับทุติยภูมิ
ลดความรุนแรงของโรค
ลดกแหล่งรังโรคโดยเฉพาะคน
หน่วยที่ 13
วิทยาการระบาดกับการป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อ
โรคหัวใจและหลอดเลือด
การป้องกันปฐมภูมิ เช่น งดสูบบุหรี่ สุรา ออกกฎหมายกำหนด เป็นต้น
การป้องกันทุติยภูมิ เช่น ทำการตวรจคัดกรองโรค จัดระบบดูแลสุขภาพ เป็นต้น
สาเหตุเกิดจากความดันโลหิตสูง
อาการ ชัก สับสน แขนขาอ่อนแรง เป็นต้น
โรคความดันโลหิตสูง
ทำให้เส้นเลือดในสมองแตก
ปัจจัยเสี่ยง
ไตวาย
ภาวะหัวใจโต
โรคจอประสาทตา
โรคมะเร็ง
Clonality = สามารถจับเป็นกลุ่มก้อน
Autonomy = เซลล์แบ่งตัวได้
Anaplasia = ขาดความเป็นปกติ
Metastasis = สามารถแพร่กระจายไปส่วนอื่น
ปัจจัยโดยตรง เช่น การสูบบุหรี่
ปัจจัยเสี่ยง คือการยังระบุได้ไม่แน่ชัด
โรคเบาหวาน
แบ่งเป็น 4 ชนิด
ปัจจัยเสี่ยง
พันธุกรรม
อายุมากขึ้น
น้ำหนักเกิน
โรคคอพอก
ทำให้เด็กมีสติปัญญาผิดปกติ
ป้องกันได้โย เพิ่มไอโอดีน
โรคปัญหาสุขภาพจิต
โรคจิตเภท
โรคซึมเศร้า
โรควิตกกังวล
โรคสารเสพติด
ธรรมชาติ = กัญชา ฟิ่น กระท่อม เป็นต้น
สังเคราะห์ = มอฟิ่น ยาบ้า ยาอี เป็นต้น
หน่วยที่ 14
วิทยาการระบาดกับการป้องกันโรคจากการประกอบอาชีพ
ความหมาย โรคหรือความเจ็บป่วยต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับผู้ปฎิบัติงาน
หลักการ
ปัจจัยที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดโรค
การกระจายของโรค
ธรรมชาติของโรค
การศึกษาเชิงพรรณา
การศึกษาซึ่งได้มาจากคำตอบต่างๆ
เกิดขึ้นมากน้อยเพียงใด
เกิดขึ้นกับใคร
เกิดขึ้นที่ไหน
เกิดขึ้น ณ เวลาใด
การศึกษาเชิงวิเคราะห์
ศึกษาภาคตัดขวาง/ความชุก
การศึกษาแบบย้อนกลับ
การศึกษาไปข้างหน้า
การศึกษาเชิงทดลอง
หาความสัมพันธ์เชิงเหตุและผล
ศึกษาได้สองแบบ คือ เชิงทดลองและเชิงกึ่งทดลอง
หน่วยที่ 15
วิทยาการระบาดกับการควบคุมสาธารณภัย
ประเภท
แนวคิดคลาสสิก
ธรรมชาติ
การกระทำของมนุษย์
แนวคิดใหม่
ธรรมชาติ
เทคโนโลยี
ซับซ้อน
ต้องมีทีมปฏิบัติงาน
ภัยธรรมชาติ
อุทกภัย
ดินโคลอนถล่ม
สึนามิ
แผ่นดินไหว
สาธารณภัยโรคติดต่อ
กาฬโรค ไข้ทรพิษ ไข้เหลือง โรคอีโบล้า โรคซาร์ส เป็นต้น
โรคติดต่ออุบัติใหม่อุบัติซ้ำ
ปัจจัยสำคัญ คือ การกลายพันธ์ของเชื้อโรคโดยเฉพาะกลุ่มไวรัส
มาตรการป้องกัน
ปฐมภูมิ = ศักยภาพของภาครัฐ เกิดจากการกระทำของประชาชน ชุมชน
ทุติยภูมิ = เครือข่ายเฝ้าระวัง
ตติยภูมิ = ศุักยภาพในการรักษา