7.4 Middeleeuwen
godsdienst
De middeleeuwse Kerk had een allesoverheersende invloed op de mensen
de Islam
Kerstening (11eE: bijna heel EUR christendom)
politiek:
kruistochten
investituurstrijd
uitroepen vd godsvrede: bep. personen worden onschendbaar + vechten op bep. dagen
godsdienst regelde groot deel vh leven vd mensen dr voorschriften en gebruiken
onderwijs, verpleging zieken, zorg armen in handen clerus
godsgeleerdheid
economisch:
kerkelijk verbod om om tegen interest uit te lenen
tijdens ontginningsbeweging: abdijen belangrijke rol bij ontginning onvruchtbare gronden
Kerk: één vd grootste grootgrondbezitters
in 6e E gesticht dr Mohammed
geboren in 570 in Mekka
niet tevreden met lot
trekt nr berg Hira
ziet visioenen (Koran)
heeft kritiek op polytheïsme in Mekka
inwoners keren zich tegen hem
verhuizing v Mekka nr Medina
= jaar 1 islamitische kalender
verschillende stammen bekeerden zich tot islam
cultuur
bouwkunst
schilderkunst
humanisme: een nieuwe geest
Romaanse stijl (massief)
gotische stijl (verfijnd)
feodale tijd
bloei vd steden
dikke muren, koepel, kruisgewelven, kleine vensters met rondbogen
luchtbogen, steunberen, gewelven met grote ramen met spitsbogen
15e E: gebruik v olieverf
Vlaamse Primitieven (Van Eyck)
A) definitie
antropocentrische levensbeschouwingen
gingen ervan uit dat hun werk moet berusten op eigen onderzoek, onafhankelijk vd kerkleer
16e E: wetenschappelijk onderzoek
genialiteit bewijzen: zo veel mogelijk takken vd kunst uitoefenen (Da Vinci: geleerde en kunstenaar)
B) humanisme en wetenschap in de Nederlanden
Vesalius
baseerde kennis op onderzoek menselijk lichaam
Dodoens
was eerste die planten systematisch classificeerde ipv alfabetisch
Erasmus
viel kloosterorden aan (vanwege hun luiheid en hebzucht), clerus (vanwege onwetendheid en onzedelijkheid)
zijn alternatief: godsdienst v zachtmoedige redelijkheid ( nadruk op verdraagzaamheid en wederzijds begrip) en benadrukken navolging v Jezus
Mercator
cartograaf (Atlas)