7.4 Middeleeuwen

godsdienst

De middeleeuwse Kerk had een allesoverheersende invloed op de mensen

de Islam

Kerstening (11eE: bijna heel EUR christendom)

politiek:

kruistochten

investituurstrijd

uitroepen vd godsvrede: bep. personen worden onschendbaar + vechten op bep. dagen

godsdienst regelde groot deel vh leven vd mensen dr voorschriften en gebruiken

onderwijs, verpleging zieken, zorg armen in handen clerus

godsgeleerdheid

economisch:

kerkelijk verbod om om tegen interest uit te lenen

tijdens ontginningsbeweging: abdijen belangrijke rol bij ontginning onvruchtbare gronden

Kerk: één vd grootste grootgrondbezitters

in 6e E gesticht dr Mohammed

geboren in 570 in Mekka

niet tevreden met lot

trekt nr berg Hira

ziet visioenen (Koran)

heeft kritiek op polytheïsme in Mekka

inwoners keren zich tegen hem

verhuizing v Mekka nr Medina

= jaar 1 islamitische kalender

verschillende stammen bekeerden zich tot islam

cultuur

bouwkunst

schilderkunst

humanisme: een nieuwe geest

Romaanse stijl (massief)

gotische stijl (verfijnd)

feodale tijd

bloei vd steden

dikke muren, koepel, kruisgewelven, kleine vensters met rondbogen

luchtbogen, steunberen, gewelven met grote ramen met spitsbogen

15e E: gebruik v olieverf

Vlaamse Primitieven (Van Eyck)

A) definitie

antropocentrische levensbeschouwingen

gingen ervan uit dat hun werk moet berusten op eigen onderzoek, onafhankelijk vd kerkleer

16e E: wetenschappelijk onderzoek

genialiteit bewijzen: zo veel mogelijk takken vd kunst uitoefenen (Da Vinci: geleerde en kunstenaar)

B) humanisme en wetenschap in de Nederlanden

Vesalius

baseerde kennis op onderzoek menselijk lichaam

Dodoens

was eerste die planten systematisch classificeerde ipv alfabetisch

Erasmus

viel kloosterorden aan (vanwege hun luiheid en hebzucht), clerus (vanwege onwetendheid en onzedelijkheid)

zijn alternatief: godsdienst v zachtmoedige redelijkheid ( nadruk op verdraagzaamheid en wederzijds begrip) en benadrukken navolging v Jezus

Mercator

cartograaf (Atlas)