Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การทำคลอดและการช่วยเหลือการคลอดปกติ w644, Reference, ททท, ืืืืืื, งงงงงงง,…

- - - - ผู้ทำคลอดจะปูผ้าให้ผู้คลอดโดย
        
        หลังจากนั้นสวมปลอกขา (Legging) ทั้งสองข้าง โดยสอดมือเข้าไปใต้ผ้าที่พับตลบกลับด้านโคนขา สวมปลอกขาด้านใกล้ตัวผู้ทำคลอดก่อน
        
        บางแห่งจะเป็นผ้าสี่เหลี่ยม
        
        จับที่มุมผ้าบนสุดและล่างสุด คลี่ผ้าออกจะได้ผ้า 1 ผืน ปูลงไปตรงหน้าขาของผู้คลอดด้านใกล้ตัวผู้ทำคลอด จากนั้นสวมถุงเท้าหรือคลุมผ้าด้านไกลตัว เพื่อปูองกันการปนเปื้อนของเสื้อกาวน์ขณะปูผ้ารองก้น
        
        ปูผ้ารองก้นบนผ้ายางรองคลอด โดยพับผ้าเข้ามา 1ใน 4 ส่วน หงายมือทั้งสองข้างสอดเข้าใต้ผ้าที่พับไว้ แล้วสอดเข้าใต้ก้นของผู้คลอด ขณะถอนมือออกมาต้องระมัดระวังไม่ให้มือไปสัมผัสกับก้นของผู้คลอด
        
        ผืนที่ 1 ปูหน้าท้องโดยจับผ้าที่สันทบบนสุดกับล่างสุดแล้วยกผ้า คลี่ออกจะได้เป็นผ้าครึ่งผืน ปูให้สันทบอยู่ด้านบน
    - - ปูผ้ารองก้นและช่วยทำคลอดปกติ เมื่อปูผ้าเรียบร้อยแล้วกรณีไม่ถอดปลายเตียงออก ให้หยิบเครื่องมือที่จำเป็นต้องใช้ช่วยคลอดวางไว้บนปลายของผ้ารองก้นเพื่อสะดวกแก่การหยิบใช้
      - อุปกรณ์
        
        กรรไกรตัดฝีเย็บ
        
        ยาชาที่เตรียมแล้วได้แก่ Xylocaine 2% c adrenaline 1 : 80,000
        
        ผ้า safe perineum
        
        ลูกสูบยางแดง
        
        ต้องผ่านการทดสอบก่อน โดยการบีบถ้ามีเสียงลมออกแสดงว่าใช้ได้ :warning:
  - - - การเบ่ง
        
        ออกแรงเบ่งลงก้นเหมือนการเบ่งถ่ายอุจจาระ ประมาณ 6 – 8 วินาที ไม่ควรเกิน 10 วินาทีต่อครั้ง
        
        เบ่งซ้ำ : หากมดลูกยังหดรัดตัวแข็งอยู่
        
        มดลูกคลายตัว : ให้หยุดเบ่ง โดยหายใจล้างปอดหนึ่งครั้ง หายใจตามปกติ และนอนพักจนกว่ามดลูกจะหดรัดตัวครั้งใหม่จึงเชียร์เบ่งต่อ
        
        ถ้าเบ่งจนเห็นศีรษะทารกมาตุงอยู่ที่บริเวณฝีเย็บประมาณ 3-5 ซม. แล้วไม่ผลุบกลับเข้าไปให้เตรียมตัดฝีเย็บ โดยฉีดยาชาเฉพาะที่ก่อนบริเวณรอบๆ ปากช่องคลอด
      - ผู้คลอดสูดลมหายใจเข้าทางจมูกและเป่าลมหายใจออกทางปากหนึ่งครั้งเพื่อหายใจล้างปอด จากนั้นสูดลมหายใจเข้าเต็มที่แล้วกลั้นลมหายใจไว้ยกศีรษะจนคางจรดหน้าอก (Cshaped, Up-right position) จะช่วยให้ฝีเย็บผ่อนคลายลดแรงต้านต่อศีรษะทารก
    - - จะทำให้เกิด valsalva maneuver
        
        มีการหดรัดตัวของเส้นเลือด เลือดที่ไปเลี้ยงมดลูกและรกจึงลดลง ทำให้ทารกขาดออกซิเจน
        
        เมื่อผู้คลอดหยุดเบ่ง ความดันโลหิตจะสูงขึ้น หัวใจเต้นช้าลง ถ้ามีพยาธิสภาพที่หัวใจ หัวใจอาจทำงานชดเชยไม่ได้ทำให้หัวใจเต้นเร็วผิดปกติและเกิดหัวใจหยุดเต้น เป็นอันตรายต่อผู้คลอดได้
        
        เนื่องจากการเบ่งมีผลทำให้ความดันในช่องอกและช่องท้องเพิ่มมากขึ้นจนเลือดไหลกลับสู่หัวใจได้ลดลง เลือดที่ไหลออกจากหัวใจต่อนาทีและความดันโลหิตลดต่ำลง หัวใจเต้นเร็วขึ้น
    - - เพื่อให้ผู้คลอดเกิดความกระตือรือร้นและมีกำลังใจในการเบ่งมากขึ้น
    - - ต้องฟังเสียงการเต้นของหัวใจทารกทันที
      - สังเกตดูลักษณะสีของน้ำคร่ำ
        
        ต้องรีบช่วยให้การคลอดนั้นสิ้นสุดโดยเร็ว
        
        มีสีเหลืองปนเขียวเนื่องจากมีขี้เทาปนอยู่ แสดงว่าทารกอาจมีอาการของการขาดออกซิเจน
  - - - การใช้กรรไกรตัดเนื้อเยื่อบริเวณปากช่องคลอดให้กว้างขึ้น สะดวกแก่การเคลื่อนผ่านของทารก
    - - ถ้าทารกคลอดอย่างช้าๆ ฝีเย็บที่นุ่มมีโอกาสยืดขยายได้จนบาง การฉีกขาดจะมีได้น้อย
      - ถ้าทารกคลอดเร็วจนเกินไปหรือคลอดด้วยเครื่องมือหรือในรายที่ฝีเย็บยืดขยาย (rigid perineum) จะทำให้มีการฉีกขาดมาก
      - สาเหตุ
        
        ความไม่สมดุลระหว่างศีรษะทารกกับฝีเย็บ
        
        การคลอดเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว
        
        คลอดโดยใช้สูติศาสตร์หัตถการ
        
        ฝีเย็บถูกยืดขยายอย่างรวดเร็ว (ripid delivery)
      - ข้อดี
        
        ขอบแผลจะเรียบ เย็บง่าย และติดเร็ว
      - ข้อเสีย
        
        ถ้ามีการฉีกเอง ส่วนมากจะอยู่ในแนว midline ขอบแผลรุ่งริ่ง เย็บยากและติดช้า
    - - ฟังเสียงการเต้นของหัวใจทารก
      - ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
      - กระตุ้นให้ผู้คลอดเบ่งเมื่อมีการหดรัดตัวของมดลูก
      - สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงของผู้คลอด
- - - - การทำคลอดไหล่หน้า
        
        ใช้ฝ่ามือจับบริเวณขมับทั้ง 2 ข้าง ของทารกไว้แล้วโน้มศีรษะลงตามทิศทางของช่องเชิงกราน เมื่อเห็นไหล่ส่วนหน้าจนถึงบริเวณซอกรักแร้จึงหยุด
      - การทำคลอดไหล่หลัง
        
        จากนั้นจึงยกศีรษะขึ้นในทิศทาง 45 องศา กับแนวดิ่ง เมื่อไหล่ทั้งสองข้างออกมาจึงหยุด
        
        ขณะคลอดไหล่หลัง ห้ามสอดนิ้วเข้าไปดึงรักแร้หรือใต้คางทารก อันตรายต่อ brachial plexus ---Erb-Duchenne palsy (อัมพาตแขนส่วนบน)
    - - ดูดมูกจากปาก ลำคอ และจมูก
      - ดีดฝ่าเท้า และลูบหลัง+ ประเมิน Apgar
      - ดึงทารกออกมาช้าๆขนานกับช่องคลอด เปลี่ยนมือข้างที่จับศีรษะทารกด้านบนมารองรับตัวทารก
    - - ทารกจะผ่านช่องทางคลอดออกมาในระหว่างที่มี การเงยของศีรษะทารก ดังนั้นจะต้องให้ผู้คลอดเบ่งพร้อมกับการหดรัดตัวของมดลูก
      - จุดประสงค์
        
        เพื่อต้องการให้มีการเคลื่อนต่ำของส่วนนำลงมาจนกว่าบริเวณใต้ท้ายทอยมายันอยู่ใต้ขอบล่างของกระดูกหัวหน่าว
        
        ทราบได้จาก
        
        Parietal eminences
        
        ทั้งสองข้างผ่านพ้นปากช่องคลอดมาแล้ว เมื่อมดลูกคลายตัว ศีรษะทารกจะไม่ผลุบกลับเข้าไปในช่องคลอด เรียกว่า Crowning
        
        มือซ้ายที่กดศีรษะทารกทางด้านหน้าของช่องคลอดที่บริเวณท้ายทอยของทารก คลำได้ ส่วนท้ายทอยออกมาพ้นใต้ของล่างของกระดูกหัวหน่าวคือปุุม occipital protuberance ผ่านพ้นออกมาแล้วอย่างน้อย 2-3 ซม.
      - ระยะนี้ส่วนใหญ่ของศีรษะโผล่ออกมาแล้ว ผู้คลอดรู้สึกเจ็บปวดมากเหมือนฝีเย็บฉีกขาดออกจากกัน จึงอยากเบ่งให้ศีรษะพ้นออกมาโดยเร็ว ดังนั้นจึงต้องป้องกันมิให้ศีรษะทารกคลอดเร็วจนเกินไป
      - การป้องกันการฉีกขาดของแผลฝีเย็บ (safe perineum)
        
        วิธี Modified Ritgen, s maneuver
        
        หลักการ
        
        ป้องกันมิให้เกิดการฉีกขาดหรือถ้าเกิดก็ให้มีน้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
        
        เป็นการผลักหน้าผากของทารกให้ศีรษะทารกเงยขึ้น
        
        ใช้มือข้างที่ถนัดให้ศีรษะทารกคลอดช้าๆ ในตอนท้ายของการหดรัดตัวของมดลูก
      - วิธีการทำคลอดศีรษะ
        
        ใช้นิ้วมือซ้าย (มือข้างที่ไม่ถนัด) ของผู้ทำคลอดช่วยกดศีรษะทารกบริเวณ vertex ไว้ ไม่ให้ศีรษะทารกเงยเร็วเกินไป ส่วนอุ้งมือขวา (มือข้างที่ถนัด) จับผ้า safe perineum วางทาบลงบนฝีเย็บ ให้นิ้วหัวแม่มือและอีก 4 นิ้ว อยู่คนละด้าน วางผ้าsafe perineumให้ต่ำกว่าขอบฝีเย็บ1-2 ซม. เพื่อจะได้สังเกตการฉีกขาดของฝีเย็บได้ชัด แล้วรวบเนื้อและผิวหนังบริเวณฝีเย็บไว้ที่ระดับของสองข้างรูทวารหนัก ให้มองเห็นบริเวณ forchette ด้วยและพร้อมที่จะดันศีรษะทารกเงยขึ้นด้วย
        
        แสดงการ safe perineum
        
        เมื่อบริเวณใต้ท้ายทอยออกมายันใต้ subpubic arch แล้ว มือขวาจับผ้า safe perineum และวางที่บริเวณ perineum โดยไม่ขยับเขยื้อน จนกระทั่งส่วนที่กว้างที่สุดของศีรษะทารกคลอดออกมาหรือศีรษะทารกมี Crowning จากนั้นผู้คลอดเปลี่ยนมือที่ไม่ถนัดที่กดบริเวณท้ายทอยมาโกยศีรษะทารกที่อยู่เหนือบริเวณฝีเย็บให้เงยขึ้น พร้อมกับใช้มือที่ถนัดช่วยรูดฝีเย็บให้ผ่านพ้นหน้าและคางของทารก
        
        แสดงมือที่ไม่ถนัดที่กดบริเวณท้ายทอยและแสดงมือที่ไม่ถนัดโกยศีรษะ
        
        หลังจากนั้นบอกให้ผู้คลอดหยุดเบ่งและหายใจทางปากลึกๆ ยาวๆ เพื่อรอกลไกการคลอดและป้องกันการฉีกขาดของ ฝีเย็บ ทิ้งผ้า safe perineum ลงถังขยะ หมุนศีรษะทารกตาม Restitution ที่เกิดขึ้นเพื่อให้ทารกกลับมาอยู่ในท่าเดิม ทำการ External rotation ต่อ เพื่อให้ศีรษะทารกหันมาอยู่ตรงกับหลัง บางคนอาจหมุนให้ศีรษะเงยขึ้น เพื่อให้สามารถ Suction ได้ง่าย และให้สะดวกในการช่วยเหลือ
        
        แสดงการรูดฝีเย็บให้ผ่านพ้นหน้าและคางของทารก
        
        แสดงการหมุนศีรษะตาม Restitution และ External rotation
        
        จากนั้นผู้ทำคลอดใช้สำลีชุบ N.S.S. บีบพอหมาด เช็ดตาทารกโดยเช็ดจากหัวตาไปหางตา และใช้ลูกสูบยางแดงดูดมูกออกจากปาก ลำคอ และจมูกของทารก
        จนหมด หรือดูดออกให้มากที่สุดก่อนที่ทารกจะหายใจครั้งแรก
    - - ผูกสายสะดือ 3 จุด
      - หลังจากดูดมูก และเช็ดตัวกระตุ้นทารกเรียบร้อยแล้ว ประมาณ 1 นาที ใช้ที่หนีบสายสะดือหรือเชือกรัดสายสะดือ หนีบสายสะดือห่างจากหน้าท้องทารกประมาณ 3 เซนติเมตร
      - 2.ใช้มือรูดสายสะดือ เพื่อรีดเลือดในสายสะดือไปทางด้านรกก่อนใช้ที่หนีบสายสะดือหรือเชือกรัดสายสะดือหนีบอีกอัน เพื่อป้องกันการพุ่งกระเด็นของเลือดในขณะตัดสายสะดือ
      - 3.ใช้สำลีชุบ Alcohol 70%เช็ดเมือกที่สายสะดือบริเวณที่จะตัด
    - - ในการทำคลอดตั้งแต่ศีรษะทารกเกิดจนตลอดลำตัวไม่ควรให้เร็วจนเกินไป ควรใช้เวลาประมาณ 2-3 นาที
      - ประโยชน์
        
        เพื่อให้มดลูกมีการปรับตัวกับปริมาณที่เล็กลงภายหลังที่ทารกคลอดไปแล้ว และระหว่างนี้จะได้มีการลอกตัวของรกเกิดขึ้นพร้อมไปด้วย จนในบางรายอาจลอกตัวหมดพอดีพร้อมกับทารกคลอด
        
        เพื่อป้องกันการตกเลือดหลังคลอด โดยช่วยให้การลอกตัวของรกเร็วขึ้น และการหดรัดตัวดีขึ้น
        
        เมื่อการคลอดผ่านไปปกติ ก็จะมีผลให้ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ที่จะเกิดภายหลังคลอดลดน้อยลงไป
        
        การปฏิบัติเมื่อศีรษะคลอด คือ Suction และเช็ดตา
        
        การปฏิบัติเมื่อทารกคลอดทั้งตัว คือ Suction เช็ดตัว กระตุ้นร้อง
    - - วางสายสะดือพาดบนนิ้วกลางและนิ้วนางมือซ้ายให้นิ้วชี้และนิ้วก้อยล็อคสายสะดือไว้
      - 5.สอดสำลีชุบ Alcohol 70% ไว้ใต้สายสะดือตรงตำแหน่งที่จะตัด
      - 6.ใช้กรรไกรตัดสายสะดือ โดยกันปลายกรรไกรเข้าหาอุ้งมือที่พาดสายสะดือไว้ และกำอุ้งมือไว้ขณะที่ทำการตัด ควรตัดสายสะดือให้ห่างเหนือตำแหน่งที่ยางรัดสายสะดือประมาณ 1 เซนติเมตร