Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Phương pháp dạy học Khoa học xã hội, Ví dụ, image, image, image - Coggle…
Phương pháp dạy học Khoa học xã hội
Phương pháp trò chơi
Khái niệm
Là phương pháp dạy học thông qua việc tổ chức hoạt động cho học sinh, dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được hoạt động bằng cách tự chơi trò chơi, trong mục đích của trò chơi truyền tải mục tiêu của bài học.
Tác dụng
Gây hứng thú, tích cực hoá hoạt động học tập
Phát huy được tính độc lập, khả năng tư duy sáng tạo, sự nhanh trí và cả tinh thần tập thể.
Củng cố và hệ thống hoá những kiến thức, song cũng có thể sử dụng trò chơi ở phần phát triển bài học.
Cách tiến hành
:star: Bước 1: Giáo viên giới thiệu tên, mục đích của trò chơi.
Tên trò chơi phải hấp dẫn, dễ hiểu sẽ lôi cuốn các em tham gia chơi
Mục đích trò chơi sẽ giúp các em định hình được mình tham gia chơi để làm gì? mình sẽ tìm thấy kiến thức gì qua trò chơi này?... từ đó học sinh xác định được nhiệm vụ của mình trong khi chơi
:star: Bước 2: Hướng dẫn HS chơi
Tổ chức người tham gia trò chơi : số người tham gia , số đội tham gia, trọng tài , quản
trò
Các dụng cụ dùng để chơi
Cách chơi : từng việc làm cụ thể của người chơi hoặc đội
chơi, thời gian chơi, những điều người chơi không được làm
Cách xác nhận kết quả và cách tính điểm chơi, giải của cuộc chơi ( nếu có)
:star: Bước 3 : Thực hiện trò chơi
Khi các em đã hiểu rõ mục đích , luật chơi và cách chơi, các em sẽ tham gia chơi một cách chủ dộng, tự tin ,hào hứng. Ở bước này các em là người quyết định cho kết quả của trò chơi do vậycác em cần phải làm việc tích cực
Giáo viên cần phải quan sát , nhắc nhở, giúp đỡ các em nếu các
em còn lúng túng
:star: Bước 4: Nhận xét sau cuộc chơi
Giáo viên hoặc trọng tài là HS nhận xét về thái độ tham gia trò chơi của từng đội, những việc làm chưa tốt của các đội để rút kinh nghiệm.
Trọng tài công bố kết quả chơi của từng đội, cá nhân và trao phần thưởng cho đội đoạt giải.
Một số học sinh nêu kiến thức, kỹ năng trong bài học mà trò chơi đã thể hiện.
Lưu ý
Thu hút được nhiều hoặc tất cả các em học sinh tham gia.
Phải phù hợp với yêu cầu, nội dung của bài học, thiết thức cho bài hoc
Phù hợp với đặc điểm tâm lí, trình độ nhận thức của học sinh
Luật chơi đơn giản để HS dễ nhớ, dễ thực hiện. Cần đưa ra các cách chơi có nhiều HS
tham gia để tăng cường kỹ năng học tập hợp tác
Chọn quản trò chơi có năng lực phù hợp với yêu cầu của trò chơi
Các dụng cụ chơi cần đơn giản, dễ làm hoặc dễ tìm kiếm tại chỗ
Tổ chức chơi vào thời gian thích hợp, không được tốn kém về thời gian, sức lưc và vật chất
Hình thức chơi đa dạng giúp HS được thay đổi các hoạt động học tập trên lớp, giúp HS
phối hợp các hoạt động trí tuệ với các hoạt động vận động.
Ưu điểm và nhược điểm
Ưu điểm
Giảm tính chất căng thẳng của giờ học
nhất là giờ học kiến thức lí thuyết mới
Tạo tinh thần đoàn kết,thi đua giữa các học sinh,các nhóm học sinh
Rèn luyện kỹ năng học tập hợp
tác cho HS
Tạo được hứng thú, hấp dẫn cho HS và và
sẽ làm tăng khả năng chú ý của các em với
bài học nhiều hơn
Tăng cường khả năng giao tiếp cho các học sinh
Nhược điểm
Nếu giáo viên chuẩn bị không tốt thì sẽ khó khăn trong việc nhận xét kết quả
Học sinh quá hưng phấn, ảnh hưởng đến tiết học sau
Khó củng cố kiến thức, kĩ năng
một cách có hệ thống
HS dễ sa đà vào trò chơi ít chú ý đến tính
năng học tập của trò chơi
Ví dụ
Bài 1 : Dãy Hoàng Liên Sơn ( Địa lý lớp 4 )
Mục tiêu
Tìm hiểu đặc điểm tiêu biểu về địa hình, khí hậu,... của dãy Hoàng Liên Sơn ,Sa Pa ,Phan - xi - păng
Tự hào về cảnh đẹp thiên nhiên của đất nước Việt Nam.
Giáo viên tổ chức trò chơi : "Em tập làm hướng dẫn viên "
Giáo viên chuẩn bị 3 thẻ chữ có ghi
Hoàng Liên Sơn
Sa Pa
Phan - xi - păng
Giáo viên phổ biến luật chơi
Cả lớp chia thành 3 đội, mỗi đội cử 1 đại
diện lên bốc thăm
Bốc được thẻ chữ nào thì sẽ thuyết minh về địa danh ấy
Bài thuyết minh có thể do một người trình bày, hoặc nhiều người trong đội cùng tham gia.
Đội nào có bài thuyết minh đúng, hay, có thêm tư liệu là đội thắng cuộc.
Thời gian chơi dự trong 5 phút
Phần thường
Giải nhất : Được dán ảnh lên bảng tôn vinh
Giải ba : Được miễn bài tập về nhà
Giải nhì : Được làm trợ giảng cho giáo viên trong 1 ngày
HS thực hiện chơi trò chơi
HS thảo luận nhóm về địa danh trong thẻ chữ đã bốc thăm
Trong mỗi nhóm ,1 bạn hay nhiều bạn lên thuyết trình về địa danh đó
Giáo viên đưa ra nhận xét về từng đội chơi và công bố phần thưởng
Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
Khái niệm
Là PPDH GV đặt ra những vấn đề . GV điều khiển HS phát hiện vấn đề, hoạt động tự giác tích cực, chủ động và sáng tạo để giải quyết vấn đề, thông qua đó nắm được kiến thức mới lẫn phương pháp đi tới kiến thức đó, đồng thời phát triển năng lực tư duy sáng tạo và hình thành thế giới quan khoa học.
PPDH nêu và giải quyết vấn đề không phải là một PPDH riêng biệt mà là tập hợp nhiều PPDH liên kết chặt chẹ và tương tác với nhau. Trong đó, PP này đóng vai trò trung tâm, gắn bó các PPDH khác trong tập hợp, làm cho tính chất của chúng tích cực hơn.
Lưu ý
PP này thường làm cho giáo viên khó chủ động trong việc đảm bảo tiến độ bài học, nhất là HS chưa quen với việc học tập chủ động tích cực
GV phải có vốn tri thức, hiểu biết sâu rộng để không bị bất ngờ trước các tình huống của HS, có kĩ năng nghề nghiệp thành thạo
GV phải nắm vững, đầu tư trí tuệ, thời gian nghiên cứu bài dạy thao khảo tài liệu
Đối với những nội dung đơn giản không có tính vấn đề thì không thể áp dụng PP này
Ưu điểm
Góp phần tích cực vào việc rèn luyện tư duy phê phán, tư duy sáng tạo cho HS. Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có HS sẽ xem xét đánh giá, thấy được vấn đề cần giải quyết.
Phát triển được khả năng tìm tòi , xem xét dưới nhiều góc độ khác nhau. Trong khi phát triển và giải quyết vấn đề, HS sẽ huy động được tri thức và khả năng cá nhân, khả năng hợp tác, trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm ra được cách giải quyết vấn đề tốt nhất.
Thông qua việc giải quyết vấn đề , HS được lĩnh hội tri thức, kĩ năng và PP nhận thức
Nhược điểm
Đòi hỏi GV phải đầu tư nhiều thời gian và công sức, phải có năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề và hướng dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề
Đòi hỏi phải có nhiều thời gian hơn so với các phương pháp khác
Cách tiến hành
Bước 1: Xây dựng tình huống có vấn đề
Xác định mục tiêu, nội dung bài học
Lựa chọn nội dung, đối tượng đáp ứng được yêu cầu của tình huống có vấn đề
Phân tích nội dung, liên hệ với những kiến thức HS đã biết để xác định mâu thuẫn
Hoàn thiện tình huống có vấn đề
Dự kiến thời gian, hình thức, địa điểm
Dự kiến các tình huống, các hướng giải quyết có thể xảy ra
Bước 2: Giải quyết vấn đề
Tiếp nhận tình huống, phân tích vấn đề , nội dung của tình huống, xác định nhiệm vụ cần thực hiện
GV hướng dẫn HS suy luận giải quyết vấn đề
HS huy động những kiến thức liên quan và đưa ra những giả thiết
Dựa vào tri thức đã có để lập luận, nghiên cứu thêm thông tin mới để khẳng định hay bác bỏ giả thiết, phương án đã đề xuất, trình bày giải pháp.
HS nhận xét và đưa ra cách giải quyết của mình
GV tổng kết, rút ra kết luận.
Ví dụ
Nhà Lý rời đô ra Thăng Long
b1 nêu vấn đề
Tại sao vua Lý Thái Tổ lại quyết định dời đô về Đại La
B2: Đề xuất giả thiêt và giải quyết vấn đề
GT 1 : Vì Đại La là nơi đất rộng , phồn vinh có thể phát triển đất nước sau này
GT 2: Vì đây là vùng đất ở trung tâm đất nước, đất rộng, không bị ngập lụt
GT3: Vì Đại La là nơi đông dân thuận lợi cho việc ngoại giao buôn bán.
GT4: Vì dân cư không khổ vì ngập lụt,con cháu đời sau xây dựng được cuộc sống ấm no
Hs thảo luận và tự đưa ra đề xuất giả thiết
b4 Thảo luận đánh giá
GV đưa ra nhận xét từng nhóm thảo luận
Nhóm 1,2,3,4 các giả thiết các em đưa ra đều đúng nhưng chưa đủ
GV chốt lại: Vua Lý Thái Tổ rời đô ra thành Đại La là vì Đại La là vùng đất nằm ở trung tâm đất nước, đất rộng lại bằng phẳng thuận lợi cho việc canh tác, dân cư thì không khổ vì ngập lụt, muôn vật thì phong phú tốt tươi. Đây là vùng đất có tiềm năng để phát triển đất nước về sau này
b3 Thực hiện giải quyết vấn đề
Gv chia thành 4 nhóm tiếp nhận trao đổi và phân tích vấn đề trên
NHóm 2: GT2
Nhóm 3: GT3
Nhóm 1: GT1
Nhóm4: GT4
Thiết kế hoạt động dạy KHXH theo phương pháp dự án
Ví dụ bài vệ sinh môi trường
Bước 1: Xác định chủ đề
Mỗi nhóm HS có thể chọn một trong những vấn đề tiêu biểu cho môi trường ở địa phương như: ô nhiễm nước, không khí, đất ; suy giảm tài nguyên khoáng sản, tài nguyên sinh vật…
Bước 2: Xây dựng đề cương, kế hoạch thực hiện
2.1. Đề cương
b)Nguyên nhân gây ô nhiễm
c)Hậu quả của việc ô nhiễm
d)Giải pháp.
a)Thực trạng của vấn đề ô nhiễm môi trường ở địa phương
2.2. Kế hoạch thực hiện, thời gian thực hiện và phương pháp tiến hành
a)Những việc cần làm
-Thu thập thông tin
-Thu thập thông tin
-Viết báo cáo.
b)Thời gian: 1 tuần
c)Phương pháp tiến hành:
-Thực địa
-Phân tích các tài liệu địa lí địa phương, các báo cáo về vấn đề môi trường của các cơ quan có thẩm quyền
-Phỏng vấn người dân địa phương…
Bước 3: Thực hiện dự án
-Lựa chọn địa điểm khảo sát
-Khảo sát thực tế, thu thập thông tin từ các nguồn tài liệu khác nhau và phỏng vấn nhân dân về hiện trạng của môi trường, nguyên nhân, hậu quả, biện pháp giải quyết
-Xử lí thông tin và viết báo cáo.
Bước 4: Giới thiệu sản phẩm (các bài viết, biểu đồ, tranh ảnh…)
Bước 5: Đánh giá dự án
-Tổ chức cho HS tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau về kết quả làm việc của từng nhóm.
-GV tổng kết, đánh giá về phương pháp tiến hành và kết quả làm việc của từng nhóm.
Ví dụ
B1: Nêu vấn đề: Tại sao vua Lý Thái Tổ lại quyết định dời đô về thành Đại La
