Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 3 การช่วยเหลือผู้ใช้บริการในภาวะฉุกเฉิน อุบัติเหตุหมู่…
บทที่ 3 การช่วยเหลือผู้ใช้บริการในภาวะฉุกเฉิน อุบัติเหตุหมู่ และการบรรเทาสาธารณภัย
การจัดบริการในหน่วยฉุกเฉิน
ความสำคัญของการให้พยาบาลฉุกเฉิน
• สามารถส่งต่อผู้ป่วยหรือผู้บาดเจ็บได้อย่างปลอดภัย
• สามารถบรรเทาอาการเจ็บปวดทรมานได้
• สามารถรักษาชีวิตของผู้ป่วยหรือผู้บาดเจ็บได้
• สามารถป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยหรือผู้บาดเจ็บมีอาการมากหรือหนักกว่าเดิม
การช่วยเหลือ ผู้ป่วยหรือผู้ที่ได้รับการบาดเจ็บทั้งทางด้านร่างกาย และอารมณ์ ในเบื้องต้น
บทบาท ของพยาบาลชุมชน กับการพยาบาลผู้ป่วยฉุกเฉิน
ด้านการรักษาพยาบาล
: ต้องประเมินและจำแนกประเภทผู้ป่วยและผู้บาดเจ็บเพื่อให้การช่วยเหลือเบื้องต้นได้ :
ด้านการป้องกัน
: ต้องจัดระบบ วางแผน และเตรียมอุปกรณ์ต่างๆ ตลอดจนบุคลากรให้พร้อมสามารถให้บริการได้รวดเร็วเหมาะสมทันเหตุการณ์
ด้านการดูแลต่อเนื่องหลังจากการผ่านภาวะวิกฤต
: เคลื่อนย้ายและส่งต่อผู้ป่วยได้อย่างปลอดภัย ให้คำแนะนำก่อนการจำหน่ายออกจากโรงพยาบาลและวางแผนการเยี่ยมบ้าน
การจำแนกผู้ป่วยอุบติเหตุและฉุกเฉิน
Triage
หรือการคัดกรองผู้ป่วย หมายถึงการซักประวัติและการตรวจอย่างรวดเร็ว เพื่อการคัดแยกผู้ป่วยออกเป็นกลุ่มหรือประเภทตามลำดับความรุนแรง (ร้ายแรง) ของการเจ็บป่วยนั้น
ประโยชน์ของการคัดกรองผู้ป่วย
ช่วยลดความเครียด และเพิ่มความพึงพอใจของผู้ป่วยและ ญาติในการเข้าสู่ระบบการดูแลรักษาพยาบาล
ช่วยลดความล่าช้าในการตรวจ
ทำให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาทันและเหมาะสม
การลดค่าใช้จ่าย
ระบาดวิทยาของผู้เสียชีวิตจากการบาดเจ็บ
Immediate Deaths (การตายแบบฉับพลัน)
อาจเกิดขึ้นในเวลาเป็นวินาที ถึงนาที
การตายในช่วงนี้เป็นการตายที่ราเสามารถป้องกันได้ แต่ไม่สามารถรักษาได้
สาเหตุการตายเกิดจากการขาดอาการหายใจ เส้นเลือดขนาดใหญ่ฉีกขาดทำให้เกิดการเสียเลือดอย่างมาก
Early Deaths
ระยะเวลาในการเสียชีวิตเป็นนาทีถึงชั่วโมง
สาเหตุการเสียชีวิตอาจเกิดจากเลือดออกในเยื่อหุ้มสมอง เลือดออกในช่องเยื่อหุ้มปอด มีลมรั่วในช่องเยื่อหุ้มปอดตับหรือม้ามแตก หรือมีการเสียเลือดอย่างมาก
ในช่วงนี้ เป็นช่วง Golden hour ที่มีความสำคัญอย่างมากในการดูแลช่วยเหลือผู้ป่วย ถ้ามีระบบการแพทย์ฉุกเฉินที่ดี จะสามารถดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้ทำให้มีโอกาสรอดมากยิ่งขึ้น
Late Deaths
ระยะเวลาในการเสียชีวิตอาจเป็นวันถึงสัปดาห์หลังได้รับอุบติเหตุ
สาเหตุการเสียชีวิตเกิดจากการติดเชื้อในกระแสเลือด หรืออวัยวะภายในร่างกายล้มเหลว
อัตราการตายของผู้ป่วยกลุ่มนี้ขึ้นอยู่กับการดูแลรักษาผู้ป่วยในช่วงแรก
การแบ่งประเภทของการ Triage
การคัดกรองที่จุดเกิดเหตุ (Field Triage)
การคัดแยกผู้บาดเจ็บจำนวนมาก (Disaster Triage) การคัดแยกอุบัติเหตุหมู่ รักษาผู้ป่วยที่มีความรุนแรงที่สุดก่อน
START (Simple Triage and Rapid Treatment)
สีเขียว : เดินได้ ไม่ต้องรักษาก่อน
สีเหลือง : เดินไม่ได้ ต้องรักษาถัดจากแดง
สีแดง : เดินไม่ได้ ต้องรักษาเร่งด่วน
สีดำ : โอกาสรอดน้อยมาก
Jump START ซึ่งใช้ในเด็กอายุ 1-8 ปี
ไม่หายใจ เปิดทางเดินหายใจ คลำชีพจร ไม่มี --->
ดำ
ไม่หายใจ เปิดทางเดินหายใจ คลำชีพจร มีชีพจร ช่วยหายใจ 5 ครั้ง หายใจเองได้ --->
แดง
หลังช่วยหายใจไม่หายใจด้วยตนเอง --->
ดำ
หายใจ < 15 bpm/ >45 bpm --->
แดง
ประเมินความรู้สึกตัวในเด็ก AVPU
Primary Triage โดยทำที่
จุดเกิดเหตุโดยการใช้ Triage sieve
เดินได้--->
เขียว
ไม่หายใจ เปิดทางเดินหายใจแล้ว ไม่หายใจ --->
ดำ
ไม่หายใจ เปิดทางเดินหายใจ หายใจ < 10 bpm/>30 bpm --->
แดง
ไม่หายใจ เปิดทางเดินหายใจ หายใจ 10-29 bpm ประเมิน circulation
Capillary refill > 2 sec /PR >120 bpm --->
แดง
Capillary refill < 2 sec /PR <120 bpm --->
เหลือง
การคัดแยกก่อน/ ขณะอยู่ในจุดรักษาพยาบาล (Secondary Triage) ใช้Triage revised trauma score (TRTS) คะเเนนเต็ม 12 คะแนน
คะแนน 1-10: จัดเป็น T1 (สีแดง) ต้องนำผู้ป่วยไปยังจุดรักษาพยาบาลที่เป็นโซนสีแดง (ประกอบด้วย แพทย์พยาบาลและอุปกรณ์กู้ชีพขั้นสูง)
คะแนน 11 : จัดเป็น T2 (สีเหลือง) ต้องนำผู้ป่วยไปยังจุดรักษาพยาบาลที่เป็นโซนสีเหลือง (ประกอบด้วยพยาบาล, เจ้าหน้าที่กู้ชีพและอุปกรณ์พื้นฐานในการรักษาพยาบาล)
คะแนน 12 : จัดเป็น T3 (สีเขียว) ต้องนำผู้ป่วยไปยังจุดรักษาพยาบาลที่เป็นโซนสีเขียว (ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่กู้ชีพ และอุปกรณ์พื้นฐานในการปฐมพยาบาล)
Triage sort เป็นกระบวนการที่ต้องกระทำอย่างต่อเนื่อง (dynamic) ไม่ใช่ทำ ณ เวลาใด เวลาหนึ่งเท่านั้น เพราะอาการของผู้ป่วยสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา
การคัดแยกผู้ป่วยที่มีจำนวนไม่มาก (Prehospital Triage)
ผู้ป่วยอุบัติเหตุ ใช้หลัก Scoop and run
ผู้ป่วยอายุรกรรม ใช้หลัก Stay and play
การคัดกรองผู้ป่วยทางโทรศัพท์ (Phone Triage)
การคัดแยกที่โรงพยาบาลในห้องฉุกเฉิน (Emergency Department Triage)
จากภาพยนต์
เมื่อผู้บาดเจ็บมาถึงห้องฉุกเฉิน มีการคัดกรองผู้ป่วย และให้การช่วยเหลือตามลำดับความเร่งด่วนโดยคัดแยกเป็นสี
แบ่งตามอาการบาดเจ็บของผู้ป่วยเป็น 4 ประเภท
สีเขียว
หมายถึง ผู้ป่วยนัด F/U หรือผู้ป่วยเดินได้ สามารถรอการรักษาได้
สีดำ
หมายถึงเป็นกลุ่มผู้ป่วยเสียชีวิต หรือมีโอกาสรอดชีวิตน้อยมาก
สีเหลือง
หมายถึง ผู้ป่วยประเภทนี้ถ้าปล่อยทิ้งไว้ไม่ให้การดูแลรักษาพยาบาลอย่างถูกต้องก็อาจจะทำให้สูญเสียชีวิต หรือพิการได้ภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง
สีแดง
หมายถึง ผู้ป่วยที่ต้องการการรักษาที่จำเพาะเจาะจงทันที ไม่สามารถรอได้
จากภาพยนต์
หมอเมอร์ฟี ได้พูดถึงการคัดแยกผู้ป่วย คือ เขียวเดินได้ เหลืองเฝ้าดูอาการ แดงต้องรักษาทันที ดำส่งห้องดับจิต
หลักการพยาบาลผู้ป่วยฉุกเฉิน
อุบติเหตุหมู่และการบรรเทาสาธารณภัย
แนวทางปฏิบัติเมื่อเกิดภัยพิบัติ
ระยะก่อนเกิดภัยพิบัติ
การประเมินสถานการณ์ภัยพิบัติ
การจัดทำแผนหรือร่วมจัดทำแผนรับภัยพิบัติ
ระยะเกิดภัยพิบัติ
การประเมินสถานการณ์ภัยพิบัติที่เกิดขึ้น
ประกาศใช้แผนและประเมินความพร้อม
ปฏิบัติการให้การช่วยเหลือผู้ประสบภัย
การประสานงานเพื่อช่วยเหลือและส่งต่อผู้ประสบภัย
จัดทำทะเบียนบันทึกเหตุการณ์ และรายงานเหตุการณ์
การประเมินสถาณการณ์
ระยะหลังเกิดภัยพิบัติ
การประเมินสถานการณ์หลังเกิดภัยพิบัติ
การช่วยเหลือเเละบรรเทาทุกข์
การจัดทำบันทึกรายงาน
การประสานงานกับแหล่งสนับสนุน
การประเมินผลการปฏิบัติการในสถาณการณ์ภัยพิบัติที่เกิดขึ้น
หลักการเตรียมรับผู้ป่วยอุบัติเหตุหมู่
(การบรรเทาสาธารณภัย)
ภาวะภัยพิบัติ (Disaster) : เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเเล้วส่งผลให้เกิดความเสียหายที่รุนแรงต่อทั้งชีวิตและสิ่งเเวดล้อม
อุบัติภัยหมู่ (MCI) : เหตุการณ์ที่ทำให้มีผู้บาดเจ็บหลายคนในคราวเดียวกัน
วงจรการเกิดภัยพิบัติ (Disaster cycle)
ระยะก่อนเกิดภัยพิบัติ
เวลาปกติถึงมีสิ่งบอกเหตุจะมีภัยพิบัติเกิดขึ้น
ระยะเกิดภัยพิบัติ
มีภัยพิบัติเกิดขึ้น มีความเสียหาย
ระยะหลังภัยพิบัติ
ช่วยเหลือ ฟื้นฟู
ประเภทของภัยพิบัติ
การแบ่งประเภทตามลักษณะการเกิดหรือสาเหตุ
ภัยพิบัติทางธรรมชาติ (natural disaster)
ภัยพิบัติที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์
ภัยจากเทคโนโลยีต่างๆ
การแบ่งตามสถานการณ์
ภัยพิบัติในภาวะปกติ
ภัยพิบัติในภาวะฉุกเฉิน
ภัยพิบัติในภาวะสงคราม
การช่วยเหลือผู้บาดเจ็บที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้น (CPR)
การช่วยฟื้นคืนชีพขั้นพื้นฐาน : BLS
เปิดทางเดินหายใจ
ช่วยหายใจ
กดหน้าอก CPR
ไม่ใช้ยาและอุปกรณ์นอกเหนือ
การรักษาภาวะทางเดินหายใจอุดกั้น
บางส่วน :
กระตุ้นให้ไอแรงๆ
สมบูรณ์
: เด็กอายุต่ำกว่า 1 ปี ทำ black blow และ chest thrust
อายุมากกว่า1 ปีขึ้นไป ทำ black blow,chest thrust และ abdominal thrust
การคำนวณ % ไฟไหม้ (สารน้ำ)
สูตรการคำนวณ สารน้ำสำหรับผู้ป่วยโดนไฟไหม้
ในปริมาณ 4 มล.Xน้ าหนักตัว (กิโลกรัม) X % บาดแผลไฟไหม้
แนะนำให้ให้สารละลาย ringer lactate
การจมน้ำ (Drowning)
ช่วยฟื้นคืนชีพโดยทันที เพื่อให้ออกซิเจนและการหายใจ กลับคืนสู่ปกติ
การดูแลผู้บาดเจ็บในระยะก่อนถึงโรงพยาบาล
ขั้นตอนในการดูแลผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลประกอบด้วย 6 ขั้นตอน ดังนี้
1.การตรวจพบว่ามีเหตุบาดเจ็บ หรือเจ็บป่วยฉุกเฉิน (Detection)
2.การรายงานเหตุการณ์/ การแจ้งของความช่วยหลือ (Reporting)เมื่อมีอุบัติเหตุเกิดขึ้นจะมีการแจ้งเหตุโดยพลเมืองดี หรือผู้ที่พบเห็นเหตุการณ์ณ์มายังศูนย์สั่ง
3.การดำเนินการตอบสนอง (Response)เป็นการส่งทีมแพทย์ฉุกเฉินที่อยู่ใกล้ และมีศักยภาพเหมาะสมที่สุดออกทำการช่วยเหลือผู้บาดเจ็บ
4.การดูแล ณ จุดเกิดเหตุ (On Scene Care) ประเมินเหตุการณ์ (Scene Size Up) และการประเมินเบื้องต้น (Initial Assessment) ซึ่งการประเมินและรักษาจะแบ่งตามลำดับความสำคัญ (A-B-C-D-E)
จากภาพยนต์
แพทย์เลือกที่จะช่วยใส่ท่อช่วยหายใจ และใช้สว่านเจาะกะโหลกศีรษะเพื่อระบายเลือดออกจากกะโหลกศีรษะเพื่อลดแรงดันในกะโหลกศีรษะ ซึ่งเป็นการรักษาตามลำดับความสำคัญ (A-B-C-D-E)
5.การดูแลระหว่างการนำส่ง (Care on Transit) เป็นการดูแลขณะผู้ป่วยอยู่บนรถกู้ชีพ
6.การนำส่งโรงพยาบาลที่เหมาะสม ( Transfer to Definitive care)
