Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 3, image, image, image, image, image, image, image - Coggle Diagram
บทที่ 3
เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนาองค์กร
(Organization Development Tools)
การบริหารที่ยึดวัตถุประสงค์เป็นตัวกำหนด
(MBO : Management by objective)
การวางแผนเพื่อจัดองค์การที่หัวหน้าและลูกน้องมีบทบาทร่วมกันในการกำหนดเป้าหมายและขอบเขตของงานเพื่อให้บรรลุผลสำเร็จตามต้องการ
ขั้นตอนของการบริหาร
กำหนดวัตถุประสงค์ (Setting of objectives)
ต้องชัดเจน ระบุการปฏิบัติงาน ระยะเวลาเกณฑ์ต่าง ๆ ผู้ปฏิบัติมองเห็นทิศทาง ที่จะดำเนินการอย่างเด่นชัด
ปรับโครงสร้างขององค์การ
(Revision of organization structure)
มีการกำหนดลักษณะงาน (Job description) ให้เอื้อในการปฏิบัติงานให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
กำหนดจุดตรวจสอบ (Estabishing check points)
มีการประชุมระหว่างหัวหน้ากับลูกน้องเพื่อตรวจสอบความก้าวหน้าในการปฏิบัติงาน โดยดูตามมาตรฐาน
การประเมินการปฏิบัติงาน(Appraisal of performance)
หัวหน้าเป็นคนตัดสินด้วยสติปัญญา 1-2 ครั้ง/ปี ประเมินตามเกณฑ์มาตรฐาน/ผลที่คาดหวัง
ระบบควบคุมคุณภาพ/กลุ่มคุณภาพ
(Quality control circle : QCC,QC)
การดำเนินการโดยคนกลุ่มน้อย ดำเนินกิจกรรมเพิ่มพูนคุณภาพโดยตนเองอย่างอิสระณ สถานที่ทำงานเดียวกัน
ร่วมกันทุกคนอย่างต่อเนื่อง
วัตถุประสงค์
เพิ่มขีดความสามารถในการควบคุมงานและภาวะผู้นำของ firstline supervisor โดยการให้พัฒนาตนเอง
ทุกคนเข้าร่วมกิจกรรมเพิ่มขวัญกำลังใจ
เพื่อกิจกรรมคุณภาพทั่วทั้งองค์กรเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
หลักการ QCC โดยใช้ Deming cycle
การวางแผน (Plan : P) ค้นหาปัญหา(โอกาสพัฒนา ) วิเคราะห์ข้อมูล
การปฏิบัติ(DO:D) นำวิธีแก้ปัญหาที่เลือกไปปฏิบัติ
การตรวจสอบ (Check : C) เปรียบเทียบก่อนและหลังว่า
แตกต่างกันอย่างไร พร้อมหาสาเหตุแก้ไข
การแก้ไขปรับปรุง(Act:A) หากเป็นที่พอใจและยอมรับทุกฝ่ายนำไปกำหนดมาตรฐานและเผยแพร่
การจัดการคุณภาพโดยรวม
(Total quality management : TQM)
การจัดระบบและวินัยในการทำงาน เพื่อป้องกันความผิดพลาดเสียหาย และมุ่งสร้างคุณค่า (value)
ความสัมพันธ์ของ TQM
มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง (Continuous Improvement)
ถ้าหยุดพัฒนาก็เหมือนก้าวถอยหลังการ
พัฒนาอย่างต่อเนื่องทำให้เกิดแรงเหวี่ยง (momentum)
สมาชิกทุกคน ต้องมีส่วนร่วม(employee Involvement)
ทุกคนปฏิบัติให้ถูกต้องตั้งแต่เริ่มต้นและถูกต้องเสมอ (Do it right the first and every time)อาจจัดตั้งทีมงานข้ามสายงาน(Cross functional team)
1.เน้นให้ความสำคัญกับลูกค้า (Customer Oriented)
การสร้างผลงานที่มีคุณภาพให้กับลูกค้าไม่ใช่เพื่อเอาใจเจ้านายเท่านั้น
วัตถุประสงค์
ลดต้นทุนและต้องการพัฒนาคุณภาพ
สร้างความพอใจและความซื่อสัตย์ของลูกค้า
สร้างความพอใจในงานและพัฒนาคุณภาพชีวิตของพนักงาน
ประสิทธิภาพและการเจริญเติบโตในอนาคตขององค์กร
หลัก TQM
1.การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง (Continuous Improvement )
2.การมอบหมายงานแก่พนักงาน (Employee Empowerment)
3.การกำหนดมาตรฐานเทียบเคียง (Benchmarking)
4.การจัดส่งสินค้าแบบทันเวลาพอดี(Just in time : JIT)
5.Taguchi technique การปรับปรุงผลิตภัณฑ์ตั้งแต่ช่วงที่มีการออกแบบ เพื่อให้ได้คุณภาพที่คงที่
6.ความรู้ในการใช้เครื่องมือ(Knowledge of TQM tools)
องค์กรแห่งการเรียนรู้
(Learning organization : LO)
องค์กรที่มีทักษะ มีความสามารถในการแสวงหา การสร้างสรรค์ การถ่ายทอดความรู้ และทำความเข้าใจกับความรู้ใหม่ได้อย่างลึกซึ้ง (Insight)
วินัย 5 ประการ : Peter Senge
Personal Mastery
ความเป็นเซียนส่วนบุคคล ความเชี่ยวชาญระดับพิเศษของบุคคลทำให้คนเข้าใจลึกซึ้งในเป้าหมายของชีวิต สามารถ กำหนดวิถีชีวิตของตนเองได้
Mental Model
การยึดติดในใจ อคติ ความฝังใจ โลกทัศน์หรือความคิดความเข้าใจที่คนมีต่อโลก วิธีการคิดของคนที่มีต่อตนเอง ผู้อื่น หรือสิ่งอื่น ๆ ที่อยู่นอกเหนือตนเอง
Share vision
ฝันเดียวกัน สมาชิกในองค์การมีการกำหนดเป้าหมาย (Goals) ค่านิยม(Value) การมีวิสัยทัศน์ (vision) พันธกิจ (Mission) ร่วมกัน
Team learning
การเรียนรู้เป็นทีม กระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของสมาชิก มีการแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็น ประสบการณ์ ระหว่างสมาชิกในองค์กรอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ
System thinking
ระบบการคิดของคนในองค์กร การคิดอย่างเป็นระบบ สิ่งต่าง ๆ มีการเชื่อมโยงกันอย่างเป็นระบบ และ บูรณาการเป็นองค์รวม
การบริหารจัดการความรู้ (Knowledge Management : KM)
การบริหารจัดการเพื่อให้คนที่ต้องการใช้ความรู้ ได้รับความรู้ที่
ต้องการในเวลาที่ต้องการ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ต้องการ นับเป็นทรัพย์สินที่สำคัญขององค์กรธุรกิจ
แบ่งเป็น 2 ประเภท
Tacit Knowledge ทักษะจากประสบการณ์ไม่สามารถบรรยายเป็นถ้อยคำ
Explicit Knowledge บรรยาย/ถ่ายทอดเป็นทฤษฎี การแก้ไขปัญหา คู่มือฐาน ข้อมูลทุกคนสามารถเข้าถึงได้
กิจกรรมที่ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของ KM
การพัฒนาฐานข้อมูลลูกค้า ปัญหาที่พบบ่อย และแนวทางแก้ไข
การจัดทำข้อมูลผู้เชี่ยวชาญ ด้านใด วิธีการติดต่อ
การดึงความรู้ออกจากผู้เชี่ยวชาญ และกระจายความรู้ให้ผู้เชี่ยวชาญ
การจัดทำข้อมูลความรู้ให้เป็นระบบ เข้าถึง และนำไปใช้ได้ง่าย
การจัดให้มีประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ์
ปัจจัยแห่งความสำเร็จ
ผู้บริหารต้องเข้าใจถึงคุณค่าและสนับสนุน
มีทีมงานต้องประกอบด้วยบุคลากรหลายหน่วยงาน ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น
มีการทดลองใช้ ปรับปรุงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ
พัฒนาและนำ IT เข้ามาใช้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัจจัยท้าทาย
การได้รับความร่วมมือจากพนักงานในองค์กรจุดเรี่มต้นของ KM คือ คนในองค์กร ความรู้ วัตถุประสงค์หลักขององค์กร ไม่ใช่เทคโนโลยีอย่างเดียว
องค์กรไม่มีวัตถุประสงค์ชัดเจน ทำไมจึงต้องมี KM จะไปทางไหน ความสามารถคนในองค์กรเป็นอย่างไร
สรุป KM
เสพความรู้ ย่อยความรู้
เลือกความรู้ที่มีประโยชน์
มีคุณธรรม
ต่อยอด ความรู้
สร้างองค์ความรู้ใหม่ ถ่ายทอด รักษาความรู้ได้
การบริหารการเปลี่ยนแปลง
(Change management)
การจัดการณ์กับเหตุการณ์สถานการณ์ หรือลักษณะที่ต่างไปจากเดิมให้ดีขึ้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น
การบริหารการเปลี่ยนแปลง
เริ่มที่ตัวเราก่อน
ปรับความคิดของตนเอง คิดบวกเสมอ หาข้อดีของการ
เปลี่ยนแปลง
เชื่อมั่นในความสามารถของตนเอง อย่าเกี่ยงงาน ทุกอย่างให้ความรู้
มีส่วนร่วมในการพัฒนา
สร้างความเป็นหนึ่งเดียวให้เกิดขึ้น (ทีม)
พวกเราพร้อมจะทำงานร่วมกัน
ขั้นตอน
การวางแผนการเปลี่ยนแปลง (Planning for Change)
การนำแผนการเปลี่ยนแปลงไปสู่การปฏิบัติ (Implementing Change)
การติดตามประเมินผลและรักษาผลการเปลี่ยนแปลง (Evaluating and Maintaining Change)
วิธีแก้การต่อต้าน
เตรียมข้อมูลในการเปลี่ยนแปลงให้พร้อม
หาผู้ต้านและให้เกียรติผู้ต่อต้าน และให้แสดงความคิดเห็น
ทบทวนเหตุผลในการต่อต้าน ชี้แจงข้อเท็จจริง
ทบทวนข้อดีข้อเสีย จะเปลี่ยนแปลงต่อหรือจะหยุด
การพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ (Public Sector Management Quality Award:PMQA)
เป็นกระบวนการพัฒนาองค์กรภาคราชการ โดยนำ “เกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ”
จุดมุ่งเน้นที่สำคัญ
การนำองค์กรอย่างมีวิสัยทัศน์
มีความรับผิดชอบต่อสังคม
ปรับปรุงระบบบริหารจัดการให้มีความยืดหยุ่นคล่องตัว
พัฒนาการบริหารคนและการพัฒนาคน มีความคิดริเริ่มและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
ตัดสินใจโดยอาศัยข้อมูลสารสนเทศ
มุ่งผลลัพธ์เป็นสำคัญ(ประโยชน์สุขขอประชาชน)
องค์กรภาครัฐ มีส่วนประกอบ 4 ส่วนที่สำคัญ
ทำงานตามที่กำหนด ตามกรอบ PMQA
งานต้องมีคุณภาพตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย
ใช้เครื่องมือช่วยในการบริหาร เช่น SWOT, KM, PMQA
คุณธรรมของคณะผู้บริหาร
การบริหารมุ่งผลสัมฤทธิ์(RESULT BASED MANAGEMENT- RBM )
การบริหารโดยมุ่งเน้นผลการปฏิบัติงานหรือผลสัมฤทธิ์เป็นหลัก
วัตถุประสงค์
ทำงานให้เสร็จตามกำหนด
ใช้ทรัพยากรของทางราชการให้คุ้มค่า
เน้นการทำงานโดยึดผลลัพธ์เป็นหลัก มีการวัดผลลัพธ์ และค่าใช้จ่ายตามปกติ
วิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ ( Best practice)
วิธีการปฏิบัติที่ทำให้องค์กรประสบความสำเร็จ หรือ
คือการปฏิบัติที่ทำให้องค์กรสู่ความเป็นเลิศ
ลักษณะที่สำคัญ คือ มีแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศอย่างเห็น
ได้ชัด มีส่วนสำคัญที่ทำให้ผลการดำเนินงานเป็นเลิศ
ความเป็นเลิศ
1 กระตุ้นและเปิดรับความคิด
2 ดำเนินการตามขั้นตอนการเสนอความคิด
3 ประเมินความคิดและให้ข้อมูลย้อนกลับเพื่อการปรับปรุง
4 นำความคิดไปปฏิบัติ
5 ทบทวนเพื่อขยายผลความคิด
6 ยกย่อง ชมเชย และประกาศความสำเร็จ
7 วัดผล ทบทวน และปรับปรุง
เบ็นซ์มาร์คกิ้ง ( Benchmarking )
กระบวนการแลกเปลี่ยนความรู้ แลกเปลี่ยนประสบการณ์
และแลกเปลี่ยนวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practices) กับองค์กรอื่นภายใต้กฎกติกาสากล
มี 4 ขั้นตอน
เราอยู่ที่ไหน
ใครเก่งที่สุด
เขาทำได้อย่างไร
ทำอย่างไรให้ดีกว่าเขา
มีแนวคิดว่าองค์กรใดองค์กรหนึ่งนั้นไม่ได้เก่งไปทุกเรื่อง
การแข่งขัน Benchmarking จึงเป็นเส้นทางลัดสู่ความเป็นเลิศอย่างก้าวกระโดด
ทำให้รู้ว่าใครหรือองค์กรใดเป็นผู้ปฏิบัติได้ดี
ที่สุดและมีวิธีปฏิบัติอย่างไร เพื่อองค์กรอื่นจะนำมาปรับปรุงผลการดำเนินงานของตน
การบริหารแบบซิกซิกม่า(Six sigma)
โอกาสของการเกิดข้อผิดพลาดเพียง 3.4 ครั้งต่อล้านครั้ง ข้อผิดพลาดในที่นี้ คือสิ่งใดก็ตามที่ไม่เป็นไปตามเป้าหมายของขบวนการผลิตและบริการ
มีขั้นตอน 4 ขั้นตอน
Measurement
เป็นการขั้นตอนการวัด วัดว่าองค์การอยู่ที่ใด black belt จะกระทำเพื่อวัดจุดวิกฤตต่อคุณภาพ (Critical to Quality : CTQ)
Analyze
เป็นการวิเคราะห์ว่าปัญหาต่าง ๆ เริ่มมาจากที่ใด เพื่อหาทางแก้ไขโดยการเปรียบเทียบศักยภาพขององค์การและคู่แข่ง
Improvement
การแก้ไขกระบวนการในขั้นนี้ black belt จะเป็นผู้ระบุลักษณะของผลิตภัณฑ์ที่ต้องปรับปรุง
Control
การควบคุมในขั้นนี้ถูกกำหนดขึ้นมาเพื่อช่วยให้ black belt กำหนดมาตรการต่างๆ เพื่อเป็นตัวควบคุมตัวแปรที่สำคัญ
การพัฒนาองค์กร
(Organization Development)
ความหมาย
เป็นความพยายามอย่างมีแผนและต่อเนื่อง เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทั่วทั้งระบบ โดยมงุ่ เนน้ การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมขององค์การ เพื่อการเพิ่ม ประสิทธิภาพและ
ประสิทธิผล
หลักการพัฒนาองค์กร
กำหนดเป้าหมาย ( Goal Sating )
มีการประชุม อภิปราย เพื่อกำหนดนโยบายร่วมกัน
มีความเข้าใจในสถานการณ์
( Understand Relations )
ต้องอาศัยความเข้าใจร่วมกันเพราะ
ความต้องการของบุคคลจะเป็นตัวอิทธิพล
อย่างยิ่งต่อพฤติกรรมการทำงาน
การปรับปรุงสัมพันธ์ภาพ ( Improving Relations )
การมีสัมพันธ์ภาพที่ดีต่อกันในองค์การ
ถือเป็นผลพลอยได้ขององค์กร
ให้ทุกคนเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินการ
5.การเชื่อมโยง (Linking)
ความสามารถในการโน้มน้าวคน
ในหน่วยงานให้มีความเข้าใจที่ดีต่อกันมากที่สุด
วัตถุประสงค์
1.เพื่อสร้างเสริมความมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
2.เพื่อให้องค์การสามารถปรับตัวได้อย่างรวดเร็วและอยู่รอด
3.เพื่อพัฒนากระบวนการทำงานอย่างมีแผน
4.ปรับปรุง เปลี่ยนแปลง แก้ไข วัฒนธรรมที่ล้าสมัย
5.มุ่งส่งเสริมหลักการทำงานที่เน้นหลักการมากกว่าตัวบุคคล
6.เน้นทั้งปริมาณงานและความรู้สึกของคน
7.กระจายการตัดสินใจไปยังผู้ปฏิบัติ
8.ส่งเสริมให้สมาชิกตระหนักในความรับผิดชอบ
9.มุ่งประสานเป้าหมายของบุคคลและองค์การเข้าด้วยกัน
เป้าหมาย
เกิดการพัฒนาคน พัฒนางาน
สร้างความเข้าใจที่ดี
สร้างความสัมพันธ์ที่ดี
ขั้นตอนของการพัฒนาองค์การ
1.การรวบรวมข้อมูล(Data Gathering)
การรวบรวมสภาพปัญหาในองค์การ เพื่อตรวจวินิจฉัยปัญหา
และกำหนดยุทธศาสตร์
2.การตรวจวินิจฉัยปัญหา(Diagnosis)
2.1 นำข้อมูลจากแบบสอบถามมาวิเคราะห์ โดยใช้Mean
2.2.กำหนดเป้าหมาย เมื่อรู้สาเหตุของปัญหา
2.3 วิเคราะห์แรงดัน – แรงดึง
3.การกำหนดยุทธวิธี(tactic or Intervention )
การกำหนดสิ่งสอดแทรกหรือการเลือกวิธีการที่จะ
นำมาใช้ในการพัฒนาองค์กร
4.การประเมินผล( Evaluation )
เป็นขั้นตอนสำคัญอีกขั้นตอนหนึ่งในการพัฒนาองค์การที่ช่วยในการติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผล
การวิเคราะห์องค์กรโดยใช้เทคนิค SWOT analysis
SWOT Analysis
S มาจาก Strengths
จุดเด่นหรือจุดแข็ง ซึ่งเป็นผลมาจากปัจจัยภายใน ความสามารถและสถานการณ์ภายในองค์กรที่เป็นบวก
W มาจาก Weaknesses
จุดด้อยหรือจุดอ่อน ซึ่งเป็นผลมาจากปัจจัยภายใน สถานการณ์ภายในองค์กรที่เป็นลบและด้อยความสามารถ
O มาจาก Opportunities
ปัจจัยและสถานการณ์ภายนอกที่เอื้ออำนวยให้การทำงานขององค์กรบรรลุวัตถุประสงค์
T มาจาก Threats
อุปสรรค ซึ่งเกิดจากปัจจัยภายนอก ปัจจัยและสถานการณ์ภายนอกที่ขัดขวางการทำงานขององค์กรไม่ให้บรรลุวัตถุประสงค์
TWOS Matrix
SO
มีจุดแข็งอะไรและมีโอกาสอะไรที่สนับสนุนจุดแข็งนั้น
ST
มีอุปสรรคอะไรบ้าง และเราจะสามารถใช้จุดแข็งแก้ไขอุปสรรคนั้นได้อย่างไร
WO
มีสภาพแวดล้อมภายนอกอะไรบ้างที่เอื้อโอกาสให้เราแล้ว แต่ถ้าเรายังมีจุดอ่อนอะไรที่จะทำให้เราฉวยโอกาสนั้นไม่ได้
WT
มีสภาพแวดล้อมภายนอกอะไรบ้างที่เป็นอุปสรรคกับเราและยังกระทบกับจุดอ่อนของเราโดยตรงด้วย