Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การเตรียมและช่วยเหลือมารดาทารกที่ได้รับการตรวจด้วยเครื่องมือพิเศษ,…

- - - - ปวดเกร็งเล็กน้อยบริเวณท้องน้อย
        
        มีเลือดหรือน้ำคร่ำออกทางช่องคลอดโอกาสแท้ง ทารกตาย หรือเจ็บครรภ์ก่อนกำหนด
      - การติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำ
        
        การติดเชื้อในกระแสเลือดขั้นรุนแรงแต่เกิดขึ้นน้อย
      - กลุ่มเลือด Rh negative
        
        มารดาสร้างภูมิต้านทานต่อเม็ดเลือดแดงของทารกในครรภ์
    - - มาพบแพทย์หากมีอาการเหล่านี้
        
        ปวดเกร็งหน้าท้องมาก
        
        ไข้ภายใน 2 สัปดาห์
        
        มีน้ำหรือเลือดออกทางช่องคลอด
      - พักหลังจากการเจาะ1 วัน
        
        งดการร่วมเพศ อีก 4-5 วัน
        
        งดยกของหนัก ออกกำลังกาย
        
        ไม่ควรเดินทางไกลภายใน 7 วันหลังเจาะ
    - - ดูแลให้ปัสสาวะเพื่อให้กระเพาะปัสสาวะว่าง
      - ดูแลจัดท่า วัดBP และฟังเสียงFHS
      - หลังเจาะให้นอนหงาย กดแผล 1 นาทีและปิดแผลด้วยพลาสเตอร์
      - ฟังเสียง FHS ทุก 15 นาที จนครบ 1ชั่วโมง
      - วัด v/s 2 ครั้ง ห่างกัน 15 นาที
    - - เพื่อตรวจโครโมโซมทารกในครรภ์ที่ผิดปกติเช่น ตั้งครรภ์อายุตั้งแต่ 35 ปี โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย
  - - - จากการดูสีของน้ำคร่ำ
        
        มีเลือดปนใสหรือขุ่น มีสีของขี้เทาปนหรือไม่
        (Amniotic fluid clear, Thin meconium, Thik Meconium)
      - การตรวจหาค่า L/S ratio (Lecithin Sphingomyelin Ratio)
        
        เพื่อดู lung maturity
        
        เนื่องจากสาร lecithinเป็น Phospholipids ทำหน้าที่เป็น surfactant คลุมบริเวณ alveoli
        
        ส่วน sphingomyelin เป็นไขมันในน้ำคร่ำ
        
        สัดส่วนของ L/S จะเท่าๆกัน จนกระทั่ง 30 สัปดาห์หลังจากนั้น
        sphingomyelin จะเริ่มคงที่ ขณะที่ lecithin จะเพิ่มขึ้น
        
        ค่าปกติของ L/S rotio
        
        26 สัปดาห์ ค่า S > L
        
        26-34 สัปดาห์ ค่า L / S ratio = 1:1
        
        34-36 สัปดาห์ ค่า L จะเพิ่มมากขึ้นอย่าง
        รวดเร็ว แต่ S จะลดลงเล็กน้อยทำให้ ratio สูงขึ้นเปลี่ยนเป็น 2:1
        
        L / S ratio > 2 แสดงว่าปอดทารกสมบูรณ์เต็มที่ โอกาสเกิด RDS ต่ำ
      - Shake Test
        
        เป็นการทดสอบความสมบูรณ์ของปอดทารกในครรภ์
        
        วิธีการทำ
        
        ใช้หลอด 5 หลอด
        
        ใส่น้ำคร่ำจำนวน 1 cc , 0.75 cc ,
        0.5 cc , 0.25 cc และ 0.2 cc
        
        แล้วเติม NSS ในหลอดที่ 2,3,4 และ 5
        ทำให้ส่วนผสมเป็น 1 cc ทุกหลอด
        
        แล้วเติม Ethanol 95 %ทุกหลอด
        เขย่านาน 15 วินาที ทิ้งไว้นาน 15 นาที
        
        การแปลผล
        
        ถ้าพบว่ามีฟองอากาศเกิดขึ้น 3 หลอดแรกแสดง
        ว่าได้ผลบวก ปอดของทารกเจริญเต็มที่
        
        ถ้าพบฟองอากาศ 2 หลอด แรก ได้ผล
        intermediate ปอดทารกยังไม่เจริญเต็มที่
        
        ถ้าพบฟองอากาศเพียงหลอดเดียวหรือไม่พบเลย ได้ผลลบแสดงว่าการทดสอบปอดทารกยังเจริญไม่เต็มที่
        
        ถ้าได้ลบ ควรตรวจหาค่า L/S ratio ต่อไป
        เพราะอาจเป็นผลลบลวง false negative
  - - - ใช้ค่านี้ในการตรวจสอบความผิดปกติ
        ของรกและเนื้อเยื่อที่เกี่ยวข้องกับรก
    - - แสดงว่าทารกมีความผิดปกติของ open neuraltube เช่น
      - Turner Syndrome
      - anencephaly
      - Spinabifida
      - (Myelomeningocele)
  - - - สอดเข้าไปในถุงน้ำคร่ำโดยผ่านผนังหน้าท้องของหญิงตั้งครรภ์
      - Chorionic villous sampling
        
        การดูดเอาตัวอย่างของรกเด็กมาตรวจหาความผิดปกติของโครโมโซมทำช่วง 10-13 wks.
      - cordocentesis
        
        การเจาะดูดเลือดจากหลอดเลือดสาย
        สะดือ vien ช่วงขณะอายุครรภ์ 18 สัปดาห์
- - - - ขนาดของถุงการตั้งครรภ์
        
        อายุครรภ์ 5 -7 week
        
        ใช้ยืนยันการตั้งครรภ์
        
        ใช้ในการหาอายุครรภ์
        
        โดยวัดเส้นผ่าศูนย์กลางของถุง
        การตั้งครรภ์ทั้ง 3 แนวคือกว้าง ยาว สูง
    - - ความยาวของทารก
        
        อายุครรภ์ 7-14 week
        
        ศีรษะถึงส่วนล่างสุดของกระดูกไขสันหลัง
        
        แม่นยำมาก คลาดเคลื่อนเพียง 3 - 7 วัน
    - - ความยาวของกระดูกต้นขา
        
        ควรวัดก่อนอายุครรภ์ 24 สัปดาห์
    - - เส้นผ่าศูนย์กลางของส่วนที่ยาวที่สุด
        ของศีรษะของทารก
        
        14 - 26 สัปดาห์
        
        คำนวณอายุครรภ์โดยประมาณ คือ BPD (ซม.) X 4สัปดาห์
    - - เส้นรอบท้อง
      - วัดยาก ไม่ค่อยนิยม
- - - - วางอยู่บนหน้าท้องมารดาบริเวณยอดมดลูกเพื่อประเมินความรุนแรงของการหดรัดตัวของมดลูก
    - - วางอยู่บนหน้าท้องบริเวณหัวใจทารก เพื่อประเมิน FHRและการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเมื่อมีการหดรัดตัวของมดลูก
  - - - อัตราการเต้นของหัวใจ
        ทารกที่มีการเปลี่ยนแปลง
        
        Absent : ไม่เห็นการเปลี่ยนแปลง
        
        Minimal : มีการเปลี่ยนแปลง 0 ถึง 5 bpm
        
        Moderate : มีการเปลี่ยนแปลง 6 ถึง 25 bpm
        
        Marked : มีการเปลี่ยนแปลงมากกว่า 25 bpm
      - variability ลดลงหรือหายไปแสดงถึง บางส่วนของสมองหยุดส่งกะแสไฟฟ้ากระตุ้นการทำงานของหัวใจทารก
      - Periodic change มี 2 แบบ
        
        acceleration การเพิ่มขึ้นของ FHR
        
        มากกว่า 32 สัปดาห์ ≥ 15 bpm นานกว่า 15 วินาที
        
        < 32 สัปดาห์ เพิ่มขึ้น 10 bpm นานกว่า 10 วินาที
        
        deceleration มี 4 แบบ
        
        Early deceleration
        
        การลดลงของ FHR สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก พบได้ตอนท้ายของการเจ็บครรภ์คลอดเชื่อว่าเป็น reflex เกิดจากการที่ศรีษะทารกถูกกด
        
        Late deceleration
        
        การลดลงของ FHR ไม่สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูกการลดลง ถือเป็นความผิดปกติ เชื่อว่าเกิดจากทารก hypoxia
        
        Variable deceleration
        
        การลดลงของ FHR โดยอาจจะสัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูกหรือไม่ก็ได้ไม่นานเกิน 2 นาทีเกิดจากสายสะดือถูกกด พบใน prolapse cord หรือ น้ำคร่ำน้อย
        
        Prolonged deceleration
        
        การลดลงของ FHR นานอย่างน้อย 2 นาที แต่ไม่
        ถึง 10 นาที การแก้ไข : ตรวจสอบหาการพลัดต่ำของสายสะดือ
        
        หลักการดูแลทารกที่มีการเต้นของหัวใจผิดปกติ
        
        เพิ่ม uterine blood flow
        
        เพิ่ม umbilical circulationโดยการจัดท่ามารดา การตรวจภายในดันส่วนนำของทารกเพื่อลดการกดสายสะดือถ้าเกิดภาวะสายสะดือย้อย
        
        เพิ่ม oxygen saturation
        
        ลด uterine activity โดยปรับเปลี่ยนการให้ยาที่เหมาะสม
  - - - Reactive หมายถึง
        
        มี acceleration
        
        มี baseline FHS ระหว่าง 120-160
        
        มี long term variability
        
        ไม่มี deceleration
      - Non-reactive หมายถึง
        
        ผลที่ได้จากการทดสอบ
        ไม่ครบตามข้อกำหนดของ reactive NST
      - Suspicious หมายถึง
        
        มีการเพิ่มของ FHR <2ครั้ง หรืออัตราเพิ่มขึ้น<15bpmและอยู่สั้นกว่า 15 วินาที
      - Uninterpretable หมายถึง
        
        คุณภาพของการทดสอบไม่สามารถแปลผลได้ตามข้อกำหนด
  - - - เพื่อคัดกรองหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยงสูงว่ามี
        เลือดไปเลี้ยงมดลูกและรกพอหรือไม่
- - - - หายใจต่อเนื่องอย่างน้อย 20 วินาที อย่างน้อย 1 ครั้ง
    - - ขยับตัวหรือเคลื่อนไหวแขนขาอย่างน้อย 2 ครั้ง
    - - เหยียดตัว กางแขนขาและหดกลับอย่างรวดเร็ว หรือกำและคลายมืออย่างน้อย 1 ครั้ง
    - - NST ได้ผลปกติ
    - - ตรวจพบโพรงน้ำคร่ำอย่างน้อย
        1 แห่ง ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางอย่างน้อย 2 cm.
    - - นอน Semi-fowlerตะแคงซ้ายเล็กน้อย
      - ใช้ Ultrasound ตรวจวัดข้อมูล 5 ตัวแปรที่ต้องการ
      - กำหนดค่าคะแนนของแต่ละข้อมูล ข้อละ 2คะแนน
      - ปกติให้ 2 คะแนน และให้ 0 คะแนนเมื่อพบว่าผิดปกติสังเกตนาน 30นาที
    - - 8-10 คะแนน ปกติ ตรวจซ้ำในหนึ่งสัปดาห์
      - 6 คะแนน มีภาวะเสี่ยงต่อการขาดภาวะออกซิเจนเรื้อรังของทารก ควรตรวจซ้ำใน 4-6 ชั่วโมง
      - 4 คะแนน มีภาวะขาดออกซิเจนเรื้อรัง
      - 0-2 คะแนน มีภาวะขาดออกซิเจนเรื้อรังอย่างรุนแรง ควรให้มีการคลอดโดเร็ว
    - - Count to ten
        
        นับให้ครบ 10 ครั้ง ใน 2 ชม.ติดกันในท่านอนตะแคง
      - Cardiff count to ten
        
        นับให้ครบ 10 ครั้ง ใน 4 ชม เลา 8-12 น.
      - “daily fetal movement record (DFMR)”
        
        นับ 3 เวลาหลังอาหารครังละ 1 ชม. ถ้าน้อยกว่ 3 คั้ง/ชม ผิดปกติ
        
        ถ้านับต่ออีก 6-12 ชม ใน 12 ชม ถ้าดิ้นน้อก่า 10 ทารกอาจตายในครรภ์