Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคขาดวิตามินบี ๑ (Vitamin B1 Deficiency) Image-286-6-e1544153751744,…
โรคขาดวิตามินบี ๑ (Vitamin B1 Deficiency) 
ความหมาย
วิตามินบี 1 หรือไทอามีน (Thiamine) เป็นวิตามินที่กระตุ้นการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน ให้เป็นพลังงานของร่างกาย เพื่อใช้ในการเคลื่อนไหวและเสริมสร้างการเจริญเติบโต ทั้งนี้ยังมีส่วนสำคัญในการดูแลระบบประสาท และการทำงานของระบบหัวใจ โดยร่างกายจะสะสมวิตามินบี 1 ไว้ตามกล้ามเนื้อ สมอง และหัวใจ หากเกิดภาวะขาดวิตามิน ร่างกายจะค่อยๆ ใช้วิตามินที่สะสมไว้จนหมด ภายใน 1 เดือน อาการข้างเคียงจะเริ่มปรากฏ เช่น มีการเคลื่อนไหวผิดปกติ แขนขาอ่อนแรง หรือรุนแรงจนเป็นอัมพาต และเสี่ยงต่อการเสียชีวิต(ณัฏฐ์ฑิพัฒณ์ จุฑาเจริญวงศ์,2562)
สาเหตุและการติดต่อ
สาเหตุ
ภาวะขาดวิตามินบี 1 หรือไธอะมิน (Thiamine) เกิดจากการที่ร่างกายได้รับไธอะมินไม่เพียงพอซึ่งอาจเป็นเพราะได้รับจากสารอาหารน้อยหรือผู้ป่วย Short bowel syndrome ที่สูญเสียส่วน Jejunum และ Ilium ทำให้การดูดซึม Thiamine ลดลง การได้รับไธอะมินไม่เพียงพอทำให้เกิดการแปรปรวนของเมตาบอลิสมภายในร่างกาย ซึ่ง Thiamine pyrophosphate : TPP เป็นโคเอนไซม์ในกระบวนการเมตาบอลิสมของคาร์โบไฮเดรตและกรดอะมิโนชนิดโซ่กิ่ง ทำให้เกิดอาการแสดงของระบบประสาท ระบบหลอดเลือดและหัวใจ (วิทยาลัยพยาบาลสภากาชาดไทย,2553)
การติดต่อ
โรคขาดวิตามินบี 1 เป็นโรคชนิดไม่ติดต่อ การขาดวิตามิน บี 1 อย่างรุนแรงอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงซึ่งเกี่ยวข้องกับระบบประสาท สมอง กล้ามเนื้อ หัวใจ กระเพาะและลำไส้ ดังนี้ (Pobpad,2016)
-
-
-
ผู้ป่วยเหน็บชา Wernicke-Korsakoff Syndrome ในรายที่เป็นมากอาจทำให้มีอาการทางจิตที่เรียกว่า Korsakoff's Psychosis
อาการและอาการแสดง
อ้างอิง(ณัฏฐ์ฑิพัฒณ์ จุฑาเจริญวงศ์,2562)
-
-
-
-
-
-
-
การรักษา อ้างอิง(ณัฏฐ์ฑิพัฒณ์ จุฑาเจริญวงศ์,2562)
แพทย์จะทำการตรวจเลือดและปัสสาวะ เพื่อวินิจฉัยให้แน่ชัดว่าผู้ป่วยมีภาวะขาดวิตามินบี 1 หรือเกิดขึ้นจากภาวะแทรกซ้อนอันเนื่องมาจากโรคทางกายชนิดอื่น สังเกตปริมาณของวิตามินที่ถูกขับออกมา บางรายอาจมีการตรวจหาค่าเอนไซม์จากเม็ดเลือดแดง (Erythrocyte Transketolase Activity) ในช่วงก่อนและหลังให้วิตามิน หากพบว่าการขาดวิตามินแบบไม่รุนแรง แพทย์จะให้รับประทานวิตามินบี 1 ชนิดอาหารเสริม วันละ 20-30 มิลลิกรัม ติดต่อกันประมาณ 3 สัปดาห์
ผู้ที่เกิดภาวะหัวใจวาย แพทย์จะใช้การฉีดวิตามินบี 1 จำนวน 50-100 มิลลิกรัมเข้าสู่เส้นเลือดดำ เพราะตอบสนองได้ดีกว่า
กรณีที่มีอาการทางประสาท ต้องฉีดเพิ่มขึ้นเป็นวันละ 2 ครั้ง จนว่าอาการจะดีขึ้น และให้รับประทานวิตามินเสริมต่อเนื่องวันละ 20-30 มิลลิกรัม
-
การพยาบาล อ้างอิง (วิทยาลัยพยาบาลสภากาชาดไทย,2553)
-
ดูแลให้ได้รับการฉีดไธอะมิน 25 มิลลิกรัม เข้าเส้นเลือดดำช้าๆ ตามแผนการรักษาในครั้งแรก ครั้งต่อไปฉีดอีก 25 มิลลิกรัม เข้ากล้ามเนื้อ
ประเมินสัญญาณชีพและอาการอย่างใกล้ชิด ส่วนใหญ่อาการจะดีขึ้นภายใน 6-24 ชั่วโมง หลังจากนั้นจะให้ไธอะมิน 10 มิลลิกรัมกินทุกวันต่อไปอีกหลายสัปดาห์
การป้องกัน (ณัฏฐ์ฑิพัฒณ์ จุฑาเจริญวงศ์,2562)
-
-
ไม่รับประทานกุ้งดิบ เนื้อสัตว์ดิบ และปลาน้ำจืดบางชนิด เพราะมีเอนไซม์ Thiaminase ที่ลดการดูดซึม Thiamine
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-