Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้สารเสพติดในสตรีมีครรภ์ (Drug addicted pregnancy) มารดายา, image,…
การใช้สารเสพติดในสตรีมีครรภ์ (Drug addicted pregnancy) 
หมายถึง การใช้ยาเสพติดหรือสารเสพติดในสตรีมีครรภ์สารเสพติดที่นิยมใช้ในปัจจุบันแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ดังนี้
- กลุ่มกระตุ้นการทำงานของระบบประสาท เช่น โคเคน ยาบ้า
- กลุ่มที่กดการทำงานของระบบประสาท เช่น กัญชา เฮโรอีน ฝืน มอร์ฟีน แอลกอฮอล์
อุบัติการณ์
ประเทศไทยพบการใช้สารเสพติดในสตรีมีครรภ์เพิ่มขึ้นเช่นกันจากรายงานของโรงพยาบาลศิริราชปีพ.ศ.2541 พบการใช้สารเสพติดในสตรีที่มาคลอดบุตรจำนวน 1 คนและปี พ. ศ. 2544 พบจำนวน 58 คนผู้ใช้มีอายุระหว่าง 18-28 ปีและสารเสพติดที่นิยมใช้คือยาบ้า
ปัจจัยส่งเสริม
การใช้สารเสพติดในหญิงตั้งครรภ์เพิ่มขึ้นโดยเฉพาะกลุ่มที่อายุน้อยมีปัญหาครอบครัวและฐานะยากจนซึ่งสตรีกลุ่มนี้มักขาดความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการคุมกำเนิดทำให้เกิดการตั้งครรภ์ขณะใช้สารเสพติดและพบว่าสตรีสูบบุหรี่และการดื่มสุรามีการใช้สารเสพติดมากขึ้น
ผลกระทบ
หญิงตั้งครรภ์
ด้านร่างกาย
- สตรีตั้งครรภ์ที่ใช้สารเสพติดมักมีฐานะยากจน ทำให้สารอาหารไม่เพียงพอ
- เกิดการติดเชื้อจากการฉีดสารเสพติดเข้าทางหลอดเลือดดำ
- พบอุบัติการณ์ของการติดโรคทางเพศสัมพันธ์สูงขึ้น
- ได้ผลกระทบจากฤทธิ์ของสารเสพติดซึ่งมีผลต่อระบบประสาท
ด้านจิตสังคม
- มีความทนต่อความเจ็บปวดต่ำ
- มองภาพลักษณ์ของตนเองไม่ดี
-
- มีการปรับตัวต่อบทบาทมารดาไม่เหมาะสม
ผลกระทบต่อทารก
- สารเสพติดผ่านรกได้ตลอดการตั้งครรภ์ จึงอาจส่งผลต่อทารกในครรภ์ เช่น เกิดการแท้งเองทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ คลอดก่อนกำหนดทารกแรก เป็นต้น
- ทารกที่เกิดขณะมารดาใช้สารเสพติดอาจมีอาการของภาวะขาดยา (neonatal abstinence syndrome) เช่น หัวใจเต้นเร็ว กระสับกระส่าย ร้องไห้ตลอดเวลา เป็นต้น
- ในระยะยาวพบว่าสตรีที่ใช้สารเสพติดมีแนวโน้มที่จะทอดทิ้งบุตรมากขึ้นรวมถึงการอยู่ในสังคมเดิมที่เป็นแหล่งยาเสพติดทำให้บุตรมีโอกาสติดยามากขึ้น
การประเมินและการวินิจฉัย
- การซักประวัติและการสังเกตพบอาการของการใช้สารเสพติดชนิดต่างๆ
หรือสตรีมีครรภ์เป็นผู้ให้ข้อมูลเรื่องการใช้สารเสพติด
- การตรวจร่างกายพบร่องรอยของการใช้สารเสพติด
- การตรวจทางห้องปฏิบัติการ พบสารเสพติดในปัสสาวะ แต่ในปัจจุบันไม่สามารถทำการตรวจสารเสพติดในปัสสาวะ ผู้ที่มาฝากครรภ์ทุกรายเนื่องจากปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายและด้านสิทธิผู้ป่วย
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
- อธิบายผลกระทบที่อาจเกิดจาการใช้สารเสพติดในระยะตั้งครรภ์
- ให้คำแนะนำและช่วยเหลือเรื่องการหยุดใช้สารเสพติด
- ประเมินภาวะแทรกซ้อนจากการวัดสัญญาณชีพดูการเพิ่มของน้ำหนักความสูงของยอดมดลูกการดิ้นและผลการประเมินภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์รวมทั้งอาการผิดปกติอื่นๆ
- อธิบายให้เห็นความสำคัญของการมาฝากครรภ์ตามนัด
- แนะนำเรื่องการรับประทานอาหารที่ครบถ้วนและรับประทานยา
ที่มีธาตุเหล็กอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันภาวะทุพพลโภชนาการ
ภาวะโลหิตจางส่งเสริมการเจริญเติบโตของทารก
ระยะคลอด
ให้การดูแลเรื่องการบรรเทาความเจ็บปวดอย่างเหมาะสมเตรียมอุปกรณ์ให้พร้อมสำหรับการคลอดรายงานกุมารแพทย์เพื่อเตรียมดูแลทารกแรกเกิดซึ่งอาจที่อาการของภาวะขาดยา
ระยะหลังคลอด
- ถ้าสตรียังคงมีการใช้สารเสพติดในระหว่างการตั้งครรภ์
อาจไม่สามารถเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาเนื่องจากสารเสพติด
สามารถผ่านทางน้ำนมไปสู่ทารกได้
- ก่อนกลับบ้านประเมินความสามารถในการดูแลทารก
และแหล่งสนับสนุนช่วยเหลือถ้าไม่สามารถดูแลได้ต้องแยกทารก
ออกมาถ้าสามารถดูแลได้ให้คำแนะนำเรื่องการเลี้ยงดูบุตร
- อธิบายให้เห็นความสำคัญของการคุมกำเนิดและ
ให้คุมกำเนิดแสให้คุมกำเนิดทันทีหลังคลอด
- สนับสนุนช่วยเหลือเรื่องการหยุดใช้สารเสพติดอย่าง
ต่อเนื่องถ้ามีปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายส่งปรึกษานักสังคมสงเคราะห์
และติดตามเยี่ยมบ้านอย่างสม่ำเสมอ
- ถ้ามีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆให้การพยาบาลตามภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น
- ดูแลสภาพจิตใจของมารดา เช่น เปิดโอกาสให้สตรีมีครรภ์
และครอบครัวพูดคุยระบายความรู้สึกและร่วมกันวางแผนเรื่องการดูแลทารกภายหลังคลอด
แนวทางการดูแลรักษาการ
- ค้นหาสตรีมีครรภ์ทุกรายที่ว่ามีการใช้สารเสพติด
ในขณะตั้งครรภ์หรือไม่
- การดูแลในขณะฝากครรภ์ให้การดูแลเรื่องการใช้สารเสพติด ประเมินผลกระทบตรวจคัดกรองความผิดปกติ
และประเมินการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์โดยการตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง
และประเมินภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์
- ถ้าพบความพิการหรือความผิดปกติแต่กำเนิดของทารก
พิจารณายุติการตั้งครรภ์ตามข้อบ่งชี้
- ถ้ามีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้นให้การดูแลตามแนวทาง การรักษาภาวะแทรกซ้อนนั้นๆ
- การดูแลในระยะคลอดแรกรับควรประเมินสารเสพติดในปัสสาวะ และให้การดูแลเช่นเดียวกับสตรีมีครรภ์ที่มีภาวะเสียงสูงดูแลเรื่อง pain management อย่างเหมาะสม
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-