Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 6 อาหารที่เหมาะสมสาหรับบุคคลในภาวะและวัยต่างๆ - Coggle Diagram

- - - - การตั้งครรภ์ครบ 40 สัปดาห์ หรือ 260 วันของเต้านมต้องใช้พลังงานถึง 80,000 กิโลแคลอรี
      - หญิงปกติที่ไม่ได้ตั้งครรภ์ต้องการพลังงาน 1750 กิโลแคลอรี เมื่อตั้งครรภ์จะต้องกินอาหารให้ได้พลังงานเพิ่มขึ้น
      - กองโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข แนะนำควรเพิ่มอีกวันละ 300 กิโลแคลอรี
    - - ร่างกายต้องการโปรตีนเพื่อสร้างเนื้อเยื่อ ทั้งกล้ามเนื้อและสมองของเด็กและสร้างเนื้อเยื่อทางฝ่ายแม่
        
        ได้แก่ รก มดลูก เต้านม รวมทั้งน้ำข้างนอกเซลล์ด้วย
      - กรมอนามัย กองโภชนาการ กระทรวงสาธารณสุขแนะนำให้ได้โปรตีนเพิ่ม อีกวันละ 25 กรัม
    - - แม่มีการสร้างเม็ดเลือดเพิ่มขึ้นเนื่องจากปริมาณเลือดมีการขยายมากขึ้น
      - ธาตุเหล็กเป็นแร่ธาตุที่จำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดงและองค์ประกอบของฮีโมโกลบิน
        
        ซึ่งทำหน้าที่ถ่ายออกซิเจนในร่างายถ้าร่างกายได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอจะเกิดการซีดได้
      - กองโภชนาการกรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์ได้รับยาเม็ดราตุเหล็กเสริมวันละ 60 มิลลิกรัม
    - - มีความสำคัญต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ และการรักษาปริมาณมวลกระดูกของมารดา
      - ร่างกายสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจนเพิ่มขึ้นทำให้การดูดซึมแคลเซียมเพิ่มขึ้น และยังช่วยป้องกันกันสลายแคลเซียมจากกระดูกจึงไม่จำเป็นที่หญิงตั้งครรภ์จะต้องได้รับแคลเซียมเพิ่ม
    - - เป็นประกอบของเอนไซม์สำคัญ
        
        ทำหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโตและพัฒนาการระบบภูมิคุ้มกันอายุขัยของเซลล์
      - หญิงตั้งครรภ์ควรได้สังกะสีเพิ่มวันละ 2 มิลลิกรัม
    - - ภาวะขาดเสี่ยงต่อการแท้งบุตร ทารกตายขณะคลอด หรือมีความผิดปกติของสมองและระบบประสาท
        
        ควรได้ไอโอดีนเพิ่มวันละ 50 ไมโครกรัม
    - - ควรได้รับเพิ่มขึ้นอีกวันละ 0.3 มิลลิกรัม
    - - ช่วยในการเผาผลาญและสังเคราะห์กรดอะมิโน
      - ช่วยสังเคราะห์ heme
      - ปริมาณที่ควรได้รับเพิ่มเป็น 0.6มิลลิกรัม
    - - ถ้าขาดจะส่งผลให้เด็กทารกที่คลอดออกมาพิการทางสมอง
      - หญิงตั้งครรภ์ควรได้รับวันละ500ไมโครกรัม
- - - - เป็นแหล่งของวิตามิน แร่ธาตุและใยอาหาร
        
        ได้แก่ กะหล่ำปลี คะน้า ฟักทอง ตำลึง ผักบุ้ง และผักที่มีตามพื้นบ้าน
        
        โดยเลือกกินให้มีความหลากหลาย ใน 1วัน กินรวมกันให้ได้ 6 ทัพพี
    - - ให้คุณค่าทางโภชนาการเช่นเดียวกับกลุ่มผัก
        
        ได้แก่ กล้วยน้ำว้า มะละกอสุก สับปะรด ส้ม
        
        โดยเลือกกินผลไม้หลากหลายตามฤดูกาล ใน 1 วัน กินรวมกันให้ได้ 5 ส่วน
    - - ให้สารอาหารจำพวกโปรตีนซึ่งเป็นสารอาหารที่จำเป็นในการสร้างเนื้อเยื่ออวัยวะต่างๆ
        
        ได้แก่ ปลาทู ปลาดุก ปลาช่อน ไข่ เนื้อหมู เนื้อไก่ เต้าหู้
        
        อาหารในกลุ่มนี้ยังให้ธาตุเหล็ก และควรบริโภคตับสัตว์และอาหารทะเลอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1-2 ครั้งด้วย ใน 1วัน กินรวมกันให้ได้ 12 ช้อนกินข้าว
    - - อาหารกลุ่มนี้เป็นแหล่งแร่ธาตุ แคลเซียม และฟอสฟอรัสซึ่งร่างกายต้องการใช้ในการสร้างกระดูกและฟัน
        
        ได้แก่ นมสด นมเปรี้ยว ไอศกรีม ใน 1 วัน กินรวมกันให้ได้ 3 แก้ว
    - - ไขมันให้พลังงานช่วยดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน เป็นองค์ประกอบที่สำคัญของผนังเซลล์
        
        ได้แก่ น้ำมันพืช น้ำมันจากสัตว์ หัวกะทิ เนยเทียม
        
        ควรจำกัดน้ำมันในการปรุงอาหารอาหารในกลุ่มนี้
      - เกลือและน้ำตาล ซึ่งแนะนำให้กินในปริมาณที่น้อยหรือเท่าที่จำเป็น ใน 1 วัน ไม่ควรกินไขมันเกิน 6 ช้อนชา น้ำตาลไม่เกิน 6 ช้อนชา เกลือ ไม่เกิน 1 ช้อนชา
  - - - อาหารกลุ่มข้าว-แป้ง
        
        กินวันละ 9 - 12 ทัพพี
      - อาหารกลุ่มผัก
        
        กินวันละ 7 ทัพพี
      - อาหารกลุ่มผลไม้
        
        กินวันละ 7 ส่วน
      - อาหารกลุ่มเนื้อสัตว์
        
        กินวันละ 12 ส่วน
      - อาหารกลุ่มนมและผลิตภัณฑ์นม
        
        กินวันละ 3 แก้ว
      - อาหารกลุ่มไขมัน
        
        กินวันละ 5 ช้อนชา
- - - - ควรได้รับวิตามินเอเพิ่มขึ้นอีกวันละ 375 ไมโครกรัม วิตามินเอจากไข่แดง ตับสัตว์ ผักใบเขียว และผักสีเหลือง
    - - หญิงให้นมบุดรได้รับเท่าปกติก่อนตั้งครรภ์ซึ่งได้จากไข่แดง ตับปลา น้ำนม
    - - ควรได้เพิ่มอีก 0.3 มิลลิกรัม ซึ่งได้จากเนื้อหมู ถั่วเมล็ดแห้ง
    - - หญิงให้นมบุตรควรได้รับเพิ่มอีกวันละ 0.5 มิลลิกรัมซึ่งได้จากเนื้อสัตว์ ตับ ไข่ ถั่วต่างๆ ผักใบเขียว
    - - ควรได้รับเพิ่มอีกวันละ 35 มิลลิกรัม
  - - - หญิงให้นมบุตรควรได้รับธาตุเหล็กจากอาหารวันละ 15 มิลลิกรัม ซึ่งได้จากการกินเครื่องในสัตว์ เนื้อสัตว์ ผักใบเขียว ผลไม้เพื่อให้ได้รับวิตามินซี่ ซึ่งจะช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็กดีขึ้น
    - - ในระยะให้นมบุตร แม่ต้องการแคลเซียมเท่าปกติ ซึ่งได้จากการดื่มน้ำมัน ปลาเล็กน้อยหรือปลาที่กินได้ทั้งกระดูก ผักใบเขียว
    - - หญิงให้นมบุตรจึงควรได้รับไอโอดีนเพิ่มอีกวันละ 50 ไมโครกรัม ซึ่งได้จากการกินอาหารทะเล เช่น หอย ปู กุ้ง ปลา
- - - - ช่วยในการมองเห็นรักษาสภาพของเยื่อบุผิวที่ผิว ต้านทานโรค
      - ทารกอายุ 6 -11 เดือน ควรได้รับวันละ 400ไมโครกรัม
      - พบมากในตับ เครื่องในสัตว์ ไข่แดง ผักใบเขียว ผักที่มีสีเหลือง
    - - ช่วยในการดูดซึมแคลเซียมและฟอสฟอรัสเพื่อใช่ในการสร้างกระดูกและฟัน
      - ทารกอายุ 6-11 เดือน ควรได้รับวันละ 5 ไมโครกรัม
      - พบมากในไข่แดงตับปลา น้ำนม ปลาซาดีน ปลาทู
    - - ช่วยลดการเกิดออกซิเดชั่นของกรดไขมันไม่อิ่มตัวและช่วยรักษาสภาพของเซลล์
      - ทารกอายุ 6-11 เดือน ควรได้รับวันละ5 มิลลิกรัม
      - พบในน้ำมันพืชไข่แดง ถั่วเมล็ดแห้ง ผักใบเขียว
    - - จำเป็นในการสร้างกระดูกและฟัน ช่วยรักษาและสมานแผล ช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็ก
      - ทารกอายุ 6-11 เดือน ควรได้รับวันละ 35 มิลลิกรัม
      - พบมากในมะขามป้อม มะระขี้นก ฝรั่ง มะม่วงแก้วสุก
    - - มีความสำคัญในกระบวนการเผาผลาญอาหารของคาร์โบไฮเดรต
      - ทารกอายุ 6-11 เดือน ควรได้รับวันละ 0.3 มิลลิกรัม
      - พบมากในข้าวกล้อง เนื้อสัตว์ เครื่องในสัตว์รำข้าว งาเมล็ดธัญพืช
    - - จำเป็นต่อสุขภาพของผิวหนังและระบบประสาท
      - พบมากในนม เนย ไข ถั่วเมล็ดแห้ง เนื้อสัตว์ เครื่องในสัตว์ ผักใบเขียว
      - ควรได้รับวันละ 0.4 มิลลิกรัม
    - - จำเป็นต่อการสร้างและสังเคราะห์ DNA RNA และโปรตีน
      - ควรได้รับวันละ 0.5มิลลิกรัม
    - - เป็นส่วนสำคัญในการสร้างเส้นใยประสาท ขาดจะทำให้เกิดโลหิตจางชนิดเม็ดเลือดแดงมีขนาดใหญ่
      - ควรได้รับวันละ 0.5 ไมโครกรัม
      - พบมากในเนื้อสัตว์ ปลา ไข นม ถั่วเมล็ดแห้ง
    - - เสริมสร้างกระดูกและฟัน ช่วยการแข็งตัวของเลือด ทำงานของหัวใจ
      - ควรได้รับวันละ 270 มิลลิกรัม
      - พบมากในนม ปลาเล็กปลาน้อย กุ้งแห้ง ผักใบเขียว
    - - ควรได้รับวันละ 275 มิลลิกรัม
      - พบมากในเนื้อสัตว์ นม ไข่ ถั่วต่างๆ
    - - ควรได้รับวันละ 90 ไมโครกรัม
      - พบมากในอาหารทะเล เกลืออนามัยที่เสริมไอโอดีน
    - - ควรได้รับวันละ 9.3 มิลลิกรัม
      - พบมากในตับ เลือด เนื้อสัตว์ ไข่แดง นุ่ม ถั่วเมล็ดแห้ง
    - - ควรได้รับวันละ 3 มิลลิกรัม
      - พบมากในอาหารทะเล ตับ ไข่แดง นม เมล็ดธัญพืช
- - - - พลังงาน
        
        เด็กอายุ 6-8ปีทั้งชายและหญิง ควรได้รับพลังงานวันละ 1400 กิโลแคลอรี
        
        เด็กอายุ 9-12ปี (ชาย)ควรได้รับพลังงานวันละ 1700 กิโลแคลอรี
        
        เด็กอายุ 9-12 ปี (หญิง) ควรได้รับพลังงานวันละ 1600 กิโลแคลอรี
      - โปรตีน
        
        เด็กวันเรียนอายุ 6-8 ปี มีความต้องการเป็น 28 กรัม/วัน
        
        เด็กอายุ 9-12ปี (ชาย) มีความต้องการ 40 กรัม/วัน
        
        เด็กอายุ 9-12 ปี (หญิง) มีความต้องการเป็น 41 กรัม/วัน
      - แคลเซียมและฟอสฟอรัส
        
        เด็กอายุ 6-8 ปี ควรได้รับวันละ 800 มิลลิกรัม/วัน
        
        เด็กอายุ 9-12ปี ควรได้รับ 1000 มิลลิกรัม/วัน
        
        ขาดทำให้ร่างกายเจริญเติบโตไม่เต็มที่ นมและผลติภัณฑ์นมเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญของแคลเซียม
      - ธาตุเหล็ก
        
        เด็กอายุ 6-8 ปี เป็น 8.1 มิลลิกรัม
        
        เด็กอายุ 9-12 ปี(ชาย) เป็น 11.8 มิลลิกรัม
        
        เด็กอายุ 9-12 ปี (หญิง) เป็น19.1 มิลลิกรัม
      - ไอโอดีน
        
        เด็กอายุ 6-8 ปี และวัย 9-12 ปี ควรเป็น 120ไมโครกรัม เพื่อป้องกันการเกิดคอพอกในเด็กวัยเรียน
      - สังกะสี
        
        เด็กอายุ 6-8 ปี วันละ 4 มิลลิกรัม
        
        เด็กอายุ 9-12 ปี วันละ 5 มิลลิกรัม
        
        ถ้าขาดจะทำให้การเจริญเติบโตหยุดชะงัก ขาดความอยากอาหาร แหล่งอาหารที่สำคัญ อาหารประเภทเนื้อสัตว์ อาหารทะเล
      - วิตามินดี
        
        เด็กวัยเรียนอายุ 6-8 ปี และ 9-12 ปี เป็น 5 ไมโครกรัม/วัน
        
        วิตามินดีในร่างกายส่วนใหญ่ไต่มาจากการสังเคราะห์
        
        วิตามินดีขึ้นเองในร่างกายที่ผิวหนังโดยอาศัยแสงแดดเป็นตัวกระตัน และส่วนน้อยได้มาจากการบริโภควิตามินดีจากอาหาร