Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 5 การประกอบและการจัดอาหาร - Coggle Diagram
บทที่ 5
การประกอบและการจัดอาหาร
รายการอาหาร 6 หมวด :check:
เปรียบได้คืออาหารหลัก 5 หมู่
หมวดน้ำนม
หมวดผัก
หมวดผลไม้
หมวดข้าว แป้ง และผิตภัณฑ์
หมวดเนื้อสัตว์
หมวดไขมัน
ปริมาณอาหารในหมวดแลกเปลี่ยนเรียกว่า "ส่วน" หรือ "exchang" และอาหารนั้นต้อง
เป็นอาหารที่สุกแล้ว
"ส่วน" ของอาหารแต่ละหมวดก็จะกำหนดปริมาณไว้วมากน้อยเท่าใด
เช่น1 ส่วนของผัก เท่ากับสุก 50-70 กรัม
มีอาหารหลากหลายชนิดให้แลกเปลี่ยนกันได้
เช่น หมวดธัญพืช มีข้าว ขนมปัง ก๋วยเตี๋ยว ขนมจีน
ฯลฯ
รายการอาหารแลกเปลี่ยนสำหรับโรคเบาหวาน
รายการอาหารแลกเปลี่ยนที่นักกำหนดอาหารใช้มีหลายตาราง
รายการอาหารแลก
เปลี่ยนสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน
รายการอาหารแลกเปลี่ยนสำหรับลดโซเดียม
รายการอาหารแลก
เปลี่ยนสำหรับลตไขมัน
หมวดข้าว-แป้ง :check:
พลังงาน 80 กิโลแคลอรี่
โปรตีน 2 กรัม คาร์โบไฮเดตร 15 กรัม
ข้าวสุก 1 ทัพ = เส้นใหญ่ 1 ทัพพี = 1ส่วน
เส้นหมี่ 2 ทัพพี่ = ขนมจีน 1 จับ = 1ส่วน
ขนมปัง 1 แผ่น = เผือกมัน 1 ทัพพี = 1ส่วน
หมวดเนื้อสัตว์ หมวด ก ไขมันต่ำมาก :check:
1 ส่วน = เนื้อสัตว์สุก30 กรัม = เนื้อสัตว์ดิบ 60 กรัม
โปรตีน 7 กรัม ไขมัน 0-1กรัม
พลังงาน 35 กิโลแคลอรี่
ลูกชั้นปลา 5 ลูก = ไข่ขาว 2 ฟอง = กุ้ง 4 ตัว
ถั่วเมล็ดแห้งสุก 1 ส่วน 2 ถ้วยตวง
หมวดเนื้อสัตว์ หมวด ข ไขมันต่ำ :check:
1 ส่วน = เนื้อสัตว์สุก 30 กรัม = เนื้อสัตว์ดิบ40 กรัม
โปรตีน 7 กรัม ไขมัน 3 กรัม
พลังงาน 55 กิโลแคลอรี่
หมูเนื้อแดง 2 ช้อนโต๊ะ = ลูกขึ้นหมู/ไก่5-6 ลูก = ปลาหูน่า 2 ซ้อนโต๊ะ
กลุ่มเนื้อสัตว์ หมวด ค ไขมันปานกลาง :check:
1ส่วน = เนื้อสัตว์สุก30 กรัม = เนื้อสัตว์ดิบ 40 กรัม
โปรตีน 7กรัม ไขมัน 5กรัม
พลังงาน 5 กิโลแคลอรี่
ไข่ 1 ฟอง = เต้าหู้อ่อน 3/4 หลอด = เต้าหู้แผ่น 1/2 แผ่น
หมวดเนื้อสัตว์ หมวด ง ไขมันสูง :check:
1 ส่วน = เนื้อสัตว์สุก30 กรัม = เนื้อสัตว์ดิบ 40 กรัม
โปรตีน 7กรัม ไขมัน 8 กรัม
พลังงาน 100 กิโลแคลอรี่
ไส้กรอกขนาดกลาง 1 - 1 1/2 แท่ง = หมูยอ 2 ช้อนโต๊ะ
หมวดผัก ประเภท ก :check:
ประเภท ก 1ส่วน พลังงานน้อยมาก จึงรับประทานได้ตามต้องการ
น้ำเต้า
บวบ
มะเขือเทศ
กะหล่ำปลี
ฝักตำดึง
หมวดผัก ประเภท ข :check:
ประเภทข 1 ส่วน มีโปรตีน 2 กรัม คาร์โบไฮเดรต 5 กรัม พลังงาน 25 กิโลแคลอรี่
1 ส่วน = ผักสุก 1 ทัพพี่ = ผักดิบ 2 ทัพพี
ถั่วลันเตา
ผักคะน้า
ข้าวโพดอ่อน
ฟักทอง
หมวดผลไม้ :check:
1 ส่วน คาร์โบไฮเคตร 15 กรัม พลังงาน 60 กิโลแคลอรี่
สับปะรด 6 ชิ้นคำ
ลองกอง 6 ถูก
เงาะ 4 ผล
ชมพู่ 2-3 ผล
ส้ม 1 ผล
กล้วยน้ำว้า 1 ผล
ฝรั่ง 1/2 ผล
ทุเรียน 1 เม็ดเล็ก
หมวดไขมัน :check:
ไขมัน 1 ส่วน ให้พลังงาน 45 กิโลแคลอรี่
น้ำมัน 1 ช้อนชา
กะทิ 1 ช้อนโต๊ะ
น้ำสลัด 1 ช้อนโต๊ะ
มายองเนส 1 ช้อนชา
คอฟพี่เมต 2 ช้อนชา
เบดอน 1 ช้อนชา
หมวดนม :check:
1 ส่วน =1 แก้ว = 240 CC
โปรตีน 8 กรัม คาร์โบไฮเคตร 12 กรัม
นมครบส่วน ไชมัน 8 กรัม (150 กิโอแคออรี่่)
นมพร่องมันเนย ไขมัน 5 กรัม (120 กีโอแคอรี่)
นมขาดมันเนย ไขมัน 0-3 กรัม (90 กิโลแคลอรี่)
การวางแผนอาหารตลอดวัน :check:
อาหารที่จัดนั้นจำเป็นต้องมี
รสชาติดี
จัดสวยงาม
เหมาะสมกับวัฒธรรมประเพณี เชื้อชาดิ ศาสนา
อาหานั้นจะต้องมีคุณค่าและมีสารอาหารที่เพียงพอต่อละบุคคล
การจัดอาหารจำเป็นต้องมีความเข้าใจเรื่องรายการอาหารแลกเปลี่ยน และคุณค่าอาหาร
ตารางคุณค่าอาหาร
คือตารางรายการอหารที่ระบุถึงคุณค่าของอาหารนั้นๆว่ามีคุณค่าอะไรบ้าง
เช่น ให้พลังงานเท่าใด และมีสารอาหารอะไรบ้าง
ตารางแสดงคุณค่าอาหารไทยใน
ส่วนที่กินได้ 100 กรัม
ตารางแสดงชนิดและปริมาณ
กรดอะมิโนในอาหารไทย
จัดทำโดยกองโภชนาการ กรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข
รายการอาหารแลกเปลี่ยน
รายการอาหารแลกเปลี่ยน 6 หมวด
การคำนวณอาหาร
คือ คำนวณหาพลังงานที่ควรได้รับในแต่ละวันแล้วนำพลังงานนั้นมาจำแนกตามความต้องการพลังงานในแต่สารอาหารให้พลังงาน
สัดส่วนความต้องการพลังงานในแต่สสารอาหารให้พลังงานนี้จะแตกต่างกันโดยเฉพาะวัย
เช่น วัยเด็ก วัยผู้ใหญ่ เป็นตัน
เมื่อกำหนดสัดส่วนความต้องการพลังงานในแต่สารอาหารให้พลังงานแล้ว นำมาจำแนกตามหมวดรายการอาหารแลกเปลี่ยนทั้ง 6 หมวด
การกระจายแผนอาหาร :check:
เมื่อได้ขนาดของอาหารจำแนกตามหมวดรายการอาหารแลกเปลี่ยนทั้ง 6หมวดแล้วนำมาจัดอาหารตามรายการอาหารที่ต้องการโดยมีการกระจายขนาดของอาหารในแต่ละมื้อให้เหมาะสม