Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
เภสัชจลนศาสตร์ (Pharmacokinetics) - Coggle Diagram
เภสัชจลนศาสตร์ (Pharmacokinetics)
ร่างกายจัดการกับยาที่ได้รับ
ระยะเวลาการออกฤทธิ์ของยาในร่างกาย
Absorption การดูดซึม
การดูดซึมยาจากบริเวณที่ให้ยา (site of administration) เข้าสู่ กระแสเลือด
Distribution การกระจายตัว
Metabolism or Biotransformation การเปลี่ยนแปลงยา
Excretion การขจัดยา, ขับยาออก
Physiology of Transport
Pharmacokinetics is dependent on the bodies
Passive Transport of Diffusion
site of administration
1 การให้ยาทางปาก (Oral administration)
Gastrointestinal motility
Splanchnic blood flow
Particle size and formulation
Physiochemical factor
2 การให้ยาโดยการอมใต้ลิ้น (Sublingual administration)
เป็นการดูดซึมยาโดยตรง
ยาที่ถูกทำลายได้โดย gastric pH
3 การให้ยาทางทวารหนัก (Rectal Administration)
4 การให้ยาโดยการทาภายนอก (Application to epithelial surfaces)
ดูดซึมผ่านผิวหนัง
แผ่นแปะผิวหนัง (transdermal patch)
5 การให้ยาโดยการสูดดม (Inhalation)
ทำให้ได้ plasma concentration ที่รวดเร็ว
6 การฉีดยาเข้าทางเส้นเลือดดำ (Intravenous (IV) injection)
วิธีการให้ยาที่ได้ผลรวดเร็วและแน่นอนที่สุด
7 Bioavailability
ยาโดยการรับประทาน ยาที่ดูดซึมได้จะถูกนำเข้าสู่ portal circulation
systemic circulation นี้เรียกว่า “first pass metabolism”
ความสำคัญของการดูดซึม
Onset = ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มให้ยาจนถึงเวลาที่ยาเริ่มออกฤทธิ์
Cmax = ระดับยาในพลาสมาสูงสุด
Tmax = ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มให้ยาจนถึงเวลาที่ระดับยาในพลาสมาสูงสุด
ผลของการรักษา Therapeutic effect
Distribution
การกระจายของยานั้นขึ้นกับ physiological factors และ physicochemical properties ของยา
Factors influencing distribution
Permeability across barrier
Drug binding
Fat : water partition
Metabolism or Biotransformation
Phase I reaction
ปฏิกิริยา oxidation, reduction, และ hydrolysis
. Phase II reaction
ปฏิกิริยา conjugation
Factor affecting metabolism
Age and Sex: ในเด็กแรกเกิด
Genetic polymorphisms: ความแตกต่างทางพันธุกรรม
Disease : ความผิดปกติต่างๆ ของตับ
Toxic substances: Alcohol etc
Drug interaction
Enzyme Induction การสังเคราะห์เอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงยา
Enzyme Inhibition การยับยั้งการเปลี่ยนแปลงของยา
Malnutrition โปรตีนที่ใช้ในการconjugation
Excretion
ยาอาจถูกกำจัดออกจากร่างกาย
อวัยวะหลักในการกำจัดยา คือ ไต
Basic clinical pharmacokinetics
การเกิดพิษจากยา
เลือกขนาดยาและปรับขนาดยาให้เหมาะสม
ขนาดยามาตรฐาน (standard dose)
ได้จากการทดลองในอาสาสมัครที่ร่างกายสมบูรณ์
ขนาดยาให้แก่ผู้ป่วย
2.Volume of distribution (Vd)
3.Bioavailability
1.Clearance (CL
Clearance
การกำจัดยา
Clearance ของยาชนิดหนึ่ง หมายถึง อัตราการกำจัดยาออกจากร่างกาย
ตัวอย่างเช่น alcohol, phenytoin, aspirin
Volume of distribution
ปริมาตรของของเหลวที่ต้องการที่จะละลายยาทั้งหมดในร่างกาย
Design and optimization of dosage regimens
Maintenance dose (MD) เป็นขนาดยาที่ให้เพื่อคงระดับยา
Loading dose (LD) เป็นการให้ยาในขนาดสูง
loading dose กรณียาที่มีค่า t1/2 ยาวนานมาก