Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
2.6 การเปลี่ยนแปลงของระบบย่อยอาหาร ทางด้านกายวิภาคและสรีระ ( ปาก เหงือก …
2.6 การเปลี่ยนแปลงของระบบย่อยอาหาร ทางด้านกายวิภาคและสรีระ ( ปาก เหงือก ฟัน น้ำลายหลอดอาหาร กระเพาะ ลำไส้ ตับ ถุงน้ำดี )
การย้ายตำแหน่งของกระเพาะอาหารและลำไส้ แต่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงขนาด ตับและท่อน้ำดีขนาดเท่าเดิมแต่ถุงน้ำดีและ portal vein ใหญ่ขึ้นเล็กน้อย
การเปลี่ยนแปลงการทำงาน
ถุงน้ำดีมีการบีบตัวลดลง และ ผลจาก estrogen ต่อ bile acid transportation เพิ่มโอกาสเกิด gallstone และมี cholestasis ของ bile salt
โปรเจสเตอโรนและเอสโตรเจนเป็นหลัก ที่ทำให้มีการคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบในที่ต่าง ๆ ส่งผลให้ esophageal sphincter tone ลดลง การเคลื่อนที่ของทางเดินอาหารและการทำงานของถุงน้ำดีลดลงไปด้วย ลดระยะ gastric emptying time ให้สั้นลง
ในสตรีตั้งครรภ์เกิด gastroesophageal reflux ได้ง่าย เพราะความไม่สมดุลของแรงดันระหว่างกระเพาะอาหารที่เพิ่มขึ้นและหลอดอาหารที่ลดลงทำให้มีการไหลย้อนกลับของอาหารขึ้นมาในหลอดอาหารได้
อาการแสดง
อาการท้องผูก พบได้บ่อย เกิดจากการอุดกั้นของล้ำไส้ การเคลื่อนไหวที่ลดลง และการดูดซึมน้ำกลับเพิ่มขึ้นทำให้อุจจาระแข็งอาจเกิดริดสีดวงทวารได้ (hemorrhoid) ขับถ่ายลำบาก ถ้ามี bile acid เพิ่มขึ้น หรือเกิด cholestasis จะทำให้มีอาการคันตามตัวได้
-
-
มีคลื่นไส้ อาเจียน (Nausea and Vomiting of Pregnancy, NVP หรือ Morning sickness)
มักเริ่มช่วง 4-8 สัปดาห์ ไปจนถึง 14-16 สัปดาห์ เชื่อว่าเกิดจากฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน hCG รวมถึงการคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบในกระเพาะอาหาร ในรายที่รุนแรงจะเรียกว่าเป็น Hyperemesis gravidarum ซึ่งจะทำให้น้ำหนักลด electrolyte imbalance และมี ketonemia ได้
-
-
-
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
เพื่อดูการทำงานของตับจะพบว่าระดับ alkaline phosphatase จะเพิ่มขึ้นสองเท่า เพราะมีการสร้างจากรก เช่นเดียวกับ cholesterol ที่เพิ่มขึ้น
ขณะที่ albumin จะลดลง แต่ระดับของ aspartate transaminase, alanine transaminase, gamma glutamyl transferase และ bilirubin อาจลดลงเล็กน้อยจนถึงไม่เปลี่ยนแปลง
ปาก
ภาวะปากแห้ง หญิงตั้งครรภ์บางคนอาจมีภาวะปากแห้งชั่วคราว อธิบายได้ว่าเกิดจากภาวะฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงระหว่างตั้งครรภ์ การจิบน้ำบ่อยๆและเคี้ยวหมากฝรั่งที่มีส่วนผสมของไซลิทอล(ไมมีน้ำตาล)จะช่วยบรรเทาอาการนี้
-
ฟัน
การใช้ยาสีฟันหรือน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์เป็นประจำกสามารถคืนกลับแร่ธาตุให้กับฟัน ลดความเสี่ยงในการเกิดฟันผุและอาการเสียวฟันเฉพาะตำแหน่งได้
ฟันผุ เป็นการทำงานร่วมกันของสารเคมีและเชื้อแบคทีเรีย
สิ่งสำคัญที่ควรทราบคือฟันของคุณแม่ไม่ได้เกิดการเปลี่ยนแปลงขณะตั้งครรภ์
-
-
กระเพาะอาหาร
ย่อยได้ช้าทำให้มักมีอาหารค้างอยู่ในกระเพาะนาน ดังนั้น ควรใส่สายสวนเพื่อดูดเศษอาหารที่ค้างทิ้งเพื่อป้องกันการสูดสำลักเข้าปอด ลำไส้มักถูกดันขึ้นไปอยู่ส่วนบนของช่องท้อง แต่ตำแหน่งของม้ามและตับยังคงไม่เปลี่ยนแปลง
ตับ
-
-
-
-
-
-
-
Leucine aminopeptidase (proteolytic liver enzyme)เพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิด transient diabetes insipidus
ถุงน้ำดี
การหดรัดตัวลดลง เป็นผลจากโปรเจสเตอโรน จากการยับยั้งการกระตุ้น cholecystokinin-mediated smooth muscle stimulation ซึ่งควบคุมการหดตัวของถุงน้ำดี ทำให้เพิ่มstasis และ bile cholesterol saturation ทำให้เกิดเป็นนิ่วในถุงน้ำดีใน multiparous
นอกจากนี้ทำให้เกิด intrahepatic cholestasis และ pruritus gravidarum
-