Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน - Coggle Diagram
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
ชุมชน
ความหมาย
ประชาชนกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่รวมกันในพื้นที่ใด พื้นที่หนึ่ง มีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกันหรือกลุ่มคนที่มีความสนใจหรือมีเป้าหมายหรือมีลักษณะบางประการร่วมกัน มีแบบแผนการดำเนินชีวิต มีวัฒนธรรมประเพณีการติดต่อสื่อสารและการตัดสินใจร่วมกันเพื่อให้บรรลุเป้าหมายและความต้องการของชีวิต (ศิริพร ขัมภลิขิต,2559)
ประชาชนที่อยู่ในหมู่บ้าน ตำบล อำเภอเดียวกันหรือกลุ่มคนทำงานที่อยู่ในโรงงาน นักเรียนที่อยู่ในโรงเรียนบุคลากรสุขภาพในหน่วยบริการเดียวกัน สมาชิกในสมาคม ชมรมมูลนิธิ องค์กร กลุ่ม หน่วยงานหรือเครือข่ายองค์กรใดองค์กรหนึ่ง (ศิริพร ขัมภลิขิต,2559)
การสร้างเสริมความเข้มแข็ง
กฎบัตรออตตาวา
กลยุทธ์การส่งเสริมสุขภาพ
การตลาดสังคม (Social marketing)
การทำให้มีความสามารถ (Enable)
การชี้แนะ (Advocate)
การไกล่เกลี่ย (Mediate)
การให้การศึกษา และข้อมูลข่าวสารแก่สาธารณสุข
(Public education and public information)
หลักการเสริมสร้างความเข้มแข็ง
การส่งเสริมกระบวนการพัฒนาในชุมชนใน
ลักษณะ ร่วมคิด ร่วมท าและร่วมเรียนรู้
ส่งเสริมการรวมกลุ่มองค์กรทำงานร่วมกัน
การพัฒนาศักยภาพคนในชุมชนให้สามารถ
รวมกลุ่มร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ร่วมกันรับผิดชอบ
ส่งเสริมให้มีการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมการแก้ไข
ปัญหาร่วมกันอย่างต่อเนื่อง
องค์ประกอบ
การพัฒนาโครงสร้างที่เอื้อให้กับ
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
เครื่องมือและกระบวนการ
เสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
องค์กรหลักในพื้นที
รูปแบบกลยุทธ
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นฐาน
การเสริมสร้างสมรรถนะของชุมชนโดยการสร้างเสริมพลัง
ทุนทางสังคมของชุมชนสู่ความเข้มแข็งพึ่งตนเอง
การพัฒนาชุมชนที่เน้นชุมชนเป็นพลังขับเคลื่อน
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
ด้วยการเสริมสร้างพลังอำนาจชุมชน
สุขภาพชุมชน
องค์ประกอบ
โครงสร้างของชุมชน (Structure)
กระบวนการที่เกิดขึ้นในชุมชน (Process)
สถานะทางสุขภาพของชุมชน (Health Status)
กลุ่มเป้าหมายของการดูแล
กลุ่มคนจำแนกตามปัญหาสุขภาพ
และภาวะเสี่ยงด้านสุขภาพ
กลุ่มผู้ป่วย
กลุ่มคนจำแนกตามอายุและพัฒนาการ
กลุ่มคนพิการ
กลุ่มคนที่มีศักยภาพในการแก้ไขปัญหาระดับชุมชน
กลุ่มผู้ด้อยโอกาส
การมีส่วนร่วมของชุมชนและ
การเป็นหุ้นส่วนของชุมชน
ความหมาย
การให้โอกาสประชาชนเป็นผู้ตัดสินใจและกำหนดความต้องการของตนเองอย่างแท้จริงเป็นการเสริมพลังให้แก่ประชาชน กลุ่มองค์กรชุมชนให้สามารถพัฒนาศักยภาพของตนเอง ในการตัดสินใจเกี่ยวกับการจัดการทรัพยากร การควบคุมดูแล การก าหนดแนวทางการด ารงชีวิตด้วยตนเองของชุมชนและการเข้าร่วมอย่างมีอิสระในกิจกรรมของชุมชนที่มีวัตถุประสงค์และมีเป้าหมายชัดเจน (วีณา เที่ยงธรรมและคณะ,2554)
ลักษณะที่ไม่สามารถแยกออกจากกันได้
การเข้าไปเกี่ยวข้อง
ดำเนินงาน
รับผลประโยชน์
วางแผน
ประเมินผล
ริเริ่ม
คิดพัฒนาให้ดีขึ้น
การเป็นหุ้นส่วน
บุคคล กลุ่มของบุคคล องค์กร หน่วยงาน
สนใจร่วมกันยินดี
ทำงานร่วมกันภายใต้บรรยากาศ
ของการทำงานที่ความเท่าเทียวกัน
เคารพซึ่งกันและกัน
ร่วมตัดสินใจ
รับผิดชอบด าเนินการให้บรรลุ
เป้าหมายเพื่อชุมชนหรือสังคม
ระดับของการมีส่วนร่วมของชุมชน
ขั้นที่ 3 การเข้าไปเกี่ยวข้อง (Involve)
ขั้นที่ 2 การปรึกษาหารือ (Consult)
ขั้นที่ 4 การให้ความร่วมมือ (Collaborate)
ขั้นที่ 1 การรับรู้ข่าวสาร (Inform)
ระดับที่ 5 การสร้างเสริมพลังอำนาจประชาชน
(Collaborate)
โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นฐาน
ภูมิปัญญาไทย (Thai wisdom) หมายถึง ความรู้ ความสามารถ ทักษะและเทคนิคการตัดสินใจผลิตผลงานของบุคคล อันเกิดจากการสะสมองค์-ความรู้ทุกด้านที่ผ่านกระบวนการสืบทอดพัฒนาปรับปรุง และเลือกสรรมาแล้วเป็นอย่างดีสามารถแก้ไขปัญหา และพัฒนาวิถีชีวิตของคนไทยได้อย่างเหมาะสมกับยุคสมัย
ภูมิปัญญาท้องถิ่น(local wisdom ) หรือภูมิปัญญาชาวบ้านหมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่ชาวบ้านคิดขึ้นได้เองและนำมาใช้ในการแก้ปัญหา เป็นเทคนิควิธีเป็นองค์ความรู้ของชาวบ้าน ทั้งทางกว้างและทางลึกที่ชาวบ้านคิดเอง ทำเอง โดยอาศัยศักยภาพที่มีอยู่แก้ปัญหาการด าเนินชีวิตในท้องถิ่นได้อย่างเหมาะสมกับยุคสมัยความเหมือนกันของภูมิปัญญาไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่น คือ เป็นองค์ความรู้ และเทคนิคที่น ามาใช้ในการแก้ปัญหาและการตัดสินใจซึ่งได้สืบทอดและเชื่อมโยงมาอย่างต่อเนื่องตั ้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน
ภูมิปัญญา ตรงกับศัพท์ภาษาอังกฤษว่า Wisdom หมายถึง ความรู้ ความสามารถ ทักษะความเชื่อ และศักยภาพในการแก้ปัญหาของมนุษย์ที่สืบทอดกันมาจากอดีตถึงปัจจุบันอย่างไม่ขาดสายและเชื่อมโยงกันทั้งระบบทุกสาขา
เสริมสร้างพลังอำานาจ
หลัก
พัฒนาความเข้าใจเชิงวิเคราะห์ต่อสิ่งแวดล้อม
ทางสังคมและทางการเมือง
ฒนาความเชี่ยวชาญและแหล่งทรัพยากรที่จะใช้
ปฏิบัติการในกิจกรรมทางสังคมและการเมือง
พัฒนาความคิดความเข้าใจของตนในด้านบวกเพิ่มขึ้น
จุดมุ่งหมาย
เพื่อที่จะให้ชุมชนและบุคคลมีความสามารถ
ในการควบคุมปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อตนเอง
เพื่อเพิ่มศักยภาพให้กับบุคคลและผู้ที่เกี่ยวข้องกับปัญหานั้น ๆ สามารถแก้ไขหรือป้องกันปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นหรือเกิดขึ้นแล้วได้เป็นอย่างดี
กระบวนการ
ขั้นตอนที่4 เสาะแสวงหาบุคคลที่เป็นแกนนำ
ขั้นตอนที่5 จดบันทึกการปฏิบัติงานและการรับรู้ผลงาน
ขั้นตอนที่3 แสวงหาหรือสร้างสรรค์ผู้นำกลุ่มที่เหมาะสมในชุมชน
ขั้นตอนที่6 ขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง
ขั้นตอนที่2 กำหนดแผนปฏิบัติการ
ขั้นตอนที่7 ขยายผลของความสำเร็จในในงาน
ขั้นตอนที่1 กำหนดเป้าหมายให้ชัดเจน
ประโยชน์
ความพร้อม (Hardiness)
ความตระหนักต่อตนเอง (Self Esteem)
ความสามารถแห่งตน (SelfEfficacy)
กระบวนการ
ขั้นตอนที่ 3 การประเมินความเข้มแข็ง การสื่อสาร
สภาพปัญหาและความต้องการของชุมชน
ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนาทางเลือกในการแก้ไขปัญหา
ขั้นตอนที่ 2 การเตรียมคน
ขั้นตอนที่ 5 การปฏิบัติกิจกรรมตามโครงการ
และประเมินผล (ร่วมมือเป็นเครือข่าย)
ขั้นตอนที่ 1 การค้นหาทรัพยากรบุคคล