Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

BIOLOŠKI VAŽNI SPOJEVI - Coggle Diagram

- - - - heksoza
        
        glukoza
        
        krvni šećer
        
        bijela kristalna tvar slatkog okusa
        
        lakotopljiva u vodi
        
        najvažniji izvor energije organizma
        
        fruktoza
        
        najslađi prirodni monosaharid
        
        bolje topljiva u vodi od glukoze
        
        dobiva se iz šećerne trske, repe ili kukuruza
        
        galaktoza
        
        najčešće kao disaharid u galaktozi
        
        opća formula
        
        C6H12O6
      - pentoza
        
        riboza
        
        u sastavu RNA
        
        deoksiriboza
        
        u sastavu DNA
      - svojstva
        
        sladak okus
        
        dobra topljivost u vodi
        
        vežu se u molekule polisaharida i oligosaharida
    - - disaharidi
        
        saharoza
        
        najzastuplijeniji šećer u prehrani
        
        fruktoza+glukoza
        
        maltoza
        
        glukoza+glukoza
        
        laktoza
        
        miječni šećer
        
        galaktoza+glukoza
        
        opća formula
        
        C12H22O11
      - trisaharidi
      - spajanje molekula glikozidnom vezom
    - - životinjski
        
        hitin
        
        izgrađuje oklope kukaca
        
        glikogen
        
        rezervni šećer kod životinja
      - biljni
        
        celuloza
        
        izgrađuje strukturu biljaka
        
        nije topljiva u vodi
        
        škrob
        
        bijeli prah
        
        bez okusa
        
        zaliha energije
        
        amiloza
        
        amilopektin
- - - - trigliceridi
        
        masti
        
        kruto stanje
        
        važna zaliha energije
        
        uloga toplinske izolacije
        
        zasićene masne kiseline
        
        palitinska
        
        stearinska
        
        životinje
        
        ulja
        
        tekuće stanje
        
        nezasićene masne kiseline
        
        linolna
        
        linolenska
        
        oleinska
        
        biljke
        
        trovalentni alkohol glicerol + više masne kiseline
      - fosfolipidi
        
        glicerol + dvije više masne kiseline + fosfatna skupina
        
        formiraju dvosloj
        
        izgrađuju staničnu membranu
      - voskovi
        
        više masna kiselina + viši monohidroksilni alkohol
        
        najpoznatiji pčelinji
      - sapunjivi
    - - stereoidi
        
        kolesterol najrašireniji
        
        sastavni dio stanične membrane
        
        ekstrakti iz biljaka i životinja
      - nesapunjivi
- - - - povezivanje peptidnim vezama
  - - - s aromatskim prstenima
        
        stvaranje prostorne strukture proteina
      - polarne skupine koje ne ioniziraju
        
        stabiliziranje molekule proteina
      - kisele
        
        stvaranje negativnog naboja na proteinu
      - bazične
        
        stvaraju pozitivan naboj na proteinu
  - - - -NH2
    - - -COOH
  - - - hormoni
        
        inzulin
        
        transport glukoze u stanice
      - neuropeptidi
      - alkaolidi
        
        amanitin
        
        smrtonosan otrov
      - antibiotici
        
        penicilin
    - - više od 100 vezanih aminokiselina
  - - - složeni
      - jednostavni
    - - kuglasti
      - vlaknasti
    - - primarna
      - tercijarna
      - sekundarna
      - kvartarterna
    - - enzimi
        
        biokatalizatori
        
        aktivno mjesto
        
        supstrat
        
        energija aktivacije
        
        koenzimi
        
        složeni
        
        ubrzavanje kemijskih reakcija
      - izvori energije
      - hormoni
      - transportni
      - kontraktilni
      - obrambeni
      - strukturni
    - - denaturacija
        
        narušavanje strukture bjelančevine
        
        djelovanjem
        
        visoke temperature
        
        jakih kiselina i lužina
        
        otopina anorganskih soli
      - gotovo netopljivi u organskim otapalima
      - različita topljivost u vodi
      - pozitivno ili negativno nabijeni
        
        ovisno o aminokiselinskom sastavu
      - elektroforeza
        
        razdvajanje proteina iz smjese
  - - - svojstva kiseline i lužine
        
        u vodenim otopinama
    - - stvara unutarnju polarnu strukturu
    - - ovisi o pH vrijednosti
- - - - stabilnost
  - - - transportna RNA
      - ribosomska RNA
      - glasnička RNA
    - - transkripcija
      - translacija