Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน - Coggle Diagram
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
ชุมชน
องค์ประกอบของชุมชน
คน
สิ่งแวดล้อม
ระบบการบริการ
ขอบเขต
เป้าหมายและความต้องการ
ความหมาย
ความหมายที่ 1 ประชาชนกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่รวมกันในพื้นที่ใด พื้นที่หนึ่ง มีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกันหรือกลุ่มคนที่มีความสนใจหรือมีเป้าหมายหรือมีลักษณะบางประการร่วมกัน มีแบบแผนการดาเนินชีวิต มีวัฒนธรรมประเพณีการติดต่อสื่อสารและการตัดสินใจร่วมกันเพื่อให้บรรลุเป้าหมายและความต้องการของชีวิต (ศิริพร ขัมภลิขิต,2559)
ความหมายที่ 2 ประชาชนที่อยู่ในหมู่บ้าน ตาบลอาเภอเดียวกันหรือกลุ่มคนทางานที่อยู่ในโรงงาน นักเรียนที่อยู่ในโรงเรียนบุคลากรสุขภาพในหน่วยบริการเดียวกัน สมาชิกในสมาคม ชมรมมูลนิธิ องค์กร กลุ่ม หน่วยงานหรือเครือข่ายองค์กรใด องค์กรหนึ่ง (ศิริพร ขัมภลิขิต,2559)
สุขภาพชุมชน
คือ สภาวะสุขภาพที่สมบูรณ์ ทั้งในมิติด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและจิตวิญาณของชุมชนทั้งชุมชนโดยรวม
องค์ประกอบของสุขภาพชุมชน
3.กระบวนการที่เกิดขึ้นในชุมชน (Process)
2.โครงสร้างของชุมชน (Structure)
1.สถานะทางสุขภาพของชุมชน(Health Status)
กลุ่มเป้าหมายของการดูแลสุขภาพชุมชน
1.กลุ่มคนที่มีศักยภาพในการแก้ไขปัญหาระดับชุมชน
กลุ่มคนจาแนกตามอายุและพัฒนาการ
กลุ่มคนจาแนกตามปัญหาสุขภาพและภาวะเสี่ยงด้านสุขภาพ
4.กลุ่มผู้ป่วย
5.กลุ่มคนพิการ
6.กลุ่มผู้ด้อยโอกาส
การสร้างเสริมความเข้มแข็ง
ของชุมชน
ความหมาย
การที่ชุมชนมีการรวมตัวกันเป็นปึกแผ่น มีศักยภาพในการพึ่งตนเองและการเรียนรู้ในระดับสูงมีองค์กรในชุมชน กลุ่มผู้นำการเปลี่ยนแปลง และภาคีเครือข่ายการพัฒนาที่เข้มแข็งของชุมชนการที่ชุมชนมีการรวมตัวกันเป็นปึกแผ่น มีศักยภาพในการพึ่งตนเองและการเรียนรู้ในระดับสูงมีองค์กรในชุมชน กลุ่มผู้นำการเปลี่ยนแปลง และภาคีเครือข่ายการพัฒนาที่เข้มแข็งของชุมชน
หลักการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
1.การพัฒนาศักยภาพคนในชุมชนให้สามารถรวมกลุ่มร่วมกันคิด ร่วมกันทาร่วมกันรับผิดชอบ
2.การส่งเสริมกระบวนการพัฒนาในชุมชนในลักษณะ ร่วมคิด ร่วมทาและร่วมเรียนรู้
3.ส่งเสริมการรวมกลุ่มองค์กรทางานร่วมกัน
4.ส่งเสริมให้มีการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมการแก้ไขปัญหาร่วมกันอย่างต่อเนื่อง
องค์ประกอบของชุมชนเข้มแข็ง
2.การพัฒนาโครงสร้างที่เอื้อให้กับการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
1.องค์กรหลักในพื้นที่ การมีส่วนร่วมที่สนับสนุนให้ชุมชนเข้มแข็งแบบไตรภาคีได้แก่องค์กรชุมชน องค์กรภาครัฐ องค์กรภาคีสนับสนุน
3.เครื่องมือและกระบวนการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ระบบสนับสนุนชุมชนเข้มแข็งได้แก่ระบบความรู้ระบบข้อมูลระบบความสัมพันธ์ และมีแนวทางในการนาไปสู่การปฏิบัติเพื่อสร้างชุมชนเข้มแข็ง
รูปแบบกลยุทธ์การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
1.การพัฒนาชุมชนที่เน้นชุมชนเป็นพลังขับเคลื่อน
2.การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นฐาน
3.การเสริมสร้างสมรรถนะของชุมชนโดยการสร้างเสริมพลังทุนทางสังคมของชุมชนสู่ความเข้มแข็งพึ่งตนเอง
4.การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนด้วยการเสริมสร้างพลังอานาจชุมชน
การมีส่วนร่วมของชุมชนและการเป็นหุ้นส่วนของชุมชน
ความหมาย
การให้โอกาสประชาชนเป็นผู้ตัดสินใจและกาหนดความต้องการของตนเองอย่างแท้จริงเป็นการเสริมพลังให้แก่ประชาชน กลุ่มองค์กรชุมชนให้สามารถพัฒนาศักยภาพของตนเอง ในการตัดสินใจเกี่ยวกับการจัดการทรัพยากร การควบคุมดูแล การกาหนดแนวทางการดารงชีวิตด้วยตนเองของชุมชนและการเข้าร่วมอย่างมีอิสระในกิจกรรมของชุมชนที่มีวัตถุประสงค์และมีเป้าหมายชัดเจน (วีณา เที่ยงธรรมและคณะ,2554)
รูปแบบการเข้าไปมีส่วนร่วม
การมีส่วนร่วมแบบหุ้นส่วน
บุคคล กลุ่มของบุคคล องค์กร หน่วยงาน
สนใจร่วมกันยินดี
ทางานร่วมกันภายใต้บรรยากาศของการทางานที่ความเท่าเทียวกัน
เคารพซึ่งกันและกัน
ร่วมตัดสินใจ
รับผิดชอบดาเนินการให้บรรลุเป้าหมายเพื่อชุมชนหรือสังคม
การเข้าไปเกี่ยวข้อง
วางแผน
ดาเนินงาน
รับผลประโยชน์
ประเมินผล
คิดพัฒนาให้ดีขึ้น
ริเริ่ม
ระดับของการมีส่วนร่วมของชุมชน
ขั้นที่1 การรับรู้ข่าวสาร (Inform)
ขั้นที่2 การปรึกษาหารือ (Consult)
ขั้นที่ 3 การเข้าไปเกี่ยวข้อง (Involve)
ระดับที่5 การสร้างเสริมพลังอานาจประชาชน(Collaborate)
ขั้นที่4 การให้ความร่วมมือ (Collaborate
การเสริมสร้างสมรรถนะของชุมชนโดยการสร้างเสริมพลังทุนทางสังคมของชุมชนสู่ความเข้มแข็งพึ่งตนเอง
ทุนทางสังคม หมายถึง ความสัมพันธ์ทางสังคมหรือโครงสร้างทางสังคมที่เราสามารถเรียกเอาผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากมันได้
การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
ด้วยการเสริมสร้างพลังอานาจชุมชน
หลักของการเสริมสร้างพลังอานาจในชุมชน
1.พัฒนาความคิดความเข้าใจของตนในด้านบวกเพิ่มขึ้น
2.พัฒนาความเข้าใจเชิงวิเคราะห์ต่อสิ่งแวดล้อมทางสังคมและทางการเมือง
3.พัฒนาความเชี่ยวชาญและแหล่งทรัพยากรที่จะใช้ปฏิบัติการในกิจกรรมทางสังคมและการเมือง
จุดมุ่งหมายของการเสริมสร้างพลังอานาจในชุมชน
1.เพื่อที่จะให้ชุมชนและบุคคลมีความสามารถในการควบคุมปัจจัยต่างๆที่มีผลต่อตนเอง
2.เพื่อเพิ่มศักยภาพให้กับบุคคลและผู้ที่เกี่ยวข้องกับปัญหานั้นๆสามารถแก้ไขหรือป้องกันปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้นหรือเกิดขึ้นแล้วได้เป็นอย่างดี
กระบวนการการเสริมสร้างพลังอานาจในชุมชน
ขั้นตอนที่1กาหนดเป้าหมายให้ชัดเจน
ขั้นตอนที่2กาหนดแผนปฏิบัติการ
ขั้นตอนที่3แสวงหาหรือสร้างสรรค์ผู้นากลุ่มที่เหมาะสมในชุมชน
ขั้นตอนที่4เสาะแสวงหาบุคคลที่เป็นแกนนา
ขั้นตอนที่5จดบันทึกการปฏิบัติงานและการรับรู้ผลงาน
ขั้นตอนที่6ขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง
ขั้นตอนที่7ขยายผลของความสาเร็จในในงาน
ประโยชน์
1.ความสามารถแห่งตน(SelfEfficacy)
2.ความพร้อม(Hardiness)
3.ความตระหนักต่อตนเอง(SelfEsteem)
กระบวนการสร้างเสริมความเข้มแข็งชุมชน
กระบวนการ
ขั้นตอนที่ 1 การค้นหาทรัพยากรบุคคล
ขั้นตอนที่ 2 การเตรียมคน
ขั้นตอนที่ 3 การประเมินความเข้มแข็ง การสื่อสาร สภาพปัญหาและความต้องการของชุมชน
ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนาทางเลือกในการแก้ไขปัญหา
ขั้นตอนที่ 5 การปฏิบัติกิจกรรมตามโครงการและประเมินผล (ร่วมมือเป็นเครือข่าย
บทบาทและสมรรถนะของพยาบาลในการเสริมสร้าง
ความเข้มแข็งของชุมชน
1.เห็นคุณค่าความเป็นคนและตนเองและเพื่อนมนุษย์
2.มีศักยภาพในการเป็นพี่เลี้ยงที่มีคุณภาพ
3.มองทุกอย่างแบบบูรณาการ
4.ประสานงานได้รอบด้าน
ปัจจัยที่สนับสนุนและท้าทายการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
ปัจจัยภายใน
1.ความเชื่อหรืออุดมการณ์ร่วมของชุมชน
2.ทุนทางสังคม
3.อิทธิพลของผู้นาและหรือผู้ปกครองชุมชน
4.ระบบข้อมูลข่าวสารในชุมชน
5.การสื่อสารในชุมชน
6.ความร่วมมือในชุมชน ความขัดแย้งและปฏิเสธ
7.การมีกิจกรรมร่วมกันของชุมชนอย่างต่อเนื่อง
ปัจจัยภายนอก
2.เครือข่ายความร่วมมือและการแข่งขันระหว่างชุมชน
1.แหล่งสนับสนุนความเข้มแข็งของชุมชน
ตัวอย่าง