Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Retained placenta (รกค้าง), iddd, lightbox_97dc7c10402f11e882d283a72411c2…
Retained placenta
(รกค้าง)
ความหมาย
ภาวะที่รกหรือชิ้นส่วนของรกไม่คลอดออกมาภายใน 30 นาทีหลังทารกคลอด
รกไม่คลอดทั้งอัน/ทั้งรก
รกคลอดเพียงบ้างส่วนมีเศษรกค้างในโพงมดลูก
placenta adherens
placenta accreta
trophoblast ฝังตัวที่ชั้น spongiosa อาจทั้งหมด/บางส่วน
แต่ไม่ถึงชั้นกล้ามเนื้อมดลูก
placenta increta
Trophoblast ฝังถึงชั้นกล้ามเนื้อมดลูก
ไม่ถึงชั้น Serosa
placenta percreta
Trophoblast ฝังทะลุถึงชั้งกล้ามเนื้อและSerosa
สาเหตุ
กลไกลการลอกตัว
รกปกติ
มดลูกไม่หดรัดตัว ไม่ลอกตัว หรือลอกตัวไม่สมบูรณ์
full bladder
prolonged labor
maternal exhausion and dehydration
over analgesia and general anesthesia
รกเกาะที่บริเวณ Cornu/มดลูกส่วนล่าง
รกผิดปกติ
มดลูกหดรัดตัวปกติแต่ไม่สามารถลอกออกมาได้
placenta adherens
ขาด Cleavage line มีความเปื่อยยุ่ยฉีกขาดง่าย
รกผิดปกติ decidua เป็นกล้ามเนื้อมดลูกยึดให้ติดแน่นกับผนังมดลูก
placenta membrannacea
placenta succenturiata
การขาดกลไกการขับดัน
รกลอกตัวแล้วแต่ไม่ผ่านออกมาได้
มีการหดรัดตัวผิดปกติ
cervical cramp
constriction ring
สาเหตุส่งเสริม
ทำคลอดรกก่อนรกลอกตัวสมบูรณ์
มีประวัติรกค้าง
ผ่าท้องคลอด, myomectomy, เคยขุดมูดลูก
มดลูกผิดปกติ--bicornuate uterus
อาการแสดง
รกไม่ลอกตัว หรือเพียงเล้กน้อยหลัง ทารกคลอด 15-30 นาที
หลังคลอดมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
หลังรกคลอดมีเลือดออกจำนวนมาก
มีเนื้อรกบางส่วนหายไป
มารดามีอาการกระสับกระส่าย HRเบาเร็ว ตัวเย้น ซีด เหงื่ออก BP ต่ำ ซึมลง และภาวะ shock
ผลกระทบ
มารดา
ตกเลือดหลังคลอด
ติดเชื้อหลังคลอด
เสี่ยงต่อการถูกตัดมดลูก เนื่องจาก Placenta accreta
ถ้า hysterectomy หมดโอกาสตั้งครรภ์
ทารก
ได้รับความอบอุ่นล่าช้า
bonding ล่าช้า
การรักษา
ให้ยา Oxytocin กระตุ้นหดรัดตัวมดลูก เป็นระยะๆ
ยาคลายตัวปากมดลูก
Adrenaline 1:1000 จำนวน0.3-0.5 cc เข้า IM
20%Magensium Sulphate 20 cc V slow push
placenta adherent/placenta accrete
ล้วงรก (manual removal of the placenta)
ล้วงรกแล้วแต่มีบางช่วงติดอยู่
ขูดมดลูก
ค้างน้อยหรือครรภ์แรกที่ต้องการมีบุตรอีก+ABT ร่วมด้วย
ตัดมดลูก
กรณีมีบุตรเพียงพอแล้ว หรืออายุมากมีเศษรกค้างมาก
การพยาบาล
1.ถ้ารกไม่มีอาการแสดงลอกตัวสมบูรณ์ ห้ามดันมดลูกโดยเด็ดขาด
2.ตรวจดูการหดรัดตัวของมดลูก ถ้าไม่มีหรือมดลูกไม่แข็ง
สวนปัสสาวะ>>ถ้ายังไม่หดรัดตัวดีขึ้นใช้ฝ่ามือคลึงเบาๆที่ Fundus ห้ามคลึงแรงๆอาจทำให้เกิดหารหหดรัดตัวผิดปกติได้
ถ้าปฏิบัติตามข้อ 2 แล้ว รกยังไม่ลอกตัวในเวลาอันสมควรแสดงว่า รกลอกตัวแล้วแต่ผ่านโพรงมดลูกออกมาไม่ได้/ลอกตัวไม่ได้ตามธรรมชาติ
สอดนิ้วมือเข้าไปในช่องคลอด เพื่อประเมินสภาพปากมดลูก/กล้ามเนื้อมดลูกส่วนล่าง ว่ามีการหดรัดตัวจนขัดขวางการเคลื่อนต่ำของรกหรือไม่
4.อาจทำคลอดรกด้วยวิธีดึงสายสะดือ (control cord traction)
ถ้าลองดึงดูแล้วรกยังติดอยู่ ห้ามดึงต่อไปด้วยแรง เพราะอาจทำให้สายสะดือขาด หรือมดลูกปลิ้นหรือมีเศษรกค้างได้>>ให้รีบรายงายแพทย์
ข้อวินิจฉัจยกรพยาบาล
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะรกค้าง เนื่องจากมีประวัติรกค้าง หรือมีประวัติขูดมดลูก
ระยะการคลอดรกปกติไม่มีภาวะรกค้าง
เสี่ยงต่อการตกเลือดเนื่องจากภาวะรกติดแน่น
ไม่มีภาวะตกเลือด
มารดาและครอบครัวมีความวิตกกังวล เนื่องจากมีภาวะรกค้าง
ลดความวิตกกังวลหรือกลัวของมารดาและครอบครัว
นาย สุรศักดิ์ มาดกูล รหัส601001133
เลขที่ 55 ชั้นปีที่ 3/2