Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 5 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาการติดเชื้อ - Coggle Diagram
บทที่ 5 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาการติดเชื้อ
โรคคางทูม (Mumps)
การติดต่อ: ไอ จาม หายใจรดกัน 1-2 วัน ก่อนเริ่มมีอาการจนถึง 9 วัน หลังจากต่อมน้ำลาย paratid เร่ิมบวม
ระยะฟักตัว: 12-25 วัน
อาการ: ไข้ ครั่นเน้ือครั่นตัว อ่อนเพลีย ขากรรไกรบวมแดงปวด ร้าวไปที่หู ขณะกลืน เคี้ยว และอ้าปาก อาการบวมจะค่อยๆยุบหายไปใน 7-10 วัน
โรคแทรกซ้อน
o 1. เยื่อหุ้มสมองอักเสบ *พบน้อย
o 2. หูช้ันในอักเสบ ไตอักเสบ
o 3. ส่วนน้อยพบ Orchitis (ลูกอัณฑะอักเสบ: ไข้สูง อัณฑะบวม ปวด อาจเป็นหมันได้)
การวินิจฉัย: แยกเชื้อไวรัสจาก Throat washing จากปัสสาวะและ น้ำไขสันหลัง
การรักษา:
o 1. รักษาตามอาการ: ให้นอนพัก ดื่มน้ำมากๆ เช็ดตัวลดไข้ ให้ยาลดไข้
o 2. ลูกอัณฑะอักเสบ: ให้ prednisolone 1 mg/kg/day
การแยกผู้ป่วย: แยกผู้ป่วย 9 วัน หลังเร่ิมมีอาการบวมของต่อมน้ำลาย
การป้องกัน: ให้วัคซีนป้องกันคางทูม
วัณโรค (Tuberculosis: TB)
สาเหตุ: เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis
การติดต่อ: ไอ หายใจรดกัน
ระยะฟักตัว: 2-10 สัปดาห์
อาการ: ระยะแรกไม่แสดงอาการ
TT (PPD test) : positive (2-10 สัปดาห)
o 1-6 เดือนต่อมา ต่อมน้ำเหลืองโต ปอด อวัยวะอื่นๆ
o มาด้วยการเจ็บป่วยตามอวัยวะท่ีเป็นโรค ไข้ อ่อนเพลีย น้ำหนักลด เบื่อาหาร เหงื่อออกกลางคืน ปอดอักเสบ เป็นต้น
วัณโรค (Tuberculosis: TB)
การวินิจฉัย:
o ประวัติสัมผัสโรค
o ภาพถ่ายรังสีปอด
o การทดสอบทูเบอร์คูลิน ได้ผลบวก
o การย้อมสีทนกรด
o การวิจฉัยชิ้นเน้ือจากต่อมน้้าเหลือง เยื่อหุ้มปอด
o การตรวจ CT scan, MRI
o การท้า TT (PPD test) ในผู้ป่วยที่ติดเช้ือวัณโรคแต่ไม่มีอาการ
ไข้เลือดออกเดงกี่ (Dengue hemorrhagic fever: DHF)
การดำเนินโรค แบ่งเป็น 3 ระยะ
ระยะฟื้นตัว (Convalescent stage)
ผู้ป่วยที่ไม่ช็อก เมื่อไข้ลงก็จะดีขึ้น
ผู้ป่วยช็อก รักษาถูกต้อง เมื่อการรั่วของพลาสมามาหยุด Hct.ลงมาคงที่ ชีพจรช้าลงและแรงขึ้น BPปกติ
อาการดีชัดเจน อาจพบหัวใจเต้นช้า (Bradycardia)
อาจมีผื่นลักษณะวงกลมเล็กๆสีขาวของผิวหนังปกติท่ามกลางผื่นสีแดง
ผู้ป่วยที่ไม่ช็อก เมื่อไข้ลงก็จะดีขึ้น
ผู้ป่วยช็อก รักษาถูกต้อง เมื่อการรั่วของพลาสมามาหยุด Hct.ลงมาคงที่ ชีพ
จรช้าลงและแรงขึ้น BPปกติ
การรักษา:
ระยะไข้สูง ให้ยาลดไข้ ห้ามให้แอสไพริน มีฤทธิ์ต้านการรวมตัวของเกร็ดเลือด
ถ้าอาเจียนอาจให้ยาระงับการอาเจียนและให้ผงเกลือแร่ ORS น้อยๆบ่อยๆ
ระยะช็อก มุ่งแก้อาการช็อกและอาการเลือดออก ให้สารน้ำ ไม่ควรให้นานเกิน 24-48 ชั่วโมง จนสัญญาณชีพดีขึ้น
ระยะพักฟื้น เป็นช่วงสารน้ำกลับเข้าสู่หลอดเลือด จ้าเป็นต้องหยุดหรือลดให้ สารน้ำทางหลอดเลือดด้า
เอดส์ในเด็ก (AIDS)
สาเหตุ: เกิดจากเชื้อไวรัส HIV
ระยะฟักตัว: ประมาณ 2-3 เดือน แสดงอาการภายใน 5 ปี
การติดต่อ: จากแม่สู่ลูก การได้รับเชื้อ ได้รับเลือด การมีเพศสัมพันธ์
อาการ: เอดส์ในเด็กมีอาการของ Major sign อย่างน้อย 2 ข้อ และ Minor sign อย่างน้อย 2 ข้อ:
น้ำหนักลด
ท้องร่วงเรื้อรัง มากกว่า 1 เดือน
มีไข้เรื้อรัง มากกว่า 1 เดือน
มีการติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจบ่อยๆ
อาการ: WHO, 2005 แบ่งระยะของการติดเชื้อในเด็กและวัยรุ่น
การป้องกัน รักษา:
ให้ยาต้านไวรัส คือ AZT โดยให้หญิงต้ังครรภ์รับประทานทุก 12 ชม. เมื่ออายุครรภ์
ครบ 32-34 สัปดาห์ และเพิ่มเป็นทุก 3 ชม. เมื่อเจ็บครรภ์จนกระท่ังคลอด
เลือกทำการผ่าตัดอกทางหน้าท้องก่อนเจ็บครรภ์คลอดและน้ำเดิน
งดให้นมแม่ ให้นมผสมแทน
การดูแลเด็กติดเชื้อเอชไอวี โรคมือเท้าปาก
การส่งเสริมโภชนาการและพัฒนาการ
การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค 2 แบบ คือ
ให้ BCG และ IPV แทน OPV
ไม่ให้ทั้งสองชนิด (ACIP)
โรคมือเท้าปาก (Hand Foot Mouth Disease)
สาเหตุ: เกิดจากเชื้อไวรัส Enterovirus
ทาง fecal-oral
ทางการหายใจ
อาการและอาการแสดง:
เริ่มจากการมีไข้ต้่าๆ เจ็บคอ มีผื่น
ผื่นเริ่มจากจุดนูนแดงเล็กๆ เจ็บ ต่อมาเป็นตุ่มขนาด 3-7 mm. ไม่เจ็บแห้งใน 1 สัปดาห์
แผลหรือผื่นในช่องปาก : ลิ้น เยื่อบุช่องปาก เหงือก เพดาน ริมฝีปาก เป็นตุ่ม ใสขนาด 1-3 mm. แล้วแตกเป็นแผล
อาการเจ็บปาก ตรวจร่างกายจะพบมีรอยโรคในบริเวณปาก มือ และเท้า ตามมา
รอยโรคที่ปาก รอยโรคที่ผิวหนัง:
การติดต่อ: การสัมผัสโดยตรงตรงกับสารคัดหลั่งจากจมูก, ล้าคอ และน้ำจากในตุ่มใส
แรกที่ผู้ป่วยมีอาการ จนกว่ารอยโรคจะหายไป ยังพบเช้ือในอุจจาระผู้ป่วยต่อ ได้อีกประมาณ 2-3 สัปดาห์
เชื้อแอนเทอโรไวรัสสามารถทนสภาวะกรดในทางเดินอาหารมนุษย์ได้และมี ชีวิตอยู่ในอุณหภูมิได้ 2-3 วัน
ไม่สามารถติดต่อจากคนสู่สัตว์ หรือจากสัตว์สู่คน