Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บที่2 ความรู้พื้นฐานทางเภสัชวิทยา - Coggle Diagram
บที่2 ความรู้พื้นฐานทางเภสัชวิทยา
การเรียกชื่อยาและคำสั่งการใช้ยา
ชื่อทางเคมี (Chemical name)
ชื่อทางการค้า (Trade name)
ชื่อสามัญ (Generic name)
ใช้อักษรย่อภาษาละตินหรือภาษาอังกฤษ
องค์ประกอบใบสั่งยา
ส่วนเริ่มต้นของการสั่งยา จะใช้สัญลักษณ์ RX
มีส่วนที่บอกชื่อยา รูปแบบ และปริมาณ
บอกจำนวนยาทั้งหมด
แหล่งที่มาของยา (Source of Drug)
ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ
ได้จากส่วนต่างๆของพืช
ได้จากอวัยวะส่วนต่างๆของสัตว์
ได้จากแร่ธาตุต่างๆ
ยาสังเคราะห์
ยาส่วนใหญ่ได้มาจากการสังเคราะห์ทางเคมี
เป็นยาสังเคราะห์เลียนแบบสารที่ได้จากธรรมชาติ
อาจมีคุณสมบัติทางเภสัชวิทยาใกล้เคียง หรือแตกต่างจากสารที่ได้จากธรรมชาติก็ได้
ความหมายและความสำคัญของยา
ความหมายของยา
ยาอันตราย
ยาใช้ภายนอก
ยาใช้เฉพาะที่
ยาสามัญประจำบ้าน
ยาแผนโบราณ
ยาบรรจุเสร็จ
ยาแผนปัจจุบัน
ยาสมุนไพร
ยาควบคุมพิเศษ
ความสำคัญของยา
ยาเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาผู้ป่วย
ใช้ในการบำบัด
ใช้ในการบรรเทาความทุกข์ทรมาน
ใช้ในการกำจัดสาเหตุของโรค
รูปแบบของการเตรียม (Dosage form)
การเตรียมยาที่เป็นกึ่งของแข็ง (Semisolid dosage form)
ยาขี้ผึ้ง (Ointment)
เพสท์ (Paste)
ครีม (Cream)
ยาเหน็บ (Suppositories)
การเตรียมยาที่เป็นของเหลว (Liquid dosage form)
ยาน้ำเชื่อม (Syrup)
ยาทิงเจอร์ (Tincture)
ยาสปิริต (Spirit)
ยาน้ำแขวนละออง (Emulsion)
ยาน้ำใส (Solution)
ยาน้ำแขวนตะกอน (Suspension)
ยาอิลิกเซอร์ (Elixir)
การเตรียมยาที่เป็นของแข็ง (Solid dosage form)
เป็นรูปแบบที่นิยมใช้มากที่สุด
ยาเม็ด (Tablet)
ยาแคปซูล (Capsule)
ยาผง (Powder)
ยาขี้ผึ้ง (Ointments) ครีม (Creams) เจล (Gels)
เจล เป็นยาแข็งกึ่งเหลว
ยาขี้ผึ้ง ลักษณะเป็นน้ำมัน
ครีม เป็นยาแขวนละอองมีความเข้มข้นมาก
วิถีทางและวัตถุประสงค์การให้ยา
2วิธี
การให้ยาโดยไม่ผ่านทางเดินอาหาร
การให้ยาฉีด (Injection)
การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection)
การฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำ (Intravenous administration)
การฉีดยาเข้าชั้นใต้ผิวหนัง (Subcutaneous administration)
การให้ยาเฉพาะที่ (Topical application)
การให้ยาผ่านผิวหนัง
ขี้ผึ้ง ครีม โลชั่น ยาผง
ยาหยอด
ยาเหน็บช่องคลอด
การให้ยาชนิดสูดดม (Inhalation)
ยาขยายหลอดลมสำหรับผู้ป่วยหอบหืด
เหมาะสำหรับยาสลบ
การให้ยาผ่านทางเดินอาหาร
การอมใต้ลิ้น (Sublingual administration)
การให้ยาทางทวารหนัก (Rectal administration)
การรับประทาน (Oral ingestion)
มี10วัตถุประสงค์
3.กลบรสตัวยาที่ไม่น่ารับประทาน
4.เหมาะสำหรับเด็กและผู้สูงอายุที่กลืนยาเม็ดยาแคปซูลไม่ได้
เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ติดต่อกันนาน
ป้องกันการสลายตัวของยา
เพื่อให้ผู้ป่วยรับประทานยาในขนาดที่ถูกค้อง
7.ใช้สอดเข้าช่องต่างๆ
ต้องการใช้เป็นยาภายนอก
ต้องการให้ตัวยาออกฤทธิ์ในระบบนำส่งผ่านผิวหนัง
ต้องการให้ยาออกฤทธิ์ผ่านระบบสูดดม
8.ต้องการให้ยาเข้าสู่หลอกเลือด
การบริหารยาและหลักการใช้ยาในกลุ่มเสี่ยง
การบริหารยา
ยาหลังอาหารทันที
ยาพร้อมอาหาร
ยาหลังอาหาร
ยาก่อนนอนหรือหลังอาหารเย็น
ยาก่อนอาหาร
ยารับประทานเวลามีอาการ
หลักการให้ยาในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง 5 ประการ
ใช้ยาถูกขนาด (Right dose)
ใช้ยาถูกวิธี (Right administration)
1.ใช้ยาถูกคน (Right patient)
4.ใช้ยาถูกเวลา (Right time)
ใช้ยาถูกชนิด (Right route)
หนังสือคู่มือการใช้ยา
คู่มือ MIMS Annual Thailand
เว็บ MIMS Online (Thailand)
http://www.mims.com/