Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทบาทพยาบาลในการประเมิน ภาวะสุขภาพมารดา&ทารกในครรภ์ - Coggle Diagram
บทบาทพยาบาลในการประเมิน
ภาวะสุขภาพมารดา&ทารกในครรภ์
การประเมินทางคลินิก
การตรวจครรภ์
ประเมินการมีชีวิต ความผิดปกติทารก
วัดระดับยอดมดลูก
คลำ
นับทารกดิ้น เริ่มนับและบันทึก GA 28 wks
เริ่มเคลื่อนไหว GA 7 wks
ดิ้นมากสุด GA 29-38 wks
Sadovsky&Polishuk
นับหลังอาหาร เช้า/กลางวัน/เย็น 30-60นาที
<หรือเท่ากับ 10ครั้ง/นาทีใน12ชม. ถือว่าเป็น MAS
Rayburn
นับวันละครั้ง 1 ชม. 2 วันติดกัน GA >28 wks
<หรือเท่ากับ 3 ครั้ง/ ชม. ใน 2 ชม.ติดกัน คือ fetal Inactivity
Cardiff Count to Ten
เริ่มนับ 08.00/09.00 ครบ 10 ครั้ง เริ่ม GA 32 wks
ใน 12 ชม. < 10 ครั้ง fetal Inactivity
Modified Cardiff Count to Ten
นับ 08.00-12.00น. เมื่อ GA 30 wks
ใน 12 ชม. < 10 ครั้ง fetal Inactivity
ประเมินทาง ชีวฟิสิกส์
Biophysical monitoring
Ultrasound
A-mode
: ตรวจความยาวของ BPD
ศรีษะทารก เพื่อประเมินอายุครรภ์
B-mode
: ตรวจหาส่วนนำ ท่า ความผิดปกติทารก
Doppler
: ตรวจการเต้นหัวใจทารก
M-mode
: ทำ echocardiography
Real time
: ตรวจดูการเคลื่อนไหวทารก การหายใจ
งดถ่ายปัสสาวะก่อนตรวจ 3 ชม.
เพื่อให้ดันมดลูกสูงขึ้น ง่ายต่อการตรวจ
ตรวจทางช่องคลอดสามารถทำได้เลย
Gestational sac 5 wks
ขอบเขตทารกเคลื่อนไหว 8 wks
GAไตรมาสแรก วัดCRL
GA ไตรมาส 2 วัดBPD /FL
Radiography
พบโครงกระดูกทารก
GA 16 wks
วินิจฉัยครรภ์แฝด
ไตรมาส3: anencephaly,
hydrocephalus, death fetus utero
เป็นอันตรายแก่ทารกในไตรมาสแรก
Amniography
ฉีดสารทึบแสงในถุงน้ำคร่ำ
ดูปริมาณน้ำคร่ำผิดปกติ
ดูตำแหน่งทารก ความผิดปกติทางเดินอาหารทารก
Amnioscopy
ส่องดูถุงน้ำคร่ำผ่านเยื่อหุ้มทารก
กรณีปากมดลูกเปิดกว้างพอ ระหว่างทำอาจเกิดถุงน้ำแตกได้
เกิดการติดเชื้อ
Fetoscope
รายที่มีประวัติแท้ง
ก่อนทำใช้ real time ส่องดูท่าทารกก่อน
การประเมินโดยวิธีชีวเคมี
Biochemical monitoring
urine estriol
บ่งบอกการทำหน้าที่ของรก ระดับ12 มก./ 24 ชม.
แปลผล
Estriol ลดต่ำเฉียบพลัน
ต่ำกว่า 4 มก/24 ชม
ทารกอาจตายในครรภ์
Estriol ลดต่ำเรื้อรัง
ต่ำกว่า 2 standard
IUGR, ทารกพิการม ทารกติดเชื้อ
รกลอกตัว มารดามีanemia
maternal blood study
hPL
ใกล้คลอด 5.4-7.0 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร
ต่ำกว่า 4 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร
ทารกในครรภ์อยู่ในอันตราย
ระดับสูง พบใน GDM, twins,erythroblastosis
alpha fetoprotein
ประเมินภาวะ neural tube defect
ถ้าพบค่าสูงกว่าปกติ
Estriol ในเลือด
ค่าสัมพันธ์กับในปัสสาวะ
akaline phosphatase
oxytocinase
ค่าสูงขึ้นตามอายุครรภ์
akaline phosphatase ลดลง
ในรายที่ทารกขาดสารอาหาร
oxytocinase ลดลงในทารกที่
ทารกตายในครรภ์
สัมพันธ์กับการมีชีวิต
ของทารก
hCG
ระดับต่ำ ภาวะแท้งคุกคาม
สูงเกินปกติ พบในตั้งครรภ์
ไข่ปลาอุก
มะเร็งครรภ์ไข่ปลาอุก
Fetal blood sampling
เจาะสายสะดือผ่านหน้าท้อง
สายสะดืออยู่นิ่ง
ข้อเสียคือเลือดออกมาก
ใช้เวลาทำ 10 นาที
ต้องกลั้นปัสสาวะ ดันให้มดลูก
ลอยสูง เจาะง่าย
เจาะสายสะดือต่อกับรก
1-2 ซม.
ประเมินเลือดออก และฟัง FHS
นอนพักหลังเจาะ 15-30 นาที
ประเมินการหดรัดตัวมดลูก
งดทำงานหนัก 72 ชม.
งดเพศสัมพันธ์ 10-14 วัน
เจาะหนังศีรษะทารก
ตรวจกรด-ด่าง
ประเมิน fetal distress
ข้อบ่งชี้
FHR tracing ผิดปกติ
ทารกมีศีรษะเป็นส่วนนำ
ปากมดลูกเปิดถุงน้ำคร่ำแตก
pH ต่ำกว่า 7.20 มีภาวะ
acidosis
การตรวจเนื้อรก CVS
GA 8-11 wks
ทำผ่านปกมดลูฏและหน้าท้อง
ใช้ Catheter เจาะและดูดเนื้อรก
ต้องให้คำปรึกษาก่อนตรวจ
บอกข้อดีข้อเสีย แนะนำกลั้นปัสสาวะ
จัดท่า Lithotomy
ในการทำหัตถการ
วัน V/S , FHS ก่อน
และหลังทำเพื่อเปรียบเทียบ
การพยาบาลหลังเจาะ
นอนพัก 15-30 นาที
V/S , FHS , contraction
งดเพศสัมพันธ์ 10-14 วัน
นัดตรวจชิ้นเนื้อ 1 สัปดาห์
การเจาะถุงน้ำคร่ำ
ใช้เข็มเจาะหน้าท้อง เอาน้ำคร่ำ
มาตรวจ ใช้เครื่อง U/S ร่วมด้วย
หลังเจาะนอนพัก 15-30 นาที
งดทำงานหนัก งดเพศสัมพันธ์ 10-14 วัน
ตรวจวิเคราะห์น้ำคร่ำ
ประเมินการมีชีวิตทารกในครรภ์
ดูสีลักษณะน้ำคร่ำ
ระดับ bilirubin
ประเมินอายุครรภ์และ fetal maturity
ตรวจ L/S ratio >2.0ปอดทำงานสมบูรณ์
shake test ตรวจความสมบูรณ์ปอดเกิดฟองอากาศใน 3 หลอดแรก แสดงว่าปอดสมบูรณ์
creatinine>= 2.0 มก./100มล.
แสดงว่าปอดทารกสมบูรณ์
Nile blue test ติดสีส้มเข้ม>50%ครรภ์ครบกำหนด
ตรวจความผิดปกติทางพันธถกรรม
ระดับ AFP
ตรวจ enzyme
เพาะเลี้ยงเซลล์ ตรวจkaryotyping
หาความผิดปกติโครโมโซม