Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลระยะที่ 1 ของการคลอด - Coggle Diagram

- - - - ลักษณะการเจ็บครรภ์
      - ความถี่
      - ความรุนแรง
      - เวลาที่เริ่มเจ็บ
    - - น้ำคร่ำเปียกผ้านุ่งกี่ผืน
      - ถ้ามีน้ำเดินก่อนเจ็บครรภ์นานเท่าใด
      - มีมูกหรือน้ำเดินเวลาใด
        
        ลักษณะเป็นอย่างไร
      - สิ่งที่ออกมาลักษณะอย่างไร
      - มีอะไรออกมาทางช่องคลอดหรือไม่
    - - การผ่าตัดต่างๆที่เกี่ยวข้องกับอวัยวะในอุ้งเชิงกราน
      - ประวัติการได้รับอุบัติเหตุและโรคของกระดูกเชิงกราน
      - ประวัติการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
      - เจ็บป่วยด้วยโรคใดบ้าง
    - - ถามว่ามีหรือไม่มี
      - ถ้ามีเกิดขึ้นเมื่อไร
        
        ลักษณะเป็นอย่างไร
        
        จำนวนเท่าไร
    - - โรคหรือความผิดปกติที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
      - โรคติดเชื้อต่างๆ
    - - ประวัติภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์
        
        ความดันโลหิตสูง
        
        ตกเลือด
        
        ชัก
      - ประวัติการคลอด
        
        อายุครรภ์ขณะคลอด
        
        ชนิดของการคลอด
      - ประวัติการแท้งการขูดมดลูก
        
        อาจทำให้รกเกาะแน่นกว่าปกติ
      - ประวัติของทารก
        
        สุขภาพแรกเกิดและปัจจุบัน
        
        จำนวนบุตรที่มีชีวิตอยู่
        
        ความพิการแต่กาเนิด
        
        น้ำหนักแรกเกิด
        
        เพศ
    - - อายุครรภ์
      - ภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์
      - ลำดับของการตั้งครรภ์
- - - - ขนาดของท้อง
        
        ขนาดใหญ่อาจมีการตั้งครรภ์แฝด หรือ มีภาวะน้ำคร่ำมาก
      - ลักษณะมดลูก
        
        โตตามยาวหรือตามขวาง
        
        ทารกอยู่ในท่าหัว ท่าก้นหรือท่าขวาง
      - การเคลื่อนไหวของทารก
      - ลักษณะทั่วไปของท้อง
        
        ล้ามเนื้อหน้าท้องแยกห่างกัน (diastasis recti)
        
        มีหน้าท้องย้อย (pendulus abdomen)
    - - การคาดคะเนน้ำหนักของทารก (EFW = HF x AC)
      - ความสูงของยอดมดลูก
        
        ครบกาหนดคลอดควรอยู่ระหว่าง33-37cms
        
        < 32 cms ทารกตัวเล็ก
        
        38 cms ทารกจะตัวโต
      - ประเมินความสัมพันธ์ของระดับยอดมดลูกกับอายุครรภ์
    - - ระยะที่สองของการคลอดควรฟังเสียงหัวใจทารกทุก 5-10 นาที
        
        ถุงน้ำทูนหัวแตกควรฟังทันที
      - ทารกมีศีรษะเป็นส่วนนำ
        
        ได้ยินต่ำกว่าระดับสะดือ
      - ได้ยินชัดเจนทางด้านหลังทารก คือบริเวณสะบักซ้าย
      - ทารกท่าก้นเป็นส่วนนำ
        
        ได้ยินเหนือระดับสะดือ
      - อัตราการเต้นของหัวใจปกติ อยู่ระหว่าง 110 - 160 ครั้งต่อนาที
      - ประเมินFetal distress
        
        อัตราการเต้นของหัวใจทารก เร็วมากกว่า 160 ครั้ง/นาที ช้าน้อยกว่า 110 ครั้ง/นาที
        
        มีขี้เทา (Meconium stained amniotic fluid)
        
        จังหวะไม่สม่าเสมอ
  - - - สูงน้อยกว่า 145 cm
        
        ท่าเดินที่ผิดปกติ
        
        เสี่ยงต่อการคลอดผิดปกติ
        
        เชิงกรานแคบ
    - - อัตราชีพจร
        
        ถ้ามากกว่า 90 ครั้งต่อนาที
        
        เบา เร็ว
        
        อาจมีการติดเชื้อขาดน้ำ
        
        อ่อนเพลีย
        
        เหนื่อยล้าหรือตกเลือด
      - อุณหภูมิ
        
        ถ้าสูงอาจมีการติดเชื้อในร่างกายหรือขาดน้ำ
        
        สูงเกิน 37.5 องศาเซลเซียส
        
        รายงานแพทย์ทราบ
      - การหายใจ
        
        ควรอยู่ระหว่าง 16-20 ครั้งต่อนาที
      - ความดันโลหิต
        
        ปกติ 110-120/70-80 mmHg.
  - - - ความยาวของปากมดลูก (Cervical canal)
        จาก internal os ถึง external os ประมาณ 2 เซนติเมตร
        
        เมื่อมีการยืดขยายเกิดขึ้น ความยาวจะสั้นลง
      - ความหนาเหลือเพียง 1 เซนติเมตร cervical effacement เท่ากับ 50%
      - ความหนาเหลือเพียง0.2-0.3 เซนติเมตร cervical effacement เท่ากับ 100 %
      - ความหนาเหลือเพียง 0.5 เซนติเมตร cervical effacement เท่ากับ 75 %
  - - - Plane
        
        ใช้ส่วนที่กว้างที่สุดของส่วนนาเปรียบเทียบกับระดับของ ischial spines
        
        Mid plane หมายถึง ส่วนนำอยู่พอดีกับระดับของ ischial spines
        
        Low plane หมายถึง ส่วนนาอยู่ต่ากว่าระดับของ ischial spines
        
        High plane หมายถึง ส่วนนำอยู่เหนือระดับของ ischial spines
      - Station
        
        บอกได้ว่าส่วนนำที่อยู่ต่าสุดของทารกถึงระดับใดแล้ว โดยใช้ ischial spines เป็นหลัก
  - - - ถ้าขม่อมหลังอยู่ทางด้านซ้ายของผู้คลอด
        
        กระดูกท้ายทอย (Occiput) อยู่ทางซ้าย
        
        ท่าของทารกคือ Left occiput transverse (LOT)
      - ขม่อมหลังอยู่ทางด้านขวาของผู้คลอด
        
        คือท่า Right occiput transverse (ROT)
  - - - ครรภ์แรกปากมดลูกเปิดขยาย 1 cm./hr. (1.2 cm./hr.)
      - ครรภ์หลังปากมดลูกเปิดขยาย 1.5 cm./hr.
      - ในใบPartograph จะคิดชั่วโมงละ 1 cm.
  - - - หาโปรตีนและน้าตาลในปัสสาวะ
        
        ประเมินภาวะความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์และภาวะเบาหวาน
    - - ต้องได้รับการเจาะเลือดเพื่อดู
        
        VDRL
        
        Anti HIV
        
        Hematocrit
        
        Hemoglobin
        
        HBsAg
- - - - ฟังภายหลังมดลูกคลายตัวประมาณ 20 – 30 วินาที
      - ควรฟังเสียงหัวใจทารกให้เต็ม 1 นาที
      - ผู้คลอดที่มีภาวะเสี่ยงสูง
        
        ในระยะ latent ควรฟังทุก 30 นาที
        
        ระยะ active ควรฟังทุก 15 นาที
      - ผู้คลอดที่มีภาวะเสี่ยงต่ำ
        
        ระยะ latent ควรฟังทุก 1 ชั่วโมง
        
        ระยะ active ควรฟังทุก 30 นาที
      - ผู้คลอดที่ถุงน้ำคร่ำแตก
        
        ฟังเสียงหัวใจทารกทันที
        
        หลังจากนั้นฟังทุก 5 – 10 นาที
    - - ปกติ
        
        เมื่ออายุครรภ์ไม่ครบกำหนดน้ำคร่ำมีลักษณะ
        
        ใส
        
        สีเหลืองจางๆ คล้ายสีฟางข้าว
        
        ใกล้ครบกาหนดคลอด
        
        ขุ่นคล้ายน้ามะพร้าว
      - ถุงน้ำคร่ำแตกมีขี้เทาปน
        
        น้ำคร่ำมีสีเขียวหรือสีเหลืองน้ำตาลและข้น
        
        ภาวะทารกขาดอากาศหายใจ (fetal distress)
      - C = clear liqour draining (น้ำคร่ำใสปกติ)
      - M = meconium stained liqour draining (น้ำคร่ำมีขี้เทาปน)
      - A = absent ถุงน้ำแตกแต่ตรวจภายในไม่พบน้ำคร่ำ
      - B = blood stained (น้ำคร่ำปนเลือด)
      - ความรุนแรง
        
        Mild meconium stained คือ น้ำคร่ำมีสีเหลืองหรือเขียวจางๆ
        
        Moderate meconium stained คือ น้ำคร่ำมีสีเขียวปนเหลือง
        
        Thick meconium stained คือ น้ำคร่ำมีสีเขียวข้นมาก
    - - เคลื่อนไหวอย่างน้อย 10 ครั้งในช่วงระยะเวลา 12 ชั่วโมง
    - - เลือดของทารกในครรภ์จะมีค่า pH อยู่ระหว่าง 7.20 – 7.45
        
        ต่ำกว่า 7.20 ถือว่าทารกมีภาวะเลือดเป็นกรด (acidosis)
        
        รีบช่วยเหลือแก้ไขและช่วยให้การคลอดสิ้นสุดลงโดยเร็ว
  - - - ครรภ์หลัง descent > 2 ซม./ชม.
      - Sagittal sutureของศีรษะทารกหมุนมาอยู่ในแนวA-P diameter
      - ครรภ์แรก descent > 1 ซม./ชม.
  - - - Interval 10 – 15 นาที
      - Intensity mild ( + )
      - Duration 15 – 20 วินาที
      - Cx. dilate ไม่เกิน 3 cms.
    - - Acceleration phase (active ตอนต้น)
        
        Duration 45 – 60 วินาที
        
        Interval 3 – 5 นาที
        
        Cx. dilate 3 - 9 cms.
        
        Intensity moderate ( + + )
      - Deceleration phase(active ตอนปลาย)
        
        Duration 60 – 90 วินาที
        
        Interval 2 – 3 นาที
        
        Cx. dilate 9 - 10 cms.
        
        Intensity moderate / strong ( + + + )
        
        ระวัง tetanic contraction เมื่อ duration > 60 วินาที, Interval < 2 นาที
    - - ผู้คลอดจะเจ็บปวดมากจนไม่สามารถสัมผัสหน้าท้องได้
      - สังเกตหน้าท้องว่ามี Bandl’s ring (pathological retraction) หรือมี bladder full หรือไม่
      - กล้ามเนื้อมดลูกจะแข็งมาก
- - - - เปิดเพลงไทยเย็นๆ กล่อมครรภ์ช่วยคลอดบุตรไม่เจ็บท้องมาก
  - - - เพิ่มสารอาหารและออกซิเจนในบริเวณนั้น
  - - - นวดฝ่าเท้า เพื่อสลายการอุดตันตามอวัยวะต่างๆ