Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะการมีบุตรยาก (Infertility) - Coggle Diagram
ภาวะการมีบุตรยาก (Infertility)
ความหมาย
1.ไม่สามารถตั้งครรภ์ได้โดยที่มีความสัมพันธ์ทางเพศสม่ำเสมอมา 1ปี
2.ระยะเวลา 6 เดือนในหญิงอายุมากกว่า 35 ปี
ประเภท
1.ปฐมภูมิ (Primary infertility)
หญิงที่ไม่เคยตั้งครรภ์หลังจากพยายามแล้วนาน 12 เดือน
2.ทุติยภูมิ (Secondary infertility)
หญิงที่เคยตั้งครรภ์แล้วแท้งหรือคลอดแล้วและไม่ได้ตั้งครรภ์นาน 12 เดือน
สาเหตุ
ฝ่ายหญิง
การทำงานของรังไข่ผิดปกติ ร้อยละ 40
ท่อนำไข่ ร้อยละ 30
Endometriosis ร้อยละ 20
Immunological ร้อยละ 5
ฝ่ายชาย
Sperm dysfunction เช่น เชื้ออสุจิน้อย ร้อยละ 80
Sexual factors ร้อยละ 10
ด้านจิตใจ เช่นความเครียด ความวิตกกังวล
ความสามารถในการมีบุตร
1.หญิงอายุ 21-25 มีบุตรได้สูง
2.ชายอายุ > 55 ปีอสุจิมีความผิดปกติมากขึ้น
3.ความถี่การมีเพศสัมพันธ์ที่เหมาะคือ 2-3 ครั้ง/สัปดาห์
การวินิจฉัย
หญิง
การซักประวัติ
การมีประจำเดือน
การมีเพศสัมพันธ์
การคุมกำเนิด
รูปแบบการดำเนินชีวิต ลักษณะนิสัยส่วนตัว
การตรวจร่างกาย
ตรวจทั่วไป
Secondary sex โรคทาง
อายุรกรรมที่เป็นสาเหตุให้มีบุตรยาก
ตรวจต่อมไร้ท่อ
ตรวจเฉพาะระบบสืบพันธ์สตรี
เยื่อพรหมจารีและช่องคลอด ได้แก่ PV, Wet smear culture
คอมดลูก ได้แก่ PV ดูลักษณะกายวิภาค ตรวจมูก
ตัวมดลูก ได้แก่ Hysterosalpingogram,
Endometrium biopsy U/S
ท่อนำไข่ ได้แก่ CO2
insufflation หรือ Rubin test
การประเมินท่อนำไข่ มดลูกและอวัยวะในอุ้งเชิงกราน
การวินิจฉัย
Hysterosalpingogram(HSG) ฉีดสารทึบรังสีและเอกซเรย์
Endoscopy การส่องกล้อง
Laparoscopy ตรวจในอุ้งเชิงกราน
Hysteroscopy ตรวจโพรงมดลูด
รังไข่ ได้แก่ BBT, Cx mucous, Endometrium biopsy
เยื่อพังผืดในเชิงกราน
ภูมิต้านทานตัวอสุจิ
เต้านม
การตรวจทางห้องปฎิบัติการ ได้แก่ การตรวจเลือด ตรวจฮอร์โมน
การตรวจความผิดปกติของการตกไข่
การตรวจระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนในกระเเสเลือด
ค่า > 5 U/dl = มีการตกไข่
ค่า > 5 U/dl = มีการตกไข่ คอร์ปัสลูเตียมทำงานปกติ
การตรวจปัจจัยด้านมดลูก การทำ Postcoital test
ดูมูกที่ปากมดลูกและดูความสามารถของอสุจิที่จะว่ายผ่านไปสู้โพรงมดลูก
การตรวจวัด Basal body temperature หรือ BBT chart
การตรวจการทำงานของอสุจิหรือ sperm function test
ชาย
การซักประวัติ
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต รูปแบบการดำเนินชีวิต การมีเพศสัมพันธ์
การตรวจร่างกาย
ตรวจร่างกายทั่วไป ตรวจระบบสืบพันธ์
ตรวจทางห้องปฎิบัติการ
ตรวจเลือด
ตรวจฮอร์โมน
ตรวจอสุจิ
งดมีเพศสัมพันธ์ก่อนตรวจ 2-7 วัน
ส่งตรวจภายใน 1 ชั่วโมงหลังเก็บได้
ใส่ภาชนะที่เตรียมเท่านั้น
ภาวะมีบุตรยากที่ไม่ทราบสาเหตุ (Unexplained infertility)
คู่สมรสที่ได้รับการตรวจหาสาเหตุแล้วแต่ไม่พบความผิดปกติ
การรักษา
รักษาแบบขั้นต้น(Conventional)
รักษาแบบไม่เสียค่าใช้จ่ายมาก
การกำหนดระยะเวลาในการมีเพศสัมพันธ์ (Timing intercourse)
การกระตุ้นไข่ (Ovulation induction)
การผสมเทียม
การฉีดน้ำอสุจิเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง (IUI)