Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะมีบุตรยาก (Infertility), นางสาวนภาพร บุญประสาร เลขที่ 34 ห้อง B …
ภาวะมีบุตรยาก (Infertility)
ประเภทของการมีบุตรยาก
ภาวะมีบุตรยากแบบทุติยภูมิ (Secondary infertility)
ฝ่ายหญิงเคยตั้งครรภ์มาก่อนอาจสิ้นสุดลงด้วยการทำแท้ง หรือการคลอดก็ตาม หลังจากนั้นไม่มีการตั้งครรภ์อีกเลย เป็นระยะเวลานานกว่า 12 เดือน
ภาวะมีบุตรยากแบบปฐมภูมิ(Primary infertility)
การที่ฝ่ายหญิงไม่เคยตั้งครรภ์ หลังจากที่ได้พยายามแล้วเป็นระยะเวลานานกว่า 12 เดือน
ความหมาย
การที่คู่สมรสไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ โดยที่มีความสัมพันธ์ทางเพศกันอย่างสม่ำเสมอและไม่ได้คุมกำเนิดมาเป็นเวลา 1 ปี หรือระยะเวลา 6 เดือน ในกรณีที่คู่สมรสฝ่ายหญิงมีอายุเกิน 35 ปีขึ้นไป
สาเหตุ
ฝ่ายหญิง
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) พบร้อยละ 20
Immunological พบร้อยละ 5
ท่อนำไข่ พบร้อยละ 30
อื่นๆ พบร้อยละ 5
การทำงานของรังไข่ผิดปกติ พบร้อยละ 40
ฝ่ายชาย
Sperm dysfunction พบร้อยละ 80
เชื้ออสุจิน้อย
มีรูปร่างผิดปกติ
มีการเคลื่อนไหวน้อย
Sexual factors พบร้อยละ 10
การหย่อนสมรรถภาพทางเพศ (Electile dysfunction)
การหลั่งเร็ว (Premature dysfunction)
อื่นๆ พบร้อยละ 10
ความเครียด
สารเคมี
โรคประจำตัว
ความร้อน
การวินิจฉัยภาวะมีบุตรยาก
ฝ่ายหญิง
การตรวจร่างกาย
ทั่วไป
โรคทางอายุรกรรม
ตรวจเฉพาะ
ระบบสืบพันธุ์สตรี
คอมดลูก
PV ดูลักษณะทางกายวิภาค ตรวจมูกคอมดลูก
ตัวมดลูก
PV
Hysterosalpingogram
Endometrium biopsy
Hysteroscopy
U/S
เยื่อพรหมจารีและช่องคลอด
Wet smear
Culture
PV
ท่อนำไข่
CO2 insufflation หรือ Rubin test
Hysterosalpingogram
Laparoscope
การตรวจต่อมไร้ท่อ
Pituitary
Thyroid
Hypothalamus
การวินิจฉัย
รังไข่
เยื่อผังผืดในช่องเชิงกราน
Endoscopy
Laparoscopy (ตรวจอุ้งเชิงกราน)
Hysteroscopy (ตรวจโพรงมดลูก)
ภูมิต้านทานตัวอสุจิ
PCT(Postcoital test)
HSG การฉีดสารรังสีและเอ็กซ์เรย์
เต้านม
ซักประวัติ
การแต่งงาน
การมีบุตร
การผ่าตัด
การมีเพศสัมพันธ์
การมีประจำเดือน
การคุมกำเนิด
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Hormone
ภูมิต้านทานตัวอสุจิ
PCT
CBC
การตรวจความผิดปกติของการตกไข่
การทำ Postcoital test
การตรวจดูมูกที่ปากมดลูกและดูความสามารถของอสุจิที่จะว่ายผ่านขึ้น ไปสู่โพรงมดลูก ระยะเวลาที่เหมาะสมในการตรวจได้แก่ 1-2 วันก่อนการตกไข่
การตรวจวัด basal body temperature
การตรวจการทำงานของ sperm function tests
การตรวจวัดระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน
ในกระแสเลือดที่กึ่งกลางของระยะลูเทียล
มีค่ามากกว่า 5 U/dl มีการตกไข่
มีค่ามากกว่า 10 /dl มีการตกไข่ คอร์ปัสลูเตียมทำงานปกติด้วย
ฝ่ายชาย
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจฮอร์โมน
การตรวจเลือด
การตรวจน้ำอสุจิ
การตรวจอสุจิ
งดการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวันตรวจ 2-7 วัน
นำน้ำอสุจิส่งตรวจภายใน 1 ชั่วโมงหลังจากที่เก็บได้
ใส่ภาชนะที่เตรียมให้เท่านั้น
ไม่แนะนำให้มีเพศสัมพันธ์ก่อนแล้วหลั่งข้างนอกหรือใช้ถุงยางอนามัย เนื่องจากอาจมีสารที่ทำลายอสุจิได้
ค่าปกติ
จำนวนตัวอสุจิ 20 ล้านตัว/ซีซี หรือมากกว่า
การเคลื่อนไหว (Motility) 50% หรือมากกว่า
ค่า pH 6-8
ลักษณะรูปร่าง (Morphology) 50% หรือมากกว่า
ปริมาณน้ำเชื้อ (Vol) 2 cc.หรือมากกว่า
การมีชีวิต (Viability) 50% มีชีวิต หรือมากกว่า
การตรวจร่างกาย
ลักษณะและรูเปิดของท่อปัสสาวะ
ลักษณะรูปร่างอันฑะ
หนังหุ้มปลายองคชาต
หลอดเลือดขอดในถุงอัณฑะ
ซักประวัติ
การสูบบุหรี่
การดื่มแอลกอฮอล์
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต
โรคคางทูม
โรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
โรคเบาหวาน
โรคต่อมไร้ท่อ
การได้รับยา สารเคมี
การรักษาภาวะมีบุตรยาก
การรักษาแบบขั้นต้น ( Conventional)
การกระตุ้นไข่ (Ovulation induction)
การผสมเทียม การใช้เครื่องมือฉีดเชื้ออสุจิเข้าไปภายในอวัยวะสืบพันธ์ของสตรี ในช่วงที่ไข่ตก เชื้ออสุจิอาจเป็นของสามีหรือผู้บริจาค วิธีนี้เหมาะกับผู้ชายที่เชื้ออ่อน
การกำหนดระยะเวลาในการมีเพศสัมพันธ์ (Timing intercourse)
การฉีดน้ำอสุจิเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง
(Intra-uterine insemination) IUI
การนำน้ำอสุจิที่ได้รับการคัดแยกแล้วฉีดเข้าไปในโพรงมดลูก ขณะที่มีการตกไข่ ตัวอสุจิว่ายจากโพรงมดลูกไปทางท่อนำไข่และผสมกับไข่ โดยเเพทย์ใช้ยากระตุ้นการตกไข่ให้มีมากกว่า 1 ใบ เพื่อเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ให้มากขึ้น
วิธีการนี้ไม่เหมาะกับ
ผู้หญิง
ที่มีปัญหาท่อนำไข่ตีบตัน หรือมีพังผืด หรือขวางทางระหว่างไข่กับทางเข้าท่อนำไข่
ท่อนำไข่เสียหาย เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หรือปัญหาอื่นๆที่ทำให้ไข่ไม่สามารถตกเข้าท่อนำไข่ได้
ผู้ชาย
เคลื่อนไหวผิดปกติ
มีน้ำอสุจิจำนวนน้อย
วิทยาการการช่วยเหลือการมีบุตร (assisted reproductive technologies ) ART
การกระตุ้นการตกไข่
ให้ GnRH เป็นระยะ เพื่อกระตุ้นการผลิต FSH และ LH ออกมาจำนวนมาก ทำให้มีการตกไข่มากกว่า 1 ใบ หลังจากนั้นจะนำไข่ใบที่แข็งแรง นำมาใช้ในการปฏิสนธิภายนอกร่างกายด้วยวิธีต่างๆ
การทำ GIFT (Gamete Intrafallopain Transfer)
การนำไข่และอสุจิเข้าไปในท่อนำไข่ หลังจากกระตุ้นไข่ เพื่อชักนำไข่ให้สุกหลายใบ และเจาะดูดไข่ออกมา 3-4 ใบมารวมกับอสุจิที่คัดแยกแล้ว และฉีดเข้าไปในท่อนำไข่ทันที เป็นการตั้งครรภ์แบบธรรมชาติ แต่ในกรณีนี้ฝ่ายหญิงต้องมีท่อนำไข่
ที่ปกติอย่างน้อย 1 ข้าง
การทำ ZIFT (Zygote Intrafallopain Transfer)
คล้ายกับการทำเด็กในหลอดแก้ว แต่ไข่และอสุจิที่ผ่านการเตรียมแล้วจะถูกผสมกันและเพาะเลี้ยงในห้องปฏิบัติการ 1 วัน ถ้าเกิดการปฏิสนธิแล้วจะนำตัวอ่อนกลับเข้าสู่ฝ่ายหญิงผ่านทางหน้าท้อง ใส่ไปในท่อนำไข่
การทำ IVF (In Vitro Fertilization)
การปฏิสนธินอกร่างกาย หรือเด็กหลอดแก้ว ไข่และอสุจิที่
ผ่านการเตรียมแล้ว จะถูกนำมาผสมกันภายนอกร่างกายทางห้องปฏิบัติการ เพื่อให้มีการเเบ่งตัวจนเป็นตัวอ่อนในระยะ 4-8 เซลล์ ใช้เวลาเลี้ยงในห้องปฏิบัติการประมาณ 2-5 วัน จากนั้นนำตัวอ่อนที่ได้ใส่ไปในโพรงมดลูกเพื่อให้มีการเจริญเติบโตต่อไป
การเก็บสเปิร์ม
โดยการหลั่งภายนอก (masturbation) เลือกสเปิร์มที่เเข็งแรงเท่านั้น ซึ่งถ้าต้องการเก็บไว้ใช้ภายหลังสามารถเก็บไว้ในไนโตรเจนเหลวได้หลายปี
การเก็บไข่
การแทงเข็มทางช่องคลอดเข้าสู่รังไข่โดยตรง
ข้อบ่งชี้
ฝ่ายหญิง
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
ความผิดปกติของปากมดลูก
มีเยื่อพังผืดในอุ้งเชิงกราน
ความผิดปกติของการตกไข่
ท่อนำไข่ตีบตัน
ฝ่ายชาย
ภาวะมีบุตรยากไม่ทราบสาเหตุ
การทำ ICSI (Intracytoplasmic Sperm Injection)
ฉีดอสุจิเข้าไปในเซลล์ไข่โดยตรง แล้วจะเกิดเป็นตัวอ่อนขึ้น วิธีนี้ทำให้อสุจิไม่ต้องว่ายไปหาไข่หรือไม่ต้องเจาะผนังไข่เอง ทำให้อสุจิที่ไม่แข็งแรง สามารถปฏิสนธิกับไข่ได้ เป็นการนำเชื้ออสุจิเพียงหนึ่งตัวเจาะใส่เข้า Ooplasm โดยตรง
ข้อบ่งชี้
ตัวอสุจิน้อยมาก
ตัวอสุจิเคลื่อนไหวได้ไม่ค่อยดี
ตัวอสุจิมีรูปร่างผิดปกติ
เป็นหมัน
นางสาวนภาพร บุญประสาร เลขที่ 34 ห้อง B รหัสนักศึกษา 613601142