Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การป้องกันการติดเชื้อและการแพร่กระจายเชื้อในเด็ก, โรคติดเชื้อเฉียบพลันระบบ…

- - - - ป้องกันเชื้อโรคซึ่งปนมากับละอองเสมหะขนาดเล็กที่แพร่กระจายทางอากาศได้นานและไกล เช่น วัณโรค หัด
    - - ใช้กับผู้ป่วยติดเชื้อที่แพร่กระจายทางละอองฝอยขนาดใหญ่,น้ำมูกน้ำลาย การกระเด็นของเลือดและสิ่งคัดหลั่ง ผู้ป่วยที่มีภูมิต้านทานต่ำและในการทำหัตถการต่างๆ
      - ใช้สำหรับป้องกันละอองฝอยขนาดใหญ่ (droplet) และละอองที่ฟุ้งกระจายในอากาศในระยะใกล
      - ห้ามให้ผู้ป่วยผู้ป่วยโรคปอดเรื้อรังหรือโรคหัวใจใส่เพราะอาจเป็นอันตรายจากการหายใจลำบาก
      - ควรใส่ให้คลุมสันจมูกและคาง ตรวจสอบว่าใส่พอดีและแนบสนิทกับใบหน้า
  - - - ถุงมือสะอาด (non sterile glove) ใช้ครั้งเดียวทิ้ง เพื่อป้องกันไม่ให้ปนเปื้อนเชื้อจากการสัมผัสเลือดและสิ่งคัดหลั่ง
      - ถุงมือปราศจากเชื้อ (Sterile gloves) : ใช้สำหรับการทำหัตถการต่างๆที่ปราศจากเชื้อ
    - - ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อจากมือบุคลากรสู่ผู้ป่วยขณะทำหัตถการ
      - ลดการแพร่กระจายเชื้อจากมือบุคลากรที่ปนเปื้อน จากผู้ป่วยไปสู่ผู้ป่วยอื่นและสิ่งแวดล้อม
      - ป้องกันมือบุคลากรปนเปื้อนเชื้อ
    - - ถอดถุงมือหลังทำการพยาบาล/หัตถการผู้ป่วยและล้างมือทันที
      - ทิ้งลงขยะติดเชื้อ
      - ไม่ควรใช้ถุงมือหนึ่งคู่กับผู้ป่วยหลายราย
  - - - ใช้แล้วนำกลับมาใช้ซ้ำ (reusable gown)
      - ใช้ครั้งเดียวทิ้ง (disposable)
      - ปัจจุบันนิยมใช้เป็นพลาสติกบางที่กันน้ำหรือสิ่งคัดหลั่งซึมผ่านได้ และ
        เป็นแบบหรือชนิดที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง
    - - ล้างมือก่อนสวมเสื้อคลุม
      - หยิบเสื้อคลุมบริเวณคอเสื้อยกขึ้น ปล่อยให้ชายเสื้อคลี่ห่างจากตัว
      - สอดมือและแขนทั้ง 2 ข้างเข้าไปในเสื้อคลุมพร้อมกับยกชายเสื้อให้สูง
      - ใช้มือข้างหนึ่งที่อยู่ในแขนเสื้อดึงแขนเสื้ออีกข้างให้มือโผล่ออกมา
      - ใช้มือข้างที่โผล่ออกมาดึงด้านในของเสื้อบริเวณไหล่ให้มือข้างที่เหลือพ้นแขนเสื้อ
      - จับส่วนในของคอเสื้อด้านหลังดึงเสื้อให้เข้าที่
      - ผูกเชือกเงื่อนกระตุกที่คอด้านหลัง
      - หยิบปลายสายคาดเอวเสื้อทั้ง 2 เส้นผูกเป็นเงื่อนกระตุกด้านข้าง
- - - - สามารถแพร่กระจายได้ทางลมหายใจ (อนุภาคเล็ก
        กว่า 5 ไมครอน) เชื้อสามารถอยู่ในอากาศได้นาน
        
        จัดเข้าห้องแยก⏭ ที่มีความดันอากาศเป็นลบ(negative air pressure) มีการจัดการไหลเวียนอากาศในหน่วยงาน คุณสมบัติที่เป็นห้องปรับความดันอากาศภายในห้องต่ำให้เป็น Negative หรือมีแรงดันต่ำกว่าภายนอกห้อง เพื่อไม่ให้อากาศภายในห้องที่อาจจะมีเชื้อโรคปนเปื้อนไหลออกสู่ภายนอกห้อง
        
        ทิศทาง ของกระแสลมนับว่ามีความสำคัญต่อการป้องกันบุคลากรทางการแพทย์ที่เข้าดูแลผู้ป่วยจากการติดเชื้อ คือการนำอากาศใหม่เติมเข้า กระแสลมควรไหลเข้าสู่ที่มีความสะอาดไปสู่บริเวณการเชื้อ
        
        หัวจ่ายลมออก ควรอยู่ใกล้กับส่วนหัวผู้ป่วยหรือข้างเตียงป่วยและควรอยู่เหนือจากพื้นห้องประมาณ 6 นิ้ว ไม่ควรติดสูงจากผู้ป่วยมาก เพื่อดึงอากาศที่มีส่วนผสมของละอองจามหรือการไอของผู้ป่วย ออกจากห้องให้เร็วที่สุด
        
        มาตรฐานห้องความดันลบของประเทศออสเตรเลีย AS 1668.2
        
        จัดที่นั่งหรือเตียงอยู่ในทิศทางใต้ลม
    - - สามารถแพร่กนะจายผ่านการไอการจามของผู้ที่มีเชื้อ (อนุภาคใหญ่มากกว่า 5 ไมครอนขึ้นไป) เชื้ออยู่ในอากาศได้ไม่นาน
        
        เน้นการจัดระยะห่างผู้ป่วยอย่างน้อย 3 ฟุต
        
        ควรแยกผู้ป่วยออกจากห้องปรับอากาศ และหอผู้ป่วยรวม กรณีที่พึ่งพบเชื้อและในผู้ป่วยที่อยู่ในหอผู้ป่วยรวม ควรใช้อุปกรณ์ทำการแยกผู้ป่วยเพื่อป้องกันการติดเชื้อสู่ผู้ป่วยอื่นทันที
        
        จัดป้ายเตือนหน้าห้องหรือเตียงผู้ป่วยสามารถแพร่กระจายเชื้อทางฝอยละออง เพื่อเตือนให้ผู้ที่จะเข้าเยี่ยมป้องกันตนเองจากเชื้อ
        
        จัดเตียงผู้ป่วยหรือที่นั่ง ให้อยู่ในทิศทางใต้ลม
        
        วางอุปกรณ์ที่ป้องกันตนเอง ไว้หน้าผ้าม่านกั้น เพื่อสะดวกในการเข้าไปให้การพยาบาล
    - - จัดวางป้ายเตือนหน้าห้องหรือเตียงผู้ป่วย เพื่อเตือนพยาบาลในการป้องกันตนเองในการเข้าไปให้การพยาบาล
      - แยกอุปกรณ์ของใช้ออกจากผู้อื่นโดยตรง หรือหากจำเป็นต้องใช้ร่วมกันควรทำความสะอาด ทำลายเชื้อก่อนไปใช้ในผู้ป่วยรายต่อไป
      - จัดผู้ป่วยแยกออกจากผู้ป่วยทั่วไปและผู้ป่วยภูมิต้านทานต่ำ
- - - - ปฏิบัติตามหลักปราศจากเชื้อ (Aseptic technique)
      - กระบอกฉีดยาหรือเข็ม ไม่ใช่ร่วมกันสำหรับผู้ป่วยหลายคน
      - ชุดให้สารน้ำและชุดอุปกรณ์ฉีดยา ทำลายทิ้งเมื่อใช้เสร็จ
      - ยาฉีดให้ใช้ชนิดหนึ่งขวดหนึ่งครั้ง (Single-dose vials)ทุกครั้ง
      - ไม่นำยาที่เหลือมารวมกันเพื่อใช้ต่อ
      - ถ้าจำเป็นต้องใช้ยาหลายครั้งต่อหนึ่งขวด(Multidose vials)ต้องใช้เข็มและกระบอกฉีดยาที่ปราศจากเชื้อใหม่ทุกครั้ง
      - ห้ามเก็บยาที่ใช้หลายครั้งไว้ในบริเวณที่ให้การรักษาผู้ป่วย
      - ห้ามใช้สารละลายยาจากถุงสำหรับละลายยาที่จะบริหารยาทางหลอดเลือดให้กับผู้ป่วยหลายราย
      - การเตรียมฉีดยา ควรเตรียมในถาดซึ่งทำความสะอาดด้วย 70% alcohol และใส่ผ้าปิดปากและจมูกทุกครั้ง
    - - การไม่อยู่ใกล้ชิดกับผู้ที่มีอาการดังกล่าวในระยะใกล้กว่า 3 ฟุต
      - การทำความสะอาดมือหากสัมผัสส่ิงคัดหลังจากทางเดินหายใจ
      - ควบคุมการแพร่กระจายเชื้อจากแหล่งเชื้อ
    - - สวมผ้าปิดปากและจมูก และถุงมือ
- - - - บุคลากรทางการแพทย์
        
        กรณีผู้ป่วยอยู่ห้องแยก สวมผ้าปิดปากชนิด N95
        
        กรณีไม่ได้อยู่ห้องแยก ใช้ผ้าปิดปากและจมูกชนิดสะอาด
      - การเคลื่อนย้าย
        
        ให้ผู้ป่วยสวมผ้าปิดปากและจมูก
        
        แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ทราบหลักการป้องกัน
      - ผู้ป่วย
        
        แยกไว้ในห้อง Negative air pressure
        
        อากาศถ่ายเทสะดวก ให้ผู้ป่วยอยู่ใต้ลม
        
        สวมผ้าปิดปาก
  - - - ผู้ป่วย
        
        จัดผู้ป่วยอยู่ห้องแยก
        
        ผู้ป่วยที่มีเชื้อชนิดเดียวกันอยู่บริเวณเดียวกัน
      - บุคคลากรการแพทย์
        
        ล้างมือก่อนและหลังทำการพยาบาลกับผู้ป่วยและทันทีที่ถอดถุงมือ
        
        สวมผ้าปิดปากและจมูกทุกครั้งที่เข้าไปให้การพยาบาล
      - การเคลื่อนย้ายผู้ป่วย
        
        ให้ผู้ป่วยสวมผ้าปิดปากและจมูก
        
        แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ทราบหลักการป้องกัน
  - - - บุคคลากรทางการแพทย์
        
        สวมถุงมือเมื่อต้องดูแลผู้ป่วย
        
        สวมเสื้อคลุมเมื่อเข้าห้องแยกเพื่อป้องกันตัวสัมผัสกับของใช้ผู้ป่วย และถอดเสื้อคลุมเมื่อออกจากห้องผู้ป่วย
        
        ล้างมือก่อนและหลังทำการพยาบาลกับผู้ป่วยและทันทีที่ถอดถุงมือ
        
        ไม่ควรใช้อุปกรณ์ร่วมกับผู้ป่วย ถ้าจำเป็นให้ทำความสะอาดและทำลายเชื้อก่อนทุกครั้ง
      - การเคลื่อนย้ายผู้ป่วย
        
        คลุมบริเวณบาดแผลหรือบริเวณที่พบเชื้อ
        
        แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ทราบหลักการป้องกัน
      - ผู้ป่วย
        
        จัดผู้ป่วยอยู่ห้องแยก
        
        ผู้ป่วยที่มีเชื้อชนิดเดียวกันอยู่บริเวณเดียวกัน
- - - - อายุที่ต้องได้รับ : ได้รับเมื่อแรกเกิด
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด : หลังฉีด2-3 wksจะมีตุ่มแดงๆเกิดขึ้น ตุ่มจะโตขึ้นช้าๆกลายเป็นฝีเม็ดเล็กๆ ประมาณ3-4wks จะแห้งหายไปเอง
    - - อายุที่ต้องได้รับ : แรกเกิด , 1 เดือน , 2เดือน , 4เดือน , 6เดือน
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด : บริเวณที่ฉีดอาจมีอาการปวด บวม หรือมีไข้ต่ำๆได้ อาการมักเริ่มประมาณ3-4ชม.อยู่ไม่เกิน24ชม.
    - - อายุที่ต้องได้รับ : 2เดือน , 4เดือน , 6เดือน ,
        18เดือน(กระตุ้น1) , 4-6ปี(กระตุ้น2) ,Td 11-12ปี
        และทุก10ปี
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด: อาจมีไข้ ปวดบวมแดงร้อนบริเวณที่ฉีด อาการอยู่ไม่เกิน 2วัน
    - - อายุที่ต้องได้รับ: 2เดือน , 4เดือน , 6เดือน
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด:ปวดบวมแดงร้อนบริเวณที่ฉีด อาการไม่รุนแรง และอาจพบ ไข้สูง มีผื่น กระสับกระส่าย แต่ไม่พบบ่อย
    - - อายุที่ต้องได้รับ: 2เดือน ,4เดือน , 6เดือน ,
        18 เดือน(กระตุ้น1) ,4-6ปี(กระตุ้น2)
    - - อายุที่ต้องได้รับ : 2เดือน, 4เดือน, 6เดือน
      - ผลข้างเคียง: ไข้ เบื่ออาหาร อาเจียน งอแง ถ่ายเหลว
    - - อายุที่ต้องได้รับ
        ครั้งที่1: 9-12เดือน และ ครั้งที่2 เมื่อ18-2ปีครึ่ง
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด : ไข้ ผื่น ต่อมน้ำเหลืองโต ต่อมน้ำลายอักเสบ ผื่นแพ้ ผื่นลมพิษ ปวดข้อ ข้ออักเสบ
    - - อายุที่ต้องได้รับ :
        ครั้งที่1 เมื่อ 9-12เดือน และครั้งที่2 เมื่อ 12-24เดือน
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด : มีไข้ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน
        บางรายมีผื่นลมพิษ
    - - อายุที่ต้องได้รับ : เริ่มฉีดที่อายุ 6 เดือนขึ้นไป ฉีดทุกปี ปีละ 1 ครั้ง เฉพาะอายุ ต่ำกว่า 9 ปี ในปีแรกให้ 2 เข็มในห่างกัน1เดือน
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด: บวมแดงบริเวณที่ฉีด มีไข้ปวดเมื่อย
    - - อายุที่ต้องได้รับ : เน้นให้ฉีดในช่วงอายุ 11-12ปี
      - ปฏิกิริยาหลังฉีด: มีไข้ ปวดบวมแดงร้อน บริเวณที่ฉีด
  - - - HPV
        
        อายุที่ต้องได้รับ : 9-15ปี ได้รับ 2เข็ม ห่างกัน 6-12เดือน
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด: อาการปวดบวม หรือแดงบริเวณที่ฉีดวัคซีน ไข้ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อ่อนเพลีย หรือปวดกล้ามเนื้อ ซึ่งเกิดขึ้นชั่วคราวและหายได้เอง
        
        วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก (Human Papillomavirus Vaccine)
      - DEN
        
        อายุที่ต้องได้รับ : 9-15ปี ได้รับ -เข็ม ห่างกัน 0,6,12เดือน
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด: ปวดบริเวณที่ฉีด ปวดกล้ามเนื้อ ปวดหัว มีไข้ต่ำๆ ผิวหนังแดง ห้อเลือด บวม และ คัน
        
        วัคซีนป้องกันไข้เลือดออก (Dengue virus vaccine)
      - VZV
        
        อายุที่ต้องได้รับ : 12-18 เดือน, 2-4 ปี
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด : อาการบวมแดง แดงร้อน บริเวณที่ฉีด อาจมีผื่นและไข้ร่วมด้วย
        
        วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส (Varicella – Zoster Vaccine)
      - Rabies
        
        อายุที่ต้องได้รับ : 2เดือน - 15ปี ได้รับ 2ครั้ง ห่างกันอย่างน้อย 7วัน
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด: อาการปวดบวม หรือแดงบริเวณที่ฉีดวัคซีน ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อ่อนเพลีย หรือปวดกล้ามเนื้อ
        
        วัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าก่อนการสัมผัสโรค
      - HAV
        
        อายุที่ต้องได้รับ : 1-12 ปี
        
        ชนิดเชื้อไม่ตาย ให้2 ครั้ง ห่างกัน 6-12 เดือน
        
        ชนิดเชื้อตาย ฉีดครั้งเดียวเมื่ออายุ 18 เดือนขึ้นไป
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด : ปวดบริเวณที่ฉีด บวม แดงเล็กน้อย ปวดศีรษะ ครั่นเนื้อครั่นตัว อ่อนเพลีย มีไข้ คลื่นไส้ เบื่ออาหาร
        
        วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบจากไวรัสเอ (Hepatitis A Virus Vaccine)
      - DTaP-HB-IPV-Hib
        
        วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอ (Inactivated Poliovirus vaccine)
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด : อาจเกิดภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรงหรืออัมพาตคล้ายโรคโปลิโอได้
        
        วัคซีนเยื่อหุ้มสมองอักเสบฮิบ (Haemophilus influenzae B)
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด : อาจพบอาการไข้ต่ำๆปวดบวมแดง อาการมักไม่รุนแรงและไม่เกิน 24 ชั่วโมง
        
        วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี (Hepatitis B)
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด : อาจมีอาการเจ็บแสบขณะฉีด หรือไข้ต่ำๆ
        
        อายุที่ต้องได้รับ : ได้รับ 3เข็ม เมื่ออายุ 2,4,6เดือน
        
        วัคซีนป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดไร้เซลล์ (Diphtheria, Tetanus acellular Pertussis)
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด :ไข้ ปวดบวม ฝีปราศจากเชื้อบริเวณที่ฉีด และอาเจียน
      - PCV
        
        อายุที่ต้องได้รับ : ต้องได้รับ 3 เข็มเมื่ออายุ 2,4,6 เดือนตามลำดับ ฉีดกระตุ้นเมื่อ12-15เดือน
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด : มีอาการปวด บวม บริเวณผิวหนังที่ฉีด มีไข้ต่ำ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน
        
        วัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต(pneumococcal conjugated vaccine)
      - Infleunez
        
        อายุที่ต้องได้รับ : ให้ปีละครั้ง (ในเด็กอายุต่ำกว่า 9 ปี ให้ 2 เข็ม ห่างกัน 1 เดือนในครั้งแรก
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด: อาการบวมแดงบริเวณที่ฉีด มีไข้ปวดเมื่อย ควรหายภายใน 1-2 วัน
        
        วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่
      - JE
        
        อายุที่ต้องได้รับ : 1-2 1/2 ปี JE1,JE2 ห่างกัน 4 สัปดาห์ และ JE3 อีก1 ปี
        
        ปฏิกิริยาหลังฉีด
        
        พบได้บ่อย มีไข้ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน บางรายอาจมีผื่นหรือลมพิษ
        
        พบได้ไม่บ่อย
        
        Severe neurological adverse event มีความผิดปกติทางระบบประสาท
        
        กลุ่มอาการ Giantti-Crosti มีอาการต่อมน้ำเหลืองโต ผื่นขึ้นที่ใบหน้า ตัวและแขนขา
        
        Anaphylactic shock
        
        วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบชนิดเจอี (Japanese Encephalitis Vaccine)
- - - - ป้องกันบุคลากรติดเชื้อจากการสัมผัสเชื้อโรคจากผู้ป่วยและสิ่งแวดล้อม
      - ป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อโรคจากการสัมผัสด้วยมือ
      - ลดจำนวนเชื้อที่ปนเปื้อนบริเวณมือของบุคลากร
    - - การล้างมือในกระบวนการดูแลผู้ป่วยประจำวัน หรือ hygienic hand washing หรือ hygienic hand antisepsis เป็นการล้างและทำความสะอาดมือด้วยน้ำยาล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ (alcohol-based hand rub) หรือน้ำและสบู่ผสมน้ำยาทำลายเชื้อ
      - การล้างมือก่อนผ่าตัด (surgical hand antisepsis) คือ การล้างและทำความสะอาดมือด้วยน้ำ และสบู่ผสมน้ำยาทำลายเชื้อ เพื่อทำหัตถการ เช่น การผ่าตัด เป็นต้น
      - การล้างมือด้วยน้ำและสบู่: เพื่อขจัดความสกปรกที่ปนเปื้อนมือออก แล้วเช็ดให้แห้งด้วยกระดาษเช็ดมือหรือผ้าสะอาดที่ใช้ครั้งเดียว
    - - ก่อนสัมผัสผู้ป่วย
      - ก่อนทำหัตถการ
      - หลังสัมผัสผู้ป่วย
      - หลังสัมผัสสิ่งคัดหลั่ง
      - หลังสัมผัสสิ่งแวดล้อม
- - - - อาการ ขึ้นกับอายุและชนิดของเชื้อไวรัส เด็กเล็กอาจมีไข้ และน้ำมูกเป็นอาการเด่น เด็กโตมักไม่มีไข้แต่อาจเริ่มด้วยอาการเจ็บคอหรือ ระคายคอ ต่อมามีน้ำมูก คัดจมูก ไอ เป็นต้น
      - อาการแสดง ได้แก่ เยื่อบุจมูกบวมแดง อาจพบเยื่อบุตาแดง ต่อม น้ำเหลืองที่คอโต มีpost nasal drip ได้
    - - 1. การลดไข้ ประกอบด้วย
        
        การเช็ดตัว
        
        ยา เช่น paracetamol
        
        ระมัดระวังการใช้ibuprofen โดยเฉพาะช่วงที่มีโรคไข้เลือดออกระบาด
        
        ไม่แนะนำให้ใช้แอสไพริน เนื่องจากมีรายงานการเกิด Reye’s syndrome ในเด็กที่เป็นไข้หวัดใหญ่หรือสุกใสและได้รับยาแอสไพริน
      - 2. การช่วยให้จมูกโล่ง ในเด็กเล็กหรือเด็กที่สั่งน้ำมูกไม่เป็น แนะนำให้ใช้อุปกรณ์ดูดน้ำมูก เช่น ลูกยางแดง ใช้ผ้าสะอาดหรือไม้พันสำลีเช็ดน้ำมูก หากน้ำมูกข้นเหนียวอาจใช้น้ำเกลือหยอดจมูกแล้วดูดออก
      - 3. พักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำมากๆ (ควรเป็นน้ำอุ่น)
        รักษาร่างกายให้อบอุ่น รับประทานอาหารอุ่น
    - - หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยทีเป็นหวัด
      - ใส่หน้ากากอนามัยในที่สาธารณะ
      - ล้างมือบ่อยๆ
      - ใช้ช้อนกลางในการตักอาหารที่เป็นส่วนรวม
      - พักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายเป็นประจำ
      - เมื่อไอหรือจามให้ใช้ผ้าเช็ดหน้าปิดปากและจมูก
  - - - เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี (Dengue virus)
      - มียุงลายบ้าน (Aedes aegypti) เป็นแมลงนำโรคที่สำคัญ
        และในชนบทบางพื้นที่ จะมียุงลายสวน (Aedes albopictus) เป็นแมลงนำโรคร่วมกับยุงลายบ้าน
    - - ไข้สูงเกิน 38.5 องศาเซลเซียส ไปจนถึง 40-41 องศาเซลเซียส บางรายอาจชักได้
      - อาการเลือดออก ที่พบบ่อยที่สุดคือที่ผิวหนัง โดยจะตรวจพบว่าเส้นเลือดเปราะ แตกง่าย ร่วมกับมีจุดเลือดออกเล็กๆ กระจายอยู่ตามแขน ขา ลำตัว รักแร้
      - ตับโต กดแล้วเจ็บ
      - ภาวะ shock เริ่มมีอาการกระสับกระส่าย มือเท้าเย็น ชีพจรเบา-เร็ว และความดันโลหิตเปลี่ยนแปลง
    - - ในระยะไข้สูง บางรายอาจมีการชักได้ถ้าไข้สูงมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กที่มีประวัติเคยชัก หรือในเด็กอายุน้อยกว่า 6 เดือน จำเป็นต้องให้ยาลดไข้ ควรใช้ยาพาราเซตามอล ห้ามใช้ยาพวกแอสไพริน เพราะจะทำให้เกร็ดเลือดเสียการทำงาน และระคายกระเพาะอาหารทำให้เลือดออกได้ง่ายขึ้น และควรใช้การเช็ดตัวเพื่อลดไข้ร่วมด้วย
      - ให้ผู้ป่วยได้น้ำชดเชย เพราะผู้ป่วยส่วนใหญ่มีไข้สูง เบื่ออาหาร และอาเจียน ทำให้ขาดน้ำ
      - ติดตามดูอาการผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
        เวลาไข้ลดลงอย่างรวดเร็ว เพื่อป้องกันภาวะช็อกได้ทันเวลา
    - - หลีกเลี่ยงการถูกพาหะของโรคไข้เลือดออก
        
        นอนในมุ้ง
        
        สวมใส่เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว
        
        กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายซึ่งเป็นพาหะของโรคไข้เลือดออก
        
        ใช้สารไล่ยุง (Mosquito Repellents)