Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 4 การสร้างภูมิคุ้มกันโรค - Coggle Diagram
บทที่ 4 การสร้างภูมิคุ้มกันโรค
การเตียมอุปกรณ์
พลาสเตอร์
กระติกวัคซีนและฉนวนความเย็น
สำลีแอลกอฮอล์และสำลีแห้ง
กล่องเก็บขวดวัคซีนที่ใช้แล้ว
กระบอกฉีดยา
กล่องใส่เข็มที่ใช้แล้ว
เข็ม
ถังขยะ (ธรรมดา ติดเชื้อ กล่องทิ้งขวดวัคซีน)
ผ้าสะอาดปูโต๊ะเพื่อวางวัคซีน
โต๊ะ เก้าอี้
การสร้างภูมิคุ้มกันโรคมี 2 วิธี
ทางตรง เป็นการกระตุ้นให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกัน
ทางอ้อม เป็นสารที่มีภูมิคุ้มกันโรคอยู่แล้วมีผลป้องกันทันที
วัคซีนแบ่งออกเป็น 3 ประเภท
วัคซีนเชื้อตาย ใช้เชื้อโรคที่ตายแล้วทำให้อ่อนฤทธิ์ลง
ไมเกรน IPV ไข้สมองอักเสบ
วัคซีนเชื้อเป็น วัคซีนทำจากเชื้อมีชีวิตอยู่ทำให้อ่อนฤทธิ์ลง
OPV หัด คางทูม หัดเยอรมัน วัณโรค
ท็อกซอยด์ นำพิษของแบคทีเรียมาทำให้หมดฤทธิ์กระตุ้นภูมิคุ้มกัน
คอตีบ,บาดทะยัก
โรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน
4.ไอกรน
เชื้อแบคทีเรีย Bordetella pertussisืสัปดาห์แรกมีอาการคล้ายหวัด ไอถี่ๆติดต้อกัน การติดต่อ ติดต่อจากการกรนรดกันโดยตรง จากการรับเชื้อในละอองเสมหพ น้ำมูก น้ำลาย
บาดทะยัก
ท็ออกซอยด์ แบคทีเรีย ไวรัสเชื้อตาย ขนาด 0.5 มล. เด็กทุกคน ไม่ให้เด็กอายุต่ำกว่า 7 ปี
เชื้อแบคทีเรีย Clostridium tetani หน้ายิ้มแสยะ ร้องคราง แขน ขา เกร็ง หลังแข็งและแอ่น มักติดเชื้อทางสะดือ บุคคลทั่วไปรับเชื้อผ่านทางผิวหนัง
คอตีบ
เชื้อแบคทีเรีย Corynebacterium diphtheriae มีอาการคล้ายหวัด มีไข้ต่ำๆ รุนแรงเกิดการอุดตันของทางเดินหายใจ
2.ตับอักเสบ บี
เชื้อไวรัส Hepatitis B virus อาการ อ่อนเพลีย มีไข้ เบื่ออาหาร อาเจียน ปวดใต้ชายโครงขวา เกิดภาวะตับแข็ง
วัคซีน ไวรัสเชื้อตาย ขนาด 0.5 เด็กแรกเกิดให้ครั้งที่1 ภายใน 24 ชม. ห้ามทารกมีน้ำหนักน้อยกว้า 2,000กรัม
วัณโรค
สาเหตุ แบคทีเรีย อาการ ไอเรื้อรังเกิน 3 สัปดาห์ มีเสมหะปนเลือด เบื่ออาหาร นน.ลด มีไข้ต่ำๆ
การติดต่อ หายใจรับเชื้อ ละอองฝอยขนาดเล็กที่ผู้ป่วย ไอ ตาม หรือพูด ป้องกัน วัคซีน BCG ขนาด0.1ฉีดเข้าในหนัง
โรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน
เยื่อหุ้มสมองอักเสบฮิบ
แบคทีเรีย Haemophilus influenzae Type B เป็นโรคเยื้อหุ้มสมองอักเสบชนิดรุนแรง มีไข้ หุดหงิด งอแง ปวดศรีษะ
ท็อกซอยด์ แบคทีเรีย ไวรัสเชื้อตาย ขนาด 0.5มล. เด็กทุกคนต้องได้รับ
โปลิโอ
เชื้อไวรัส Poliovirus Type 1,2,3 มีไข้ต่ำๆ เจ็บคอ อาเจียน เจ็บคอ รุนแรงไข้ เจ็บคอ คอแข็ง
ไวรัส เชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ ทัยป์ 1,3 ขนาดที่ใช้ โด๊สละ 2-3 หยด
อาจจาระร่วงจากไวรัสต้า
เชื้อไวรหัส Rotavirus พบในเด็กต่ำกว่า5ปี ท้องเสีย ปวดท้อง มีไข้
วัคซีนโรต้า ขนาดที่ใช้ชนิดน้ำ 1 โด๊ส เด็กทุกคนต้องได้รับ
หัด
เชื้อไวรัส Measies virus มีไข้สูง น้ำมูกไหล ไอ ตาแดง รับเชื้ออยู่ในละอองเสมหะ น้ำมูกน้ำลายผ่านทางการหายใจ
10.คางทูม
เชื้อไวรัส Mumps มีไข้ ปวดต่อมน้ำลายหน้าหู ใต้ขากรรไกรบวมโต การติดต่อสัมผัสน้ำลายของผู้ป่วย รับเชื้อน้ำลายของผู้ป่วยที่ไอ
11.หัดเยอรมัน
เชื้อไวรัส Rubella virus มีไข้ต่ำๆมีผื่นสีชมพูจางๆ กระจายห่างๆขึ้นตามใบหน้า วัคซีนหัดเยอรมัน-คางทูม ไวรัสเขื้อเป็น อ่อนฤทธิ์
12.ไข้สมองอักเสบB
เชื้อไวรัส Japanese B encephalitis มีไข้สูงปวดเมื่อย อ่นเพลีย ปวดศรีษะ ติดต่อยุงรำคาน
วัคซีนเชื้อเป็น ฤทธิ์อ่อนลง ขนาด0.5 มล. ห้ามฉีดในหญิงตั้งครรภ์
มะเร็งปากมดลูกจากเชื้อ HPV
เกิดจากเชื้อไวรัส HPV ระยะแรกไม่พบอาการผิดปกติ ตรวจพบได้จากการคัดกรองมะเร็ง ติดต่อทางเพศสัมพันธ์ จากแม่สู่ลูกขณะคลอด
ไวรัสเชื้อตาย สายพันธ์ 16,18หรือ 6,11 ขนาด0.5มล. เด็กหญิงชั้น ป.5ควรได้รับวัคซีน2ครั้ง
การเตรียมการและการให้บริการวัคซีน
การเตรียมสถานที่ให้บริการ
ควรแยกจากคลีนิคเด็กป่วย
ควรจัดอุปกรณ์เป็นที่เพื่อความสะดวก
จัดหน่วยบริการในสถานที่เช่น โรงพยาบาล.หรือ รพ.สต.
จัดให้มีทางเข้าออกคนละทาง
บริการนอกสถานที่
ตั้งอยู่ในที่ร่มไม่ควรอยู่กลางแจ้ง
มีป้ายบอกบริการที่ชัดเจน
จัดเตรียมทางเข้าออกคนละทาง
วางอุปกรณ์ให้หยิบจับง่าย
จัดท่าเด็ก
เพื่อลดความเจ็บปวดและลดความกลัวของผู้รับบริการ
ป้องกันอุบติเหตุ เช่น เข็มหัก
ให้คำแนะนำ
สังเกตอาการหลังได้รับวุคซีน 30 นาที
มีตุ่มหนอง เกิดจากวัคซีน ไม่ต้องใส่ยา รักษาบริเวณตุ่มหนองให้สะอาด
ผลจากการได้รับวัคซีน BCG
อาการไข้
อาการชัก
มีตุ่มหนอง
มีผื่นหลังฉีดวัคซีน
อาการปวด บวมแดง มีก้อนแข็งบริเวณที่ฉีด