Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคในหญิงตั้งครรภ์ 01_258 - Coggle Diagram

- - - - อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ใจสั่น มึนงง ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน
    - - การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาของระบบไหลเวียนโลหิตในช่วงตั้งครรภ์ ทำให้หญิงมีโอกาสเกิดภาวะโลหิตจางได้ง่ายขึ้นหรือทำให้อาการของโรคที่เป็นอยู่รุนแรงขึ้นจากเดิมเนื่องจากปริมาณเม็ดเลือดแดงที่ไม่สมดุลกับปริมาณ Plasma ที่เพิ่มขึ้นในระยะตั้งครรภ์ ทำให้เลือดมีความหนืดลดลง ร่างกายจึงต้องการธาตุเหล็ก เพื่อช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดงมากขึ้น
    - - ร่างกายอ่อนแอ ติดเชื้อง่าย เสี่ยงต่อการเกิดภาวะ Preeclampsia
    - - คลอดก่อนกำหนด น้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าปกติ มีภาวะโลหิตจางอาจพิการหรือเสียชีวิตในครรภ์
    - - 2.การตรวจร่างกาย
      - 3.การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        3.2 การตรวจ blood smear จะพบว่าเม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็กลง
        
        3.3 ผลการตรวจอื่นๆ ได้แก่ ระดับ serum iron < 60 g/dL serum ferritin < 15 g/dL
        
        3.1 เจาะ CBC จะพบว่าระดับฮีโมโกลบิลน้อยกว่า 60 g/dL
      - 1.ประวัติ
    - - 1 การป้องกันการขาดธาตุเหล็กในหญิงตั้งครรภ์ ควรให้หญิงตั้งครรภ์ได้ปกติได้รับธาตุเหล็กเสริมระหว่างการตั้งครรภ์ประมาณ 30 mg/day ถ้าครรภ์แฝด 60 – 100 mg/day
      - 2 การรักษาภาวะซีด หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะซีดควรได้รับธาตุเหล็กเสริมวันละ 200 mg
  - - - พบได้เช่นเดียวกับอาการแสดงภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก ได้แก่ ซีด อ่อนเพลีย ผิวหนังหยาบ ลิ้นเลี่ยนหรือลิ้นอักเสบ
    - - เนื่องในระยะระยะตั้งครรภ์ความต้องการโฟเลตเพิ่มขึ้น เพราะโฟเลตมีบทบาทสำคัญต่อกระบวนการสังเคราะห์ DNA การแบ่งตัวของเซลล์ การเจริญเติบโตของทารก โฟเลตร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้เอง จึงส่งผลให้เกิดภาวะโลหิตจางจากการขาดกรดโฟเลต
    - - ซีด
    - - มักเกิดภาวะแทรกซ้อนต่อทารกได้น้อย เนื่องจากทารกสามารถดึงกรดโฟลิกจากมารดาไปใช้ได้อย่างดี
    - - 2 การตรวจร่างกาย
      - 3 การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        3.1 การเจาะเลือดดูระดับโฟเลตในเลือด
        
        3.2 การตรวจ blood smear
      - 1 การซักประวัติ
    - - 1 ป้องกันการขาดโฟเลตในหญิงตั้งครรภ์ คำแนะนำจาก American college of obstetrician and gynecologist (ACOG) ให้มารดาก่อนตั้งครรภ์และขณะตั้งครรภ์ได้รับกรโฟลิกเสริมในปริมาณวันละ 400 ไมโครกรัมต่อวัน
      - 2 การรักษาภาวะซีด หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะซีดควรได้รับกรดโฟลิกเสริม 1 mg/day
  - - - อธิบายให้หญิงตั้งครรภ์เข้าใจเกี่ยวกับภาวะโลหิตจาง สาเหตุ อาการและอาการแสดง ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น การรักษาและการพยาบาลที่ได้รับ, ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวในเรื่องต่างๆ เช่น การรับประทานอาหารควรรับประทานอาหารที่มีคุณค่าครบ 5 หมู่อาหารที่มีธาตุเหล็กสูง ได้แก่ ตับ การพักผ่อนควรพักผ่อนอย่างน้อย 8-12 ชั่วโมง แนะนำให้รับประทานตามแผนการรักษาม, การประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์, การสังเกตอาการผิดปกติ เช่น ซีด เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย, ควรมาตรวจตามแพทย์นัดอย่างสม่ำเสมอ
    - - จัดให้นอนท่าศีรษะสูง, ดูแลให้ได้รับสารน้ำและอาหารตามแผนการรักษาตาม, ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด, ประเมินอัตราการเต้นของหัวใจทารกและสภาพทารกในครรภ์เป็นระยะ, ดูแลบรรเทาความเจ็บปวดในระยะคลอด, ประเมินสัญญาณชีพทุก 1-2 ชั่วโมง, ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะโลหิตจาง เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อยใจสั่น มึนงง ปวดศีรษะ
    - - ให้การดูแลเพื่อป้องกันการตกเลือดหลังคลอดอย่างใกล้ชิด, ดูแลให้นอนพักผ่อนในช่วง 12-24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด, ให้คำแนะนำเรื่องการปฏิบัติตัวในระยะหลังคลอดเช่นเดียวกับมารดาหลังคลอดปกติ, การเลี้ยงดูบุตรด้วยนมมารดา, แนะนำให้เว้นระยะการมีบุตรอย่างน้อย 2 ปี
- - - - antibody ต่อต่อมธัยรอยด์ทำให้ต่อมฝ่อลง หากต่อมตอบสนองต่อการเพิ่ม TSH = คอพอก (Hashimoto’s disease)
    - - ภาวะมีบุตรยาก, ผลของโรคต่อการตั้งครรภ์, การแท้งบุตร, ทารกตายคลอดเพิ่มขึ้น2เท่า, มีความผิดปกติตั้งแต่กำเนิด พัฒนาการช้าเมื่ออายุ8เดือน, รกคลอกตัวก่อนกำหนด หัวใจวาย ทารกแรกคลอดน้ำหนักน้อย, ทารกเป็น Hypothroidism
    - - ควรให้ thyroxine 0.15 มก. /วัน นาน3สัปดาห์ โดยให้วันละ1ครั้ง แล้วปรับขนาดตามผลการทดสอบการทำงานของต่อมโดยดูจาก serum TSH ที่ลดลง และระดับ T4 ที่เพิ่มสู่ปกติ หากไม่ดีขึ้นให้เพิ่มเป็นครั้งละ 0.05 มก. โดยใช้ thyroxine 0.15-0.30 มก./วัน
  - - - อาการ และการแสดง
        
        ชีพจรที่เร็วมากกว่าการตั้งครรภ์ปกติ (ขณะพักมากกว่า 100 ครั้งต่อนาที), มี onycholysis (distal nail แยกจาก nail bed), ต่อมธัยรอยด์โต, นํ้าหนักไม่เพิ่ม
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        ส่วนใหญ่จะมีระดับT4 และT3 สูงขึ้นร่วมกับ TSH ตํ่า อาจพบ relapse ของภาวะธัยรอยด์ฮอร์โมนเป็นพิษ โดยพิจารณาจากผู้ป่วยที่อาจมี thyroid binding protein ผิดปกติ เช่น ภาวะตั้งครรภ์หรือได้รับยาคุมกำเนิด ถึงแม้ว่าในขณะตั้งครรภ์ความเข้มข้นของ serum จะสูงขึ้น แต่ถ้าสูงกว่า 15 ไมโครกรัม% ก็ถือว่าเป็น Hyperthroidism
    - - การแท้งเอง, การคลอดก่อนกำหนด, ทารกแรกคลอดน้ำหนักน้อยหรือพิการแต่กำเนิด, ทารกแรกคลอดเป็นคอพอกเป็นพิษเนื่องจาก TSI สามารถผ่านรกไปกระตุ้นต่อมธัยรอยด์ของทารกในครรภ์ได้, คันเป็นพิษและหัวใจวายสูงขึ้น
    - - รักษาด้วยยา antithyroid หรือผ่าตัด โดยใช้ยา PTU และ tepazole แต่!!! การใช้ PTU ขณะตั้งครรภ์สัมพันธ์กับการเกิด aplasia cutis ในทารก PTU จึงเป็นยาที่เลือกใช้ในการรักษา Hyperthroidism ในหญิงตั้งครรภ์ และสามารถให้นมบุตรได้ปกติแต่ควรเฝ้าระวังการทำงานของต่อมธัยรอยด์ทารก
      - การรักษาระยะยาว ควรให้การรักษาด้วย PTU เป็นเวลา2ปี ถ้ายังมีอาการอยู่ให้รักษาด้วย radioactive iodine หรือทำ subtotal thyroidectomy *ไม่ควรรักษาด้วย antithyroid นาน