Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะมีบตุรยาก (Infertility) - Coggle Diagram
ภาวะมีบตุรยาก (Infertility)
ฝ่ายหญิง(Female infertility)
-การทำงานของรังไข่ผิดปกติ
-ท่อนำไข่
-Endometriosis
-Immunological
-Other
การตรวจร่างกาย
การตรวจร่างกายทั่วไป เช่น Secondary sex โรคทาง อายุรกรรมที่เป็นสาเหตุใหม่บุตรยาก
การตรวจต่อมไร้ท่อ (Hypothalamus, Pituitary, Thyroid
การตรวจเฉพาะระบบสืบพันธุ์สตรี
เยื่อพรหมจารีและช่องคลอด ได้แก่ PV, Wet smear, Culture
คอมดลูก ไดแ้ก่ PV ดูลักษณะทางกายวิภาค ตรวจคอมดลูก
ตัวมดลูก ไดแ้ก่ PV, Hysterosalpingogram, Endometrium biopsy, Hysteroscopy, U/S
ท่อนำไข่ ได้แก่ CO2 insufflation หรือ Rubin test , Hysterosalpingogram, Laparoscope
การวินิจฉัย
-Hysterosalpingogram(HSG)
-Endoscopy
-Laparoscopy
-Hysteroscopy
-รังไข่ ได้แก่ BBT, Cx mucous, Endometrium biopsy, Serum progesterone
-เยื่อพังผืดในช่องเชิงกราน ไดแ้ก่ Laparoscope
-ภูมิต้าานทานตัวอสุจิ ได้แก่ PCT (postcoital test)
-เต้านม
การตรวจทางห้องปฏิบัติการได้แก่ การตรวจเลือด ทั่วๆไป การตรวจฮอร์โมนฯ
การตรวจความผิดปกติของการตกไข่
-วัดระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนในในกระแส เลือดที่กึ่งกลางของระยะลูเทียล
˃5 μ/dl = มีการตกไข่
˃10 μ/dl=มีการตกไข่คอร์ปัสลูเตียมทา งานปกติดว้ย
-ปัจจัยด้านปากมดลกูหรือการทำpost coital test
-ตรวจวัด basal body temperature หรือ BBT chart
-การทำงานของอสุจิ
การทำ post coital test
เพื่อดูมูกที่ปากมดลูกและดูความสามารถของอสุจิระยะเวลาที่เหมาะสม 1-2 วันก่อนการตกไข่โดยให้คู่สมรสมีเพศสัมพันธ์กันมารับการตรวจประมาณ9-24 ชั่วโมง
การวินิจฉัยภาวะมีบุตรยากในฝ่ายหญิง
ประวัติได้แก่ ประวัติการมีประจำเดือน การผ่าตัด การแต่งงานและการมีบุตร การมีเพศสัมพันธ์ การคุมกำเนิด ลักษณะนิสัยบางประการ รูปแบบการดำเนินชีวิต ลักษณะนิสัยส่วนตัว การได้รับยา รังสี สารเคมี การได้รับ อุบัติเหตุและการผ่าตัด
ความสามารถไหนการมีบุตร
อายุ 21-25 ปี
สาเหตุจากฝ่ายชาย(Male infertility)
Sperm dysfunction
Sexual factors
Other
ภาวะทางด้านจิตใจ เช่น ความเครียด
การวินิจฉัยภาวะมีบุตรยากในฝ่ายชาย
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต เช่น โรคคางทูม โรคติดเชื้อทาง การสูบบุหรี่การดื่มแอลกอฮอล การมีเพศสัมพันธ์ การได้รับอุบัติเหตุและการผ่าตัด
การตรวจร่างกาย
การตรวจร่างกายทั่วไปและการตรวจระบบสืบพันธ์ เช่น หนังหุ้มปลายองคชาต ลักษณะและรูเปิดของท่อ ปัสสาวะ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการได้แก่ การตรวจเลือด การตรวจฮอร์โมน การตรวจน้ำอสุจิ
การตรวจวิเคราะห์น้ำอสุจิ
-ปริมาตร
-ความหนาแน่นของตัวอสุจิ
-จำนวนของตัวอสุจิตัวทั้งหมด
การเคลื่อนที่ของตัวอสุจิ
-รูปร่างลักษณะ
-จำนวนเม็ดเลือดขาว
-pH
-การมีชีวต
การตรวจอสุจิ
-งดการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวันตรวจ2-7วัน
-นำน้ำอสุจิส่งตรวจภายใน 1ชั่วโมงภายหลังที่เก็บได้
-ใส่ภาชนะที่เตรียมให้เท่าน้ัน
-ไม่แนะนำให้มีการมีเพศสัมพันธ์ก่อนแล้วหลั่งข้างนอก หรือใช้ถุงยางอนามัย
ภาวะมีบุตรยากที่ไม่ทราบสาเหตุ (Unexplained infertility)
การรักษาการมีบตุรยาก
การรักษาแบบขั้นต้น
-การกำหนดระยะเวลาในการมีเพศสัมพันธ์
-การกระตุ้นไข่
-การผสมเทียม
IUI
การนำน้ำอสุจิที่ได้รับการคัดแยกมาแล้วฉีดเข้าไปในโพรงมดลูกขณะที่มีการตกไข่
3D animation of how IUI works
วิธีการนี้ไม่เหมาะกับ
ผู้หญิงที่มีปัญหาท่อนำไข่ตีบตันหรือมีพังผืด
ท่อนำไข่เสียหายเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่
ผู้ชายที่มีน้ำอสุจิจำนวนน้อย เคลื่อนไหวผิดปกติ
วิทยาการการช่วยเหลือการมีบุตร
การกระตุ้นการตกไข่
กระตุ้นการผลิต FSH และ LH
การใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธ์
IVF
การปฏิสนธินอกร่างกายและการย้ายตัวอ่อน หรือ ทั่วๆไปเรียกกันว่า เด็กหลอดแก้ว การทำคล้ายกับ GIFTแต่ไข่และเชื้ออสุจิที่ผ่านการเตรียมแล้ว จะถูก นำมาผสมกันเพื่อให้เกิดการปฏิสนธินอกร่างกาย
GIFT
การนำไข่และเชื้ออสุจิไปใส่ในท่อนำไข่
การเก็บสเปิร์ม
โดยการหลั่งภายนอกเลือกสเปิร์มที่แข็งแรงเท่านั้น
Micromanipulation
การใช้เข็มเล็กๆเจาะเปลือกไข่ แล้วให้เชื้ออสุจิวิ่งผ่านรูที่ เจาะ หรือการฉีดเชื้ออสุจิเข้าใต้เปลือกไข่ หรือแม้แต่การฉีด เชื้ออสุจิเข้า Ooplasm โดยตรง
ZIFT
คล้ายกับการทำเด็กหลอดแก้วไข่และเชื้ออสุจิที่ผ่านการเตรียมแล้วจะถูก นำมาผสมกันและเพาะเลี้ยงในห้องปฏิบัติการ 1 วัน
การเก็บไข่
แทงเข็มผ่านทางช่องคลอดเข้าสู่รังไข่ โดยตรง
ICSI
การฉีดอสุจิเข้าไปในเซลล์ไข่โดยตรงซึ่งทำภายใต้กล้องขยายกำลังสูง
ความหมาย
คู่สมรสมีบุตรยากที่ได้รับการตรวจหา สาเหตขุองการมีบตุรยากแล้วจนครบตาม มาตรฐาน
ชนิดของการมีบุตรยาก
(Primary infertility) การที่ฝ่ายหญิงไม่เคยตั้งครรภ์ หลังจากที่ได้ พยายามแล้วเป็นระยะเวลานานกว่า 12 เดือน
(Secondary infertility) การมีบุตรยากที่ฝ่ายหญิงเคย ตั้งครรภ์มาก่อนอาจจะสิ้นสุดลงด้วยการแท้ง หรือการ คลอดก็ตาม หลังจากนั้นไม่มีการตั้งครรภ์อีกเลยเป็น ระยะเวลานานกว่า 12 เดือน
ความหมาย
การที่คู่สมรสไม่สามารถมีการตั้งครรถ์ได้หลังจากมีเพศสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอโดยไม่ได้คุมกำเนิดเป็นระยะเวลา 1ปี
คู่สมรสฝ่ายหญิงที่มีอายุเกิน 35 ปีขึ้นไป ที่มีเพศสัมพันธ์สม่ำเสมอไม่ได้คุมกำเนิดในระยะเวลา 6 เดือน