Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลในระยะที่1ของการคลอด, image, นางสาว รุ่งทิวา ปักษาจันทร์ เลขที่…

- - - - ชื่อ อายุ การศึกษา อาชีพ
    - - การเจ็บครรภ์ Labor pain
        
        เจ็บครรภ์เตือน False labor pain
        
        -ปวดไม่สม่ำเสมอ
        -ปวดบริเวรหน้าท้องเท่านั้น
        -อาการจะทุเลาหลังเปลี่ยนอริยาบถ
        -ไม่มีมูกเลือด น้ำเดิน และการเปลี่ยนแปลงของปากมดลูก
        
        เจ็บครรภ์จริง True labor pain
        
        -ปวดสม่ำเสมอ
        -ปวดบริเวณหลังร้าวไปหน้าท้องและต้นขา
        -อาการปวดจะเพิ่มขึ้นและถี่ขึ้น
        -มีมูกเลือด น้ำเดิน และมีการเปลี่ยนแปลงของปากมดลูก
      - มูก show
        
        ลักษณะเป็นอย่างไร
        เกิดเมื่อไหร่
      - มีน้ำเดินหรือถุงน้ำแตก Rupture of membrane
        
        มีหรือไม่มีน้ำ
        เกิดขึ้นเมื่อไหร่
        จำนวนเท่าใด
    - - การแท้ง
        
        จำนวนครั้งที่แท้งและขูดมดลูก
        สาเหตุ เช่น การตั้งครรภ์นอกมดลูก การตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก
      - การคลอด
        
        จำนวนครั้งของการคลอด
        อายุครรภ์ขณะคลอด
        ชนิดของการคลอด
      - ทารก
        
        เพศ
        น้ำหนักเเรกเกิด
        ควาพิการแต่กำเนิด
        สุขภาพทารกปัจจุบัน
        จำนวนบุตรที่มีชีวิต
      - ความผิดปกติ/ภาวะแทรกซ้อนต่างๆในนระยะคลอดเเละหลังคลอด
        
        รกค้าง ตกเลือดขณะคลอด/หลังคลอด
        :no_entry:หากเกิดขึ้นในครรภ์ก่อน ครรภ์นี้ก็มีโอกาสเกิดขึ้นอีก :no_entry:
    - - การผ่าตัด การเเพ้ยาหรืออาหาร
  - - - ลักษณะรูปร่าง ส่วนสูงน้อยกว่า 145 ท่าเดินผิดปกติ
        
        :no_entry: เสี่ยงต่อการคลอดผิดปกติ :no_entry:
      - น้ำหนัก เพื่อประเมินภาวะบวมจากความดันโลหิตสูง ภาวะอ้วน
        
        :no_entry: อ้วนมากจะทำให้คลอดยาก และมีผลกับท่าคลอด:no_entry:
      - ลักษณะทั่วไป ซีด บวม การหายใจหอบ
      - สัญญาณชีพ
        
        BP : ระว่าง 110-120/70-80 mmHg
        ถ้าสุงมากกว่า 140/90 mmHg >>>ความดันโลหิตสุงขณะตั้งครรภ์
        T ระหว่าง 36.5-37.5 องศา >37.5 รายงานแพทย์ อาจเเสดงถึงการติดเชื้อ
        P >90ครั้ง/นาที >>>อาจมีการติดเชื้อ ขาดน้ำ ตกเลือด อาจแสดงถึงภาวะShock
    - - ฟัง
        
        เสียงหัวใจทารก
        
        -ด้านหลังทารกบริเวณสบักซ้าย เสียงชัด
        -120-160ครั้ง/นาที :warning:ถ้าน้อยกว่า110 หรือ มากกว่า 160 :warning: เสี่ยง Fetal distress
        -ระยะที่สองของการคลอด ฟังทุก5-10นาที
        -หลังน้ำแตกควรฟังทันที>>>อาจีสานสะดือพลัดต่ำ
        -ยิ่งใกล้คลอดต่ำแหน่หัวใจก็จะต่ำลง
        ก้นนำ>>หัวใจเหนือสะดือ
        หัวนำ>>หัวใจต่ำกว่าสะดือ
      - คลำ
        
        ความสัมพันธ์ระดับยอดมดลูกกับอายุครรภ์
        
        :no_entry:เมื่อคบกำหนดคลอดควรอยู่ระหว่าง 33-37cm.ถ้า<32 ทารกตัวเล็ก >38 ทารกตัวโต>>>คลอดยาก ตกเลือดหลังคลอด :no_entry:
        
        ส่วนนำทารก ท่าและทรง การเข้าสู่เชิงกราน
      - ดู
        
        ขนาดท้อง
        
        ขนาดใหญ่>>> ครรภ์แฝด ทารกตัวใหญ่ หรือ มีน้ำคล่ำมาก
        
        ลักษณะมดลูก
        
        ตามยาวหรือตามขวาง
        
        การเคลื่อนไหวขงทารก
        
        ลักษณะทั่วไปของท้อง
        
        :no_entry:ท้องหย่อน>>>ระยะที่2ของการคลอด แรงเบ่งไม่ดี :no_entry:
- - - - เทียบจากเส้นผ่าศูนย์กลางของวงกลม1-10 cm.
      - เปรียบเทียบจากความกว้างของนิ้วมือ Finger breadth
    - - ถ้าความหนาเหลือเพียง 1 เซนติเมตร cervical effacement เท่ากับ 50%
      - ถ้าความหนาเหลือเพียง 0.5 เซนติเมตร cervical effacement เท่ากับ75 %
      - ถ้าความหนาเหลือเพียง0.2-0.3 เซนติเมตร cervical effacement เท่ากับ 100 %
    - - เบ่งก่อนเวลา จึงทาให้ปากมดลูกส่วนหน้าถูกกด ระหว่างศีรษะทารกกับช่องทางคลอด ทาให้การไหลเวียน
        ของเลือดไม่สะดวก จึงเกิดการบวมขึ้น>>>ปากมดลูกยืดขยายได้น้อย
    - - ระยะแรกคลอดปากมดลูกจะอยู่ด้านหลังแล้วจะค่อยๆเลื่อนมาอยู่ตรงกลาง และมาอยู่ด้านหน้าเมื่อระยะการคลอดก้าวหน้ามากขึ้น
  - - - ศรีษะ>>กลม เรียบ แข็ง
        ก้น>>>นุ่ม ไม่เรียบ
    - - Plane ใช้ส่วนที่กว้างที่สุด เปรียบเทียบ ischial spines
        
        High plane หมายถึง ส่วนนำอยู่ เหนือระดับ ของ ischial spines
        
        2.Mid plane หมายถึง ส่วนนำอยู่พอดีกับระดับของ ischial spines
        
        3.Low plane หมายถึง ส่วนนำอยู่ต่ำกว่าระดับของ ischial spines
      - Station บอกส่วนนำที่อยู่ต่ำสุดของทารกอยู่ระดับใดแล้ว โดยใช้ ischial spines
        
        :red_cross: ไม่คิดstation ตามระดับของถุงน้ำทูนหัว:red_cross:
    - - เป็นการคลำจากการตรวจดู sagittal suture
        ขม่อมหลัง (Posterior
        fontanel) หรือขม่อมหน้า (Anterior fontanel)
        ตำแหน่งของมันอยู่หน้า หรือหลัง
    - - 1.MI = Membrane Intact (ถุงน้ำยังอยู่)
      - 2.MR = Membrane Rupture (ถุงน้าแตกแล้ว)
      - 3.ML = Membrane Leaked (ถุงน้าคร่ำรั่ว)
      - 4.SRM = Spontaneous Rupture of Membrane (ถุงน้ำแตกเอง)
      - 5.ARM = Artificial Rupture of Membrane (ได้รับการเจาะถุงน้ำ)
- - - - 1.แสดงแนวโน้มของการคลอดที่ผิดปกติ
      - 2.ช่วยในการตัดสินใจส่งต่อผู้คลอดได้
      - 3.ดำเนินการช่วยเหลือได้อย่างทันทีทันใด
      - ระยะ Latent
        
        เริ่มเจ็บครรภ์จริงจนถึงปากมดลูกเปิด 3 เซนติเมตรหรือมีการหดรัดตัวของมดลูก 2 ครั้ง ใน
        10 นาทีระยะนี้ไม่ควรเกิน 8 ชั่วโมง
      - ระยะ Active
        
        การเปิดขยายของปากมดลูกเป็นปกติหรือไม่พิจารณาจากเส้นกราฟ 2 เส้นคือ alert line และ action line อัตราการเปิดขยายของปากมดลูกไม่ควรน้อยกว่า 1 เซนติเมตร / ชั่วโมง
        
        Alert line
        
        เส้นที่ลากทแยงมุมเมื่อปากมดลูกเปิด 3-10 เซนติเมตรคิดอัตราการเปิดขยายของปากมดลูกในอัตราปกติ 1 เซนติเมตรต่อ 1 ชั่วโมงถ้าการขยายของปากมดลูกล่าช้าเลยเส้น
        
        ไปทางขวาแสดงว่าเริ่มเกิดการคลอดยาวนาน
        
        Action line
        
        คือเส้นที่แสดงว่าปากมดลูกเปิดขยายล่าช้าถึงเขตที่มีการคลอดยาวนานผิดปกติเป็นเส้นที่ลากขนานกับ Alert line และห่างไปทางขวาอีก 4 ชั่วโมง
        
        Referral Zone
        
        พื้นที่ที่อยู่ระหว่างเส้น Alert line กับ Action line ซึ่งเป็นช่วงที่ต้องการส่งต่อผู้คลอดจากสถานพยาบาลที่ไม่พร้อมไปยังสถานพยายามที่มีความพร้อมมากกว่าเพื่อการดูแลที่เหมาะสม
    - - เป็นกราฟเเสดงความสัมพันธ์ระหว่างการเปิดของปากมดลูกกับระยะเวลาในการคลอด
      - เริ่มบันทึกตั้งแต่เจ็บครรภ์จริง ลากขนานกับ mean labor curve แล้วเปรียบเทียบ กับการเปิดขยายของปากมดลูกกับเส้นกราฟ
      - แบ่งออกได้เป็น 3 ระยะย่อย
        
        Acceleration phase ระยะที่มดลูกเปิดขยายอย่างช้าๆ Cx. dilate 3-4 cm
        
        Phase of maximum slope เป็นช่วงที่กราฟมีความชันมากที่สุด Cx. dilate 5-7 cm
        
        Deceleration phase ระยะที่มดลูกเปิดขยายอย่างช้าๆ
        
        อีกครั้งแต่จมีลักษณะเด่นคือจะมีการเคลื่อนต่ำของศีรษะทางรกอย่างรวดเร็ว Descent) tCx. dllate 8-10 cm
  - - - การประเมินโดยใช้เครื่องอิเล็กโทรนิก คือการใช้เครื่อง electronic feto
        monitoring (EFM) ใช้ประเมินได้ทั้งการหดรัดตัว ของมดลูก (uterine activity)และประเมินอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ
      - การประเมินโดยการวางฝ่ามือบนยอดมดลูก
        
        ระยะเวลาการหดรัดตัวของมดลูก (duration)
        
        ระยะห่างของการหดรัดตัวแต่ละครั้งของมดลูก (interval)
        
        ความแรงของการหดรัดตัว (intensity)
        
        ความถี่ของการหดรัดตัวของมดลูก (frequeancy)
        
        1.Latent Phase Interval 5-10 นาที Duration 20-40 วินาที Mild >>>ปากมดลูกเปิด 0-3 เซนติเมตร
        
        Active Phase Interval 3-5 นาที Duration 40-60 วินาทีModerate>>> ปากมดลูกเปิด 3-9 เซนติเมตร
        
        Transitional Phase Interval 2-3 นาที Duration 60-90 วินาที >>> ปากมดลูกเปิด 9-10 เซนติเมตร
        
        :warning: การสังเกตหน้าท้องว่ามี มี Bandl’sring (pathological retraction) หรือมี bladder full>>>มดลูกแตก:warning:
    - - เมื่อการคลอดก้าวหน้าขึ้นมดลูกมีการหดรัดตัวดีจะทำให้ปากมดลูกบางและ
        เปิดขยายมากขึ้นตามลำดับจนปากมดลูกเปิดหมดคือ 10 เซนติเมตร และบางหมด 100%
    - - ครรภ์แรก descent > 1 ซม./ชม.
        ครรภ์หลัง descent > 2 ซม./ชม
      - ทารกจะเคลื่อนต่ำลงมา และมีการหมุนภายในไปพร้อมๆ กัน
      - ตำแหน่งที่ฟังอัตราการเต้นของหัวใจทารกได้เลื่อนต่ำลงมาและเคลื่อนเข้าหาแนวกึ่งกลางลำตัว
      - ฟังอัตราการเต้นของหัวใจทารกได้ที่บริเวณรอยต่อกระดูกหัวเหน่า(Symphysis pubis) ซึ่งแสดงว่าใกล้คลอด
    - - ระยะ latent ควรตรวจทุก 4 ชั่วโมง
        ระยะ active ควรตรวจทุก 2 ชั่วโมง
      - ตรวจเมื่อ
        
        -ผู้คลอดลอดเจ็บ ครรภ์ถี่มาก ถุงน้ำคร่ำแตก
        
        -ผู้คลอดลอดแสดงพฤติกรรมว่า ใกล้ ลอด เช่น อยากเบ่ง
        
        -มูกออกมากขึ้นและเปลี่ยนจากมูกเป็นมูกเลือดโดยออกประมาณ 50 cc.
    - - Fetal distress
        
        1.น้ำคร่ำมีขี้เทาปน (Meconium stained amniotic fluid)
        
        2.น้ำคร่ำมีสีเขียวปนเหลืองขุนมีกลิ่นเหม็น
        
        3.อัตราการเต้นของหัวใจทารกมากกว่า 160 ครั้ง / นาทีหรือน้อยว่า 110 ครั้ง / นาที
        
        4.ในขณะที่มดลูกคลายตัวมดลูกหดรัดตัวนานไม่มีระยะพักหรือพักน้อยกว่า 1 นาที
        
        5.มดลูกหดรัดตัวนานมากกว่า 90 นาที
        
        6.มารดามีไข้และความดันโลหิตสูง / ต่ำ
        
        Meconium-Stained
        
        1.น้ำคร่ำมีสีเหลือง หรือสีเขียวอ่อน>>>ขาดออกซิเจนระดับ Mild
        
        2.น้ำคร่ำมีสีเขียวปนเหลือง>>>ขาดออกซิเจนระดับ Moderate
        
        3.น้ำคร่ำมีสีเขียวคล้ำ เหนียวข้น>>>ขาดออกซิเจนระดับsevere
        
        การพยาบาล
        
        1.จัดให้นอนตะแคงซ้ายเพื่อส่งเสริมการไหลเวียนของเลือดของมารดาทำให้เลือดไปเลี้ยงรกได้ดีขึ้น
        
        ดูแลให้ได้รับออกซิเจน 8-10 LPM
        
        ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำในอัตราที่เหมาะสม
        
        แก้ไขภาวะ Uterine hyperactivity เช่นการหยุดให้ยาเร่งคลอด
        
        แก้ไขตามสาเหตุเช่นหากมีภาวะ Cord compression ควรรีบแก้ไข
        
        ติดตามและประเมินระดับ FHS พร้อมกับการประเมินการหดรัดตัวของมดลูก (Uterine contraction) เพื่อให้การช่วยเหลือได้ทันทีหรือ On EFM
        
        :<3:หลักการจำคือ นอนตะแคง แทง IV หลี่ Synto ดม (โอทู) and do EFM :<3:
  - - - ป้องกันการติดเชื้อ
    - - 1.จัดท่าให้ผู้คลอดนอนหงายชันเข่าทั้งสองข้าง (Dorsal recumbent) โดยแยกเข่าให้กว้าง
      - 3.สำลีชุบน้ำยา hibitane scrub ฟอกบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกตั้งแต่หัวหน่าวลงมาจนถึงบริเวณฝีเย็บ
      - 4.โกนขนจากหัวหน่าวจนถึงบริเวณฝีเย็บถ้าทำมีดโกนบาดผิวหนังผู้คลอด ให้ใช้เมอร์ไทโอเรท หรือทิงเจอร์ไอโอดีน ป้ายบริเวณที่บาดให้ผู้คลอด
      - 2.คลุมผ้าให้ผู้คลอดให้เรียบร้อยโดยเปิดเฉพาะบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
    - - เพื่อให้มดลุกหดรัดตัวได้ปกติ
      - เพื่อกระตุ้นความก้าวหน้าของการคลอด ช่วยให้ส่วนนำเคลื่อนต่ำได้สะดวกขึ้น
  - - - การสัมผัสและการนวด
        
        เพิ่มการหมุนเวียนเลือด เพิ่มสารอาหารและออกซิเจนในบริเวณนั้น ระดับเอนเดอร์ฟินเพิ่มขึ้น
      - การประคบร้อน
      - การช่วยเหลือปลอบโยน
        
        การมีสามีหรือผู้ใกล้ชิดอยู่ใกล้ ทำให้ผู้ป่วยไม่รู้สึกว่าถูกทอดทิ้ง มีผลต่อความต้องการยาระงับปวด ลดการใช้ oxytocin
      - การฝึกผ่อนคลาย
        
        การหายใจ
        
        latent phase
        
        หายใจเข้าจมูกช้าๆนับ1-2-3-4 ผ่อนลมออกทางปากช้าๆนับ 1-2-3-4
        
        Active phase
        
        มดลูกหดรัดตัว หายใจเข้า-ออกช้าๆ
        
        มดลูกหดรัดตัว เต็มที่ หายใจแบบตื้น เบา เร็ว ไปเรื่อยๆ
        
        มดลูกเริ่มคลายตัว หายใจเข้า-ออกช้าๆ
        
        Transition phase
        
        มดลูกเริ่มหดรัดตัว หายใจเข้า-ออกช้าๆ
        
        มดลูกหดรัดตัว หายใจตื้น เบา เร็ว ประมาณ 4 ครั้ง เป่าออกทางปาก 1 ครั้ง
        
        มดลูกเริ่มคลายตัว หายใจเข้า-ออกช้าๆ
      - การใช้น้ำ
        
        อาบน้ำด้วยฝักบัว การแช่ในอ่างธรรมดาหรืออ่างน้ำวน ในน้ำมีแรงดันช่วยการไหลเวียนเลือด ลดอาการปวดข้อ ปวดเอว ปวดหลัง
      - ลูบหน้าท้อง