Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ARENI - nezasićeni ciklički ugljikovodici - Coggle Diagram
ARENI - nezasićeni ciklički ugljikovodici
BENZEN
benzen i njegovi derivati predstavljaju važne sirovine u kemijskoj industriji
potrebe su tako velike da više ne zadovoljavaju količine koje se dobivaju kao nusprodukt pri suhoj destilaciji kamenog ugljena, već se naveliko dobivaju iz nafte
velike količine nafte rabe se u dobivanju stirena, fenola, cikloheksana, najlona...
TOLUEN
nije kancerogen kao otapalo za razliku od benzena, zatim se koristi za dobivanje polimera, premaza i ljepila
u industriji rabi se za proizvodnju 2,4,6 - trinitrotoluena (TNT)
upotreba kao pogonsko gorivo za avione, kao otapalo i za dobivanje eksploziva
TNT - jak eksploziv blijedožute boje, neosjetljiv na udarce i trenje, koristi se u vojne svrhe
FIZIKALNA SVOJSTVA
gustoća arena u tekućem stanju manja je od gustoće vode
vrelišta rastu pravilno s porastom relativne molekulske mase
slaba topljivost u vodi
tališta im ovise o simetriji molekule
KEMIJSKA SVOJSTVA
supstitucijske reakcije: halogeniranje, nitriranje, sulfoniranje i alkiliranje
već pri nižim temperaturama može se dogoditi reakcija supstitucije
supstitucijska reakcija, a ne adicijska jer nastali produkt supstitucijom stabilniji je od onoga koji je nastao u drugom stupnju adicijom dijela reagensa bogatog elektronima
benzeni i srodni aromatski spojevi reagiraju s različitim reagensima obično u prisutnosti kiselog katalizatora tako da daju supstitucijske produkte
reakcije adicije nisu značajne za aromatske ugljikovodike i moguće su samo uz povišen tlak i temperaturu: hidrogeniranje i kloriranje benzena
ime su dobili davnih dana jer su brojni spojevi ove skupine odlikovali nekom aromom
aromatičnost danas podrazumijeva posebnu stabilnost spojeva koji u svojoj strukturi imaju nezasićeni prsten od 6 ugljikovih atoma (benzenski prsten)
molekulska formula benzena: C6H6
NOMENKLATURA
položaj supstituenata vezanih na benzenski prsten označuje se rednim brojevima, a imena supstituenata navode se abecednim redom
ako su na benzenski prsten vezana 2 supstituenta, njihov se međusobni položaj može opisati slovima u imenu o (orto, za međusobni položaj 1,2), m (meta, za položaj 1,3) i p (para, za položaj 1,4)
imena derivata benzena dobiju se na sličan način kao i imena cikloalkana
fenil: skupina sa metilom na benzenu (C6H5)
