Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 2 วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ, ชื่อ นส.กัญฑิภา …
บทที่ 2
วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ
ความหมายของวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น
มนุษย์สร้างวัฒนธรรมขึ้นมาเพื่อประโยชน์แห่งการดำรงชีวิตและการสืบทอดเผ่าพันธุ์
วัฒนธรรม มีทั้งส่วนจับต้องได้และจับต้องไม่ได้ เช่น กวีนิพนธ์ ศิลปะ ขนบธรรมเนียมประเพณี
วัฒนธรรม เป็นผลรวมของการสั่งสมสิ่งสร้างสรรค์และภูมิธรรมปัญญา ที่ถ่ายทอดสืบต่อกันมาของสังคมนั้นๆ
ภูมิปัญญาท้องถิ่น
หรือภูมิปัญญาชาวบ้าน หมายถึงความรู้ของชาวบ้านในท้องถิ่น ซึ่งได้มาจากประสบการณ์ ความเฉลียวฉลาดของชาวบ้าน รวมทั้งความรู้ที่สั่งสมมาแต่บรรพบุรุษ สืบทอดจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่น
ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ
ภูมิปัญญาท้องถิ่น เป็นความรู้เรื่องการทำมาหากิน เช่นการจับปลา การปลูกพืช การเลี้ยงสัตว์ การทอผ้า ทอเสื่อ การสานตะกร้า
นอกจากนั้นยังมีศิลปะ ดนตรี การฟ้อนรำ และการละเล่นต่างๆ การรักษาโรคด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น การใช้ยาสมุนไพร การนวด การออกกำลังกาย
ภูมิปัญญาเหล่านี้สอดคล้องกับวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวบ้าน เป็นความรู้ความสามารถที่บรรพบุรุษได้สร้างสรรค์ และถ่ายทอดมา
การฟื้นฟู คือ การรื้อฟื้นสิ่งที่ดีงามที่หายไป ให้กลับมาเป็นประโยชน์
การประยุกต์ คือการปรับ หรือการผสมผสานความรู้เก่ากับความรู้ใหม่เข้าด้วยกัน
การอนุรักษ์ คือ การบำรุงรักษาสิ่งที่ดีงามไว้
สมุนไพรไทย
ยาที่ได้จากพืช สัตว์ หรือแร่ธาตุ ซึ่งยังไม่ได้ผสม ปรุง หรือแปรสภาพ
ส่วนของพืชที่นำมาใช้เป็นสมุนไพร
ลำต้น (Stem)
ลำต้นเหนือดิน (Aerial Stem)
ลำต้นใต้ดิน (Underground Stem)
ใบ (Leaf)
ราก (Root)
ดอก (Flower)
ผล (Fruit)
วิธีใช้สมุนไพร
ยาชง นำมาชงน้ำดื่มเหมือนกับการชงน้ำชา
ยาลูกกลอน เป็นการนำยาผงมาผสมกับน้ำหรือน้ำผึ้งแล้วปั้นเป็นรูปกลม
ยาผง เป็นสมุนไพรที่นำมาบดให้เป็นผง
ยาต้ม เรามักเรียกยานี้ว่า ยาหม้อ
ยาเม็ด
นำมาใช้สด ๆ อาจนำมาใช้ทาบาดแผล หรือใช้ทาแก้พิษ เช่น ว่านหางจระเข้ ผักบุ้งทะเล
การบริหารร่างกายด้วยภูมิปัญญาไทย
การบริหารร่างกายโดยใช้ไม้พลอง
อุปกรณ์สำเร็จรูป เช่น ท่อพีวีซี หรือทำจากไม้ไผ่
การบริหารร่างกายโดยใช้กะลามะพร้าว
อุปกรณ์คือ กะลามะพร้าวซีกตัวผู้ (ซีกที่ตรงกลางมีรู)
การประคบและอบสมุนไพร
การประคบ
นำสมุนไพรมารวมในห่อผ้าทำเป็นลูกประคบ แล้วนำไปนึ่งให้ร้อน
ประโยชน์
ช่วยทำให้กล้ามเนื้อยืดตัวออก เป็นการผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
ทำให้เส้นเลือดคลายความตึง
ทำให้การไหลเวียนของโลหิตดีขึ้น
ลดการปวดบวมต้องให้อาการบาดเจ็บผ่านไปก่อน 24 ชั่วโมง จึงจะใช้วิธีประคบร้อนได้
ข้อควรระวังในการประคบ
อย่าวางลูกประคบที่ร้อนเกินไปบนบริเวณผิวหนังที่อ่อน
ห้ามใช้กับผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน
สำหรับผู้ป่วยที่เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต อาจมีความรู้สึกช้าถ้าใช้ความร้อนมากเกินไปอาจทำให้ผิวหนังไหม้พองได้
การอบสมุนไพร
ช่วยในการรักษาโรคหรือล้างพิษได้
โรคหรืออาการที่สามารถรักษาได้ด้วยการอบสมุนไพร
โรคภูมิแพ้ หอบหืด
อบหลังการคลอดบุตร
อัมพฤกษ์ อัมพาต
เครียด
ประโยชน์ของการอบสมุนไพร
ช่วยบรรเทาอาการโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืดในระยะแรก เป็นหวัด น้ำมูกไหล
ช่วยให้ผู้หญิงที่คลอดบุตรมดลูกหดตัวเร็วขึ้น
ช่วยคลายความเครียด
ช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย
การนวดแผนไทย
ประโยชน์ของการนวด
ช่วยให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงอวัยวะทุกส่วนของร่างกายได้ดี
ให้ระบบภูมิต้านทานของร่างกายแข็งแรงขึ้น
ทำให้กล้ามเนื้อคลายตัว และทำให้สารพิษที่คั่งค้างในกล้ามเนื้อไหลเวียนออกไปได้
ข้อแนะนำสำหรับผู้รับการนวด
ไม่ควรนวดในขณะที่หิวจัด หรือเพิ่งรับประทานอาหารอิ่มใหม่ๆ
ควรบอกอาการที่จะให้รักษาอย่างละเอียด เพื่อผู้นวดจะได้แก้อาการได้ถูกต้อง
อาการต่อไปนี้ยังไม่ควรได้รับการนวด
กระดูกหัก ข้อเคลื่อน กระดูกเปราะ
มีไข้ หน้าแดง
อาการบวมที่ใบหน้าและลำตัว
ชื่อ นส.กัญฑิภา สุ่มมาตย์
รหัส 600842004 เลขที่ 4สชชปี 4
