Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กลุ่มอาการที่พบบ่อย : ระบบทางเดินอาหาร และอวัยวะร่วมในช่องท้อง 163697,…
กลุ่มอาการที่พบบ่อย
: ระบบทางเดินอาหาร
และอวัยวะร่วมในช่องท้อง
กลุ่มอาการปวดท้อง
(Abdominal Pain)
:!!:
การประเมิน
การซักประวัติ
:check:ตำแหน่งที่ปวด (location) ใช้บอก Anatomical diagnosis
การปวดแนวกึ่งกลางลำตัว (visceral)
ปวดที่ Epigastrium แสดงถึงพยาธิที่ foregut เช่น กะเพราะ ลำไส้ เล็ก ตับ ตับอ่อน เป็นต้น
ปวดที่ hypogastrium แสดงถึงพยาธิที่ hindgut เช่น transverse, descending, sigmoid colon เป็นต้น
ปวดที่ Periumubilicas แสดงถึงพยาธิที่ midgut เช่น ileum appendix, cecum, jejunum เป็นต้น
การปวดแบบ Somatic pain
บอกพยาธิสภาพที่ผนังหน้าท้องหรือที่อยู่ลึกไปในท้อง เช่น ปวดท้องน้อย ด้านขวา Appendix, cecum,right ureter,overy เป็นต้น
:check:ระยะเวลา(duration)
Acute abdomem
Recurrent หรือ Chronic abdominal pain
:check:Onset
sudden
gradual
:check:ลักษณะและความรุนแรง
dull aching
colicky pain
biliary pain
persistent
:check:ปัจจัยที่กระตุ้นหรือบรรเทาอาการปวดท้อง
:check:อาการร่วมอื่นๆ
:check:ประวัติอื่นๆ
การตรวจร่างกาย (Physical examination)
:silhouette:
Vital signs
General appearance
Abominal examination
การดู
ภาวะผิดปกติ ท้องโต ไม่สมมาตร มีก้อนในช่องท้อง
ดูรูปร่าง ลักษณะของท้อง ผิวหน้าท้อง รอยแผล จ้ำเลือด
การฟัง
การเคาะ
ตรวจสารน้ำในช่องท้อง
ตรวจการกระเพื่อมของน้ำในช่องท้อง (Fluid thrill)
ตรวจการเปลี่ยนที่ของเสียงเคาะทึบ (Shifting Dullness)
การเคาะตับ
การเคาะม้าม
การคลำ
:no_entry:ความผิดปกติ
Guarding หรือ Spasm
: แข็งเกร็งของกล้ามเนื้อหน้าท้อง
Rigidity
: แข็งเกร็งกล้ามเนื้อหน้าท้องเมื่อถูกกด แสดงว่ามีการอักเสบที่ Parietal peritoneum (แข็งเกร็งเหมือนไม้กระดาน board-like-rigidity พบใน PU perforate
Tenderness
: กดเจ็บเฉพาะที่หรือทั่วไป กดเจ็บทั่วไปในช่องท้องเรียกว่า Generalized tenderness
Murphy’s sign
: ตรวจในรายที่สงสัยว่ามีถุงน้ำดีอักเสบ
Rebound tenderness :
มีการอักเสบของ Parietal peritoneum บริเวณนั้น
Appendicitis
Rovsing's sign
Psoas sign
Obturator sign
เจ็บที่ตำแหน่ง
McBurney's point
Peritonitis
การตรวจทวารหนัก
การตรวจภายใน
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การส่งตรวจเฉพาะ เช่น U/S, X-ray
การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การส่องกล้อง
:checkered_flag:
แผนการรักษา
การได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
การรักษาตามอาการ/อาการเฉพาะ
ให้ยาลดอาการปวดเกร็งของกล้ามเนื้อ (Antispasmodic)
การผ่าตัด
Antacid
:star:
การวินิจฉัยแยกโรค
จุกใต้ลิ้นปี่
+คลื่นไส้อาเจียน+
ปวดสัมพันธ์กับมื้ออาหาร
โรคกระเพาะอาหาร
ปวดรุนแรงที่ชายโครงขวาร้าวไปที่ไหล่ขวา
+คลื่นไส้อาเจียน
+ปวดหลังกินอาหารมัน
+อาจมีดีซ่าน
ถุงน้ำดีอักเสบ
ปวดรอบสะดือท้องน้อยด้านขวา
+ คลื่นไส้อาเจียน+ มีไข้ต่ำๆ
ไส้ติ่งอักเสบ
ปวดรุนแรงตลอดเวลา
+ คลื่นไส้อาเจียน +ท้องอืด +มีไข้กระสับกระส่าย +ช็อค
เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
ปวดรุนแรงใต้ลิ้นปี่ร้าวไปที่หลัง
+ คลื่นไส้อาเจียน ช็อค
โรคตับอักเสบ
ประเภท
อาการปวดในบริเวณที่นอกเหนืออวัยวะช่องท้องเป็นผล มาจากการที่มี afferent neurons (Referred pain)
อวัยวะที่เกิดขึ้นจากผนังหน้าท้อง (Somatic pain)
อาการที่เกิดจากอวัยวะภายในช่องท้อง(Visceral pain)
กลุ่มอาการท้องเดิน/ท้องผูก Diarrhea/Constipation
:!!:
อาการท้องเดิน (Diarrhea)
ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระมากกว่า 3 ครั้ง/ วัน หรือมีการถ่ายเป็นเลือดมากกว่า 1 ครั้ง
ประเภท
ท้องเดินเฉียบพลัน
ไม่เกิน 2 สัปดาห์
ท้องเดินเรื้อรัง
มากกว่า 2 สัปดาห์
การประเมิน
การซักประวัติ
:check:ระยะเวลาที่เป็น
:check:ลักษณะอุจจาระ
:check: ตำแหน่งที่ปวด
:check:ประวัติโรคท้องเดินในครอบครัว
การตรวจร่างกาย
:no_entry:
อาการแสดงในการวินิจฉัยโรค
ไข้
ซีด บวมหรือน้ำหนักตัวลด
พยาธิสภาพที่ผิวหนัง
ข้ออักเสบ
ตับโต
Fistula หรือ Sinus tract รอบทวารหนัก
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การส่งตรวจเฉพาะ
PR
การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจ Stool Occult Blood
Stool Examination
:checkered_flag:
แผนการรักษา
ORS
การได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
การรักษาตามอาการ/อาการเฉพาะ
:star:
การวินิจฉัยแยกโรค
ปวดท้อง+อาเจียน +
ไข้สูง
+ อาจมีอาการไข้หวัด
ท้องเดินจากการติดเชื้อไวรัส
คลื่นไส้อาเจียน+วิงเวียน+
มีอาการทางระบบประสาท
อาหารเป็นพิษจากเชื้อ clostridium
ไข้หนาวสั่น +ปวดบิด +
ถ่ายมีมูกเลือดปน
อาหารเป็นพิษจากเชื้อ Salmonella
บางครั้งถ่ายปกติ +บางครั้งถ่ายเหลว+
เครียดกังวล
ลำไส้ไวต่อสิ่งเร้า
คลื่นไส้อาเจียน+ปวดบิด+ไข้สุงหนาวสั่น+
ปวดเมื่อย
อาหารเป็นพิษจากเชื้อ Streptococcus
อุจจาระพุ่งสีน้ำขาวข้าว
+ อาเจียน + ไม่คลื่นไส้ + ช็อค
อหิวาตกโรค
ปวดบิด+
ถ่ายเป็นน้ำ
+ปวดเบ่ง+
ถ่ายเป็นมูกเลือด
บิดไม่มีตัว
อุจจาระเหลวมีเนื้อปนกลิ่นเหม็นคล้ายหัวกุ้งเน่า
+ ปวดเบ่ง+ไม่มีไข้+ถ่ายกระปริดกระปรอย
บิดมีตัว
ท้องผูก (Constipation)
ลักษณะการถ่ายอุจจาระน้อยกว่า 3วัน/สัปดาห์ อุจจาระมี ลักษณะแข็ง ถ่ายลำบาก ต้องเบ่งมากหรือถ่ายไม่สุด เหมือนมีอะไรมา ขวาง ปิดกลั้นทวารอยู่
กลุ่มอาการเลือดออกในทางเดินอาหาร (Gastrointestinal Bleeding/hemorrhage)
:!!:
ประเภท
UGIB
ตำแหน่งทอี่อกอยู่สูงกว่า Ampulla of vater
หลอดอาหาร
กระเพราะอาหาร
ลำไส้เล็กส่วนต้น
MGIB
เลือดออกลำไส้เล็ก ระหว่าง Ampulla of vater ถึง terminal ileum
LGIB
เลือดออกจากลำไส้ใหญ่ เริ่มจาก Cecum ลงมาถึง Anal canal
อาการและกลไกลการเกิด
อาเจียนเป็นเลือดเก่า (Coffee ground emesis
ถ่ายอุจจาระเป็นสีดำเหนียว ลักษณะคล้ายยางมะตอย (Melena)
ถ่ายอุจจาระเป็นสีแดงสด (Hematochezia)หรือแดงเลือดนก (maroom stool)
อาเจียนเป็นเลือดแดงสด (Hematemesis)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การส่งตรวจเฉพาะ
PR
การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Stool Occult Blood
Stool Examination
:checkered_flag:แผนการรักษา
การได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
การรักษาตามอาการ/อาการเฉพาะ
ORS