Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กลุ่มอาการที่พบบ่อย : ระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram

- - - - appendicitis
      - cholecystitis
      - pancreatitis
      - diverticulitis
    - - small bowel obstruction
      - large bowel obstruction
      - biliary colic
      - ureteric colic
    - - mesenteric ischemia
      - volvulus of small bowel and large bowel
    - - perforated peptic ulcer
      - ruptured
      - appendicitis
      - diverticulitis
      - strangulated bowel
  - - - ปวดที่ Epigastrium แสดงถึงพยาธิที่ foregut เช่น กระเพาะ ลำไส้เล็ก ตับ ตับอ่อน เป็นต้น
      - ปวดที่ Periumubilicas แสดงถึงพยาธิที่ midgut เช่น ilieum , appendix , cecum , jejunum เป็นต้น
      - ปวดที่ Hypegastrium แสดงถึงพยาธิที่ hindgut เช่น transverse , descending , sigmoid colon เป็นต้น
    - - บอกพยาธิสภาพที่ผนังหน้าท้องหรือที่อยู่ติดไปในท้อง เช่น ปวกท้องน้อยด้านขวา Appendix , cecum , right ureter , overy เป็นต้น
    - - ตำแหน่งที่เจ็บปวดบริเวณส่วนอื่นๆของร่างกายที่ไม่ใช่ตำแหน่งที่มีพยาธิสภาพเดิมภายในช่องท้อง
  - - - Acute abdomen pain
      - Chronic abdomen pain
    - - Sudden
      - Gradual
    - - dull aching
      - colicky pain
      - biliary pain
      - persistent
  - - - vital signs
      - General appearance
      - Abdominal examination
        
        การดู
        
        ผู้ป่วยควรอยู่ในท่านอนราบหรือนอนชันเข่าขึ้นทั้งสองข้าง ดูช่องท้อง โดยสังเกตตั้งแต่ระดับหัวนมมาจนถึงบริเวณหัวเหน่าและบริเวณขาหนีบทั้งสองข้าง ให้สังเกตดูขนาดและรูปร่างของหน้าท้อง แผลผ่าตัด เส้นเลือดโป่งพอง(superficial vein dilatation) การโป่งตึง การเคลื่อนไหวของลำไส้(visible peristalsis)
        
        การฟัง
        
        เสียงจากการเคลื่อนไหวของลำไส้
        
        การเคาะ
        
        ควรทำอย่างเบาๆและนุ่มนวล เพื่อตรวจดูว่าหน้าท้องที่โป่งตึงนั้นเนื่องมาจากมีน้ำหรือลมอยู่ในท้อง เช่น การตรวจ Shifting Dullness
        
        การคลำ
        
        ควรเริ่มตรวจในตำแหน่งที่ไม่มีความเจ็บปวดหรือปวดน้อยที่สุด โดยให้ผู้ป่วยใช้นิ้วเดียวในการชี้ตรงตำแหน่งที่มีการปวดมากที่สุดและให้ตรวจตรงบริเวณนั้นเป็นตำแหน่งสุดท้าย เพื่อตรวจดูหน้าท้องแข็ง กดเจ็บ มีก้อน มีอวัยวะโตหรือไม่ เช่น การตรวจ Murphy's Sign Test , Mc burney's point , Psoas sign
      - การตรวจทวารหนัก
        
        ในผู้ชายสามารถตรวจดูขนาดของต่อมลูกหมากว่าโตหรือไม่ ในสตรีตรวจดูว่ามีความเจ็บปวดบริเวณ Doughlass' pouch หรือไม่
      - การตรวจภายใน
    - - การส่องกล้อง
      - การส่งตรวจเฉพาะ เช่น U/S X-ray
      - การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น Hct , การตรวจปัสสาวะ , liver function test
  - - - โรคกระเพาะอาหาร
    - - ถุงน้ำดีอักเสบ
    - - ไส้ติ่งอักเสบ
    - - เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
    - - โรคตับอักเสบ
- - - - ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระมากกว่า 3 ครั้ง/วัน หรือมีการถ่ายเป็นเลือดมากกว่า 1 ครั้ง
        
        ท้องเดินเฉียบพลัน มีอาการท้องเสียระยะเวลาไม่เกิน 2 สัปดาห์
        
        ท้องเดินเรื้อรัง มีอาการท้องเสียระยะเวลานานกว่า 2 สัปดาห์
    - - การติดเชื้อไวรัส เช่น norovirus และ rotavirus ในทางเดินอาหาร , การติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น Escherichia coli, Shigella, Salmonella, Camphylabacter jejuni และ Clostidium difficile การติดเชื้อโพรโตซัว เช่น Giardia lamblia, Entamoeba histolytiae และ Crytosporidium
    - - ไข้
      - ซีด บวมหรือน้ำหนักตัวลด
      - พยาธิสภาพที่ผิวหนัง เช่น ผิวหนังแห้ง
      - ข้ออักเสบ
      - ตับโต
      - Fistula หรือ Sinus tract รอบทวารหนัก
    - - ระยะเวลาที่เป็น ลักษณะอุจจาระ ตำแหน่งที่ปวด ประวัติโรคท้องเดินในครอบครัว ประวัติการรับประทานอาหาร
    - - การตรวจร่างกาย
        
        การดูฟังเคาะคลำ
        
        ในเด็กอาจจะต้องดูลักษณะของก้นเด็ก
        
        อาการแสดงของการเกิดภาวะขาดน้ำ
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        การส่งตรวจเฉพาะ เช่น PR เพื่อดูลักษณะของอุจจาระ
        
        การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        การตรวจ Stool occult blood , stool examination
    - - ให้ดื่มเกลือแร่ ORS
      - การได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - การรักษาตามอาการ/อาการเฉพาะ เช่น การให้ยา Norflaxacin
    - - ปวดท้อง อาเจียน ไข้สูง อาจมีอาการไข้หวัด
        
        ท้องเดินจากการติดเชื้อไวรัส
      - คลื่นไส้อาเจียน วิงเวียน มีอาการทางระบบประสาท
        
        อาหารเป็นพิษจากเชื้อ Clostidium
      - ไข้หนาวสั่น ปวดบิด ถ่ายมีมูกเลือดปน
        
        อาหารเป็นพิษจากเชื้อ Salmonella
      - บางครั้งถ่ายปกติบางครั้งถ่ายเหลว เครียดกังวล
        
        ลำไส้ไวต่อสิ่งเร้า
      - คลื่นไส้อาเจียน ปวดบิด ไข้สูง หนาวสั่นปวดเมื่อย
        
        อาหารเป็นพิษจากเชื้อ Streptococcus
      - อุจจาระพุ่งสีน้ำขาวข้าว อาเจียนไม่คลื่นไส้ ข็อค
        
        อหิวาตกโรค
      - ปวดบิด ถ่ายเป็นน้ำ ปวดเบ่ง ถ่ายเป็นมูกปนเลือด
        
        บิดไม่มีตัว
      - อุจจาระเหลว มีเนื้อปนกลิ่นเหม็นคล้ายหัวกุ้งเน่า ถ่ายกระปริบกระปรอย ปวดเบ่ง ไม่มีไข้
        
        บิดมีตัว
  - - - ลักษณะการถ่ายอุจจาระน้อยกว่า 3 วัน/สัปดาห์ อุจจาระมีลักษณะแข็ง ถ่ายลำบาก ต้องเบ่งมากหรือถ่ายไม่สุด เหมือนมีอะไรมาขวาง ปิดกลั้นทวารอยู่
    - - ฮอร์โมนภายในร่างกาย
      - ความเครียด
      - พฤติกรรมการรับประทาน
    - - ผายลมบ่อยกว่าปกติ
      - ลักษณะอุจจาระแข็ง เป็นก้อน
      - ปวดท้อง ท้องอืด เรอ
      - มีเลือดออกปนกับอุจจาระ
      - ปวดทวารหนัก
    - - ความถี่ในการขับถ่ายอุจจาระ
      - วันที่ผู้ป่วยถ่ายอุจจาระครั้งสุดท้าย
      - ปัญหาอื่นๆในการขับถ่ายอุจจาระ เช่น ต้องเบ่งนาน หรือเจ็บเวลาถ่ายอุจจาระ
    - - การทำ Digital rectal exam เพื่อดูว่ามี Fecal impaction
      - การประเมินโดยใช้ Radiographic score โดยการตรวจ Plain x-rays
    - - ให้ผู้ป่วยทำกิจกรรม เพื่อให้ร่างกายได้เคลื่อนไหว
      - ให้ยา Senokot เพื่อกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้
      - การสวนอุจจาระ
- - - - ตัวซีด เย็น
      - หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ
      - หายใจตื้นและเร็ว
      - หน้ามืด อ่อนเพลีย เหนื่อยเร็ว
  - - - สีอุจจาระเปลี่ยนไป
      - ลักษณะการถ่ายอุจจาระเปลี่ยนแปลงไป เช่น จากดำเป็นแดง จากแข็งเป็นเหลว
    - - การส่งตรวจเฉพาะเช่น PR , Endoscopy
      - การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น Hct
      - การตรวจ Stool occult blood , Stool examination