Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN Ở TIỂU HỌC - Coggle Diagram
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN Ở TIỂU HỌC
Phương pháp quan sát :eyes:
Cách tiến hành
Tổ chức và hướng dẫn quan sát
Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả quan sát
Lựa chọn đối tượng quan sát
Hoàn thiện kết quả quan sát, rút ra kết luận chung
Xác định mục đích quan sát
Tác dụng
Đối với học sinh tiểu học, tư duy trực quan cụ thể còn chiếm ưu thế thông qua việc tổ chức cho học sinh quan sát mới hình thành cho các em những biểu tượng và những khái niệm đầy đủ, chính xác, sinh động về thế giới tự nhiên và xã hội xung quanh.
Qua đó, phát triển năng lực quan sát, năng lực tư duy và ngôn ngữ cho các em.
Lưu ý :pen:
Cần chuẩn bị đầy đủ các đối tượng quan sát phù hợp với mục tiêu, nội dung bài học: tranh ảnh, mẫu vật, sơ đồ, bản đồ.
Giáo viên cần chuẩn bị được hệ thống câu hỏi bài tập chính để hướng dẫn học sinh quan sát các sự vật, hiện tượng có mục đích, có trọng tâm.
Những câu hỏi đó cần bắt đầu bằng những từ chỉ hành động mà muốn trả lời được học sinh phải sử dụng các giác quan của mình để phán đoán, cảm nhận sự vật và hiện tượng
Giáo viên cần chuẩn bị chu đáo kế hoạch dạy học, xác định rõ thời điểm tổ chức cho học sinh quan sát
Việc tổ chức hướng dẫn quan sát cần phải phức tạp dần phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh ở các lứa tuổi khác nhau sau
Khái niệm :book:
Là cách thức tổ chức cho học sinh sử dụng các giác quan khác nhau để tri giác các sự vật, hiện tượng, một cách có mục đích, có kế hoạch, có trọng tâm, qua đó rút ra được những kết luận KH.
Ví dụ minh họa
Dạy bài: Lá cây
Tổ chức cho học sinh quan sát kết hợp thảo luận nhóm, giáo viên chia học sinh thành từng nhóm, phát phiếu giao việc và các loại lá cây cho các nhóm
Lựa chọn đối tượng quan sát: Ở bài này đối tượng quan sát tốt nhất là các loại lá cây thật. giáo viên và học sinh chuẩn bị một số lá cây có hình dạng, kích thước khác nhau như lá trầu không, lá tía tô, lá lúa, lá rau ngót...
HS trả lời các câu hỏi của GV
Câu 1: Tên lá, màu sắc, hình dạng, kích thước?
Câu 2:Hãy chỉ trên từng lá đâu là cuống lá, phiến lá, gân lá
Câu 3: Các loại lá cây có những đặc điểm gì giống và khác nhau?
Câu 4: Chức năng và công dụng của lá cây
Kết luận
Lá có các phần: cuống lá, phiến lá, trên phiến lá có gân lá. Lá có chức năng quang hợp, hô hấp, thoát hơi nước.
Công dụng: lợp nhà, làm thuốc, làm thức ăn, làm nón ...
Cho học sinh nhận xét ý kiến
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Phối hợp nhiều giác quan để tri giác sự vật, hiện tượng
Kích thích sự chú ý, óc tò mò khám phá của học sinh
Phát triển tư duy, nâng cao tính tích cực, tự giác
Phát triển năng lực quan sát, tư duy ngôn ngữ
Tạo hứng thú cho học sinh
Nhược điểm
Thường quan sát cái bên ngoài, không tập trung tri giác bản chất đối tượng
Không phải lúc nào cũng tìm được đối tượng quan sát phù hợp với nội dung bài học
Sử dụng phương pháp quan sát đòi hỏi HS chuẩn bị đồ dùng dạy học tốn thời gian
Phương pháp đàm thoại :female-teacher::skin-tone-2:
Cách tiến hành
Hình thức
Hỏi đáp thông báo
Cho HS lĩnh hội tri thức mới
Hỏi đáp tìm tòi khám phá
Trên cơ sở những kiến thức tối thiểu làm điểm tựa, giáo viên đặt câu hỏi cho học sinh nhằm dẫn dắt các em lĩnh hội tri thức mới
Hỏi đáp tái hiện
Dùng kiểm tra bài cũ, khai thác vốn hiểu biết
Quy trình
Chuẩn bị
Dự kiến hình thức hỏi đáp
Giáo viên chuẩn bị hệ thống câu hỏi
Lựa chọn nội dung, đối tượng đàm thoại
Dự kiến các tình huống có thể xảy ra
Xác định mục đích đàm thoại
Thực hiện
Xác định nội dung đàm thoại
GV giao nhiệm vụ, tổ chức cho HS đàm thoại
HS rút ra nhận xét
Giáo viên đưa ra kết luận
Tác dụng
Tạo ra bầu không khí lớp học sôi nổi, học sinh tích cực, hứng thú học tập hơn,do đó phát triển tư duy độc lập, tính tích cực nhận thức và năng lực diễn đạt bằng lời của hs.
Dễ dàng nắm năng lực học tập, trình độ nhận thức của học sinh, từ đó điều chỉnh hoạt động dạy để nâng cao hiệu quả dạy học.
Tạo ra cho học sinh nhu cầu nhận thức và tham gia giải quyết những vấn đề do bài học đặt ra
Ví dụ minh họa: Dạy bài: Nhu cầu không khí của TV
Chuẩn bị
Hình thức: GV đưa ra các câu hỏi gợi mở ý tưởng cho HS
Thời gian: 3-5 phút
Xác định mục đích đàm thoại: giúp các em tái hiện lại kiến thức
Đối tượng đàm thoại: Học sinh
GV đặt câu hỏi yêu cầu học sinh ôn lại kiến thức cũ
Không khí gồm những thành phần nào?
Không khí có vai trò như thế nào đối với con người, động, thực vật?
Tiến hành
Đặt ra câu hỏi để gợi mở cho HS
Trong quá trình hô hấp thực vật hấp thụ khí gì và thải ra khí gì
Qúa trình hô hấp và quang hợp xảy ra khi nào?
Trong quá trình quang hợp thực vật hấp thụ khí gì và thải ra khí gì?
Vận dụng những kiến thức đã học với sự hiểu biết của mình trả lời câu hỏi mà giáo viên đưa ra
Cho HS nhận xét về ý kiến của mỗi người
Kết luận
GV đưa ra nhận xét rồi kết luận: Thực vật cần không khí để quang hợp và hô hấp. Nếu thiếu không khí thì cây sẽ bị chết, dù được cung cấp đầy đủ nước, chất khoáng và ánh sáng
Khái niệm :notebook_with_decorative_cover:
Là phương pháp dạy học giáo viên tổ chức cuộc đối thoại giữa giáo viên và học sinh, giữa hs với nhau dựa trên hệ thống câu hỏi nhằm dẫn dắt hs đi đến những kết luận khoa học, hoặc vận dụng vốn hiểu biết của mình để tìm hiểu những vấn đề về học tập, cuộc sống xung quanh.
Lưu ý :warning:
Câu hỏi phải phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh
Câu hỏi phải kích thích được suy nghĩ, tìm tòi của học sinh
Hệ thống câu hỏi phải logic, phù hợp với nội dung bài học
Tránh đặt những câu hỏi chung chung, quá dễ hoặc quá khó, hoặc trong đó đã có sẵn những câu trả lời, hs có thể đoán ra mà không cần động não, tránh đặt những câu hỏi yêu cầu hs đoán mò hoặc chỉ trả lời hoặc không.
Câu hỏi phải rõ ràng, ngắn gọn, chính xác, dễ hiểu
Rèn luyện cho hs biết cách trả lời thành câu tương đối hoàn chỉnh với vốn từ ngữ của các em, phải dạy cho các em biết cách tự đặt ra những câu hỏi trong quá trình học tập.
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Học sinh biết cách đánh giá, tổng kết và rút ra kết luận
Tạo sự thân mật, gần gũi giữa họ sinh và giáo viên
Kích thích tính tư duy, tích cực hoạt động của học sinh
Phát huy tính tích cực hoạt động của học sinh
Bồi dưỡng học sinh diễn đạt bằng những vấn đề khoa học một cách chính xác , đầy đủ.
Nhược điểm
Dễ làm mất thời gian, ảnh hưởng tới việc thực hiện kế hoạch bài học
Có thể biến đàm thoại thành cuộc tranh luận giữa học sinh và giáo viên
