Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค, การเก็บวัคซีน, นางสาวกัญญาภัค จีนเวียงคอย…
การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค
ชนิด
การสร้างภูมิคุ้มกันโรคทางตรง
Actiive immunization
กระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันเอง
ไม่ได้เกิดภูมิต้านทานทันที
เกิดหลังจากใส่antigenเข้าไป
รอเวลาให้ร่างกายสร้างantibody
ใช้เวลา/อยู่ได้นาน
การป้องกัน
เป็นปี/ตลอดไป
หัดเยอรมัน
คางทูม
หัด
ระยะหนึ่ง
ไทฟอยด์ 3 ปี
แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม
ท๊อกซอยด์ (toxoid)
เกิดจาก
ผลจากพิษของแบคทีเรีย
ได้เเก่
โรคบาดทะยัก(Tetanus)
โรคคอตีบ(Diptheria)
วัคซีนชนิดเชื้อไม่มีชีวิต
(inactivated )
ทำมาจาก
แบคทีเรีย/ไวรัสทั้งตัวที่ทำให้ตายแล้ว
ได้แก่
JE ชนิดไม่มีชีวิต
โรคไอกรน/Pertussis
วัคซีนชนิดเชื้อมีชีวิต
(live attenuated vaccine)
เชื้อเป็น/ยังมีชีวิตอยู่ทำให้อ่อนฤทธิ์ลง
*ถ้าไปอยู่ในร่างกายที่ภูมิต้านทานต่ำจะก่อโรค
ควรซักประวัติ
มียากดภูมิต้านทานไหม?
มีโรคเกี่ยวกับภาวะภูมิคุ้มกันไหม?
ได้แก่
ฺBCG
OPV
MMR
varicellar vaccine
JE
Rota virus
การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคทางอ้อมหรือด้วยการรับเอา
Passive immunization
ให้ antibodyโดยตรง
ป้องกันได้ทันที/อยู่ไม่นาน
3-4สัปดาห์จะหมด
วีธีการให้วัคซีน
การกิน (oral route)
เฉพาะที่
เกิดภูมิคุ้มกันในลำไส้
ได้แก่
โปลิโอ
ไทฟอยด์
การฉีดเข้าในหนัง (intradermal)
ลดจำนวน antigen
antigen เข้าท่อน้ำเหลืองได้ดี
เช่น
BCG
การฉีดเข้าใต้หนัง (subcutaneous route)
ต้องการให้ดูดซึมช้า
เร็วไปเกิดปฏิกิริยารุนเเรง
ได้แก่
MMR
ไข้ไทฟอยด์
JE
การฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (intramuscular route)
ต้องการดูดซึมดี
บริเวณ
ต้นแขน (deltoid)
ไขมันน้อย
มีเลือดมาเลี้ยง
ดูดซึมดีที่สุด
การเคลื่อนไหวดูดทำให้ซึมดี
กึ่งกลางต้นขาด้านหน้าค่อนไปด้านนอก
(mid anterolateral thigh)
นิยมฉีดเด็ก
แขนเด็กกล้ามเนื้อน้อย
รองลงมา
ไม่นิยม
สะโพก
โดน sciatic nerve
อัมพาต
ได้แก่
DTP
HB
Rabies
หลักการในการให้วัคซีน
หลายชนิดให้พร้อมกันวันเดียวได้
เชื้อไม่มีชีวิต
ให้พร้อมกันได้
เปลี่ยนตำแหน่งให้
ให้ห่างกันกี่วันก็ได้
มีชีวิต
ไม่มีชีวิต
เกิดปฏิกิริยาในเวลา
เดียวกัน ไม่ให้พร้อมกัน
DTP กับไทฟอยด์
เชื้อมีชีวิต
พร้อมกันวันเดียวได้
ถ้าไม่พร้อม
ต้องห่าง 1 เดือน
ฉีดเกินกำหนดได้
ถ้าฉีดเร็วกว่า antibody ครั้งเก่า
อาจไปจับ antigenครั้งใหม่
สร้างภูมิได้น้อยลง
มีไข้ต่ำๆ ไอ ฉีดได้
รับเลือด/พลาสม่า/อิมมูโนโกลบุลิน
ไม่ถึง3 เดือนไม่ฉีด เชื้อมีชีวิต
รับเลือด มี Antibodyมากขึ้น ไปทำลายเชื้อ
ฉีด DTPแล้วมีไข้สูง
ภายใน48 hr.
ชัก
ครั้งต่อไปให้ เฉพาะdt
เพราะPertussis
ส่งผลต่อระบบประสาท
MMR ไม่ควรให้ถ้าแพ้ไข่
เพาะเชื้อในไข่
อาการ บวม ลมพิษ หอบ ช็อค
คลอดก่อนกำหนด ควรให้วัคซีนเหมือนเด็กที่เกิดครบกำหนด
nursery ไม่ควรให้OPV
อาจติดชื้อ
ยกเว้นตับอักเสบบี
ควรให้ 2000 กรัม หรือรอ 2 เดือนถ้าแม่ไม่มีเชื้อ
แม่มีเชื้อ
ให้ได้เลย
ให้ทั้งHBและHBIG
Hepatitis B immune globulin (HBIG)
ภูมิคุ้มกันผิดปกติไม่ให้
ก่อโรคเพิ่ม
ได้ยากดภูมิ
ให้ท๊อกซอยด์ได้
ให้เชื้อไม่มีชีวิตได้
เชื้อมีชีวิต
ให้เมื่อหยุดยาแล้ว 3 เดือน
ได้ยามะเร็ง
มีประวัติครอบครัวเป็นลมชักให้ได้
แต่สังเกตอาการ
adjuvant
ควรให้เข้ากล้ามเนื้อเท่านั้น
การให้เข้าใต้ผิวหนังหรือในหนัง อาจทำให้เกิดการระคายเคือง
อักเสบเป็นก้อนทำให้เนื้อตายได้
ติดHIV
มีอาการ/ไม่มีให้ได้
ยกเว้น BCG
ไม่มีอาการ
Prednisolone ขนาดตั้งแต่ 2 mg/kg/day
ต่อเนื่องเป็นเวลา
เกิน 2 สัปดาห์ ต้องหยุดยา 1 เดือน
ไม่เกิน 2 สัปดาห์สามารถให้วัคซีนเชื้อมีชีวิตได้
ภูมิคุ้มกันต่อโรคแบคทีเรีย จะหมดไปประมาณ 1-2 เดือนหลังคลอด
ภูมิคุ้มกันโรคจากเชื้อไวรัสอยู่ได้นานกว่า 6 เดือนหลังคลอด
การเก็บวัคซีน
วัคซีนไว้ในกล่องพลาสติก
เก็บที่อุณหภูมิ 2-8 องศา
ห้ามเก็บวัคซีนที่ฝาประตูตู้เย็น
ห้ามเก็บในถาดรองแช่
OPV เก็บในช่องแช่แข็ง
นางสาวกัญญาภัค จีนเวียงคอย เลขที่ 11 รุ่น 36/1 รหัส 612001011