Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กลุ่มอาการที่ได้รับบาดเจ็บ - Coggle Diagram
กลุ่มอาการที่ได้รับบาดเจ็บ
Chest injury
พยาธิสภาพ
Hypercarbia ภาวะมีคาร์บอนไดออกไซด์สูงในเลือด
จากร่างกายไม่สามารถระบายคาร์บอนไดออกไซด์ออกได้ สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินหายใจ ภาวะขาดออกซิเจน มีการทำลายเนื้อเยื่อปอดอย่างรุนแรง
Tissue Hypoxia ภาวะเนื้อเยื่อขาดออกซิเจน
ภาวะพร่องของสารน้ำและเลือดในร่างกาย จากการสูญเสียเลือด
ภาวะไม่สัมพันธ์กันระหว่างการระบายอากาศและการไหลเวียนเลือดบริเวณถุงลมปอด จากการอุดกั้นของทางเดินหายใจ ผนังทรวงอกเสียหน้าที่ ความปวดจากการบาดเจ็บ การมีลมหรือเลือดอยู่ในช่องเยื่อหุ้มปอด ภาวะปอดช้า ภาวะปอดแฟบ
Respiratory acidosis ภาวะเป็นกรดจากการหายใจ
จากการระบายอากาศไม่เพียงพอ
สาเหตุ
การบาดเจ็บที่มีแผลทะลุ(penetrating chest injury) การบาดเจ็บที่เกิดจากวัตถุ เช่น กระสุนปืน สะเก็ดระเบิด วัตถุปลายแหลม วัตถุมีคมที่ผ่านทะลุ (perforating)ทำให้เกิดอันตรายต่อวัยวะที่วัตถุนั้นวิ่งผ่านไป
ความแตกต่าง
Blunt chest injury
ซี่โครงหัก(rib fractures)
การพยาบาลเบื้องต้น
ผู้ป่วยไม่มีบาดเจ็บอื่นร่วม รักษาโดยระงับความเจ็บปวดให้พอเียงปกติ ความเจ็บปวดมากสุดในสัปดาห์แรกหลังจากนั้นจะค่อยๆลดลง ควรแนะนำให้ผู้ป่วยบริหารการหายใจไปพร้อมกับกระดูกซี่โครงที่หักจะหายเองประมาณ3สัปดาห์ การระงับความเจ็บปวดโดยให้ยากินหรือฉีดระงับปวดสกัดกั้นเส้นประสาทซี่โครง ฉีดยาระงับปวดเข้าช่องอีพิคูรัลช่องทรวงอก
อาการและอาการแสดง
มีการบาดเจ็บ1ตำแหน่ง
หายใจตื้น
มีอาการปวดมาก
ปอดแฟบ
อาจจะเกิด ภาวะ Heart failure
กระดูกหน้าอกหัก(sternal fracture)
การพยาบาลเบื้องต้น
รักษาด้วยการ reduction โดยให้ผู้ป่วยนอนราบกับเตียง ยกศีรษะและยกขาพร้อมกันและแพทย์ทำการกดกลางหน้าอกลง(albeit method) แต่ในผู้ป่วยที่มีความจำเป็นต้องใช้ไม้เท้าค้ำยัน หรือมีรอยแยกที่ห่างควรต้องทำการ open reduction และทำการ fixation ด้วยลวดหรือ plate เพื่อลดปัญหาอาการปวดเรื้อรัง
อาการและอาการแสดง
รอยแตกหักชนิด Linear Transverse Fracture
หายใจตื้น
ปวดบริเวณกลางหน้าอก
หายใจเหนื่อย กดเจ็บหน้าอก
เวลาคลำได้ยินเสียงกรอบแกรบ
ภาวะอกรวน(flail chest)
การพยาบาลเบื้องต้น
ใช้ผ้าม้วนวางทับบริเวณนี้และพันผ้ายึดไว้โดยรอบในขณะที่นำส่งโรงพยาบาล
ใช้พลาสเตอร์ผ้ายืด ขนาดกว้าประมาณ2นิ้ว ปิดทับคร่อมทรวงอกข้างที่มีพยาธิสภาพผ่านส่วน flail segment ด้านหลัง
ใช้มือกดหรือให้ผู้ป่วยนอนตะแคงทับส่วนผนังอกที่เคลื่อนที่ผิดปกติ
การยึดทรวงอกส่วนนี้ให้อยู่นิ่ง(stabilizing chest wall)
อาการและอาการแสดง
poor air movement การเข้าออกของอากาศไม่ดี
คลำผิดปกติ เช่น กระดูกกรอบแกรบในส่วนที่หัก
ผนังทรวงอกเสียรูปทรง หายใจเข้าอกจะแฟบ
respiratory motion หายใจลำบาก
paradoxical chest wall movement
hypoxia ขาดออกซิเจน
chest pain บาดเจ็บทรวงอก
cyanosis เขียวคล้ำ
penetrating chest injury
open กับ tension pneumothorax
ภาวะที่มีลมอัดดันในช่องเยื่อหุ้มปอด(tension pneumothorax)
อาการและอาการแสดง
เขียวคล้ำ
ความดันโลหิตต่ำ
อาจช็อกได้
ผู้ป่วยหายใจเร็ว
เคาะโปร่ง
หลอดเลือดดำที่คอโป่ง
คลำได้เสียงกรอบแกรบ
หัวใจเต้นเร็วอย่างมาก
ฟังเสียงปอดได้เบาลง
หลอดลมเอียงไปอีกด้านหนึ่ง
การหายใจแย่ลงหรือช่วยหายใจด้วยการบีบ AMBUได้ลำบากขึ้น
การพยาบาล
แทงเข็มผ่านเข้า ใช้เข็มเบอร์ 18-20 เจาที่ช่องซี่โครงที่2-3 ที่หน้าทรวงอกเพื่อให้กลับเป็น simple pneumothorax
ปิดแผลทันทีแบบปิดสนิท
definitive treatment โดยใส่ chest tube
รีบนำส่งโรงพยาบาล
ภาวะลมในโพรงเยื่อหุ้มปอดชนิดมีแผลเปิด(open pneumothorax)
อาการและอาการแสดง
dyspnea หายใจลำบาก
chest pain บาดเจ็บทรวงอก
penetrating wound to the chest แผลทะลุที่ทรวงอก
hyperresonance เสียงโปร่ง
sucking sound on inspiration เสียงลมดูดเข้าขณะหายใจเข้า
การพยาบาลเบื้องต้น
ปิดแผลนั้นให้สนิทด้วยวาสลินก๊อซและพลาสเตอร์ผ้ายืด หรืออาจปิดแผลด้วยวิธี threesidedressing คือปิดแผลเพียง3ด้าน เปิดไว้1ด้าน เพื่อให้ช่วงหายใจเข้า ลมผ่านเข้าทางรูแผลไม่ได้แต่ช่วงหายใจออก ลมที่ค้างอยู่สามารถระบายออกมาได้บ้าง
เตรียมผู้ป่วยและเตรียมอุปกรณ์เพื่อช่วยแพทย์ใส่ intercostal ciosed drainage , ICD การใส่สายเข้าไปยังช่องเยื่อหุ้มปอด(pleural cavity) เพื่อระบายลม น้ำ
massive hemothorax กับ cardiac tamponade
massive hemothorax
CVPต่ำ
Neck vine แฟบ
hypovolemic shock
รักษาด้วยการใส่ ICD หรือ Thoracotomy การผ่าตัดทรวงอก
cardiac tamponade
Neck vein โป่งตึง
รักษาด้วยการทำ Pericardiocentesis การเจาะถุงหุ้มหัวใจ
CVP สูง
Cardiogenic shock
การบาดเจ็บจากแรงกระแทก(Blunt chest injury) การบาดเจ็บที่เกิดจากการกระทบกระแทก เช่น การบากเจ็บบนท้องถนน การตกจากที่สูง การโดนทำร้ายร่างกาย เป็นต้น ซึ่งทำให้เกิดอันตรายต่ออวัยวะภายในได้ตั้งแต่การช้า(contusion) รุนแรงจนกระทั่งทำให้เกิดการฉีกขาด(Tear) ของอวัยวะที่อยู่ภายใน
Abdominal injury
ขอบเขตของช่องท้อง
ส่วนช่องท้องแท้(True abdomen) ได้รับการปกป้องด้วยผนังกล้ามเนื้อและกระดูกสันหลัง อุ้งเชิงกราน ได้แก่ ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ กระเพาะปัสสาวะ ในผู้หญิงจะมีมดลูก ปีกมดลูกและรังไข่ด้วย
ส่วนหลังช่องท้อง(Retroperitoneal abdomen) เป็นส่วนที่อยู่หลังเยื่อบุช่องท้อง ได้แก่ ไต ดูโอดินัม หลอดไต ตับอ่อนและหลอดเลือด
ส่วนล่างของทรวงอก(Intrathoracic abdomen) ได้แก่ ส่วนที่อยู่ใต้กระบังลม มีตับ กระเพาะอาหาร ม้าม โดยมีกระดูกซี่โครงและสันอกป้องกันแรงกระแทกจากภายนอก
การรักษามี2วิธี
การรักษาด้วยวิธีผ่าตัด
การเปิดช่องท้องเข้าไป (Exploratomy Laparotomy)
การรักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
หลักการรักษา
ตรวจ hematocrit ทุก6ชั่วโมง ใน24ชั่วโมงแรก และทุก8ชั่วโมงใน 24ชั่วโมงต่อมา
ทำ CT SCAN เป็นระยะๆ
ใส่สาย Gastric tube และสายสวนปัสสาวะ
ให้เริ่มรับประทานอาหารได้เมื่อลำไส้ทำงาน
งดรับประทานอาหารและน้ำ
ให้ผู้ป่วยค่อยๆเพิ่มกิจกรรมทีละน้อย จนสามารถมีกิจกรรมได้เต็มที ประมาณ6สัปดาห์
ให้นอนพัก (absolute bed rest) ในวันแรกๆ
งดกีฬาประมาณ 3-4 เดือน จนกว่า CT SCAN พบว่าหายดี
ข้อบ่งชี้ของการรักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัด
ไม่มี Generalized peritonitis
ไม่มี Hollow viscus injury โดยทราบจากการตรวจร่างกายและทำ CT SCAN
ผู้ป่วยที่มี Hemodynamic stable มีความดันโลหิตและชีพจรอยู่ในเกณ์ปกติ
อยู่ในสถานที่ที่สามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างใกล้ชิดตลอด 24ชั่วโมง
ตรวจพบพยาธิสภาพจากการทำ CT SCAN
มีห้องผ่าตัดพร้อมจะทำการผ่าตัดฉุกเฉินได้ตลอด 24ชั่วโมง
การตรวจวินิจฉัย
การตรวจสแกนโดนใช้พลังงานแม่เหล็ก(MRI) สามารถบอกระดับความรุนแรงในการบาดเจ็บของไตได้โดยสามารถบอกได้ว่ามีก้อนเลือดเกิดขึ้นบริเวณส่วนไหนในร่างกายได้อย่างแม่นยำ
การฉีดสีเอ็กซเรย์หลอดเลือด(Angiography) สามารถบอกความรุนแรงของเส้นเลือดที่ได้รับบาดเจ็บได้และยังสามารถหยุดภาวะเลือดออกจากการบาดเจ็บของหลอดเลือดได้โดยการใช้ embolization
การทำเอ็กซเรย์ฉีดสี (Intravenous pyelogram)
อัลตราซาวด์(Ultrasound)
การตรวจด้วยเครื่องเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT SCAN)
สาเหตุ
Penetrating injury เกิดจากการบาดเจ็บที่มีแผลทะลุเข้าช่องท้อง เช่น ถูกยิง ถูกแทง
Blunt abdominal injury เกิดจากแรงกระแทกถูกช่องท้อง การประเมินบางครั้งค่อนข้างยาก เพราะไม่เห็นบาดแผลจากข้างนอก โดยเฉพาะผู้ป่วยที่หมดสติ เจ็บที่ศีรษะ และเมาสุรา