Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะมีบุตรยาก(Infertility) - Coggle Diagram
ภาวะมีบุตรยาก(Infertility)
แบ่งเป็น
แบบปฐมภูมิ(Primary infertility)
การที่ฝ่ายหญิงไม่เคยตั้งครรภ์ หลังจากที่ได้พยายามแล้วเป็นระยะเวลานานกว่า 12 เดือน
แบบทุติยภูมิ(Secondary infertility)
การมีบุตรยากที่ฝ่ายหญิงตั้งครรภ์มาก่อนอาจจะสิ้นสุดลงด้วยการแท้งหรือคลอดก็ตาม หลังจากนั้นไม่มีการตั้งครรภ์อีกเลย เป็นระยะเวลานานกว่า 12 เดือน
สาเหตุ
ฝ่ายหญิง(Female infertility)
Endometriosis
พบร้อยละ20
Immunological
พบร้อยละ5
ท่อนำไข่
พบร้อยละ60
Other
พบร้อยละ5
การทำงานของรังไข่ผิดปกติ
พบร้อยละ40
ฝ่ายชาย(Male infertility)
Sperm dysfunction
พบร้อยละ 80 เช่น เชื้ออสุจิน้อย มีรูปร่างผิดปกติ
Sexual faccttor
พบร้อยละ 10
Other
พบร้อยละ 10
สภาวะทางจิตใจ
ความเครียด ความวิตกกังวล
การวินิจฉัยภาวะมีบุตรยาก
ฝ่ายหญิง
การประเมินท่อนำข่ มดลูก และะอวัยวะในอุ้งเชชิงกราน
การวินิจฉัย
Hysterosalpingogram(HSG)การฉีดสารทึบรังสีและเอ็กซ์เรย์
Endoscopy การส่องกล้อง
Laparoscopy ตรวจในอุ้งเชิงกราน
Hysteroscopy ตรวจโพรงมดลูก
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
กรตรวจเลือดทั่วๆไป
การตรวจฮอร์โมน
การตรวจความผิดปกติของการตกไข่
การตรวจวัดระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนในกระแสเลือด 1 สัปดาห์ก่อนที่ประจำเดือนมา
การตรวจปัจจัยด้านปากมดลูก หรือการทำ postcoital test
การตรวจวัด basal body temperature หรือ BBT chart
การตรวจการทำงานของอสุจิหรือ sperm function tests ไม่นิยมในปัจจุบัน
การทำ post coital ttest
เพื่อดูมูกที่ปากมดลูกและดูความสามารถของอสุจิที่จะว่ายผ่านขึ้นไปสู่โพรงมดลูก
การตรวจร่างกาย
การตรวจร่างกายทั่วไป เช่นโรคททางพันธุกรรม
การตรวจต่อมไร้ท่อ Hypothalamus,Pituitary,Thyroid
การตรวจเฉพาะระบบสืบพันธ์สตรี
เยื่อพรหมจารีและช่องคลอด ได้แก่ PV, Wet smear, Culture
คอมดลูก ได้แก่ PV ดูลักษณะทางกาวิภาค ตรวจมูกคอมดลูก
ตัวมดลูก ได้แก่ PV,Hysterosalpingogram,Endometrium biopsy,Hysteoscopy,U/S
ท่อนำไข่ ได้แก่ Rrubin test,Hysterosalpingogram,Laparoscope
ประวัติ
การมีประจำเดือน
การผ่าตัด
การแต่งงานและการมีบุตร
การมีเพศสัมพันธ์
การคุมกำเหนิด
รูปแบบการดำเนินชีวิต
การได้รับยา รังสี สารเคมี
การได้รับอุบัติิเหตุ และการผ่าตัด
ฝ่ายชาย
การซักประวัติ
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต
รูปแบบการดำเนินชีวิต ลักษณะนิสัยส่วนตัว
การได้รับยา รังสี สารเคมี
การมีเพศสัมพันธ์และความถี่ของการมีเพศสัมพันธ์
การได้รับอุบัติเหตุ และการผ่าตัดด
การตรวจร่างกาย
การตรวจร่างกายทั่วไป
การตรวจระะบบสืบพันธ์
หนังหุ้มปลายองคชาต
ลักษณะและรูเปิดของท่อปัสสาวะ
ลักษณะรูปร่างอัณฑะ
หลอดเลือดขอดในถุงอัณฑะ (Varicocele)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจวิเคราห์น้ำอสุจิ
การตรวจอสุจิ
การรักษา
การฉีดน้ำอสุจิเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง Intra-uteerrine insemination (IUI)
วิธีนี้ไม่เหมาะกับผู้หญิงที่มีปัญหาท่อนำไข่ตีบตตันหรืือมีผังผืดขวางหรืือผู้ชายทีมีปัญหาเรื่อองน้ำอสุจิ
วิทยาการช่วยเหลือการมีบุตร(assisted reproductive technologies :ART)
GIFT (Gamete Intra Fallopian Transfer )
การนำไข่และเชื้ออสุจิไปใส่ในท่อนำไข่เพื่อให้มีการผสมและตั้งครรภ์แบบธรรมชาติ
แต่ในกรณีนี้ต้องไม่มีปัญหาที่ปีกมดลูก
ZIFT (Zygote Intra Fallopian Transfer)
คล้ายกับการทำเด็กหลอดแก้ว
แต่ไข่และเชื้อออสุจิที่ผ่านการเตรียมแล้วจะถูกนำมาผสมกันและเพาะเลี้ยงในห้องปฏิบัติการ1วัน
ถ้าเห็นว่าเกิดการปฏิสนธิแล้วจะใส่ตัวอ่อนกลับเข้าสู่ฝ่ายหญิงผ่านทางหน้าท้องใส่ไปในท่อนำไข่
IVF (In Vitro Fertilization)
การปฏิสนธินอกร่างกายและการย้ายตัวอ่อนหรือทั่วๆไปเรียกกันว่าเด็กหลอดแก้ว
การทำคล้ายกับ GIFT แต่ไข่และเชื้ออสุจิที่ผ่านการเตรียมแล้วจะะถูกนำมาผสมกันเพื่อให้เกิดการปฏิสนธิในร่างกายดดยเพาะะเลี้ยงในห้องปฏิบัตการจากนั้นนำตัวอ่อนที่ได้ใส่เข้าไปในโพรงมดลูกเพื่อให้มีการเจริญเติบดตต่อไป
การเก็บสเปิร์ม
โดยการหลั่งภายนอก(masturbation)เลือกเสปิร์มที่แข็งแรงเท่านั้น
สามารถเก็บไว้ในไนโตรเจนเหลวเป็นเวลาหลายปีโดยไม่เสื่อมสภาพ
การเก็บไข่
แทงเข็มผ่านทางช่องคลอดหรืออผ่านทางหน้าท้องไปที่รังไข่
ICSI (Intracytoplasmic Sperm Injecttion)
การฉีดอสุจิเข้าไปในเซ,,์ไข่โดยตรง ทำภายใต้กล้องขยายกำลังสูง
ข้อบ่งชี้ของการทำ
ตัวอสุจิน้อยมาก (Oligozoospermia)
ตัวอสุจิเคลื่อนไหวไม่ดี (Asthenozoospermia)
การรักษาแบบขั้นต้น(Conventional) ไม่เสียค่าใช้จ่ายมาก
กำหนดระยะเวลาในการมีเพศสัมพันธ์(Timing intercourse)
การกระตุ้นไข่(Ovulation induction)
การผสมเทียม