Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลในระยะที่1 ของการคลอด, ประวัติทางสูติกรรม, นางสาววิภา ลุงตะ…

- - - - การเจ็บครรภ์(Labor pain) ว่าเจ็บครรภ์จริงหรือเจ็บครรภ์เตือน เวลาที่เจ็บจริงว่าเกิดเวลาใด
      - มูก(Show) ลักษณะ ประวัติมูกหรือน้ำเดินเวลาใด ก่อนเจ็บครรภ์นานเท่าใด เปียกขนาดไหน
      - มีน้ำเดินหรือถุงน้ำแตก(Rupture of membranes) มีหรือไม่มี เกิดเมื่อใด ลักษณะ จำนวน
    - - ประวัติการแท้งหรือขูดมดลูก
      - ประวัติภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์
      - ประวัติการคลอด
      - ประวัติของทารก
      - ประวัติความผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อนต่างๆในระยะคลอดและหลังคลอด
    - - ลำดับของการตั้งครรภ์
      - อายุครรภ์
      - ภาวะแทรกซ้อนหรืออาการผิดปกติขณะตั้งครรภ์ EX ความดันโลหิตสูง เบาหวาน โลหิตจาง มีเลือดออกทางช่องคลอด
    - - เจ็บป่วยด้วยโรคใดบ้าง รักษาอย่างไร ติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ โรคเรื้อรังต่างๆ ก่ีผ่าตัดที่เกี่ยวข้องกับอุ้งเชิงกราน ภาวะผิดปกติที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
    - - ซึ่งมีผลต่อการคลอดครั้งนี้ EX คลอดทางช่องคลอดแต่แพ้ยากลุ่ม Penicillin
    - - โรคหรือความผิดปกติที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
      - โรคติดเชื้อต่างๆ
    - - ชื่อ-สกุล อายุ อาชีพ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส ศาสนา สิทธิการรักษา ถิ่นที่อยู่อาศัย
    - - ประสบการณ์การตั้งรรภ์และการคลอด
      - การวางแผนการตั้งครรภ์และการคลอด
      - ความรู้และเจตคติต่อการคลอด
      - ความกลัวและความวิตกกังวลต่อการคลอดและทารกในครรภ์
      - ความคาดหวังต่อการคลอด เพศของบุตร การบริการของบุคลากรพยาบาล
      - สัมพันธภาพในครอบครัวและการช่วยเหลือสนับสนุนทางสังคม
- - - - ขนาดของท้อง หน้าท้องใหญ่อาจตั้งครรภ์แฝดหรือมีภาวะน้ำคร่ำมาก
      - ลักษณะมดลูก โตตามยาวหรือโตตามขวางเพื่อดูทารกอยู่ในท่าหัวหรือท่าก้นหรือท่าขวาง
      - การเคลื่อนไหวของทารก
      - ลักษณะทั่วไปของท้อง มีหน้าท้องย้อย(Diasstasis recti)อาจมีผลต่อระยะที่2ของการคลอดเพราะจะทำให้แรงเบ่งไม่ดี
    - - เพื่อประเมินความสัมพันธ์ของระดับยอดมดลูกกับอายุครรภ์
      - ส่วนนำทารก ระกับของส่วนนำ ท่าและทรงของทารกการเข้าสู่อุ้งเชิงกรานของส่วนนำ
      - การคาดคะเนน้ำหนักทารก (EFW = HF x AC) 1.Dareและคณะ ส่วนสูงของยอดมดลูกxเส้นรอบวงท้องมารดาที่ระดับสะดือ(cm)=ค่าประมาณน้ำหนักทารกในครรภ์(g)
        2.สูตรของจอร์นสัน น้ำหนักของทารก=(ความสูงของยอดมดลูก-n)x155
        n=12 กรณียังไม่ engagement
        n=11 กรณี engagement
      - ความสูงของยอดมดลูก เมื่อครบกำหนดควรอยู่ระหว่าง 33-37 cm ถ้าน้อยกว่าทารกมักตัวเล็ก ถ้ามากกว่าทารกมักตัวโต
    - - การฟังหัวใจทารกจะได้ยินชัดเจนทางด้านหลังของทารก คือ บริเวณสะบักซ้าย
      - ระยะที่2 ควรฟังหัวใจทุก 5-10 นาที กรณีถุงน้ำทูนหัวแตกควรฟังทันทีเพราะอาจมีสายสะดือพลัดต่ำ หัวใจของทารกจะเต้นจะเต้น 120-160/นาที
      - ทารกครบกำหนดที่ศีรษะเป็นส่วนนำ จะได้ยินที่ต่ำกว่าสะดือ ท่าก้นจะได้ยินเหนือสะดือ ยกเว้นรายที่เคลื่อต่ำอาจได้ยินต่ำกว่าสะดือ
      - ปกติจะเต้น 110-160 สม่ำเสมอ อาจเกิดจากภาวะขาดออกซิเจน(Frtal distress) อัตราการเต้นของหัวใจต่ำกว่า 110 เกินกว่า 160 มีขี้เทา จังหวะการเต้นของหัวใจไม่สม่ำเสมอ
      - ตำแหน่งที่ฟังอาจเปลี่ยนตามความกาวหน้าของการคลอด ตำแหน่งของหัใจจะเคลื่อนต่ำลงมาเรื่อยๆ ถ้าฟังได้เหนือหัวเหน่าแสดงว่าใกล้คลอดแล้ว
    - - วัตถุประสงค์ 1.วินิจฉัยว่าผู้คลอดเข้าสู่ระยะคลอด 2.วินิจฉัยท่าทารกในครรภ์ 3.วินิจฉัยความก้าวหน้าของการคลอด 4.วินิจฉัยภาวะผิดปกติต่างๆของช่องทางคลอดและส่วนนำของทารกในครรภ์
      - สภาพปากมดลูก
        
        การเปิดขยายของปากมดลูก เปรียบเทีบยจากเส้นผ่าศูนย์กลาง 1-10cm คลำขอบของปากมดลูกไม่ได้เป็น fully dilate
        
        ความบางของปากมดลูก(cervical effacement) เกิดขึ้นเมื่อมดลูกหดรัดตัวแล้ว internal os ถูกดึงรั้นขึ้นไป ปกติประมาณ2cm -เหลือ1cm เท่ากับ50% -เหลือ0.5cm เท่ากับ75% -เหลือเพียง 0.2-0.3cm เท่ากับ100% การตรวจโดยการสอดนิ้วจนถูกถุงน้ำหรือส่วนนำของปากมดลูก จะรู้สึกเป็นรอยบุ๋ม คลำขอบโดยรอบตำแหน่งรอยบุ๋ม
        
        การบวมของปากมดลูก มักพบในผู้เบ่งก่อนเวลา ทำให้มดลูกส่วนหน้าถูกกดระหว่างศีรษะกับช่องทางคลอดทำให้การไหลเวียนเลือดไม่สะดวก ส่งผลให้ปากมดลูกบวม ยืดขยายได้น้อย
        
        ตำแหน่งของปากมดลูก ระยะแรกคลอดจะอยู่ด้านหลัง และค่อยๆเลื่อนมาอยู่ตรงกลางและมาอยู่ด้านหน้าเมื่อระยะการคลอดก้าวหน้ามากขึ้น
      - การตรวจหาส่วนนำ
        
        1.ดูว่าอะไรคือส่วนนำ
        
        2.ดูระดับของส่วนนำ
        
        plane เปรียบเทียบกับระดับ ischial spines -high plane เหนือระดับของischial spines -mid plane พอดีกับระดับของischial spines -low plane อยู่ต่ำกว่าระดับของischial spines
        
        station ถ้าทารกท่าศีรษะที่ลงมาต่ำที่สุดมาถึงischial spinesคือกระดูกกระโหลกศีรษะ
      - ตรวจหาท่าของทารก
        
        รอนต่อแสกกลาง(sagital suture) ว่าอยู่หน้า หลัง เฉียงหรือขวางกับแนวดิ่งหรือช่องคลอด
        
        ถ้าพบรอยต่อแสกกลองอยู่ในแนวขวาง ขม่อมอยู่ด้านซ้าย ท่าคือLOT และขม่อมอยู่ด้านขวา ท่าคือROT ตรวจพบเมื่อ engagementแล้ว
      - การตรวจดูน้ำทูนหัว(Bag of fore water)
        
        เมื่อมีการหดรัดตัวของมดลูก ทำให้ถุงน้ำโป่งจนคลำได้ชัดเจน ลักษณะ MI ถุงน้ำยังอยู่ MR ถุงน้ำแตกแล้งML ถุงน้ำรั่ว SRM ถุงน้ำแตกเอง ARM ได้รับการเจาะถุงน้ำ
      - การตรวจหาขนาดของก้อนโนและการเกยกันของกระดูกศีรษะ
        
        Caput succedaneum เกิดจากศีรษะกดกับช่องทางคลอดทำให้น้ำเหลือซึมจากหลอดเลือดมาขังใต้เนื้อเยื่อหนังศีรษะทำให้เกิดก้อนโน
        
        Molding เกิดจากแรงบีบของช่องทางคลอดเพื่อปรับขนาดของศีรษะเด็กให้เล็กเพื่อผ่านช่องทางคลอดได้ง่ายขึ้น
      - การคาดคะเนเวลาคลอด
        
        ในระยะ Active phase ครรภ์แรก 1cm/hr ครรภ์หลัง 1.5 cm/hr -ในใบpartograph จะคิดชม.ละ1cm
      - การเตรียมผู้คลอด
        
        รูดม่าน ปิดประตูก่อนทุกครั้ง
        
        ถ่ายปัสสาวะก่อนตรวจ
        
        บอกให้ทราบ อธิบายให้เข้าใจ
        
        คลุมผ้าให้เรียบร้อย
      - ข้อห้าม
        
        มีประวัติเลือดออกระหว่างตั้งครรภ์ กำลังมีเลือดออก หรือรกเกาะต่ำทุกราย
        
        ส่วนนำทารกยังไม่เข้าสู่ช่องเชิงกรานร่วมกับอายุครรภ์ยังครบกำหนด
        
        มองเห็นศีรษะทารกแล้ว
        
        มีการอักเสบมากบริเวณทวารหนัก EX hemorrhoid diarrhea
        
        กรณีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด ตรวจเท่าที่จำเป็นเพื่อลดการติดเชื้อ
      - ข้อบ่งชี้
        
        รับใหม่ทุกราย
        
        ระยะที่1ของการคลอด ตรวจดูความก้าวหน้า
        
        รายที่สงสัยทารกในครรภ์อยู่ในท่าผิดปกติ
        
        รายที่ถุงน้ำทูนหัวแตกทันที
        
        เจ็บครรภ์ถี่ รุนแรง สงสัยว่าปากมดลูกเปิดหมด
        
        ก่อนสวนอุจจาระให้กับผู้คลอด
        
        รายที่การคลอดล่าช้า
        
        ระหว่างซ่อมแซมฝีเย็บโดยตรวจทางทวารหนัก
        
        ผู้คลอดรู้สึกอยากเบ่งหรือเริ่มเบ่ง
  - - - ความสูงน้อยกว่า 145 cm อาจมีปัญหาเชิงกรานเเคบท่าเดินผิดปกติ อาจบอกถึงความผิดปกติบริเวณสะโพกกระดูกสันหลัง
    - - ประเมินสภาพของผู้คลอด EX อาการซีดจากโลหิตจาง บวมจากความดันโลหิตสูง หอบเหนื่อยจากโรคืางเดินหายใจและหัวใจ
    - - ความดันโลหิตปกติ 110-120/70-80 mmHg ถ้าสูงมากกว่า 140/90 ควรรายงานแพทย์
      - อุณหภูมิ ถ้าสูงอาจติดเชื้อในร่างกายหรือขาดน้ำ หากสูงเกิน 37.5 ให้รายงานแพทย์
      - อัตราชีพจร ถ้าสูงเกิน 90/นาที เบา เร็ว อาจมีการติดเชื้อ ขาดน้ำ อ่อนเพลีย ตกเลือด ควรตรวจสอบให้แน่ชัดอาจแสดงถึงภาวะShock
      - การหายใจ ปกติ 16-20/นาที มีหอบหรือไม่
    - - ประเมินอาการบวม อ้วน
    - - หายใจเร็ว เกร็งกล้ามเนื้อ เหงื่อออกมาก กระสับกระส่าย ร้องครวญคราง ทุบตีตนเอง
    - - บวมส่วนใดส่วนหนึ่งหรือไม่ โดยเฉพาะขา แขน ใบหน้า
    - - ผลตรวจเลือด ผลตรวจปัสสารวะ Ultrasonography NST
  - - - หาโปรตีนและน้ำตาลในเลือด
    - - ในกรณีผู้คลอดไม่เคยผ่านการฝากครรภ์
- - - - Cx.dilate ไม่เกิน 3cm
      - Dulation 15-20วินาที
      - Interval 10-15วินาที
      - Intensity mild+
    - - ตอนต้น
        
        Cx.dilate 3-9cm
        
        Dulation 45-60วินาที
        
        Interval 3-5นาที
        
        Intensity moderate++
      - ตอนปลาย
        
        Cx.dilate 9-10cm
        
        Dulation 60-90วินาที
        
        Interval 2-3วินาที
        
        Intensity moderate/strong+++
    - - ใช้เครื่องอิเล็กโทรนิกส์ ใช้ประเมินได้ทั้งการหดรัดตัวของมดลูกและอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์
      - วางฝ่ามือบนยอดมดลูก โดยประเมิน Dulation Interval Frequeancy Intensity
      - ถ้ามดลูกหดรัดตัวแรงมากผิดปกติ คือกล้ามเนื้อมดลูกจะแข็งมาก มีระยะพักสั้น ผู้คลอดเจ็บปวดมากจนไม่สามารถสัมผัสหน้าท้องได้ ควรประเมินอื่นๆร่วมด้วย เช่น สังเกตท้องว่ามี Bandl's ring sinv Bladder full หรือไม่
  - - - การตรวจทางช่องคลอด
        
        Latent phase
        
        ตรวจทุก4ชม.
        
        Active phase
        
        ตรวจทุก2ชม.
      - การหมุนของศีรษะประเมินได้จากรอยต่อแสกกลางและตำแหน่งกระหม่อมหลัง ปกติคือกระด๔กท้ายทอยจะต่อยๆหมุนมาด้านหน้าของเชิงกรานและรอยต่อแสกกลางจะค่อยๆหมุนมาอยู่ในแนวหน้าหลังจากท่า LOA มาOA
- - - - ข้อยกเว้น อายุครรภ์น้อยกว่า 34 wk ใกล้คลอดปากมดลูกเปิด9-10cm ผ่าตัด
      - ส่วนประกอบ 1.สภาพของทารกในครรภ์ 2.ความก้าวหน้าของการคลอด 3.การให้ยาและการรักษา 4.สภาพของมารดา
- - - - ประคับประคองด้านจิตใจ ญาติ/สามีดูแล พยาบาลอยู่เป็นเพื่อน เข้าใจถึงความต้องการของผู้คลอด มนุษยสัมพันธ์ที่ดี
      - ให้ข้อมูล/ให้ความรู้ เกี่ยวกับการคลอด ผลPV อาการเจ็บรรภ์ ความก้าวหน้าของการคลอด
      - ลดสิ่งกระตุ้น/จัดสิ่งแวดล้อม ดูแลสขวิทยาส่วนบคคล เช็ดหน้า ปรับอุณหภูมิให้เหมาะสม ลดเสียงรบกวน
      - เบี่ยงเบนความสนใจ ปากมดลูดเปิด1-4cm แนะนำให้เดิน พูดคุย อ่านหนังสือ / 4-8cm แนะนำให้จิตใจจดจ่อ นับลมหายใจ / 8-10cm หายใจเข้าลึกๆ
        
        เพ่งจุดสนใจ
        
        Lamaze สิ่งของ
        
        Bladley เสียง การสัมผัส
        
        ฟังดนตรี Music therapy
        
        การชวนคุย Support
      - การถู นวด ลูบ
        
        ประเมินความต้องการของผู้คลอดก่อน เป็นการกระตุ้นเส้นเลือดใหญ่
        
        ถูนวดกระเบนเหน็บ
        
        ลูบที่หน้าท้อง
      - ประคบร้อน-เย็น
      - Hydrotherapy
      - Aquatic/Water exercise
      - Position change during labor
      - การเปลยนแปลงพลังงาน การสัมผัส กดจุด
      - Relaxation techniques การเกร็ง-คลายกล้ามเนื้อ การหายใจ
      - การสะกดจิต
      - การกระตุ้นปลายประสาทขนาดใหญ่ด้วยไฟฟ้าผ่านทางผิวหนัง TENS
    - - นอนตะแคงซ้าย
      - ให้ออกซิเจน 5L/min
      - ฟังFHSบ่อยๆ/on FHS monitoring
      - ให้ยาตามแผนการรักษา
      - ดูแลให้IV fluid
      - ดูแลใกล้ชิด
      - เตรียมช่วยแพทย์ในการคลอดทั้ง N/DและC/S