Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 3การดูแลสตรีตั้งครรภ์ที่มีโรคร่วมกับการตั้ง ครรภ์ นางสาวสุนันทา …

- - - - หอบเหนื่อย
      - นอนราบไมาได้
      - หายใจลำบากตอนกลางคืน
      - ไอเป็นเลือด/ฟองสีชมพู systolic murmur,diastolic murmur
      - หัวใจโต อัตราการเต้นของหัวใจผิดปกติอย่างรุนแรง Cyanosis ,thrill ,clubbing fingers
  - - - หัวใจวาย ,น้ำท่วมปอด
      - PIH,PPH,anemia,infection,thromboembolism
    - - หัวใจพิการแต่กำเนิด
      - abortion,IUGR,Preterm,Perinatal mortality rate
  - - - สามารถตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัย
      - ยา anti-coagulant เช่น warfarin เป็น teratogen ทำให้ทารกพิการ,แม่เสี่ยง prolong bleeding
    - - ระวัง heart failure
      - F/U GA<28 wk ทุก 2 สัปดาห์ จากนั้นตรวจทุก 1 สัปดาห์
    - - ระวัง heart failure
      - ใช้หัตการช่วยคลอด
    - - คุมกำเนิด ห้ามใช้ห่วงอนามัย
      - ระวังหัวใจวายจาก anemia,infection
  - - - อธิบายโรค ภาวะแทรกซ้อน
        เน้นฝากครรภ์ตามนัด
        พักผ่อน นอนท่าศีรษะสูง
    - - จัดท่า fowler's /semi recumbent
        Obs. อาการภาวะหัวใจล้มเหลว
        monitor:V/S,progress of Labor,FHR
        Pain management ระยะรอคลอด ,คลอด
        I/O
        O2 mask with bag
    - - semi foeler's position
        นอนพักผ่อนและได้ O2 เพียงพอ
        v/s,อาการภาวะหัวใจล้มเหลว
        คุมกำเนิด
- - - - จัดท่านอนศีรษะสูง/ฟุบบนโต็ะคร่อมเตียง
        ให้ O2 cannular 3-5 ลิตร/นาที
        ให้ยาขยายหลอดลมและยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        สอนหายใจเข้าช้าๆให้เต็มปอด หายใจออกโดยการเป่าลมออกทางปากช้าๆ
    - - จัดท่านอนศีรษะสูงให้หายใจสะดวก
        ประเมินความก้าวหน้าการคลอดFHR/V/S
        Pain management
        ให้ยา corticosteroid ระหว่างเจ็บครรภ์คลอด ให้ต่อจน 24hrหลังคล
    - - ให้ยารักษาโรคหอบหืดอย่างต่อเนื่อง
      - ระวังภาวะตกเลือดหลังคลอด
      - ส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
- - - - คุมBS ac<95%, 2hrpp<120mg%
        บันทึกรายการอาหารที่รับประทาน
        ออกกำลังกาย
        ทบทวนการใช้อินซูลิน
        ระวังการติดเชื้อ
        F/U ทารกNST GA32 wks
    - - monitor BS:3 ac,2hrpp
        ระวัง Hypo-hyperglycemai
        คลอดยาก คลอดติดขัด
        ประเมินทารกบาดเจ็บจากการคลอด
    - - ระวังHypoglycemia:feedนม
        ประเมินการบาดเจ็บ,พิการแต่กำเนิด
        กระตุ้นดูดนม
- - - - มีไข้ คลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตัว ปวดบริเวณช่องท้องส่วนบน
        ตัวเหลืองภายใน1-2wks
    - - ต่อการตั้งครรภ์
        
        GDM,PIH,Abruptio placenta
    - - ตรวจเลือดหา HBsAG
        ถ้าผล HBsAg+ve>>ตรวจ HBsAg=จำนวนไวรัสในเลือดแม่
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        ตรวจคัดกรองHBsAg
        เลี่ยงหารใช้ของที่ปนเปื้อนเลือดร่วมกับผู้อื่น
      - ระยะคลอด
        
        Suction เช็ดตา เช็ดทำความสะอาดร่างกายทารกทันที
      - ระยะหลังคลอด
        
        ให้HBIG ตั้งแต่แรกเกิด ให้นมแม่ได้
  - - - ฟักตัว12-23วัน แพร่เชื้อช่วง7 วันก่อนมีผื่น
        ไข้ต่ำๆเจ็บคอ มีน้ำมูก ตาแดง ต่อมน้ำเหลืองโต ปวดข้อ/ข้ออักเสบ1-4wks เยื่อหุ้มข้ออักเสบ ตับอักเสบ
    - - GA<11 wk พิการแต่กำเนิด GA27-30 wk อัตรติดเชื้อ 35%GA>36 wk มีการติดเชื้อ9%
    - - สัมผัสเชื้อใน1สัปดาห์ เจาะ HAI ถ้ามี antibody>>มีภูมิคุ้มกัน ถ้าไม่มีให้เจาะเลือดซ้ำ4สัปดาห์ ถ้าพบantibody>>เป็นหัดเยอรมัน
      - สัมผัสเชื้อ>1wks เจาะHAI มีantibody=มีภูมิ/รับเชื้อใหม่ เจาะHAI ซ้ำภายใน1-2 สัปดาห์ ถ้า titer>ครั้งแรก4 เท่าขึ้นไป แสดงว่าเป็นหัดเยอรมัน
    - - อธิยายการป้องกัน ตรจตามนัด เฝ้าระวังการติดเชื้อ อธิยาบการป้องกันการตรวจตามนัดและเฝ้าระวังการติดเชื้อ
  - - - ไข้ ปวดเมื่อยตัว ตุ่มใส คันตามร่างกาย เป็นตอนท้องอาจรุนแรงจากภูมิคุ้มกันเปลี่ยนแปลง
    - - 20wksแรกเสี่ยง:congenital varicella syndromes;ผิวแห้ง แขนขาลีบ ปัญญาอ่อน สมองฝ่อ 7วัน ก่อน-หลังคลอดแม่อาจมีปอดอักเสบ การหายใจล้มเหลว
    - - ให้ varicella-zoster immunoglobulin(VZIG) หลังรับเชื้อใน 96hr ห้ามฉีดขณะตั้งครรภ์
    - - ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ ติดตามภาวะสุขภาพทารกในครรภ์ วางแผนการคลอด
  - - - ระยะฟักตัว 2-3 เดือน 3-12 wks มีไข้ ต่อมน้ำเหลืองโ ผื่น อ่อนเพลีย เมื่ออาการหายสามารถแพร่เชื้ออยู่ได้
    - - ตรวจเลือด HIV ครั้งแรกที่มาฝากครรภ์
        ตรวจซ้ำ 32 wks วิธีการ ELISA,Westem blot test
    - - มารดา
        
        คลอดก่อนกำหนด เสี่ยงติดเชื้อในโพรงมดลูกหลังคลอด
      - ทารก
        
        IUGR,DFIU/still birth,LBE,Preterm labor,การติดเชื้อจากแม่สู่ลูก
    - - ให้ยาต้านไวรัส GA>32wks ถ้า HIV viral load มากกว่า 1000 coples/ml. ให้ยาต้าน GA 28-32 wks
      - ช่วงคลอดให้ยาต้าน AZT 300mg q 3 hr หรือ 600mg 1 ครั้ง เพื่อมเตรียมระดับ AZT ในทารก
    - - ระยะคลอด
        
        ดูแลให้ยาต้านไวรัสตามเวลา AZT 300 mg ทุก hr หรือ 600mg ครั้งเดียวจนคลอดเสร็จ
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        เจาะ anti-HIV :1 ANC,GA32 wks,ให้ข้อมูลโรคการแพร่เชื้อสู่ทารก,แนะนำANC ตามนัดทุกครั้ง,ติดตาม CD4 ถ้า<200 cpm
      - ระยะหลังคลอด
        
        ดูแลเหมือนกับมารดาหลังคลอดปกติ,งดให้นมบุตร,แนะนำการคุมกำเนิด
  - - - ระยะที่1
        
        หายเอง 2-8 wk ,ตุ่มนูนแดงเรียบขอบไม่แข็ง ต่อมน้ำเหลืองโตที่ขาหนีบ
      - ระยะที่2/ระยะเข้าข้อ ออกดอก
        
        หลังจากมีแผลริมแข็ง4-10 wk มีผื่นแดงทั่วฝ่ามืออ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามตัว
      - ระยะแฝง
        
        ระยะแฝงตอนต้น<12 เดือนหลังมีอาการ ระยะแฝงตอนปลาย>12 wk หลังมีอาการ
      - ระยะที่3
        
        มีการติดเชื้ออวัยวะต่างๆ
    - - มารดา
        
        แท้ง น้ำคร่ำมาก คลอดก่อนกำหนด
      - ทารก
        
        ติดเชื้อหลังGA18wks ทารกพิการ
    - - VDRL ฝากครรภ์ครั้งแรก,ตรวจซ้ำGA32wks
    - - F/U ANC +ตรวจ titer เดือนละครั้ง F/U3,6,12เดือนหลังคลอด หากพบ titer เพิ่ม 4 เท่า+มีอาการของซิฟิลิสเริ่มรักษาใหม่
  - - - มีตุ่มคัน เจ็บ มีไข้ต่ำๆคล้ายหวัด ต่อมน้ำเหลืองโตที่ขาหนีบ
    - - ซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจห้องปฏิบัติการ pap smear,Tzanck's
    - - Abortion,preterm,IUGR
    - - ระยะก่อนคลอด
        
        รักษาตามอาการทwetndressing,hygiene
      - ระยะคลอด
        
        Set C/S ถ้ารอยโรคที่อวัยวะ
      - ระยะหลังคลอด
        
        ระวังทารกไม่สัมผัสกับรอยโรค+เฝ้าระวังอาการทารก
  - - - เลือดออกง่าย ถ้าก้อนใหญ่+จำนวนมากขวางการคลอด
    - - Trichloracetic acid(TCA) จี้หูดสัปดาห์ละครั้ง
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        อธิบายโรค ติดตามผลLab ให้คำแนะนำการปฏิบัติตัว สังเกตลูกดิ้น+บันทึก
      - ระยะคลอด
        
        ระวังสัมผัสตำแหน่งรอยโรค ระวังการติดเชื้อ/แพร่เชื้อ เช็ดตา เช็ดตัวให้แห้งสะอาดป้ายตาด้วย1%terramycin ointment
      - ระยะหลังคลอด
        
        แยกของใช้/ให้นมแม่ได้ถ้าไม่มีรอยแผผลบริเวณหัวนม เต้านม
    - - ตุ่มก้อนคล้ายดอกกะหล่ำที่อวัยวะเพศและทวารหนัก
  - - - เชื้อไวรัสตระกูล:Corona:SARS-CoV-2
      - ติดต่อจากการสัมผัสละอองฝอย การไอ จาม
    - - ไข้ ไอแห้ง หายใจติดขัด ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เจ็บคอ น้ำมูกไหล
      - ยังไม่พบหลักฐานติดเชื้อผ่านรกไปยังทารกในช่วงไตรมาส3
    - - อาการแสดงไข้ ;ไอแห้ง หายใจติดขัด ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เจ็บคอ น้ำมูกไหล
        Lab:low WBC;lymphocytr ค่า C-reactive protein สูงขึ้น Plt ต่ำ LFT+creatinin phosphokinase สูงขึ้น
        ตรวจยืนยัน:real-time polymerase chain reaction (RT-PCR)จากสิ่งคัดหลั่ง
    - - ขณะเจ็บครรภ์คลอด
        
        monitor;V/S,EFM
        Obs.อาการ sepsis ระวังภาวะน้ำเกิน คลอดปกติ หรือV/E,F/E ลดระยะที่2 ของการคลอด
      - ดูแลหลังคลอด
        
        แยกทารก ตรวจทารกแรกเกิดทุกราย;ทารกที่คลอดจากแม่ติดเชื้อ/สงสัยถือเป็นPUI ให้นมบุตรได้ สวม mask ล้างมือ ไม่ไอ/จาม บีบนมให้ได้
- - - - ซักประวัติ
        ตรวจร่างกาย
        ตรวจLab
    - - สาเหตุ
        
        ขาดธาตุเหล็ก/ดูดซึมเหล็กบกพร่อง
      - ผลต่อการตั้งครรภ์
        
        Preterm,IUGR,SGA
      - การรักษา
        
        Triferdine/Obimin1tab Oral+Vit Cสูง ไม่ทานพร้อม Ca+ลดการดูดซึม
        
        Hct<33%ให้FeSo4 1*3 Oral
    - - สาเหตุ
        
        ขาดโฟลิก/Vit B12
      - ผลต่อการตั้งครรภ์
        
        neural tube defect,ครรภ์เป็นพิษ น้ำหนักน้อย
      - การรักษา
        
        Folic acid 1*1 Oral pc
  - - - บวมน้ำ ซีดรุนแรง เสียชีวิตหลังคลอด
    - - ตับม้านโต ร่างกายแคระแร็น
    - - ซีด เหลือง ตับม้ามไม่โต
    - - CVS>GA9-12 wks
        Amniocentesis>GA16-18wks Cordocentesis>GA18-22 wks
        serial U/S ดูNT ตั้งแต่ GA 20 wks
    - - เลือดแม่สร้าง antibody ผ่านรกไปยังทารกและทำลายเม็ดเลือดแดงของทารก
    - - เกิดจากIgG aanti-A/anti-B antibody ผ่านรกไปทำลายเม็ดเลือดแดงที่มี antigen พบหมู่Rh
- - - - HT สูงขณะตั้งครรภ์ ภาวะโลหิตจาง
    - - IUGR,Preterm labor,Perinatal death