Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การตรวจระบบประสาท (การตรวจการรับความรู้สึก ( Proprioception (…

- - - - รูปแบบ การเลี้ยงกล้ามเนื้อที่ชัดเจน
    - - การรับความรู้สึกจาก พื้นที่ผิวหนังเป็นบริเวณเฉพาะ
      - บริเวณรับความรู้สึกของผิวหนังที่ถูกเลี้ยงโดยเส้นประสาทต่างๆ
        
        สะดือ T10
        
        หัวเข่า L3
        
        ลิ้นปี่ T6
        
        หน้าแข้ง L4 L5
        
        ราวนม T4
        
        นิ้วก้อยเท้า S1
        
        รักแร้ T1
        
        ขาหนีบ L1
        
        ใต้กระดูกสะบัก C5
        
        ต้นขา L2
        
        ต้นแขน C3-4
  - - - ถ้ามากผิดปกติ (hyper-tonicity) พบใน ผู้ที่มีพยาธิสภาพสูงกว่า anterior horn cell
      - ถ้าน้อยกว่าปกติ (hypo-tonicity) พบในผู้ที่มีพยาธิสภาพต่ำกว่า anterior horn cell
      - ตรวจโดยเริ่มจากแขนไปขา จากส่วนต้นไปส่วนปลายตามลำดับ รายงานผลว่าปกติ ลดลงหรือทำไม่ได้
  - - - 2
        
        เคลื่อนไหวแนวราบได้เต็มที่ แต่ไม่สามารถต้านแรงโน้มถ่วง
      - 3
        
        คลื่อนไหวแนวราบได้เต็มที่และต้านแรงโน้มถ่วงได้
      - 1
        
        มีการหดตัวของกล้ามเนื้อ แต่ไม่มีการเคลื่อนไหว
      - 4
        
        เคลื่อนไหวแนวราบได้เต็มที่ ต้านแรงโน้มถ่วงได้ และต้านแรงผู้ตรวจได้บ้าง
      - 0
        
        ไม่มีการหดตัวของกล้ามเนื้อ
      - 5
        
        เคลื่อนไหวแนวราบได้เต็มที่ ต้านแรงโน้มถ่วงได้ และต้านแรงผู้ตรวจได้เต็มที่
- - - - ตรวจโดยให้ผู้ป่วย นอนงอเข่าแบะเท้า 2 ข้าง ออกหรือนั่งห้อยขา ผู้ตรวจ ใช้มือดันฝ่าเท้าผู้ป่วยขึ้นถ้า พบว่าข้อเท้ากระดกขึ้นลง ต่อเนื่องกันหลายคร้ัง แสดงว่าการตรวจให้ผลบวก
    - - ตรวจโดยใช้ด้ามโลหะของอุปกรณ์เคาะรีเฟล็กซ์ขูดที่ ฝ่าเท้าจากด้านนอกเข้าหาด้านในบริเวณนิ้วหัวแม้เท้า ถ้าพบว่านิ้วเท้างองุ้ม แสดงว่าการตรวจให้ผลลบ แต่ถ้านิ้วเท้าแยกออกจากกันและนิ้วหัวแม่ เท้ากระดกขึ้น แสดงว่าการตรวจให้ผลบวก
  - - - 2
        
        ปกติ
      - 3
        
        ไวกว่าปกติ
      - 1
        
        น้อยกวา่ปกติ
      - 4
        
        ตรวจพบclonus
      - 0
        
        ไม่พบรีเฟล็กซ์
- - - - Trigeminal nerve / CNV
        
        ตรวจ direct light reflex,consensual light reflex, reaction to convergence, ptosis, strabismus, conjugate eye movement, nystagmus
        
        รับความรู้สึกที่ใบหน้าและควบคุมกล้ามเนื้อในการเคี้ยวอาหาร
      - Abducens nerve / CNVI
        
        ตรวจ direct light reflex,consensual light reflex, reaction to convergence, ptosis, strabismus, conjugate eye movement, nystagmus
      - Trochlear nerve / CNIV
        
        ตรวจ direct light reflex,consensual light reflex, reaction to convergence, ptosis, strabismus, conjugate eye movement, nystagmus
      - Facial nerve / CNVII
        
        ควบคุมกล้ามเนื้อหน้าแสดงอารมณ์และรับรส
        
        ให้ผู้ป่วยมองดูเพดานหรือยักคิ้วเพื่อดูรอยย่นของหน้าผาก (frontalis muscle)
        
        ให้ผู้ป่วยหลับตาดูรอยย่นรอบตา (orbicularis muscle)
        
        ให้ผู้ป่วยทำแก้มป่องเป่าลมออกขณะปิดปาก
        
        ในรอยโรค upper motor neuroneหลบัตาได้สนิท แต่แก้ม และมุมปากอ่อนแรง ใน lower motor neuronelesion หลบัตาไม่สนิท หน้าท้งัครึ่งซีกอ่อนแรง
      - Oculomotor nerve / CNIII
        
        Nystagmus Test
      - Auditory or Acoustic nerve /CNVIII
        
        การฟัง เสียง และการทรงตัว ตรวจการได้ ยิน โดยใช้นิ้วปิดหูข้างหนึ่งของ ผู้ป่วยและกระซิบที่หูอีกข้างหนึ่ง และให้ผู้ป่วยพูดตามที่ได้ยิน
        
        Whisper test
        
        Finger rub test
        
        การตรวจด้วยซ่อมเสียง
      - Glossopharyngeal nerve /CNIX
        
        ให้ผู้ป่วยอ้าปาก ร้องอา แล้วดูว่าลิ้นไก่เอียงผิดปกติไปทางด้านใด หรือไม่
        
        Gag reflex โดยใช้ไม้กดลิ้นแตะที่คอหอยด้านหลัง จะน้อยลง หรือไม่มีปฏิกิริยาในผู้ป่วยที่มีรอยโรคของเส้นประสาทสมองของทั้งสองเส้นนี้
        
        ฟังเสียงผู้ป่วยว่ามีเสียงขึ้นจมูกหรือไม่
      - Vagus nerve / CNX
        
        ให้ผู้ป่วยอ้าปาก ร้องอา แล้วดูว่าลิ้นไก่เอียงผิดปกติไปทางด้านใด หรือไม่
        
        Gag reflex โดยใช้ไม้กดลิ้นแตะที่คอหอยด้านหลัง จะน้อยลง หรือไม่มีปฏิกิริยาในผู้ป่วยที่มีรอยโรคของเส้นประสาทสมองของทั้งสองเส้นนี้
        
        ฟังเสียงผู้ป่วยว่ามีเสียงขึ้นจมูกหรือไม่
      - Optic nerve /CNII
        
        Optic nerve ตรวจ visual field, visual acuity
        
        E-chart
        
        Snellen chart
        
        visual field test
      - Accessory nerve / CNXI
        
        ควบคุมการเคลื่อนไหวของ sternocleidomastoid และ trapezius
        
        ตรวจกล้ามเนื้อ trapezius โดยให้ผู้ป่วยยกไหล่ทั้งสองข้างขึ้นผู้ตรวจ พยายามกดไหล่ลง คนปกติจะสามารถต้านแรงได้
        
        ตรวจกล้ามเนื้อ sternocleidomastoid ให้ผู้ป่วยหันหน้าไปด้านตรงข้าม ผู้ตรวจพยายามดันคางกลับมาที่เดิมโดยผู้ป่วยต้านไว้
      - Olfactory nerve /CNI
        
        ให้ผู้ป่วยหลับตาแล้วดมกลิ่นต่างๆ
      - Hypoglossal nerve / CNXII
        
        ให้ผู้ป่วยแลบลิ้น ดูว่ามี atrophy หรือ fasciculation หรือไม่ ถ้าเฉไปทางด้านใด แสดงถงึความพิการของเส้นประสาทด้านน้ัน
        
        ควบคุมกล้ามเนื้อของลิ้น
- - - - สังเกตว่าส่วนของร่างกายด้านซ้ายและขวาสมมาตร กันหรือไม่โดยให้ผู้ป่วยยืนถอดเสื้อผ้าออกเหลือเฉพาะที่จำเป็น สังเกต ระดับไหล่ ระดับเชิงกรานเท่ากันหรือไม่
    - - มี 3 ส่วน
        
        ระดับอกโก่ง 20-45 องศา
        
        ระดับเอวแอ่น 40-60 องศา ส่วนโค้งนี้อาจเพิ่มขึ้นหรือลดลงได้
        
        ระดับคอแอ่น 20-40 องศา
    - - ระยะที่เท้าสัมผัสพื้น(Stance phase)
        
        Foot flat
        
        Mid stance
        
        Heel strike
        
        Push off
      - ระยะแกว่งเท้า (Swing phase
        
        Mid swing
        
        Terminal swing
        
        Initial swing
      - ความผิดปกติของไขสันหลังและรากประสาท
        
        เดินขาถ่าง
        
        มีความผิดปกติของการรับรู้อากัปกริยา (proprioception) หรือสมองน้อย (cerebellum)
        
        เดินเท้าตก (foot drop gait, stoppage gait)
        
        มีการอ่อนแรง ของกล้ามเนื้อ tibialis anterior จากการที่รากประสาทระดับ L4 ถูกกดทับ
        
        เดินเกร็ง
        
        มีการกดเบียดไขสันหลัง ทำให้กล้ามเนื้อเกร็ง เท้าของผู้ป่วยทั้ง 2 ข้างจะแยกจากกันมากกว่าปกติเพื่อป้องกันการล้ม
    - - ความตื่นตัว (alertness)
        
        ความพร้อมของสมองที่จะสำนึกรู้ และคิดถึงสิ่งต่างๆ
        
        เกิดจากการทำงาน ของ Reticular activating system (ARAS)
      - ความสำนึกรู้ (awareness)และความคิด
        
        เนื้อหาความรู้สึกตัว (Content of Consciousness) ได้แก่ การรู้ตนเองและสิ่งแวดล้อม ทดสอบโดยการซักถามบุคคล เวลา สถานที่
      - ระดับความรู้สึกตัว
        
        ความรู้สึกตัวดี (Alert, Consciousness)
        
        มีระดับความรู้สึกตัวดี
        
        คลั่งเสียสติ (Delirium)
        
        ระดับความรู้สึกตัวดี แต่สูญเสียการควบคุมความคิด และอารมณ์ได้
        
        ง่วงซึม (Drowsiness)
        
        ระดับความรู้สึกตัวต่ำกว่าปกติ มักจะหลับแต่ ปลุกตื่น พูดคุยพอรู้เรื่อง ทำตามคำสั่งได้ ถ้าไม่กระตุ้นก็จะหลับ
        
        ซึมมาก (Stuporous)
        
        ระดับความรู้สึกตัวต่ำกว่าปกติมากต้องปลุกแรงๆ จึงตื่นต้องกระตุ้นอยู่เสมอ พูดคุยไม่ค่อยรู้เรื่อง ทำตามคำสั่งได้ไม่ดี ยังมีการเคลื่อนไหวเอง
        
        งุนงง สับสน (Confusional State)
        
        ระดับความรู้สึกตัวดี แต่เสีย การสำนึกรู้ต่อตนเอง และสิ่งแวดล้อม (Disorientation) ขาด สมาธิ พูดไม่ต่อเนื่อง
        
        งุนงง (Clouding of Consciousness)
        
        ผู้ป่วยจะมีระดับความ รู้สึกตัวดี แต่ความสำนึกรู้ และความคิดผิดปกติเล็กน้อย
        
        หมดสติอย่างอ่อน (Semicoma)
        
        กระตุ้นอย่างแรงก็อาจลืมตา ไม่เคลื่อนไหวเอง ตอบสนองความเจ็บปวดแบบง่ายๆ เช่น เมื่อหยิกจะหดมือหนี
        
        หมดสติอย่างสิ้นเชิง (Coma)
        
        ไม่ตอบสนองต่อการกระตุ้นเลย เรียกหรือปลุกก็ไม่ลืมตา ไม่เคลื่อนไหวร่างกาย ไม่ตอบสนองความเจ็บปวด
      - การประเมินระดับความรู้สึกตัว โดยใช้ Glasgow Coma Scale)
        
        M = motor response (สำคัญที่สุด)
        
        M3 = Decortication
        
        M4 = response to pain (ขยับเมื่อเจ็บ)
        
        M2 = Decerebration
        
        M5 = localized to pain (เอามือปัดตำแหน่งเจ็บได้)
        
        M1 = ไม่ขยับเลย
        
        M6 = obey to command (ทำตามคำสั่งได้)
        
        E = eye opening
        
        E3 = ลืมตาเมื่อเรียก
        
        E4 = ลืมตาเอง
        
        E2 = ลืมตาเมื่อเจ็บ
        
        Ec = ตาบวมปิด (closed, contusion)
        
        E1 = ไม่ลืมตาเลย
        
        V = verbal response
        
        V2 = ออกเสียงไม่เป็นภาษาไม่มีความหมาย
        
        V3 = ออกเสียงเป็นภาษาเป็นคำๆมีความหมาย
        
        V1 = ไม่ออกเสียง
        
        V4 = ออกเสียงเป็นประโยคแต่สับสน
        
        V5 = พูดคุยได้ตามปกติ
        
        ต้องทำหลังจาก resuscitate แล้วเท่านั้น (post-resuscitation GCS) จึงจะเป็นคะแนนที่ถูกต้องและถือเป็น standard
        
        ภาวะที่ทำให้ประเมิน GCS ผิด
        
        Hypoxemia
        
        Drunken (blood alcohol >100 mg%)
        
        Hypothermia
        
        Under sedation
        
        Hypotension (shock)