Chronic Obstructive Pulmonary
(COPD)
สาเหตุ
พยาธิสภาพ
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของ 2 โรค
Chronic bronchitis
Pulmonary emphysema
มีการหนาตัวของต่อมเมือกและมีจำนวนมากขึ้น ทำให้มีการสร้างน้ำเมือกออกมามากและมีลักษณะเหนียวกว่าปกติ
การทำหน้าที่ของ Alpha 1 antitrypsin เสื่อมสภาพ ทำให้ต่อต้าน Proteolytic Enzymes ที่ทำลายเนื้อเยื่อปอดไม่ได้
ปัจจัยด้านตัวผู้ป่วย
ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม
กรรมพันธุ์ ผู้ที่มีภาวะ Alpha1-Antitrypsin deficiency
เพศชายเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) สูงกว่าเพศหญิง
อายุที่มากขึ้น ความเสื่อมของปอดจะเพิ่มขึ้น
การสูบบุหรี่
การติดเชื้อในระบบการหายใจ เป็นหอบหืดเรื้อรัง และไม่ได้รับการรักษาที่ต่อเนื่อง
อาการและอาการแสดง
มีอาการหอบเหนื่อย หายใจลำบาก
ไอแบบมีเสมหะเรื้อรัง
หายใจเพิ่มขึ้น และจะต้องใช้กล้ามเนื้ออื่น ๆ ช่วยในการหายใจ ช่วงเวลาในการหายใจออกจะนานผิดปกติ
หายใจมีเสียงวี๊ด (Wheezing)
การวินิจฉัยโรค
การซักประวัติ
การตรวจร่างกาย
ประวัติการสัมผัสและปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรค
อาการและอาการแสดง เช่น ไอเรื้อรัง หอบเหนื่อย หายใจมีเสียงวี๊ด
เคาะปอดมีลักษณะโปร่ง
หลอดลมถูกดึงลงไป
Anteroposterior diameter ของทรวงอกกว้างขึ้น
หายใจเข้า Intercostal spaces และ supraclavicular fossa บุ๋มลง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจวิเคราะห์ก๊าซในเลือดแดง
ตรวจภาพรังสีทรวงอก
ตรวจสมรรถภาพทางปอด
ค่า PaCO2 จะสูงขึ้น (50-90 mmHg)
กะบังลมแบนราบและหัวใจมีขนาดเล็ก
Total lung capacity ( TLC) สูง
FEV1/ FVC x 100 ต่ำกว่า ร้อยละ 70
ภาวะแทรกซ้อน
ภาวะหัวใจซีกขวาล้มเหลว (Corpulmonale)
มี Pulmonary hypertension
ลมรั่วในช่องเยื่อหุ้มปอด
การรักษา
ใช้ยา
ไม่ใช้ยา
ยาขยายหลอดลม (Broncodilators)
ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์
ยาอื่น ๆ เช่น ยาละลายเสมหะ
การฟื้นฟูสมรรถภาพปอด
การให้การรักษาด้วยออกซิเจนระยะยาว แต่ต้องระวังการให้ออกซิเจนมากเกินไป ทำให้เกิดการคั่ง CO2
การผ่าตัด
การพยาบาล
หากมีการสูบบุหรี่ แนะนำเลิกบุหรี่โดยเด็ดขาด
ลดการอุดกั้นทางเดินหายใจ ดูแลให้ได้รับยาขยายหลอดลม สอนการไอมีประสิทธิภาพ
ประเมินสังเกตระดับอาการอ่อนล้า ความสามารถในการทำกิจกรรมต่างๆ ช่วยเหลือตัวเอง
สังเกตประเมินอาการการเกิด right ventricular failure
ให้ออกซิเจนไม่เกิน 2-3 LPM
แนะนำการฝึกการหายใจ และรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ รับประทานทีละน้อยแต่บ่อยครั้ง ดื่มน้ำอุ่น
β2 Agonists
Methylxanthines
Anticholinergic