Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญของจุลินทรีย์ - Coggle Diagram
ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญของจุลินทรีย์
อุณหภูมิ (Temperature)
Minimum Temperature
ค่าอุณหภูมิต่ำสุดที่จุลินทรีย์ยังสามารถเจริญเติบโตได้
Maximum Temperature
ค่าอุณหภูมิสูงสุดที่จุลินทรีย์ยังสามารถเจริญเติบโตได้
Optimum Temperature
ช่วงอุณหภูมิแคบๆ ซึ่งอยู่ระหว่าง Minimum Temperature และ
Maximum Temperature
Psychrophile: เจริญเติบโตได้ดีที่อุณหภูมิตํ่ากว่า 15 องศาเซลเซียส สามารถเจริญเติบโตได้ที่ 0 องศาเซลเซียสและไม่สามารถเจริญที่อุณหภูมิสูงกว่า 20 องศาเซลเซียส
Mesophile:อุณหภูมิที่เหมาะสมของจุลินทรีย์ส่วนใหญ่ในกลุ่มนี้อยู่ระหว่าง 20- 40 องศาเซลเซียส
Thermophile: เจริญเติบโตได้ดีที่อุณหภูมิสูงกว่า 45 องศาเซลเซียส
สารอาหาร (Nutrient)
Autotrophic microorganisms
หมายถึง จุลินทรีย์ที่สามารถสังเคราะห์อาหารขึ้น
ได้โดยใช้อนินทรียสารเป็นวัตถุดิบ
Heterotrophic microorganisms
หมายถึง จุลินทรีย์ที่ ไม่สามารถสังเคราะห์
อาหารขึ้นเองได้ ต้องใช้อาหารจากการสร้างของสิ่งมีชีวิตอื่นๆ
แหล่งสารอาหารสําหรับจุลินทรีย์
Nitrogen sources
หมายถึง สารที3มีไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบ
เช่น โปรตีน กรดอะมิโน เกลือของแอมโมเนียมต่างๆ
Carbon sources หมายถึง สารที่มีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบอยู่
แหล่งพลังงาน
แสงแดด พบในพวก autotrophic microorganisms
ออกซิไดส์สารประกอบบางชนิด พบในพวก chemo-autotrophic microorganisms
ขบวนการย่อยสลายสารประกอบอินทรีย์โดยเฉพาะพวกแป้ง น้ำตาล
แหล่งเกลือแร่
Major elements ต้องการพอสมควร
ได้แก่ P, Mg,K, S และ Na
Minor หรือ Trace elements ต้องการเล็กน้อย ได้แก่ Fe, Co, Cu, Mn, Zn, Mo
Growth factor
กรดอะมิโน
purine และ pyrimidine purine และ pyrimidine
วิตามิน
ก๊าซ (Gases)
Aerobe หรือ Aerobic microorganism
Obligate aerobe : ไม่สามารถเจริญเติบโตได้ถ้าไม่มีออกซิเจน
Facultative anaerobe: เป็นชนิดที่เจริญเติบโตได้แม้ไม่มีออกซิเจน
Microaerophile : ไม่เจริญเติบโตในสภาพที:มีออกซิเจนทั่วไป
Anaerobe
Obligate anaerobes : อาศัยในสภาพซึ่งไม่มีออกซิเจน ดัง เช่น ในโคลนลึก ทะเลสาบ
Aerotolerant anaerobe : ไม่ใช้ออกซิเจน
ความเป็นกรด-ด่าง (Hydrogen ion concentration หรือ pH)
จุลินทรีย์ส่วนใหญ่จะไม่เจริญเติบโตในสภาพที่มีค่า pH สูงหรือต่ำ
รังสี (Radiation)
รังสีที่เกิดการแตกตัวเป็นไอออน (ionizing radiation) ได้แก่ รังสีเอกซ์(X-ray), รังสีแกมมา(gamma ray), และรังสีคาโธด
(cathode ray)
คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความยาวคลื่นสูง
รังสีอัลตราไวโอเลตเป็นแสงสีม่วงนํlาเงิน (blue violet) ที่พบในแสงแดด สามารถทําลายแบคทีเรียได้
ความยาวคลื่นตัlงแต่ 150-3900 ˚A แต่ความยาวคลื่นในช่วง
2650˚A มีประสิทธิภาพในการฆ่าแบคทีเรียได้สูงที่สุด
รังสีอัลตราไวโอเลตมีความสามารถในการทะลุทะลวงต่ำ
การดูดซับรังสีอัลตราไวโอเลต มีผลทําให้การอ่านรหัสพันธุกรรม
ผิดพลาดจึงมีผลทําให้จุลินทรีย์ตายได้
ความชื้น (Moisture)
free water อยู่ในรูปของโมเลกุลอิสระ
bound water เป็นนํ้าที่ยึดเกาะกับโมเลกุล จุลินทรีย์ไม่สามารถนําไปใช้ได้
สารละลายสองชนิดมีแรงดันออสโมซิสเท่ากัน เรียกว่า isotonic solution
สารละลายที่มีแรงดันออสโมซิสสูงกว่า
เรียกว่า hypertonic solution
สารละลายที่มีแรงดันออสโมซิสตํ่ากว่า เรียกว่า hypotonic
solution
เสียง (Sonic vibration)
คลื่นเสียงที่มีความถี่สูงตั้งแต่
20 - 1000 กิโลไซเคิลต่อวินาที
จะสามารถทําให้เซลล์แตกได้
Oxidation-Reduction Potential หรือ O-R potential
ความสามารถในการเจริญและทวี
จํานวนของจุลินทรีย์ในอาหารเลี้ยงเชื้อใหม่ ขึ้นอยู่กับกระบวนการ
oxidation-reduction potential
แรงดันของนํ้า (Hydrostatic pressure)
แบคทีเรียเป็นจุลินทรีย์ที่ทนต่อแรงดันของน้ำได้ดี
การควบคุมการเจริญของจุลินทรีย
วิิธีทางกายภาพ
การใช้ความร้อน
การใช้ความเย็น
การกรอง
การใช้รังสี
วิธีทางเคมี
การใช้สารในกลุ่ม Phenolic Halogen หรือ ยาปฏิชีวนะ