Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Fallopian tube cancer มะเร็งท่อนำไข่ (การรักษา (Surgery (การผ่าตัดรังไข่แล…
Fallopian tube cancer มะเร็งท่อนำไข่
พยาธิสภาพ
ท่อนำไข่เชื่อมต่อรังไข่และมดลูก พบมะเร็งชนิดนี้เพียงร้อยละ 1 ถึง 2 ร้อยละของโรคมะเร็งนรีเวชทั้งหมด พบว่าผู้หญิงที่มียืนเกี่ยวกับมะเร็งเต้านมและรังไข่ที่เรียกว่า BRCA1 นั้นมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นในการพัฒนามะเร็งท่อนำไข่
Gene
Mutation inactive tumor suppressor gene
loss-of-function ของ tumor suppressor gene
BRCA1,2
p53
cell proliferate
Mutation inactive DNA repair gene
Mutation of proto-oncogene creates an oncogene
Mutation inactive several more tumor suppressor genes
CANCER
มีลักษณะเป็นก้อนอยู่ภายในท่อปีกมดลูก อาจลุกลามออกมาสู่ภายนอกได้ ลักษณะทางจุลพยาธิวิทยา ประกอบด้วยกลุ่ม ciliated columnar cell คลุมอยู่บน papillary stalk, มะเร็งชนิดที่มีการพัฒนาตัวของเซลล์ไม่ดี เซลล์มะเร็งจะรวมอยู่กันเป็นกลุ่มมีการลุกลามเข้าไปในผนังของท่อปีกมดลูก มะเร็งของท่อปีกมดลูกมีลักษณะคล้าย serous papillary carcinoma ของรังไข่มาก ลักษณะสำคัญที่ใช้แยกคือ มะเร็งของท่อปีกมดลูกต้องพบ transitional Zone จากบริเวณเยื่อบุผิวปรกติจนถึงบริเวณที่เป็นมะเร็ง และต้องไม่มีมะเร็งที่มีลักษณะเดียวกันนี้ในรังไข่ หรือที่ปากมดลูกด้วย
อาการและอาการแสดง
มีเลือดออกทางช่องคลอดผิดปกติโดยเฉพาะหลังวัยหมดประจำเดือน
ปวดท้องหรือรู้สึกแน่นในช่องท้อง
ตกขาวผิดปกติที่มีสีขาวใสหรือชมพู
ในระยะท้าย ผู้ป่วยจะมีอาการคลำได้ก้อนในท้องน้อย ปวดท้องน้อย มีน้ำในช่องท้องหรือท้องมาน (ท้องบวมหรือเสื้อผ้าคับท้องหรือเอว) และมีอาการของภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากมะเร็งลุกลามไปยังบริเวณข้างเคียงและ/หรือไปยังปอดและตับ
การวินิจฉัยโรค
ซักประวัติ ตรวจร่างกาย โดยเฉพาะระบบนรีเวช การสอบอุ้งเชิงกราน
มดลูก,ช่องคลอด,รังไข่,ท่อนำไข่,กระเพาะปัสสาวะและไส้ตรงเพื่อค้นหาความผิดปกติใด ๆ ในรูปร่างหรือขนาด
CA125
เป็นเครื่องบ่งชี้มะเร็งสำหรับโรคทางนรีเวชเช่นมะเร็งท่อนำไข่ ผู้หญิงประมาณ 85 เปอร์เซ็นต์ที่เป็นโรคทางนรีเวชมีระดับ CA125 เพิ่มขึ้น
Ultrasound,CT scan
การรักษา
Surgery
การผ่าตัดรังไข่และท่อนำไข่ในข้างที่เป็นมะเร็งออก (Unilateral salpingo-oophorectomy)
การผ่าตัดรังไข่และท่อนำไข่ออกทั้งสองข้าง (Bilateral salpingo-oophorectomy)
การผ่าตัดโอเมนตัมหรือเนื้อเยื่อที่บุช่องท้องออก (Omentectomy)
ผ่าตัดเฉพาะปากมดลูกออก (Subtotal hysterectomy) และการผ่าตัดมดลูกและปากมดลูกออกทั้งหมด (Total hysterectomy)
Chemotherapy
Pre-Medication
Dexamethasone 20 mg+ Ondansetron 8 mg+D5W 100 ml IV
Dexamethasone
long acting steroid ยับยั้งกระบวนการอักเสบ ยับยั้งการสร้างและหลั่งสารเคมีออกฤทธิ์ ช่วยลด vascular permeability และช่วยรักษาภาวะการตอบสนองของหลอดเลือดต่อ circulatory vasoconstric factor ให้อยู่ในภาวะสมดุล ป้องกันการเกิดภาวะภูมิไวเกิน(hypersentivity reactions, HSRs) จากยา Paclitaxel
Ondansetron
ออกฤทธิ์ยับยั้ง 5HT3 receptor ใช้ป้องกันและรักษาอาการคลื่นไส้ อาเจียน ที่เกิดจากการได้รับยาเคมีบำบัด โดยเฉพาะยา Carboplatin
Ranitidine 50 mg IV
ยาลดกรด กลุ่มที่ออกฤทธิ์ H2 receptor antagonist
Benadryl 25 mg 2 cap po
หรือยา diphenhydramine เป็น (antihistamine) ใช้เพื่อบรรเทาอาการแพ้ (allergy) ป้องกันการเกิดภาวะภูมิไวเกิน(hypersentivity reactions, HSRs) จากยา Paclitaxel
Chemotherapy
Paclitaxel
อยู่ในกลุ่ม Taxanes ยากลุ่มนี้ออกฤทธิ์โดยตรงต่อไมโครทิวบูล ซึ่งเป็นโครงสร้างของเซลล์ในไซโตพลาสซึม ทำให้เซลล์แบ่งตัวไม่ได้ จึงมีผลต่อเซลล์ใน M phase
ผลข้างเคียง
ผมร่วง (alopecia) เกิดจากการทำลายรากผมซึ่งมีการแบ่งตัวของเซลล์ตามปกติ
พิษต่อระบบประสาท (neurotoxicity) ส่วนใหญ่มักพบพยาธิสภาพที่ประสาทส่วนปลาย (peripheral neuropathy) เกิดอาการชา
การพยาบาล
การเกิดHSRsจากการใช้ยา paclitaxel สามารถลดลงได้ด้วยการให้ยาป้องกันซึ่งประกอบด้วย corticosteriods และ histamine-blocking drugs
เมื่อเกิดภาวะ Extravasation หยุดยา รายงานแพทย์ดูดเลือดหรือยาเคมีบำบัดส่วนที่รั่วซึมออกให้มากที่สุด
ประคบอุ่น /ยา Antidote : Hyaluronidase
จัดอยู่ในกลุ่ม Vesicant เป็นกลุ่มยาที่ทำลายเนื้อเยื่อรุนแรงมาก เมื่อเกิดการรั่วซึมออกนอกหลอดเลือดดำ จะทำให้เนื้อเยื่อตายและสูญเสียการทำงานได้มาก
Carboplatin
อยู่ในกลุ่ม Platinum เป็นกลุ่มที่มีกลไกการฆ่าเซลล์มะเร็ง และเป็นยาในกลุ่ม Cell-cycle-nonspecific agents ยาในกลุ่มนี้ออกฤทธิ์ได้ทุกระยะของวงจรชีวิตของเซลล์
ผลข้างเคียง
การกดไขกระดูก (bone marrow toxicity) เกิดภาวะเกร็ดเลือดต่ำ เม็ดเลือดขาวและเม็ดเลือดแดงลดน้อยลง ผู้ป่วยมักจะมีอาการอ่อนเพลีย เลือดออกง่ายและติดเชื้อ เม็ดเลือดขาวต่ำ
จัดอยู่ในกลุ่ม Irritant เป็นกลุ่มยาที่มีฤทธิ์ระคายเคืองต่อเนื้อเยื่อ จะรู้สึกเจ็บและปวดแสบบริเวณที่ฉีดและร้าวไปตามหลอดเลือดที่ฉีด อาจมีอาการบวมแดงหรือทำให้เกิดการอักเสบของเนื้อเยื่อ แต่สามารถฟื้นหายสู่สภาพเดิมและไม่เกิดเนื้อเยื่อตาย
การพยาบาล
เมื่อเกิดภาวะ Extravasation หยุดยา รายงานแพทย์ดูดเลือดหรือยาเคมีบำบัดส่วนที่รั่วซึมออกให้มากที่สุด
ประคบเย็น /ยา Antidote : Hydrocortisone cream 1%
Home medication
Ondansetron
Paracetamol
บรรเทาอาการปวด
FBC
ช่วยแก้ไขภาวะซีด โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
Folic acid
เป็นวิตามินบีชนิดหนึ่งที่ร่างกายต้องการ จะช่วยเสริมสร้างกระบวนการผลิตเซลล์ใหม่ให้มีสุขภาพดี
Targeted therapy
ใช้ยาหรือสารอื่น ๆ ที่ออกฤทธิ์เฉพาะเจาะจงต่อเซลล์มะเร็ง
Radiation therapy
ใช้รังสีเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็งและทำให้ก้อนมะเร็งมีขนาดเล็กลง
Immunotherapy
เป็นการรักษาโรคมะเร็งโดยอาศัยหลักการทำงานของภูมิคุ้มกัน
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
Reproductive factor
การตกไข่อย่างต่อเนื่องซ้ำซากเป็น capsular trauma และทำให้เกิดความผิดปกติของรังไข่และท่อนำไข่
Genetic factor
ประวัติครอบครัวถ่ายทอดทางพันธุกรรม มีญาติเป็นมะเร็งเต้านม,รังไข่,ความผิดปกติของยีนในร่างกาย
Environmental factor
สภาพแวดล้อม,การบริโภคอาหาร,การสัมผัสกับสารกัมมันตภาพรังสี
Other
มักมีผลต่อผู้หญิงที่มีอายุระหว่าง 50 ถึง 60 ปี
มักพบในหญิงที่ไม่เคยมีบุตร
ผล Lab ก่อนเข้ายา
Hb > 10 gm/dl, Pt 10.2
WBC > 4000 cell/uL Pt. 5500
ANC > 1,500-1,800 Pt. 3380
Plt > 100,000, Pt. 245000
Hct. 37-54, Pt.29.7
นายพูลศักดิ์ ดวนดี เลขที่ 94 รหัส 602101099 ปี 2 กลุ่ม6B