Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 3 การสร้างเสริมสุขภาพบุคคลวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ…
บทที่ 3
การสร้างเสริมสุขภาพบุคคลวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ
การสร้างเสริมสุขภาพ
ปัญหาที่พบในวัยผู้ใหญ่
1.ปัญหาสุขภาพและพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพวัยผู้ใหญ่ด้านร่างกาย
วัยหมดประจาเดือนหรือสตรีวัยทอง ( Menopause )
ปัญหาการมีพฤติกรรมไม่เหมาะสม
การรับประทานอาหารไม่เหมาะสม
การขาดการออกกาลังกาย
การพักผ่อนไม่เพียงพอ
2.ปัญหาสุขภาพและพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพวัยผู้ใหญ่ด้านจิตใจ
วิตกกังวลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของร่างกายที่เสื่อมลง
วิตกกังวลเกี่ยวกับโรคภัยไข้เจ็บ
มีภาวะเครียดจากปัญหาเศรษฐกิจในครอบครัว
วิตกกังวลเกี่ยวกับชีวิตสมรส
ปัญหาเกี่ยวกับปัญหาของบุตร
3.ปัญหาสุขภาพและพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพวัยผู้ใหญ่ด้านสังคม
ปัญหาการปรับตัวในการประกอบอาชีพ
ปัญหาเรื่องการเลือกคู่ครอง
ปัญหาชีวิตสมรส
ปัญหาการปรับตัวให้เข้ากับบทบาทใหม่
ปัญหาสัมพันธภาพกับเพื่อนใหม่
4.ปัญหาสุขภาพและพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพวัยผู้ใหญ่ด้านมีความจิตวิญญาณ
มีความกดดันเนื่องจากไม่สามารถแสดงศักยภาพด้านสติปัญญาได้อย่างเต็มที่
ขาดที่พึ่งทางจิตวิญญาณเนื่องจากไม่สามารถจัดสรรเวลาไปปฏิบัติศาสนกิจได้
สรุป
ปัญหาที่เกิดขึ้นในวัยนี้ที่สาคัญคือความผิดหวังในความรักการไม่สามารถปรับตัวกับบทบาทใหม่ในวัยกลางคนร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่เสื่อมลงเริ่มมีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพ โดยเฉพาะในเพศหญิงการเข้าสู่วัยหมดประจาเดือนอาจก่อให้เกิดปัญหาครอบครัวตามมาได้
ในวัยนี้ส่วนใหญ่บุคคลจะมีบุคลิกภาพและอารมณ์มั่นคงมีความพึงพอใจกับชีวิตที่ผ่านมาและควรได้มีการเตรียมพร้อมในการเข้าสู่วัยผู้สูงอายุต่อไป
วัยผู้ใหญ่ตอนต้นร่างกายมีความสามารถสูงสุดมีวุฒิภาวะทางอารมณ์
มากขึ้นกลุ่มเพื่อนลดน้อยลงมีการปรับเปลี่ยนบทบาทมากมาย
การสร้างเสริมสุขภาพบุคคลวัยผู้สูงอายุ
วิธีการสร้างเสริมการดูแลตนเองของผู้สูงอายุ
การกระทาให้หรือกระทาแทน
การชี้แนะ
การสนับสนุน
การสอน
การสร้างสิ่งแวดล้อมให้ผู้สูงอายุได้พัฒนาความสามารถในการดูแลตนเอง
หลักการดูแลตนเองในวัยสูงอายุ
การดูแลตนเองในด้านโภชนาการและสารน้า
•ให้ได้รับพลังงานพอเพียงควบคุมน้าหนัก
•จัดโปรแกรมการออกกาลังกายอย่างสม่าเสมอ
•ควรได้รับคาร์โบไฮเดรทเชิงซ้อน
•หลีกเลี่ยงน้าตาลฟอกสี
•ลดอาหารไขมันทุกชนิด
การดูแลตนเองเกี่ยวกับการมีกิจกรรม
การออกกาลังกาย
1การออกกาลังกายแบบไอโซเมตริก (Isometric exercise, Static)
2 การออกกาลังกายแบบไอโซโทนิค (Isotonic exercise, Dynamic)
3 การออกกาลังกายแบบไอโซคิเนติก (Isokinetic exercise)
รูปแบบการออกกาลังกายเพื่อสุขภาพสาหรับผู้สูงอายุ
1.การเดิน หรือวิ่งช้า ๆ (เหยาะ)
2.การออกกาลังกายโดยวิธีกายบริหาร
การออกกาลังกายโดยวิธีว่ายน้า –เดิน ในน้า
4.การออกกาลังกายโดยวิธีขี่จักรยาน
5.การรามวยจีน
6.การออกกาลังกายโดยวิธีฝึกโยคะ
7.การออกกาลังโดยวิธีฝึกในสวนสุขภาพ
ข้อปฏิบัติในการออกกาลังกาย
1.สวมเสื้อผ้าแบบสบายตัว มีการระบายอากาศดีเหมาะสม
2.สถานที่ออกกาลังกายควรเป็นที่มีการถ่ายเทอากาศดี
3.การออกกาลังกายจะเริ่มด้วยการอบอุ่นร่างกายก่อนเสมอ
ควรออกกาลังกายหลังรับประทานอาหารไปแล้ว 1-2 ชั่วโมง
5.ขณะที่ผู้สูงอายุออกกาลังกายอยู่มีอาการผิดปกติ หรือผู้สูงอายุบอกว่าไม่ไหว ต้องให้ผู้สูงอายุพักทันที
ไม่ควรออกกาลังกายในช่วงมีไข้ หรือฟื้นไข้ระยะแรกๆ มีอาการเหนื่อย อ่อนเพลีย
การเลือกวิธีและลักษณะการออกกาลังกายของผู้สูงอายุจะต้องปรึกษาญาติ เพื่อปรึกษาแพทย์เพื่อให้ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์และญาติผู้รับผิดชอบก่อน
อาการที่ต้องหยุดออกกาลังกายทันที
หายใจไม่อิ่ม เหนื่อยมาก เจ็บหน้าอก ปวดแน่นที่ลิ้นปี่ เหงื่อออกมาก ตัวเย็น อ่อนแรง หัวใจเต้นเร็ว หน้ามืด วิงเวียนศีรษะ
การดูแลตนเองด้านการพักผ่อนและการนอนหลับ
ประเมินแบบแผนการนอน สิ่งรบกวน แบบแผนกิจกรรม
เพิ่มกิจกรรมในตอนกลางวัน ลดการนอนงีบ
รักษาอุณหภูมิห้องให้อบอุ่นอยู่ระหว่าง21-24 C0
4.ควบคุมสิ่งรบกวนการนอน เช่น เสียงและไฟ
5.ปัสสาวะก่อนเข้านอน
6.ส่งเสริมการนอนหลับ เช่น เปิดเพลงเบาๆ
ประเมินคุณภาพการนอน
นวดหลัง เช็ดตัว ช่วยให้ผู้สูงอายุได้ผ่อนคลาย
ผ่อนคลายและแก้ไขสาเหตุที่วิตกกังวลหรือไม่สบายใจ เช่น สวดมนต์ สมาธิที่เคยปฏิบัติ
10.จัดสิ่งแวดล้อมให้มีความสุขสบาย
11.แนะนาการออกกาลังกายประจาในช่วงเช้าหรือเย็น
ค้นหาสิ่งที่เป็นอุปสรรคต่อการนอน
เข้านอนและตื่นนอนให้ตรงเวลา
ไม่ควรนอนหลับตอนกลางวันเกินกว่า 30 นาที
ที่นอนต้องไม่แข็งหรือนุ่มเกินไป
อาหารมื้อเย็นควรรับประทานให้พอเหมาะไม่มากเกินไป ไม่เป็นอาหารที่ย่อยยาก
17.ในระยะที่มีอาการปวด ควรให้ยาบรรเทาปวด
18.ปรับชั่วโมงการนอนและกิจวัตรให้เหมาะสมกับชีวิตประจาวัน
ลดความตึงเครียด หรือสร้างความผ่อนคลายในช่วงเวลา 1 ชั่วโมงก่อนเข้านอน
ความต้องการสารอาหารในผู้สูงอายุ
4.ความต้องการคาร์โบไฮเดรต
ความต้องการของแร่ธาตุ
3.ความต้องการไขมัน
6.ความต้องการวิตามิน
2.ความต้องการโปรตีน
7.ความต้องการน้า
1.ความต้องการพลังงานในผู้สูงอายุ
ปัญหาทางโภชนาการที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ
ภาวะโภชนาการเกิน (overnutrition)
ภาวะโภชนาการเกิน หมายถึง ความไม่สมดุลของพลังงานอาหารที่ร่างกายได้รับเข้าไปและพลังงานที่ใช้ไป
ภาวะโภชนาการต่า ภาวะโภชนาการต่าหรือภาวะขาดสารอาหาร หมายถึง สภาวะของร่างกายที่ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอกับความต้องการ
ผลกระทบของการมีภาวะขาดสารอาหาร
•ติดเชื้อสูงขึ้น
•แผลหายช้า
•เสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับ
•ต้องอยู่โรงพยาบาลนานขึ้น
•อัตราการตายสูงขึ้น